Tôi bị thương trong trận đấu với đội trưởng Cornell. Cũng là tại tôi. Đang lúc giao đấu hăng, tôi đã phạm phải sai lầm tai hại gọi trung phong đội họ là “gái già Gia-nã-đại”. Sai lầm của tôi là quên mất bốn cầu thủ của họ là người Canađa, và cả bốn, tôi nhận ra ngay tức thì, đều là những kẻ cực kỳ yêu nước, thân hình vạm vỡ và không nặng tai chút nào. Ngoài cái đau còn cộng thêm cái nhục là người ta lại phạt tôi cơ chứ. Mà không phải là phạt nhẹ: nghỉ đấu năm phút vì chơi dữ. Phải nghe những lời nhiếc móc của đám cổ động viên đội Cornell khi lệnh phạt được loan báo! Không có mấy cổ động viên của Harvard đến tận thành phố Ithaca, bang New York này tuy đây là trận quyết định chức vô địch Giải All Ivy. Năm phút treo giò! Lúc bước vào khoang phạt, tôi thấy huấn luyện viên đội tôi vò đầu bứt tai.
Jackie Felt chạy lại chỗ tôi. Chỉ đến lúc bấy giờ tôi mới nhận ra cả bên phải mặt tôi đầy máu. Anh ta cứ vừa lẩm bẩm kêu “ Khổ chưa, khổ chưa, Ollie” vừa xoa nhẹ chiếc đũa se da lên mặt tôi.
Tôi ngồi lặng thinh, nhìn trân trân vào khoảng không trước mặt. Tôi xấu hổ không dám nhìn xuống sân băng nơi những nỗi lo ngại ghê sợ nhất của tôi chẳng mấy chốc trở thành sự thật: Cornell ghi điểm. Cổ động viên quân áo đỏ reo hò, nện chân thình thình. Thế là hai bên bằng điểm nhau. Cornell rất có thể thắng trận này, và giật mất Giải All Ivy. Bực quá … thời gian chịu phạt của tôi chưa được một nửa.
Phía bên kia sân băng, nhóm cổ động viên Harvard lèo tèo có mấy người thì ỉu xìu, chẳng nói năng gì cả. Đến lúc này, cổ động viêc của cả hai đội đều đã quên bẵng mất tôi rồi. Chỉ có mỗi một khán giả duy nhất là còn dán mắt nhìn về phía khoang phạt. Phải rồi, ông ta ngồi đấy. “Nếu cuộc họp kết thúc đúng giờ, ba sẽ cố đến Cornell.” Ngồi giữa đám cổ động viên của đội Harvard - nhưng không hò hét gì, cố nhiên rồi - là Oliver Barrett III.
Qua sân băng, Ông-già-mặt-đá lạnh lùng và lặng lẽ nhìn những giọt máu cuối cùng khô đi trên gương mặt đứa con trai độc nhất của ông. Ông có thể nghĩ gì khi ấy? Chà - một cái gì đại loại như thế này:
- Oliver, nếu con thích đấm đá đến vậy, sao con không vào một đội quyền Anh?
- Ở Exeter1 không có đội quyền Anh, ba ạ.
- Có lẽ ba không nên đến xem các trận khúc côn cầu của con thì hơn.
- Ba tưởng con đánh nhau để làm vui lòng ba à?
- “Vui lòng”, không, ba không nghĩ thế.
1 Trường trung học Phillips Exeter
Ai mà có thể kể ra được những gì ông ta nghĩ? Oliver Barrett III là một ngọn núi Rushmore2 biết đi, năm thì mười họa mới nói ra thành lời. Một bộ mặt tạc trong đá.
2 Một ngọn núi ở bang South Dakota, tạc tượng bốn tổng thống Mỹ: Washington, Jefferson, Lincoln và Roosevelt.
Có thể là như mọi khi, Ông-già-mặt-đá tự khen mình: hãy nhìn ta đây này, tối nay, rất ít khán giả từ Harvard đến đây, vậy mà ta vẫn có mặt. Ta, Oliver Barrett III, một nhân vật cực kỳ bận rộn, phải cai quản mấy cái nhà băng, vân vân, ta đã bỏ thời giờ đến tận Cornell xem một trận khúc côn cầu mèng. Thế có tuyệt không? (Đối với ai mới được cơ chứ?)
Khán giả lại hò reo, nhưng lần này thật sự điên cuồng. Cornell lại ghi thêm một bàn nữa. Tỷ số thế là nghiêng về phía họ. Mà tôi thì vẫn còn hai phút chịu phạt. Davey Johnston từ bên sân nhà vượt lên, mặt đỏ bừng bừng. Anh ta lướt qua ngay cạnh tôi mà không thèm đưa mắt nhìn tôi. Mà này, có phải mắt anh ta ngấn lệ không? Đúng, tôi biết, trận này quyết định giải về tay ai, nhưng mà dẫu vậy, ai lại khóc! Quả rằng Davey Johnston, thủ quân đội tôi, đã có một thành tích không thể tưởng tượng; bẩy năm liền thi đấu, không một trận thua, cả hồi ở trường trung học lẫn khi lên đại học. Y như một nhân vật huyền thoại. Mà năm nay là năm đại học cuối cùng của anh. Và đây lại là trận đấu gay go cuối cùng của đội chúng tôi.
Kết quả, chúng tôi thua với tỷ số 3 - 6.
Sau trận đấu, phim X quang xác định tôi không bị gãy một chiếc xương nào, mà chỉ bị bác sĩ Richard Selzer khâu cho mười hai mũi trên má. Jackie Felt không chịu vắng mặt trong cuộc phẫu thuật và cứ lải nhải với người thầy thuốc trường Cornell là tôi không ăn uống đầy đủ, và tất cả chuyện này lẽ ra đã không xảy ra nếu tôi chịu dùng đủ các viên muối. Bỏ ngoài tai những lời của Jack, Selzer nghiêm mặt bảo tôi rằng suýt nữa tôi làm hỏng “sàn hốc mắt” (thuật ngữ y học nói như vậy) và đối với tôi tốt nhất là nghỉ chơi một tuần. Tôi cảm ơn ông. Ông ra về, có Felt lẽo đẽo theo sau, miệng không ngừng nói về chế độ ăn uống. Tôi mừng là được một mình.
Tôi mở vòi sen cho nước chảy từ từ lên người, tránh để dây nước vào khuôn mặt đang đau ê ẩm. Tác động gây tê của chất novocain yếu dần, nhưng trong thâm tâm tôi có phần nào cảm thấy dễ chịu khi thấy mình bị đau. Ý tôi muốn nói: chẳng phải do lỗi của mình, chính tôi đã làm hỏng hết mọi chuyện đấy ư? Chúng tôi đã để tuột mất khỏi tay danh hiệu vô địch, cắt ngang cả một chuỗi liên tục các trận thắng (tất cả các cầu thủ học năm cuối đều là những người chưa từng bị thua trận nào) và cả chuỗi chiến thắng liên tục của Davey Johnston nữa. Có lẽ không phải hoàn toàn là lỗi của tôi, nhưng trong lúc này tôi cảm thấy tôi là người có lỗi.
Phòng thay quần áo không còn một ai. Mọi người hẳn đã về hết khách sạn rồi. Tôi cho rằng không ai còn muốn gặp tôi hoặc chuyện trò với tôi. Tôi dọn túi đồ của mình để ra về, cay đắng đến nỗi đúng như thấy có vị đắng trong miệng…Bên ngoài không còn mấy cổ động viên Harvard trong cảnh hoang vu băng giá của vùng cực bắc bang New York.
- Má cậu ra sao rồi, Barrett?
- Tốt thôi, ông Jencks ạ, xin cảm ơn ông.
Một giọng quen thuộc khác cất lên:
- Ba nghĩ con cần một khoanh thịt bò nướng.
Đó là tiếng Oliver Barrett III. Đúng là chỉ có ông ấy mới nghĩ đến cách chữa cổ lỗ sĩ ấy cho một người bị một bên mặt thâm tím sưng vù.
- Cám ơn ba, bác sĩ đã làm tất cả những gì cần thiết - tôi chỉ vào miếng băng phủ lên mười hai mũi khâu của Selzer.
- Ba muốn nói cần cho cái dạ dày con, Oliver.
Trong bữa tối, hai cha con chúng tôi đã có một buổi nói chuyện như thường lệ, tức là không đâu vào đâu cả. Những buổi trò chuyện ấy bao giờ cũng bắt đầu bằng câu hỏi: “Con dạo này ra sao?” và kết thúc bằng câu “Con có cần ba giúp gì không?”
- Con dạo này ra sao, Oliver?
- Tốt, ba ạ.
- Mặt con có đau không?
- Không, ba ạ.
Mặt tôi bắt đầu làm tôi nhức nhối vô cùng.
- Ba muốn thứ hai này Jack Wells đến xem cho con một tí.
- Không cần, ba ạ.
- Ông ấy là một chuyên gia.
- Bác sĩ trường Cornell đâu phải là một viên thú y, - tôi nói, hy vọng làm nguội bớt cái sùng bái theo thời thượng của cha tôi đối với các nhà chuyên môn, các chuyên gia và tất cả những người hạng “top” khác.
- Quá tệ, - Oliver Barrett III nhận xét, rồi nói thêm một điều mà thoạt tiên tôi nghĩ là một câu hài hước, - con đã bị gây một thương tích thú vật.
- Vâng, đúng thế, thưa ba. - tôi nói. (Tôi có cần phải cười không nhỉ?) Rồi tôi bỗng tự hỏi không biết cái câu hầu như châm biếm kia của cha tôi có phải là ngầm khiển trách cách xử sự của tôi trên sân băng không.
- Phải chăng ba muốn nói trong trận tối nay con đã xử sự như một con vật?
Vẻ mặt ông cho thấy ông khá thích thú là tôi đã hỏi ông câu đó, dẫu vậy ông chỉ trả lời:
- Chính con đã nói đến thú y.
Đến đoạn này, tôi quyết định chúi mũi vào thực đơn.
Vào lúc món ăn chính được dọn lên, Ông-già-mặt-đá bắt đầu một bài giáo huấn nhỏ khác của ông, lần này nói về, - nếu tôi còn nhớ, mà tôi thì cố làm sao khỏi nhớ - về thắng và bại. Ông nhận xét là chúng tôi đã để tuột mất giải (sáng suốt làm sao!), nhưng xét cho cùng, trong thể thao, cái quan trọng không phải là thắng mà là thi đấu. Câu đó làm tôi ngờ ngợ nhớ đến phương châm của Đại hội Olempic, và đây là màn mở đầu cho đoạn hạ bệ những giải thể thao vặt vãnh như Giải All Ivy. Nhưng tôi không có bụng dạ nào cùng ông lao vào con đường Thế vận hội ấy cho nên tôi dọn cho ông xơi khẩu phần:”Vâng, ba ạ” rồi tôi ngậm miệng.
Câu chuyện như vậy diễn ra theo đúng mô hình quen thuộc để dẫn đến cái đề tài không ra đề tài, mà ông già thích, đó là các dự định về tương lai của tôi.
- Oliver, con có tin gì về trường Luật không?
- Thực ra, con chưa dứt khoát quyết định về trường Luật, ba ạ.
- Ba chỉ muốn hỏi trường Luật đã quyết định dứt khoát về con chưa?
Đây có phải là một câu châm biếm nữa không? Tôi có cần phải mỉm cười trước cách chơi chữ nhẹ nhàng của cha tôi không?
- Không, ba ạ. Con không nhận được tin gì của họ.
- Ba có thể gọi điện thoại cho Price Zimmermann.
- Đừng! - Một phản xạ tức thời làm tôi ngắt lời ông.
- Không cần đâu, ba ạ.
Oliver Barrett III nói một cách rất chính trực:
- Không phải để yêu cầu gì ông ta, mà chỉ để hỏi tin.
- Con muốn nhận được tin báo cùng một lúc với chúng bạn. Không cần đâu, ba ạ.
- Thôi được.
- Cám ơn ba.
- Ngoài ra, ba thấy không có lý gì mà con lại không được nhập học, - ông nói thêm.
Tôi không biết vì lẽ gì, nhưng O.B. III có cách hạ giá trị của tôi ngay cả khi ông nói ra những lời tán dương nhất. Tôi trả lời:
- Không có gì chắc chắn. Với lại họ không có đội khúc côn cầu.
Tôi không biết tại sao tôi lại nhún mình như vậy. Có lẽ chỉ vì tôi muốn làm ngược lại những điều ông nói.
- Con còn có những khả năng khác nữa chứ, - Oliver Barrett III nói, nhưng không kể ra những khả năng đó là gì. (Tôi không chắc ông đã kể ra được).
Bữa ăn cũng bị nhạt nhẽo như câu chuyện, trừ có điều là tôi tuy có thể đoán trước bánh mì bị ỉu trước khi bánh được dọn ra nhưng không bao giờ đoán nổi cha tôi sẽ dọn ra cho tôi xơi vấn đề gì.
- Với lại vẫn còn có Đội Hòa bình, - ông nói một cách hoàn toàn không ăn nhập vào đâu cả.
- Gì cơ ạ? - Tôi hỏi, không hiểu ông nêu lên một sự việc hay đặt ra một câu hỏi.
- Ba cho rằng Đội Hòa bình là một nơi rất tốt, con thấy thế nào?:
- Dù sao cũng tốt hơn Đội Chiến tranh.
Thế là hòa. Tôi không hiểu ông định nói gì và ngược lại ông cũng vậy. Hai chúng tôi đã nói xong vấn đề này chưa? Chúng tôi bây giờ bàn đến thời sự hay chính trị chăng? Không phải. Tôi đã phút chốc quên mất rằng chủ đề lớn của chúng tôi là và hiện vẫn là các dự định về tương lai của tôi.
- Chắc chắn ba không có ý kiến phản đối việc con gia nhập Đội Hòa bình, Oliver ạ.
- Ngược lại cũng vậy, ba ạ, - tôi đáp, không muốn chịu thua trước một tấm lòng hào hiệp nhường ấy.
Tôi tin chắc bất luận thế nào, ông già không bao giờ để tai nghe tôi nói cho nên tôi đã không ngạc nhiên thấy ông không phản ứng lại lời châm chọc nhè nhẹ của tôi. Ông nói tiếp:
- Này con, các bạn con họ nghĩ thế nào?
- Gì cơ ạ?
- Họ có cho rằng Đội Hòa bình thích hợp với cuộc sống của họ không?
Tôi chắc rằng cha tôi cần được nghe câu trả lời như con cá cần nước: - “Có, ba ạ.”
Cả món bánh táo cũng bị ỉu nốt.
Khoảng 11 giờ rưỡi, tôi tiễn ông ra xe.
- Con có cần ba giúp gì không?
- Không, thưa ba. Con chào ba.
Và chiếc xe của ông vụt đi.
Giữa Boston và Ithaca, bang New York, có thể đi lại bằng máy bay nhưng Oliver Barrett III thích đi xe hơi và tự mình lái. Không phải vì những giờ ngồi bên tay lái là một biểu hiện của tình cha con, mà đơn giản chỉ là vì cha tôi thích lái xe hơi, thế thôi. Mà lái rất nhanh. Vào giờ khuya khoắt này, người ta có thể lái khá nhanh trên một chiếc Aston Martin DBS. Tôi biết chắc Oliver Barrett III có ý định phá kỷ lục của chính mình về thời gian nối liền hai thành phố Ithaca và Boston mà ông đã lập năm ngoái sau khi chúng tôi hạ đội Cornell và giật giải. Tôi biết như vậy vì thấy ông xem đồng hồ.
Tôi trở về khách sạn để gọi nói cho Jenny.
Đây là giây phút đẹp đẽ duy nhất trong buổi tối nay. Tôi kể hết với nàng về trận ẩu đả (lờ đi nguyên nhân thật sự) và cảm thấy nàng rất thích thú. Trong nhóm nhỏ các nhạc sĩ ẻo lả của nàng chẳng có mấy ai biết ra đòn và nhận đòn.
- Ít ra anh cũng đã nện cho gã đã đánh anh một trận ra trò chứ? - nàng hỏi.
- Đã hẳn. Nện cho hắn một trận nhừ tử..
- Em tiếc không được chứng kiến. Rồi chắc anh sẽ lại nện một gã nào khác trong trận gặp đội Yale chứ?
- Tất nhiên.
Tôi mỉm cười. Nàng yêu thích biết bao những điều giản dị trong đời.