Vô tâm tranh đấu

Vị kiếm thánh nổi tiếng nước Nhật tên là Cung Bổn Vũ Tàng suốt cuộc đời không ngừng giao đấu với người khác. Đặc biệt là từ sau khi ông được tôn xưng là “Nhật Bản kiếm đạo đệ nhất” (người đứng đầu giới kiếm đạo Nhật Bản), có rất nhiều kiếm khách từ khắp nơi đến thách đấu với ông. Thực ra họ khiêu chiến không phải để giao lưu học hỏi làm thế nào để tôi luyện kiếm đạo mà chỉ muốn so xem ai mới thực sự là đệ nhất thiên hạ.

Đối với Cung Bổn Vũ Tàng mà nói, trận đấu quan trọng nhất trong cuộc đời của mình chính là trận so tài với Tiểu Thứ Lang. Rất nhiều người đều cho rằng công phu của Tiểu Thứ Lang và Cung Bổn Vũ Tàng khó phân cao thấp, nhưng cũng có người cho rằng kiếm thuật của Tiểu Thứ Lang cao hơn Cung Bổn Vũ Tàng. Sau đó, hai người họ tỉ thí kiếm pháp bên bờ biển, cuối cùng Cung Bổn Vũ Tàng là người chiến thắng. Trong tự truyện của mình, đã có lần Cung Bổn Vũ Tàng nhắc đến trận so tài này. Ông cho rằng sở dĩ mình giành chiến thắng, hoàn toàn là do bản thân chẳng để tâm đến vấn đề thắng thua, nhờ đó mới có thể chuyên tâm so kiếm. Đây chính là đạo lý “vô tâm thắng hữu tâm”.

Một quyển sách về thiền của Nhật Bản từng nói về sau Cung Bổn Vũ Tàng dành nhiều tâm tư và công sức để nghiên cứu thiền. Có một lần, khi quan sát hai con gà chọi nhau, ông ngộ được rằng: “Trên nơi cao hơn cũng có một đôi mắt đang quan sát mình”, đây có lẽ là lý do khiến Cung Bổn Vũ Tàng có thể chiến thắng Tiểu Thứ Lang. Ông thắng là vì ông đã nhận ra thắng thua thực chất không nói lên được điều gì, đến cuối cùng cũng chỉ là một danh xưng hư huyễn mà thôi.

Chúng ta thường thấy hai con chó bên đường chỉ vì một cục xương mà cắn xé lẫn nhau. Có lúc ta lại thấy hai con cá sẵn sàng chiến đấu với nhau đến chết để tranh giành lãnh thổ hay cũng có rất nhiều người hoang phí thời gian quý báu nhất của đời người vào việc tranh giành quyền lực, so bì tài sản. Khi hai người cùng tranh nhau một món đồ thì chắc chắn sẽ có một người phải chịu tổn thương.

Nếu trong tâm lúc nào cũng có ý muốn thắng người khác thì sẽ chỉ khiến cho mình rơi vào bế tắc và cũng khiến cho lòng mình càng lúc càng nhỏ lại, không thể lĩnh hội được đạo lý “trên nơi cao hơn cũng có một đôi mắt đang quan sát mình”, càng không thể hiểu rõ được đạo lý “núi cao còn có núi cao hơn”, “vỏ quýt dày có móng tay nhọn”.

Các bạn nhỏ thường hay so sánh nhà ai nào giàu hơn, ai mặc áo quần hàng hiệu, ai thông minh hơn, ai học giỏi hơn,... so sánh và suy nghĩ như vậy đều không đúng. Nhà giàu thì là do cha mẹ bạn ấy khổ cực làm việc; bạn nào học giỏi hơn thì đó cũng là thành quả của những sự cố gắng mà bạn ấy bỏ ra. Các bạn nhỏ hãy nhắc nhở mình phải tự cố gắng. Nếu trong lòng lúc nào cũng so sánh với người khác thì mãi mãi không bao giờ thỏa mãn được. Nếu các bạn biết tận tâm tận lực hiếu thảo với cha mẹ, yêu thương anh chị em thì đó mới đúng là một đứa trẻ “thông minh khéo léo”.

Cung Bổn Vũ Tàng dành cả đời để đấu kiếm, mãi đến cuối đời mới ngộ ra giá trị của “vô tâm nơi thắng bại”, điều đó giúp cho ông trở thành bậc kiếm thánh và võ thánh bất diệt trong trái tim người Nhật Bản. Từ kinh nghiệm của Cung Bổn Vũ Tàng, chúng ta có thể hiểu được rằng, trí tuệ mà ông lĩnh hội được đủ khiến cho mọi người có thể chung sống hòa bình, thế giới giảm đi rất nhiều cảnh tàn hại lẫn nhau.