Chương 3Nghệ thuật hỗ trợ cảm xúc

Lý do nảy sinh nhiều mâu thuẫn trong quan hệ vợ chồng ngày nay chủ yếu là do hai bên không hiểu nhau. Nam giới không biết làm thế nào để người mình yêu hạnh phúc, và ngược lại phụ nữ cũng không biết diễn đạt nhu cầu tình cảm của mình ra sao để đối phương hiểu. Nhiều kỹ năng ứng xử trước đây không còn phù hợp, thậm chí đôi khi còn phản tác dụng.

Những quy tắc ứng xử thuở trước buộc người đàn ông phải chu cấp, bảo vệ tốt gia đình còn phụ nữ phải biết luôn vui vẻ và độ lượng. Nếu ngày nay ta cũng theo đúng quy củ ấy thì đa phần không giải quyết được vấn đề mà còn gây thêm rắc rối. Khi nam giới thời hiện đại tập trung lo việc chu cấp, bảo vệ tốt hơn, họ sẽ thấy kiệt sức, vất vả hơn, và thời gian dành cho tình cảm vợ chông cũng ít hơn.

Một ví dụ cụ thể về sự thay đổi trong cuộc sống giữa hai thời đại như sau: Thuở nam giới săn bắt để chu cấp cho gia đình, nếu có về nhà muộn cũng là chuyện bình thường. Khi họ trở về, người vợ sẽ chào đón trong niềm vui vì thấy chồng vẫn an toàn. Nhưng, ngày nay, người chồng về trễ là dấu hiệu cho thấy anh thiếu quan tâm đến gia đình hoặc là một kẻ sống thất thường.

Cách duy nhất để tránh thất vọng và đổ vỡ tình cảm vợ chồng là vận dụng những kỹ năng quan hệ tình cảm mới tùy theo nhiệm vụ mới của cả hai bên.

KHI KHÔNG HIỂU TÂM LÝ NHAU

Cố gắng một mực chiều chồng theo kiểu cũ không phải là cách để anh hiểu ý cô muốn được hỗ trợ, chăm sóc như thế nào. Nhìn chung, do quá bận rộn với vai trò chu cấp nên nam giới thường thiếu nhạy cảm trong việc nhận biết nhu cầu tinh thần của phụ nữ. Khi nghe vợ phàn nàn, họ thấy dường như vợ mình chỉ toàn là đòi hỏi và không đánh giá đúng công sức của họ. Cảm thấy không được trân trọng, người đàn ông hành xử theo quy tắc phổ biến là bớt làm việc lại. Anh cho rằng nếu anh đã cố gắng đến thế mà không được vợ ghi nhận thì anh đâu cần phải cô gắng thêm nữa. Không biết làm sao, anh sẽ rút lui vào im lặng.

Do sự không hiểu nhau này mà mối quan hệ giữa vợ chồng ngày càng thêm xa cách, cảm giác thất vọng thường trực ở nhiều người ngày nay về người bạn đời là điều dễ hiểu.

NGHỆ THUẬT HỖ TRỢ

Khi vợ than phiền công việc ở cơ quan, người chồng thường hiểu lầm rằng cô ấy đang muốn mình giúp giải quyết vấn đề. Nam giới hay đồng nhất điều này với ý nghĩ họ chưa hoàn thành trách nhiêm của mình. Cảm thấy không được đánh giá đúng, họ mất dần động lực để phấn đấu.

Biết lắng nghe không có nghĩa là anh phải giải quyết vấn đề cho vợ hay cáng đáng thêm việc nhà, mà chủ yếu là anh cần quan tâm, an ủi tinh thần cô. Hãy giữ thái độ thoải mái, và bắt đầu tập trung vào câu chuyện cô ấy kể.

Nếu người vợ giúp chồng hiểu rằng không cần anh phải làm quá nhiều, chỉ cần dành thời gian lắng nghe - như vậy là đã hỗ trợ cô nhiều lắm rồi, chắc chắn người chồng nào cũng sẵn sàng. Trái lại, nếu bị trách móc, đổ lỗi, anh sẽ cảm thấy mất hứng thú, không còn đủ sức chịu đựng và nảy sinh thái độ chống đối. Nhìn chung, khi thực sự hiểu vấn đề, mọi chuyên sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

Phụ nữ muốn nam giới nỗ lực hơn nữa, nhưng đàn ông cũng muốn thấy mình đã hoàn thành trách nhiệm. Bởi vậy, biện pháp tốt nhất trong trường hợp này là tập trung xây dựng thói quen chuyện trò cởi mở. Kết quả là từ sự cảm thông và thấu hiểu của mình, người đàn ông sẽ biết là mình đang đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người đàn bà họ yêu. Cũng từ đó anh nhận ra trách nhiệm của bản thân và tự nguyện cố gắng nhiều hơn nữa.

Để được chồng đáp ứng mong muốn, người vợ trước hết phải biết cách diễn đạt nhu cầu, ý nguyện của mình, tránh thái độ ra lệnh hay sai khiến. Nói chung, người phụ nữ sẽ vui hơn rất nhiều nếu được chồng hỗ trợ, chăm sóc theo cách khác chứ không phải lúc nào cũng lao vào kiếm sống để tăng thu nhập cho gia đình. Khi hiểu được điều quan trọng này, thái độ của người đàn ông trong mọi việc sẽ có sự thay đổi đáng kê theo hướng tích cực.

Đối với nam giới, cảm giác thất vọng ở anh một phần là vì khi người vợ không hài lòng, anh lại lầm tưởng mình phải làm mọi chuyện theo ý cô. Anh không biết rằng chỉ cần mình để ý làm những việc nhỏ trong gia đình và tạo không khí trò chuyện cởi mở giữa hai người là đã có thể tạo ra hiệu quả rất tốt.

Khi hai bên bắt đầu biết cho và nhận một cách thích hợp, niềm vui từ sự hỗ trợ sẽ ngày một tăng lên. Người chồng sẽ dành cho vợ nhiều hơn những điều phụ nữ hiện đại mong đợi và ngược lại, vợ anh sẽ cho anh nhiều hơn những gì nam giới mong chờ.

Ngày nay, cả hai giới đang dần gạt bỏ vai trò lao động do giới tính quy định một cách cứng nhắc của ngày trước để hướng đến sự đa dạng, trọn vẹn.

Trong xã hội hiện đại, ranh giới phân chia công việc của nam giới và nữ giới khá mờ nhạt. Sự dịch chuyển khỏi vai trò lao động do giới tính quy định khiến mọi người cảm thấy tự do hơn, nhưng đồng thời cũng phát sinh những khó khăn, căng thẳng mới. Hiểu và biết đúc kết kinh nghiệm xử lý vấn đề của các thế hệ đi trước sẽ hỗ trợ tốt cho chúng ta trước sự biến đổi này.

CÁCH XỬ LÝ CĂNG THẲNG TRUYỀN THỐNG CỦA PHỤ NỮ

Bộ não và cơ thể con người qua hàng triệu năm đã trải qua những bước tiến hóa đặc biệt, cùng với nó là sự ra đời của những cơ chế xử lý khó khăn mới.

Trong các cơ chế xử lý căng thẳng truyền thống của người phụ nữ, chuyện trò là biện pháp chủ yếu. Với vai trò vun đắp đời sống tinh thần cho gia đình, người phụ nữ ngày xưa xem sự cảm thông, giãi bày tâm sự là điều kiện quan trọng nhất để được thanh thản và bình an. Do phải đối diện với nhiều nguy cơ, khó khăn trong cuộc sống nên họ phải nhờ cậy vào sự giúp đỡ của những người chung quanh. Không có cơ hội học tập, quyền hợp pháp của nữ giới chưa được mở rộng, cho nên chuyện trò là giải pháp gắn kết họ với sự hỗ trợ tập thể, đem lại cảm giác an toàn.

Khi người phụ nữ hiện đại buồn phiền và tìm đến người nào đó để tâm sự, họ sẽ lập tức được nối kết với cảm giác an toàn truyền thống ấy.

TẠI SAO PHỤ NỮ MUỐN NÓI VỀ KHÓ KHĂN?

Thông thường thì ngày xưa, phụ nữ chia sẻ khó khăn với nhau không phải để trực tiếp nhờ giúp đỡ mà là để tìm sự cảm thông và tinh thần cộng đồng. Họ hỗ trợ nhau vô điều kiện, tự nhiên, không phải yêu cầu và cũng không mong được đền đáp. Tinh thần hợp tác này củng cố quan hệ tình cảm trong cộng đồng và đảm bảo cuộc sống của họ nếu chẳng may gia đình gặp bất trắc.

Có thể nói, việc chia sẻ cảm xúc, bày tỏ khó khăn và mơ ước của bản thân từ lâu đã trở thành một thông lệ không thể thiếu của chị em nhằm tạo tình cảm thân thiết, gắn bó với cộng đồng. Ngày nay, gặp gỡ chuyên gia tư vấn cũng là cách giúp họ tìm kiếm sự hỗ trợ như thế. Việc chăm chú lắng nghe của nhà tư vấn là yếu tố quan trọng nâng đỡ người phụ nữ về mặt tâm lý khi họ phải đối phó với những căng thẳng hàng ngày.

Chuyện trò và cảm giác được lắng nghe khiến họ trút bớt gánh nặng trong lòng. Sau khi nghỉ ngơi và lấy lại nhịp độ sống, họ lại có thể bắt tay vào xử lý các vấn đề của bản thân.

THÁI ĐỘ CẦN CÓ Ở NAM GIỚI

Nam giới thường không hiểu được điều này, và khác với chuyên gia tâm lý, họ không biết làm sao hỗ trợ cảm xúc của đối phương cho hiệu quả. Khi vợ nói về tâm trạng của mình, anh cho rằng cô chỉ muốn được giúp giải quyết rắc rối, và theo bản năng, anh sẽ đáp lại bằng cách giúp đỡ hay khuyên nhủ.

Vẻ sốt ruột ở người chồng khi lắng nghe vợ không phải vì anh không quan tâm đến cô. Lý do là lúc đó, mọi tế bào trong người anh đều căng lên, thôi thúc anh phải làm gì đó để giúp vợ. Nếu có chuyện rắc rối, nam giới bao giờ cũng muốn xử lý ngay chứ không phải ngồi nói suông - tương tự như cách ứng xử của lính cứu hỏa, khi nghe điện báo cháy, anh ta phải lập tức hỏi thông tin, phạm vi và địa điểm đám cháy, sau đó nhanh chóng vào cuộc. Người đàn ông cho rằng việc bày tỏ sự cảm thông và ân cần chia sẻ lúc này là điều hết sức lố bịch.

Nhưng người đàn ông cần hiểu rằng, điều một phụ nữ hiện đại mong muốn nhất vẫn là cơ hội được tâm sự, được nói về cảm xúc của bản thân. Khi anh đáp lại nhu cầu này với thái độ thông cảm, hiểu biết, cô sẽ an lòng vì khía cạnh nữ tính trong cô đang được quan tâm để cô giũ bỏ cảm giác căng thẳng, choáng ngợp.

Chỉ cần biết lắng nghe, người đàn ông đã có thể giúp vợ mình quên đi áp lực cô đang phải đối diện để nhớ rằng bên cô là một người chồng tuyệt vời.

Khi phái yếu không vui và than thở về những khó khăn, đàn ông phải tự nhủ: nguyên nhân không phải tại mình mà bởi đặc trưng của cuộc sống hiện đại đã buộc cô ấy cáng đáng hai việc cùng lúc - chăm sóc nhà cửa và chu cấp gia đình. Cũng từ đó, anh sẽ tránh được mặc cảm có lỗi khi cô không vui. Nhận thức này còn giúp anh thông cảm với vợ hơn là bào chữa, đề phòng cho mình những lúc tâm trạng vợ không tốt.

CÁCH XỬ LÝ CĂNG THẲNG CỦA NAM GIỚI

Nói chung cách xử lý căng thẳng của nam giới khác hẳn phụ nữ. Chẳng hạn, khi làm việc vì một mục tiêu đơn giản nào đó, họ biết rõ những suy tư trong lòng, hiểu rõ thế mạnh - yếu của bản thân, từ đó vạch ra kế hoạch hành động. Có vậy họ mới cảm thấy an toàn.

Điều này cũng giống như người thợ săn thời nguyên thủy, để có được lương thực, họ phải lặng lẽ di chuyển rồi đột ngột tấn công con mồi. Nhờ kỹ năng săn bắn, cũng như cách giải quyết vấn đề đó mà cuộc sống gia đình được bảo đảm. Ngày nay, mỗi lần người đàn ông im lặng vò giấy ném vào thùng rác trong góc phòng chính là một biểu hiện của bản năng tiềm thức ấy, nó khiến anh có được cảm giác an toàn.

Thể hiện cảm xúc qua hành động chính là cách giúp nam giới lấy lại cảm giác tự chủ cho bản thân. Lúc lo lắng hay bực mình, những bước chân tới lui trong phòng làm việc cho họ cảm giác nhẹ nhõm hơn.

Trong khi phụ nữ tìm đến người khác để chuyện trò, chia sẻ thì nam giới lại thu mình vào im lặng, kiên nhẫn tìm ra giải pháp giải quyết vấn đề. Hiểu được sự khác biệt quan trọng này sẽ giúp cả hai hỗ trợ nhau hiệu quả hơn.

THÓI QUEN SAU MỘT NGÀY LÀM VIỆC

Ngày nay, mỗi khi đi làm về, thói quen ưa thích nhất của người đàn ông vẫn la ngồi đọc báo hoặc xem truyền hình. Đây chính là cách để họ giải tỏa những căng thẳng trong ngày, tĩnh dưỡng và phục hồi năng lượng của bản thân.

Trong lúc đọc báo hay nghe thời sự, thực ra họ đang đánh giá lại mọi chuyện và có tầm nhìn bao quát hơn. Thậm chí, ngay cả việc lấy remote chuyển kênh liên tục, hoặc lật nhanh qua các trang báo cũng là cách để họ lấy lại cảm giác tự chủ: lặng lẽ và nhanh chóng tìm kiếm giải pháp cho mình.

Có thể nói, xem ti-vi hay đọc báo đã dần trở thành một thói quen phổ quát của người đàn ông. Đó là cách giúp họ tạm thời quên đi khúc mắc trong công việc để trở về với quan hệ tình cảm và cuộc sống hiện tại của gia đình.

KHI PHỤ NỮ KHÔNG HIỂU NAM GIỚI

Khi mệt mỏi, người đàn ông thường muốn ở một mình, nhưng phụ nữ lại dễ hiểu nhầm nhu cầu chính đáng ấy. Cô cho rằng đó là lúc anh muốn cô chủ động nói chuyện, rằng cô cần quan tâm, hỏi han anh nhiều hơn khi thấy vẻ mệt mỏi trên gương mặt anh.

Cứ vậy, cô càng hỏi, anh càng trở nên bực bội hơn; và thế là từ một vấn đề hết sức bình thường có thể dẫn đến xích mích giữa hai người. Sau đây là những mẩu đối thoại thường gặp minh họa tình huống này.

PHẢN ỨNG CỦA PHU NỮ KHI NAM GIỚI KHÔNG MUỐN TRÒ CHUYỆN

Tất nhiên, khi đàn ông từ chối chuyện trò và người phụ nữ không hiểu là anh chỉ muốn một mình tĩnh tâm sau một ngày vất vả, trong cô sẽ nảy sinh nhiều hiểu lầm và cảm giác hoang mang. Vì vậy những phản ứng sau đây có thể xảy ra:

Trong các tình huống trên, phản ứng của chị em phụ nữ đều bắt nguồn từ sự hiểu lầm. Nếu muốn giúp chồng trở về quan hệ tình cảm hiện tại, cô cần hiểu được sự khác biệt về tâm lý giữa nam và nữ, từ đó chấp nhận ý muốn có không gian riêng của anh. Điều này không có nghĩa là cô phải đánh đổi nhu cầu trò chuyện của bản thân, mà là cần biết chọn lúc thích hợp.

LÝ DO KHIẾN NAM GIỚI TÌM CÁCH NÉ TRÁNH SỰ QUAN TÂM CỦA VỢ

Khi học được kỹ năng tạm thời gác lại nhu cầu riêng của bản thân để chồng có thời gian cần thiết giải tỏa những lo nghĩ chuyện cơ quan mà trở về cuộc sống hiện tại bên gia đình, người phụ nữ đã tạo điều kiện cho bạn đời tìm lại tình cảm vợ chồng, xử sự đúng theo mối quan hệ ấy. Nhận thấy sự thông cảm ở vợ, người chồng sẽ bắt đầu mong đợi được cô quan tâm, vỗ về. Lúc ấy, chỉ cần nghĩ đến về nhà là mọi căng thẳng trong lòng anh được giải tỏa, cảm giác muốn né tránh vợ cũng sẽ tiêu tan.

Nếu không biết điều này, người phụ nữ sẽ vô tình cản trở tâm lý chuyển tiếp từ công việc về gia đình của chồng mình. Do cô đòi hỏi nhiều hơn hoặc phản ứng tiêu cực trước nhu cầu có thời gian riêng của anh, nên anh sẽ không thoải mái lắm để trở lại quan hệ tình cảm hai bên. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể sẽ gây trở ngại cho sự thể hiện cảm xúc yêu thương ở người chồng. Thậm chí anh có thể cho rằng mình không còn yêu vợ nữa.

Khi người vợ luôn đòi hỏi, đặt ra những yêu sách, người chồng sẽ tiếp tục lảng tránh, không muốn về nhà.

Càng bị ép phải nói chuyện hoặc phải làm việc này, việc nọ, người chồng càng muốn né tránh. Anh chỉ có thể quên được chuyện cơ quan khi không cảm thấy áp lực hay đòi hỏi từ vợ mình. Ngược lại, nếu trở về nhà với người vợ nhu mì, chồng cô sẽ cảm thấy được tự do, có thời gian nghỉ ngơi. Từ đó, anh sẽ tự động gạt bỏ công việc trong ngày để trở lại quan tâm đến gia đình sao cho xứng đáng với sự chia sẻ thầm lặng của vợ mình.

Thực tế, nhận thức đơn giản này đã đem đến sự biến đổi kỳ diệu trong quan hệ tình cảm của hàng ngàn cặp vợ chồng khác nhau.

Khi không bị đòi hỏi quá nhiều, tự động người đàn ông sẽ cảm thấy muốn cho đi nhiều hơn.

KHI CHỒNG KHÔNG HIỂU VỢ

Trước tâm trạng phiền muộn của vợ, người chồng thường cho rằng nên để cô ấy có chút thời gian riêng tư một mình, rồi mọi chuyện sẽ tốt hơn thôi. Do đó, anh sẽ không để ý đến cô nữa vì đó chính là sự cảm thông, hỗ trợ mà bản thân anh cần nhất trong trường hợp tương tự. Tuy vậy, sự phớt lờ của chồng lại là điều tệ hại nhất với người phụ nữ.

Ngay cả khi hỏi thẳng vợ nguyên nhân làm cô phiền muộn, anh vẫn có thể hiểu sai nhu cầu thực tế của cô khi ấy. Lấy thí dụ trong trường hợp sau:

Tom hỏi Mary:

- Có chuyện gì vậy? Hình như em bực mình hả?

- Không, không có gì đâu. - Mary đáp lại.

Nhưng thực ra trong lòng cô lại dâng lên một cảm giác chua chát: “Hỏi như thế chứng tỏ anh có để ý gì đến em đâu?”

- Tốt rồi. - Tom gật đầu và bỏ đi. Thực ra anh nghĩ:“Cũng tốt nếu em không chịu nói đến chuyện đó. Anh biết em cần có không gian riêng. Thôi thì anh vờ như mọi chuyện đều tốt đẹp để giúp em thỏa mãn nhu cầu đó. Chắc chắn em sẽ xử lý được vấn đề”.

Trong thâm tâm, Tom đâu biết rằng thiện chí của anh lại gây ra hiệu quả trái ngược. Đa số nam giới đều có suy nghĩ như Tom, nhưng hầu như người phụ nữ nào cũng hiểu ý Mary. “Không có gì đâu” thực ra là một dấu hiệu cho thấy có chuyện gì đó không ổn xảy ra. Nó chứng tỏ cô đang cần quan tâm, chia sẻ, muốn được bộc bạch nỗi lòng.

Sau đây là một số tình huống nam giới hiểu lầm phụ nữ:

Trong mỗi tình huống trên, người phụ nữ đang băn khoăn xem có nên chia sẻ cảm xúc của mình vào thời điểm đó hay không. Nếu anh hiểu hàm ý này, cô mới mở lòng tâm sự hết mọi nhẽ và được thỏa mãn nhu cầu tình cảm.

Vì không hiểu rõ nhiệm vụ của mình nên những lúc ấy nam giới thường bỏ đi vì đinh ninh làm thế là giúp vợ.

KHI PHỤ NỮ NÓI VỀ CẢM XÚC

Sau một thời gian không chịu được cảm giác bị bỏ mặc, cuối cùng người vợ lên tiếng nói hết nỗi lòng. Nhưng chồng chị lại tiếp tục hiểu lầm. Anh cho rằng, vợ mình than thở chẳng qua cũng là vì muốn chồng chu cấp cho gia đình đủ đầy hơn nữa. Dưới đây là một số tình huống thường gặp:

Điểm giống nhau giữa các tình huống trên là trước cảm giác buồn phiền của vợ, bản năng người đàn ông lại thôi thúc anh phải làm việc cật lực để chu cấp gia đình đầy đủ hơn. Khát khao thành đạt trong sự nghiệp ngày càng khiến anh xa cách trong quan hệ vợ chồng. Sau khi đã có được thành công ấy hoặc đã cố gắng giải quyết mọi bức xúc ở vợ nhưng cô vẫn không vui, cảm giác thất vọng vì không đem lại hạnh phúc cho bạn đời càng nặng nề hơn trong anh. Trước áp lực ấy, anh bắt đầu tắt dần những cảm xúc lãng mạn và bỏ qua ước muốn thấy vợ mãn nguyện.

TẠI SAO NAM GIỚI E NGẠI CHUYỆN KẾT HÔN?

Đó là tâm lý chung ở nhiều người do có cùng một nguyên nhân: không tự tin về vai trò chu cấp. Quá tập trung vào sự nghiệp, họ không hiểu vấn đề mấu chốt là ở chỗ cần chú trọng xây dựng kỹ năng quan hệ tình cảm.

Nhiều người chấm dứt tình yêu chỉ vì nghĩ đến chuyện sau khi kết hôn mình không có đủ khả năng đảm bảo cuộc sống sung túc cho vợ con, hoặc nếu muốn có mức thu nhập cao, họ sẽ phải hy sinh bản thân rất nhiều.

Chuyện tình giữa Jackie và Dan là một ví dụ điển hình. Sau chín năm yêu nhau, Jackie muốn làm đám cưới, nhưng Dan không đồng ý. Anh khẳng định vẫn luôn yêu cô, nhưng lòng anh lại có điều gì đó khó nói khiến anh lần lữa chuyện cưới xin. Một tối nọ, trong lúc bàn về bộ phim cả hai vừa xem, Jackie sôi nổi thốt lên: “Em vẫn chỉ yêu anh dù chúng mình có phải sống trong nghèo khổ”.

Ngay hôm sau, Dan đi mua nhẫn cưới.

Câu nói của Jackie khiến những mặc cảm, lo lắng trong Dan vụt tan. Như bao người đàn ông khác, anh chỉ có thể xây dựng quan hệ gắn bó khi thấy mình có đủ khả năng chăm lo cho hạnh phúc của người yêu.

Dù không phải ai cũng bị chuyện tiền bạc ám ảnh như thế, nhưng tất cả đàn ông đều rất cần cảm giác tự tin là mình có thể chu cấp đầy đủ cho vợ con. Giờ đây, với các kỹ năng quan hệ, họ hiểu thêm một điều quan trọng không kém. Đó là sự quan tâm chăm sóc đời sống tinh thần cho người phụ nữ, cho dù họ có làm ra bao nhiêu tiền bạc đi nữa. Có như vậy, cuộc sống gia đình mới hạnh phúc trọn vẹn.

LÝ DO KHIẾN NAM GIỚI MẢI MÊ VỚI CÔNG VIỆC

Đối diện với những căng thẳng, lo lắng cho hạnh phúc gia đình, bản năng của người đàn ông mách bảo họ phải thành công hơn nữa trong sự nghiệp. Cũng bởi mải mê với công việc mà họ quên mất rằng mình thường xuyên vắng nhà, quên rằng người vợ ở nhà đang mỏi mắt ngóng trông.

Càng gặp stress trong công việc, anh càng quên đi tất cả các mối quan hệ khác để chú tâm vào giải quyết vấn đề. Vô tình, anh trở thành người lơ là với gia đình, vợ con. Sự tinh nhạy trong tình cảm bị chìm khuất, thay vào đó, anh như đang bị hút vào một đường hầm mà tại đó, mọi giác quan của anh chỉ dùng để cố gắng thu nhận những gì hữu ích cho việc đạt đến mục tiêu. Anh quên mất điều gì thực sự quan trọng với mình lúc này và không biết thái độ ấy vô tình đẩy những người thân yêu nhất dần xa anh.

KHI NGƯỜI CHỒNG BỎ BÊ GIA ĐÌNH

Trước việc chồng xao nhãng với gia đình mà chỉ tập trung lo chuyện sự nghiệp, người vợ không nghĩ đó là phản ứng tự nhiên. Thường thì cô xem đó là hành động cố tình lạnh lùng, hờ hững bởi mỗi khi có chuyện gì đó không bằng lòng, cô vẫn hay gác chuyện gia đình sang một bên và thu mình vào công việc.

Nhưng khác với tâm lý ở phái nữ, khi tập trung vào công việc, thực ra người chồng không có ý phớt lờ gia đình, chẳng qua chỉ là sự vô ý ở anh mà thôi. Anh quên đón con, không có nghĩa là anh không còn thương con. Anh quên quan tâm, hỏi han, động viên vợ không có nghĩa là anh không còn yêu cô.

Từ khuynh hướng mải lo việc này quên mất việc khác, nam giới sinh ra chần chừ trước những điều thâm tâm anh rất muốn làm. Nhiều lần vợ nhờ anh giúp một việc trước đó anh đã định làm, nhưng anh lại quên. Ngược lại cô rất nhớ và cho rằng anh đang cố tình tránh né việc giúp cô.

Trong trường hợp này, người vợ cần hiểu rằng chẳng qua chỉ vì chồng cô chưa khéo léo cân bằng cuộc sống gia đình với những nhiệm vụ căng thẳng trong công việc. Cô nên thông cảm cho những khó khăn mà anh gặp phải để có thể hỗ trợ tinh thần cho anh nhiều hơn nữa.

ĐỂ HÒA NHẬP VÀO KHÔNG KHÍ GIA ĐÌNH SAU MỘT NGÀY LÀM VIỆC

Xu hướng mải mê công việc gây tác hại với cả hai vợ chồng. Khi chưa biết áp dụng kỹ năng quan hệ tình cảm mới và không để ý đến nhu cầu tình cảm của vợ, người chồng sẽ tiếp tục hành xử theo bản năng - trăn trở chuyện cơ quan nếu thấy vợ mình bực bội hoặc không vui.

Về cơ bản, có ba cách giúp nam giới chuyển đổi tâm lý từ công việc sang quan hệ tình cảm. Trong chừng mực nào đó, bí quyết thành công là ở chỗ phải biết vận dụng kết hợp chúng một cách thích hợp.

1. Thành công

Cảm giác thành công sau một ngày làm việc sẽ giúp người đàn ông nhanh chóng quên đi những mối bận tâm để tận hưởng tình cảm yêu thương trong gia đình. Khi không thành công như mong đợi, hai yếu tố sau đây trở nên rất quan trọng với anh.

2. Giải trí

Để xua tan những băn khoăn, khó chịu trong ngày, về đến nhà, người đàn ông thường tìm đến chỗ ngồi ưa thích và xem ti-vi, đọc báo, nghe nhạc, hay một hoạt động gì đó cần đến sự tập trung nhưng dễ dàng và không phải suy nghĩ.

Một hình thức giải trí ưa thích khác là chơi thể thao. Khi dồn hết tâm trí vào rèn luyện thể lực, họ sẽ thoát khỏi những lo lắng, căng thẳng nơi cơ quan. Đặc biệt, người đàn ông sẽ trở nên tự tin hơn khi tham gia vào những việc nằm trong khả năng giải quyết của bản thân và không bị ràng buộc bởi trách nhiệm. Chơi game, làm việc vặt, cổ vũ bóng đá, chơi thể thao, xem thời sự là những cách giải tỏa căng thẳng phổ biến nhất. Không những thế, đôi khi các hoạt động này còn gợi mở những hướng giải quyết hiệu quả cho khó khăn họ gặp phải trong cuộc sống.

Thiếu sở thích, hoặc không biết cách giải trí sẽ khiến người đàn ông khó thoát khỏi nỗi ám ảnh công việc và thường bị căng thẳng quá mức.

Mong đợi người đàn ông tìm đến chia sẻ với vợ những vướng mắc trong công việc đôi lúc đưa đến kết quả trái ngược mong đợi. Khi thấy anh chưa thoải mái, người vợ không nên đưa chuyện cơ quan ra thảo luận bởi điều đó chỉ làm tăng thêm căng thẳng, lo lắng, thất vọng trong anh mà thôi.

Để phát huy bản chất tích cực của mình với người khác, trước tiên người đàn ông cần phải quên đi những vấn đề riêng. Lúc đó, anh sẽ lập tức nhơ ra điều gì là quan trọng nhất với mình - vợ con hoặc nhu cầu xây dựng gia đình. Nhận thức chuyển sang điều thực sự quý giá với bản thân cũng rất quan trọng, nó có thể giúp anh thư giãn tinh thần.

3. Sự trân trọng

Cách thứ ba giúp người đàn ông hòa nhập với không khí gia đình sau một ngày làm việc là họ được trở về trong sự cảm thông, mong chờ và động viên của vợ. Thái độ ân cần chào đón và trân trọng của cô là điều anh trông ngóng đầu tiên, nó khiến anh có cảm giác mình đã thành công trở về, cho dù thực tế công việc bên ngoài còn khá nan giải.

Ngược lại, chỉ cần hình dung viễn cảnh về nhà trong sự giận dỗi, khó chịu của vợ, anh cũng đủ chán ngán và lại tiếp tục chạy trốn vào công việc. Do đó, áp lực sẽ ngày càng chồng chất, khó giải tỏa.

Tôi có lời mách nhỏ với nam giới khi muốn được đón nhận tình cảm yêu thương, trân trọng từ bạn đời. Rất đơn giản, về tới nhà anh hãy tìm gặp cô ấy, choàng tay ôm, hỏi thăm tình hình trong ngày thế nào, dành ít phút để lắng nghe,… Chắc chắn người vợ nào cũng sẽ mềm lòng trước sự dịu dàng như thế của chồng. Khi cảm nhận được niềm vui, tình yêu tư cô ấy, nhu cầu có không gian riêng ở anh sẽ giảm đi; thay vào đó anh sẽ thêm trân trọng và biết nhìn nhận thành công của mình sau mỗi ngày cũng như dễ dàng gác lại những lo lắng trong công việc.

NHIỆM VỤ MỚI

Nếu hiểu tâm lý, người vợ sẽ dễ dàng cảm thông với chồng trong nhu cầu được thư giãn một mình trước khi cởi mở quan hệ tình cảm gia đình. Nhu cầu ấy cũng giống như khi chị mong muốn có thêm thời gian trước lúc quyết định tâm sự mọi điều mà thôi.

Khi hiểu đúng xu hướng tập trung để lãng quên ở chồng, người vợ sẽ biết cảm thông, và không chạnh lòng trước thái độ thu mình của anh. Nhờ đó, anh có điều kiện giải tỏa căng thẳng và sớm hòa nhập vào không khí yêu thương trong gia đình.

Tương tự, khi hiểu đúng nhu cầu của vợ, người chồng sẽ biết vận dụng kỹ năng hỗ trợ cảm xúc thay vì chỉ đơn thuần tìm cách giải quyết vấn đề của cô ấy, hoặc có thể biết lắng nghe một cách vui vẻ, tự nguyện. Kết quả, anh sẽ ngạc nhiên nhận thấy mình giúp được vợ rất nhiều mà không phải tự ép buộc mình lo lắng viển vông.

CHUYỂN ĐỔI VAI TRÒ CẢM XÚC

Khi một người phụ nữ thiên về nam tính và bỏ quên nét nữ tính vốn có, tất yếu sẽ dẫn đến sự đảo ngược vai trò cảm xúc. Động cơ hoạt động của họ không xuất phát từ mong muốn như những người phụ nữ thông thường khác mà bắt nguồn từ nhu cầu nam tính. Ngày nay, dù nữ giới dễ dàng viện ra một loạt khó khăn gặp phải trong công việc, tình cảm, nhưng thủ phạm thực tế của những bất cập ấy không phải điều gì khác ngoài nguyên nhân vai trò cảm xúc của hai giới bị đảo ngược.

Hạnh phúc trong quan hệ tình cảm chỉ có được khi người phụ nữ biết lấy lại cân bằng giữa hai xu hướng: nam tính và nữ tính trong mình. Tốt nhất hai vợ chồng nên hợp tác để chị có thể trở về hình ảnh phụ nữ đích thực vốn có.

Nhiệm vụ mới của nam giới là giúp người phụ nữ tìm lại nét nữ tính của mình sau một ngày làm việc vất vả.

NHỮNG BẤT CẬP KHI ĐẢO NGƯỢC VAI TRÒ CẢM XÚC CỦA HAI GIỚI

Áp lực liên tục chuyển đổi giữa hai mặt nam tính và nữ tính tuy vô hình nhưng có sức công phá rất lớn đối với tình cảm yêu thương, đam mê, thân thiết giữa vợ chồng. Đặc biệt, người phụ nữ sẽ ngày càng lún sâu vào tuyệt vọng nếu thiếu sự trợ giúp giải tỏa căng thẳng của bạn đời. Khi không hiểu cơ chế sâu xa này, mọi cô gắng của anh, dù hợp lý đến mấy cũng có thể hoàn toàn mất tác dụng giải quyết vấn đề giữa hai người.

Khi một người phụ nữ nghiêng về nam tính nhiều hơn, nhu cầu tự giải quyết vấn đề ở chị sẽ trỗi dậy ngày càng mạnh mẽ. Với chị, công việc vẫn còn thì chị vẫn chưa thể yên tâm, trách nhiệm thôi thúc chị phải dứt điểm các vấn đề chưa được giải quyết, sau đó mới là nghỉ ngơi, thư giãn.

Trước nhu cầu giải quyết vấn đề này, tốt nhất người đàn ông nên hỗ trợ vợ mình bằng cách lắng nghe chị tâm sự. Đây là câu chuyện tôi từng trải nghiệm, nhờ đó tôi nhận ra những điểm hạn chế cần khắc phục nếu muốn tình cảm vợ chồng tốt hơn.

Cuối buổi sáng Chủ nhật hôm ấy, tôi và vợ mình - Bonnie - đi chơi tennis về, cả hai đều rất vui. Tôi nói với cô ấy là bây giờ tôi chỉ muốn chợp mắt chút xíu.

- Cũng được - Bonnie tán thành. - Em cũng thế.

Nhưng khi đi lên phòng ngủ trên lầu, tôi không thấy cô ấy lên, bèn hỏi: “Em không lên à?”.

Tiếng nàng vọng lên:

- Em cũng muốn ngủ lắm chứ, nhưng phải rửa xe đã anh à.

Tôi không hiểu nổi tại sao cô ấy lại cho chuyện rửa xe quan trọng hơn giấc ngủ trưa vào cuối tuần như vậy. Lắc đầu, tôi leo lên giường và chìm vào giấc ngủ.

Tỉnh dậy với tâm trạng sảng khoái, tôi vẽ ra trong đầu một buổi tối lãng mạn cho hai vợ chồng. Xuống nhà, thấy Bonnie có vẻ đang bực bội, tôi thành thật nói: “Đáng lẽ em phải đi ngủ chứ. Giấc ngủ tốt lắm đấy”.

Vợ tôi lạnh lùng đáp lại: “Em làm gì có thời gian mà ngủ. Giặt giũ, chỉ dẫn con làm bài, lau nhà, nấu cơm… Ai làm cho em những việc đó chứ?”.

Lúc này, không hiểu cô ấy đang rất cần chuyện trò san sẻ, nên tôi chỉ biết tỏ ý giúp cô giải quyết khó khăn và gợi ý gia đình ra ngoài ăn tối.

- Anh không hiểu à? - Bonnie than vãn. - Còn đồ ăn trong tủ phải nấu, bé Lauren chưa làm xong bài tập về nhà nữa kìa.

Tôi chống chế: “Cuối tuần mà em. Nên nghỉ ngơi chứ!”.

- Em thì làm gì có cuối tuần? - Cô cao giọng. - Anh đúng là chẳng hiểu gì cả!

Lúc ấy tôi đâm ra cáu. Bao dự định lãng mạn trước đó tan biến. Bonnie càng bực hơn trước thái độ thiếu thông cảm và không chịu lắng nghe của tôi, còn tôi lại giận vì cô ấy đã gạt bỏ cách giải quyết vấn đề của mình.

Sau khi trải nghiệm và thấu hiểu, tôi quyết định thay đổi. Giờ đây, khi Bonnie quá căng thẳng, câu chuyện giữa chúng tôi lại hoàn toàn khác. Tôi biết mình nên làm gì vào những lúc như vậy. Bonnie cần trò chuyện để lấy lại giá trị nữ tính vốn có, và cô ấy rất cần tôi giúp trong chuyện này. Tôi có thể dẫn ra một ví dụ về cuộc đối thoại giữa vợ chồng tôi khi Bonnie choáng ngợp trong công việc và không thể tự mình lấy lại sự quân bình cho bản thân như sau:

John: Có chuyện gì hả em?

Bonnie: Cũng không biết nữa, nhiều việc quá anh ạ!

John: Thế à!

Bonnie: Em không đủ thời gian.

John: Em nói thử anh nghe nào.

Bonnie: Cơm nước chưa nấu xong mà còn một đống đồ cần giặt giũ nữa.

John: Ừ.

Bonnie: Bữa nay đáng nhẽ đưa bé Pearl đi chữa răng, em lại quên khuấy đi mất.

John: Em bận làm gì?

Bonnie: Trời ơi, em không muốn nhắc lại nữa đâu.

John: Ừ, không sao.

Bonnie: Pearl lo lắng, con bé cứ sợ có chuyện gì ghê gớm. (Im lặng) Em sẽ cố gắng không bao giờ quên những việc đã hứa với con nữa.

Tôi không nói gì, hít một hơi thật sâu và chầm chậm lắc đầu vẻ thông cảm.

Bonnie: Nhưng giờ thì không sao, nha sĩ cho hẹn sang hôm khác.

John: Tốt rồi.

Bonnie: Em không biết phải nấu gì ăn tối đây. Có chuẩn bị gì đâu.

John: Ừ, anh cũng chẳng biết.

Bonnie: Tối nay ăn đồ còn dư của bữa trưa được không anh?

John: Không sao. Món gì vậy?

Bonnie: Mà thôi, em lại chẳng muốn nấu nướng gì cả.

John: Thôi mình ra ngoài ăn đi, chúng ta cũng cần dành thêm thời gian riêng cho nhau nữa chứ.

Bonnie: Rất tuyệt.

Các bạn thấy đấy, chỉ cần nắm được tâm lý cua cô ấy thì mọi việc sẽ khác hẳn. Nếu không biết cách giúp Bonnie và vận dụng kỹ năng trò chuyện san sẻ, vỗ về trong quan hệ vợ chồng, hẳn chúng tôi sẽ liên tục cãi nhau, ăn đồ dư và đi ngủ trong tâm trạng bực tức, tuyệt vọng.

LÝ DO PHỤ NỮ CẦN NÓI CHUYỆN NHIỀU HƠN

Trong quan hệ tình cảm, nếu đánh mất dần thói quen tâm sự, trò chuyện, người phụ nữ sẽ ngắt đi mạch hạnh phúc tự nhiên mỗi khi nét nữ tính vốn có cần được vỗ về, nâng đỡ. Đáng ngại hơn, nếu không giữ được bản chất nữ tính, họ sẽ tự đánh mất nhu cầu thực sự của bản thân. Họ luôn cảm thấy mình “thiếu vắng cái gì đó”, nhưng không nhận thức được chính xác là điều gì.

Càng xa rời bản chất nữ tính, người phụ nữ càng bất cần sự giúp đỡ của nam giới. Trong khi đó, chồng họ sẽ nản lòng vì không đáp ứng được cho vợ và cảm thấy bất lực không thay đổi được tình hình.

Ngày nay, phải đối diện với rất nhiều căng thẳng từ môi trường làm việc bên ngoài, phụ nữ cần sự hỗ trợ từ người chồng hơn bao giờ hết. Về đến nhà, họ muốn trò chuyện nhiều hơn. Dù câu chuyện đôi khi là phi lý hoặc chẳng liên quan gì đến cuộc sống gia đình, nhưng nó lại cho họ cảm giác được quan tâm, che chở.

Sau đây là chuỗi tình huống phát sinh khi người chồng một mực tìm cách “giải quyết” vấn đề của vợ mình:

Ở đây, người chồng nghĩ vợ anh cho rằng anh không hiểu hết vấn đề hoặc giải pháp của anh là sai. Nhưng ngược lại, điều vợ anh muốn lại không phải là giải pháp mà là thái độ cảm thông, chia sẻ của anh. Lời trách móc: “Anh chẳng hiểu gì cả!” thực tế nghĩa là “Anh không hiểu em cần gì ở anh. Em chỉ cần anh lắng nghe và đồng cảm với em là đủ rồi”.

Một diễn viên hài từng nói: “Trung bình, người phụ nữ nói sáu ngàn từ một ngày còn đàn ông là hai ngàn. Nói chung, sau một ngày làm việc thì cả hai đều đã dùng hết hai ngàn. Khi về nhà, các chị vẫn còn những bốn ngàn từ, thành ra có cảm giác bị bỏ bê. Vợ muốn nói chuyện, nhưng chồng đã phung phí hết hai ngàn phần mình rồi”.

Tất nhiên, đó là nói một cách hài hước, nhưng phải thấy rằng, vấn đề ấy thật sự tồn tại trong cuộc sống.

Thiếu trò chuyện trong quan hệ vợ chồng là nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự bất mãn ở người phụ nữ hiện đại.

ĐỂ NAM GIỚI NHẬN RA ƯỚC MUỐN CỦA PHỤ NỮ

Xưa kia, món quà ý nghĩa nhất người chồng dành cho vợ là sự chu cấp và bảo vệ chu đáo. Điều này nằm trong nhận thức tự nhiên của anh, là những điều cha mẹ anh đã truyền dạy và từ bé anh đã học được những biểu hiện cụ thể qua cách bố anh lo liệu cho gia đình. Người bạn đời không cần phải yêu cầu anh điều ấy.

Ngày nay, đời sống tình cảm của người phụ nữ nảy sinh nhiều nhu cầu mới, những nhu cầu mà người đàn ông chưa nắm bắt được. Bởi vậy, để được đón nhận sự hỗ trợ của bạn đời hiệu quả hơn, chị cần giúp anh hiểu nhu cầu của chị và khéo léo đặt vấn đề một cách tế nhị.

Thường thì phụ nữ rất khó lên tiếng trước. Khi phải nói ý muốn riêng của mình, họ thấy dường như mình không còn được quan tâm. Hơn nữa, họ cũng rất ít kinh nghiệm thổ lộ ước muốn cá nhân thế nào cho hiệu quả. Khi không biết làm thế nào để chồng dành thời gian lắng nghe cảm xúc của mình, người phụ nữ thường chọn một trong hai giải pháp: hoặc lặng lẽ hy sinh mọi ước muốn, hoặc ngày càng đòi hỏi, cằn nhằn nhiều hơn.

Không cách nào trong hai cách trên mang lại hiệu quả tốt. Muôn có được tình yêu và sự hỗ trợ như ý, chị cần tập trung vào điều quan trọng nhất. Hãy nhắc anh lắng nghe, từ từ theo thời gian, khi anh hiểu rõ hơn cảm xúc của vợ, chị có thể bắt đầu nhờ anh giúp một số việc nhà.

Để nuôi dưỡng tình yêu và xúc cảm tốt đẹp trong quan hệ vợ chồng, người phụ nữ cần biết diễn đạt cảm xúc, nhu cầu riêng một cách hiệu quả đối với cả hai vợ chồng.

Khi trò chuyện cởi mở và người chồng đã hiểu được sâu sắc suy nghĩ của vợ, chắc chắn là dần dần anh sẽ đáp ứng nhiều hơn nhu cầu của cô.

ĐỪNG KỲ VỌNG QUÁ MỨC

Được tiếp cận đúng lúc, đúng cách, nam giới sẽ rất vui lòng và sẵn sàng làm nhiều hơn cho vợ. Chỉ cần người phụ nữ biết cách nói chuyện hợp lý, thể hiện sự trân trọng, kiên trì nhẫn nại mà không gây áp lực thì sau một thời gian, bất kỳ người chồng nào cũng đều vui lòng giúp vợ nhiều hơn. Cách hiểu “nhiều hơn” giữa hai giới có thể rất khác biệt nhau.

Nam giới chỉ có thể cho nhiều hơn với mức độ từng chút một.

Thật phi thực tế nếu bạn mong chồng mình bỗng nhiên tự nguyện giúp 50% việc nhà trong khi xưa nay anh rất ít khi động tay chân vào việc gia đình. Tương tự, nếu thuộc tuýp người ít nói, anh không thể lập tức cởi mở và chia sẻ moi cảm xúc được.

Với anh, cũng rất phi lý nếu mong đợi người vợ đón mình về nhà với cảm giác trân trọng, mãn nguyện khi chính cô cũng đã làm việc vất vả cả ngày như anh. Những kỳ vọng phi thực tế này tạo sự bất đồng, xa cách không cần thiết giữa hai vợ chồng.

Thực tế là cả hai đều có thể nhận được sự hỗ trợ như ý, nhưng điều đó không thể nào trong một sớm một chiều mà có ngay được.

ĐIỀU CHỈNH KỲ VỌNG

Nếu là phụ nữ, bạn không nên ky vọng rằng chồng phải luôn biết lắng nghe tâm sự và chia sẻ mọi việc trong nhà với mình. Tương tự, nếu là nam giới, bạn cũng đừng nuôi tham vọng rằng vợ mình phải luôn nói chuyện một cách nhẹ nhàng, vui vẻ, không bao giờ đoi hỏi và luôn mãn nguyện khi chồng đi làm về. Mỗi giới đều có những đặc điểm tâm lý riêng, bởi vậy bạn cần tránh áp đặt suy nghĩ của mình lên người khác.

Qua thực hành kỹ năng quan hệ mới, thay vào sự khó chịu trước vẻ bất mãn của chị, anh sẽ thấy những cảm xúc ấy chính là cơ hội để chị giải tỏa bức xúc trong lòng. Với người phụ nữ, khi không nhận được sự hỗ trợ như ý, chị hãy vui vẻ xem đó là dịp để thể hiện trách nhiệm và năng lực của bản thân.

Khi vợ không vui và lên tiếng về vấn đề nào đó, người chồng không nhất thiết phải quy trách nhiệm cho mình. Anh có thể giúp chị rất nhiều nếu biết nhu cầu thực sự của chị là muốn được chia sẻ.

Đối với phụ nư cũng vậy, khi thất vọng về bạn đời, thay vì cảm giác đau buồn, chị nên đảo ngược kiểu suy nghĩ này và nhìn nhận ở anh thiện chí yêu thương và luôn sẵn lòng nâng đỡ chị. Khi đã điều chỉnh kỳ vọng ở bạn đời, người phụ nữ se lấy lại được vẻ duyên dáng, nữ tính, không đòi hỏi sự hoàn hảo mà chỉ tìm kiếm tình yêu và đón nhận cuộc sống như vốn có. Chị sẽ hiểu những gì chị bất mãn không phải do lỗi ở anh, chẳng qua vì anh thiếu kinh nghiệm trong việc nắm bắt tâm lý phụ nữ.

Xuất phát từ việc nhận biết sự khác biệt giữa hai giới, ở chương tiếp theo chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu cách thức vận dụng những kỹ năng quan hệ mới sao cho hiệu quả.