Chương 9:

– – – – – – – –

Buông bỏ cảm giác tội lỗi

Hành trình làm mẹ thật đáng kinh ngạc, có phải không?

Bạn cũng sẽ ngạc nhiên trước những gì hành trình đó đòi hỏi đối với không chỉ cơ thể của bạn, mà còn cả tâm trí và tinh thần của bạn. Hành trình làm mẹ còn đẩy các ý tưởng, các phán đoán, ước mơ, và nỗi sợ hãi của bạn đến tận cùng. Nó tóm lấy bản ngã của bạn và ném bổng lên không trung, sau đó bắt lấy rồi ném phịch xuống đất. Nó buộc bạn phải đối mặt với những điều tồi tệ nhất của bản thân mình, đôi khi là bằng cách nhìn vào đôi mắt bé bỏng quyết liệt vốn đang phản chiếu quyết tâm hoặc cơn giận của chính bạn.

Hành trình làm mẹ không chỉ là nuôi dạy con cái. Hành trình làm mẹ chính là nơi bản thân bạn phát triển đến tiềm năng tối đa, nếu như bạn cởi mở đón nhận nó; nếu như bạn lắng nghe.

Bạn biết đây là việc lớn lao. Bạn hiểu công việc làm mẹ cao cả đến mức nào, và việc đó vừa đẹp đẽ, vừa vui vẻ, vừa tuyệt vời. Và đó cũng là việc nặng nhọc. Và mỗi ngày bạn đối mặt với nó thêm một lần và thử sức. Điều đó đòi hỏi sự can đảm.

Không ai nói với bạn rằng việc bạn cố gắng mỗi ngày là dũng cảm ra sao khi có rất nhiều thứ phải đánh đổi. Đôi khi bạn có thể phải bò ra khỏi giường hoặc khỏi sàn nhà và dựng thẳng vai, trưng ra nụ cười giả tạo tươi nhất, và rũ bỏ những thất bại của ngày hôm qua, nhưng bạn vẫn luôn chọn cách đối mặt. Ngày này qua ngày khác.

Trái tim người mẹ trong bạn rất muốn làm việc này thật chuẩn xác. Bạn yêu những đứa con bé bỏng của mình nhiều đến nỗi nó khiến bạn đau đớn, và khi bạn phạm sai lầm, khi bạn mắng một đứa con, khi bạn hét lên sau khi đã hứa hẹn là sẽ không la hét thêm lần nào nữa, khi bạn cảm thấy mình đã khiến các con thất vọng, cảm giác tội lỗi và hối hận tích tụ trong lồng ngực và lòng bạn nhói đau.

Đằng sau cánh cửa nhà tắm nước mắt lại rơi xuống thêm lần nữa, và kẻ bắt nạt nội tâm trong bạn không hề nao núng. Kẻ bắt nạt ấy lại chỉ trích bạn một cách gay gắt khi bạn vừa kê đầu nằm xuống gối sau khi các con bạn cuối cùng thì cũng đã ngủ, và bạn lại chẳng thể nào nghỉ ngơi.

Khi nhận được một cuộc gọi tiêu cực từ trường học của con, hoặc phát hiện đứa con học mẫu giáo nói dối hoặc đứa con tuổi tập đi đã cắn bạn, bạn tự hỏi mình đã sai ở đâu và liệu các con có phát triển bình thường bất chấp những sai lầm và khuyết điểm của bạn không. Khi đứa con tuổi vị thành niên của bạn đóng sầm cửa trước mặt bạn, hoặc khi trận chiến bài tập về nhà đêm đó biến thành một cuộc chiến dữ dội và nước mắt bạn tuôn rơi trên tờ bài tập toán mà bạn đang kiểm tra, tôi biết bạn cảm thấy mình chẳng khác gì một kẻ thất bại.

Dưới đây là những gì bạn cần biết, các bà mẹ à. Những bà mẹ khác cũng đều đã khóc trong nhà tắm. Mọi bà mẹ trên đời đều đã có những cảm giác tội lỗi đó và đều đã lo lắng rằng liệu có phải mình đã làm sai hoàn toàn tại một thời điểm nào đó, vì thế làm ơn đừng tin rằng những người mẹ khác đang thực hiện hành trình làm mẹ này một cách chuẩn xác mỗi ngày trong khi bạn đang phải chật vật tìm ra lối đi cho mình.

Tất cả chúng ta đều đang cố gắng tìm ra lối đi cho mình. Không ai trong chúng ta hoàn hảo. Không một ai.

Cảm giác tội lỗi đè nặng lên trái tim của rất nhiều bà mẹ. Nó len lỏi vào trong đó, như một vị khách không mời, và trú ngụ trong trái tim ta, nhấn chìm trái tim ta bằng sức nặng của chính nó. Chúng ta đang gánh vác lượng trách nhiệm vượt quá sức mình và thường không chắc liệu mình đã cống hiến đủ hay chưa, mặc dù cuối cùng thì ta hoàn toàn chẳng còn gì để cho đi nữa. Chúng ta đi ngủ khi đã hoàn toàn kiệt sức và tự hỏi toàn bộ công sức của mình đã đi về đâu. Hôm nay mình có yêu thương đủ nhiều hay không? Mình có dành đủ thời gian với từng đứa con hay không? Mình có lắng nghe chồng mình hay không?

Mình có làm người bạn đó thất vọng không? Có quá nhiều “điều nên làm” chạy tán loạn trong tâm trí mệt mỏi của chúng ta, đánh cắp cảm giác bình an và mài mòn hạnh phúc. Mình đáng lẽ đã nên làm thế này, hoặc mình đáng lẽ không nên làm thế kia. Chúng ta hứa hẹn sẽ làm tốt hơn vào ngày mai với những dự định tốt đẹp nhất. Sau đó ngày mai đến với một mớ trách nhiệm hệt như ngày hôm qua, và có vẻ như những nỗ lực tốt nhất của chúng ta chẳng bao giờ đủ tốt.

Trong một khảo sát nhỏ gồm 125 người mẹ mà tôi đã thực hiện trên mạng xã hội, 82% các bà mẹ thừa nhận đã chật vật với cảm giác tội lỗi khi làm mẹ. Mặc dù đó không phải là một nghiên cứu khoa học được bình duyệt, nhưng đó chắc chắn là bằng chứng đáng suy ngẫm cho thấy rất ít bà mẹ có thể hoàn toàn thoát khỏi cảm giác tội lỗi. Các bà mẹ đi làm, các bà mẹ ở nhà, các bà mẹ đơn thân, các bà mẹ đã kết hôn – tất cả chúng ta đều cảm thấy tội lỗi vào một lúc nào đó. Các bà mẹ biết gì không? Nếu bạn không bận tâm quá nhiều, nó sẽ không làm phiền bạn. Việc bạn cảm thấy tội lỗi nói lên rất nhiều điều về tình yêu thương mà bạn dành cho con cái và khao khát muốn làm mẹ của các con thật tốt. Dù vậy, cảm giác tội lỗi có thể trở thành một liều thuốc độc, vì thế chúng ta cần nói về cảm giác tội lỗi nặng nề mà bạn đang mang trên mình.

Bạn cảm thấy tội lỗi bởi vì bạn đã la hét.

Bạn cảm thấy tội lỗi vì các con vẫn chưa chịu lên giường đi ngủ.

Bạn cảm thấy tội lỗi vì sinh thêm một đứa con.

Cảm thấy tội lỗi vì không sinh thêm một đứa con.

Cảm thấy tội lỗi vì không cho con bú chút nào, hoặc không đủ lâu, hoặc là quá lâu (theo như quan điểm của người khác).

Cảm thấy tội lỗi vì lại cho con ăn mì ống và phô mai, hoặc vì có một đứa con ăn uống kén chọn.

Cảm thấy tội lỗi vì đã huấn luyện con ngủ.

Cảm thấy tội lỗi vì đã ngủ cùng con.

Cảm thấy tội lỗi vì đã nổi giận.

Bạn thậm chí còn có thể cảm thấy tội lỗi vì đã cảm thấy tội tỗi thay vì trở thành một người mẹ hạnh phúc! Có hàng triệu lí do khác nhau gây ra cảm giác tội lỗi của các bà mẹ, nhưng có một lí do thỏa đáng để ngừng chìm trong vũng lầy của cảm giác tội lỗi.

Nó chẳng giúp ích gì cho bạn

Cần phải nói rõ ràng rằng không phải tất cả mọi cảm giác tội lỗi đều xấu. Cảm giác tội lỗi có thể tồn tại với các mức độ nghiêm trọng và mức độ độc hại khác nhau. Đôi khi, nó cụ thể và thỏa đáng, đồng thời chỉ ra nhu cầu cần phải có hành động. Lấy ví dụ là có lẽ bạn đã la mắng con mình hoặc nói điều gì đó làm tổn thương chồng mình. Cảm giác tội lỗi mà bạn cảm thấy sau đó là một dấu hiệu cảnh báo rằng bạn đã vượt qua ranh giới và bạn cần bù đắp và hành động để có những phản ứng tốt hơn trong tương lai.

Dù vậy, tại những thời điểm khác, cảm giác tội lỗi lại không cụ thể hoặc không thỏa đáng. Chẳng hạn, bạn có thể cảm thấy tội lỗi vì đã ngủ cùng con sau khi nói chuyện với một bà mẹ có con ngủ riêng. Mặc dù hành động của bạn chẳng có gì sai và việc ngủ chung cùng con đối với bạn hoàn toàn không có vấn đề gì, cảm giác tội lỗi dần dần tích tụ bởi vì bạn bắt đầu so sánh hoàn cảnh của mình với hoàn cảnh của người khác và hoài nghi các lựa chọn của mình.

Nói cách khác, cảm giác tội lỗi có thể là chất xúc tác để có sự thay đổi tích cực, hoặc là một căn bệnh ăn mòn sự tôn trọng bản thân và thực sự cản trở hành trình tự phát triển của chính bạn. Lương tâm của bạn là một người chỉ đường quan trọng; nó giúp bạn trở thành con người và hướng bạn về các giá trị của mình. Ấy thế nhưng, để cho cảm giác tội lỗi trở nên quá mức và mãn tính thay vì xác định xem nó có thỏa đáng hay không và xử lí một cách phù hợp là một cái bẫy nguy hiểm.

Chắc chắn, cảm giác tội lỗi với liều lượng nhỏ giúp chúng ta ở trong tầm kiểm soát, nhưng hầu hết chúng ta đều đang lạm dụng cảm giác tội lỗi, và điều này thực sự ngăn cản chúng ta tiến về phía trước. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự tập trung, năng suất, tính sáng tạo và tính hiệu quả giảm sút rất nhiều khi chúng ta mắc kẹt trong cảm giác tội lỗi. Bởi vì tôi đã tìm hiểu về sự phát triển của trẻ em trong nhiều năm qua, tôi biết được rằng một đứa trẻ đang bị khủng hoảng cảm xúc không thể nào thể hiện bản thân tốt nhất. Ấy thế mà tôi cũng thường quên mất rằng bản thân tôi cũng như vậy. Cảm giác tội lỗi không được kiểm soát chính là một loại khủng hoảng cảm xúc và có thể gây ra chứng lo âu, trầm cảm, và một loạt các vấn đề khác. Áp lực nặng nề đó đang che mờ não bạn, khiến bộ não khó có thể suy nghĩ sáng suốt. Nó giúp kẻ bắt nạt trong đầu bạn được tự do hành động. Kiểu tự thoại tiêu cực đó đang hút cạn hạnh phúc của bạn và thay thế hạnh phúc bằng sự lo âu. Nó ngăn cản bạn tận hưởng cuộc sống của mình.

Chúng ta đều đưa ra những lựa chọn mà chúng ta ước gì mình có thể thay đổi. Tôi đã chỉ trích bản thân trong nhiều tháng liền về một sai lầm kéo dài 10 giây, nhưng lại không bao giờ khen ngợi bản thân nhiều tháng liền vì đạt được một thành tựu nhỏ. Tôi thường rất khắt khe với bản thân mình và đó là một loại cảm xúc mà rất nhiều người mẹ đều có thể hiểu. Bạn có thể nghe thấy rất nhiều thông điệp “Bạn đang làm sai rồi” trước khi bắt đầu tin rằng mình là một kẻ thất bại, và ngày nay những thông điệp đó có mặt ở khắp mọi nơi, không phải sao?

Một hôm nọ, tôi tình cờ đọc được một vài tiêu đề, cho dù có ý tốt đi chăng nữa, ngụ ý rằng tôi đang làm cha mẹ sai cách. Một tiêu đề có nội dung là, BẠN CÓ ĐANG LÀM CHA MẸ THÁI QUÁ? Bài báo đó tiếp tục cho tôi biết tất cả các khía cạnh mà con tôi sẽ thất bại trong cuộc sống nếu như tôi làm cha mẹ thái quá, và tôi bắt đầu tự chất vấn bản thân. Mình có đang làm cha mẹ thái quá không? Chính xác thì làm cha mẹ thái quá là thế nào? Tôi chuẩn bị cơm trưa đóng hộp cho đứa con trai mười một tuổi. Liệu có khiến con thất bại không? Mình có đang làm hại đời con bởi vì mình mang đàn ukulele đến trường cho con khi con để quên ở nhà hay không? Những câu hỏi ngớ ngẩn như thế dường như trở nên thỏa đáng khi đột nhiên cảm giác tội lỗi bủa vây lấy bạn.

Tiêu đề tiếp theo khiến tôi chú ý gián tiếp kể về một người bị hủy hoại cả đời vì một câu nói mà mẹ cô ấy đã nói với cô khi còn bé. Bị tổn thương cả đời chỉ vì một câu nói. Tôi bắt đầu vắt óc suy nghĩ, tự hỏi liệu mình có nói điều gì có khả năng làm con bị tổn thương suốt cả đời hay không? Áp lực đến từ suy nghĩ đó không thể nào chịu đựng nổi. Điều mà tác giả của bài báo đó miêu tả là gây tổn thương không phải là thứ mà tôi cho là có thể gây ra tác động tiêu cực suốt cả đời, vì thế điều đó khiến tôi phân vân liệu mình có vô tình nói điều gì đó mà con tôi đã hiểu sai nghĩa hay không. Có phải những câu nói mà tôi nghĩ là lời nhận xét mang tính xây dựng đã làm tan nát trái tim con hay không? Có phải làm tổn thương ai đó thực sự là một việc rất dễ dàng hay không? Những suy nghĩ đó thật đáng sợ.

Sau đó, cũng trong ngày hôm đó, tôi nhận thấy rằng mình đáng lẽ phải tham dự buổi thuyết trình của đứa con đang học lớp ba, mặc dù thằng bé đã nói với tôi vào ngày trước đó là cha mẹ không nên tới. Dù vậy, tất cả các bà mẹ khác đều đến xem, và tôi cảm thấy tội lỗi vì đã bỏ lỡ nó. Cuối ngày hôm đó, sau khi đã bỏ qua cuộc hẹn hò ở phòng khách với chồng mình và nói với các con rằng tôi không thể chơi cùng con vì phải làm việc tới khuya để hoàn thành đúng hạn, tôi ở trong chế độ cảm giác tội lỗi đầy mình, cảm giác mình là một kẻ thất bại hoàn toàn. Tôi nhận ra tôi đang mang trên mình một gánh nặng và quyết định tìm lời lý giải cho nó, như là một cách tự an ủi bản thân trong suốt hành trình này. Giờ đây tôi vẫn đang cố gắng hết mình. Tôi biết là bạn cũng vậy.

Vì vậy ngay bây giờ tôi có thể nói với bạn rằng bạn không phải là một kẻ thất bại không? Cho dù bạn đã phạm cùng một lỗi bao nhiêu lần, hôm nay vẫn là một ngày mới và bất kì điều gì đều có thể xảy ra. Tôi có thể nhắc bạn nhớ về tất cả những lần bạn đã hôn những chỗ bị đau, ngồi bên đứa con ốm suốt cả đêm, và dỗ dành đứa con đang khóc cho dù cả đôi mắt và trái tim của bạn đều đang nặng trĩu không? Tôi có thể chỉ ra tất cả những lần mà bạn đã cho con ăn trước khi bạn ăn để đảm bảo con đã no bụng, bỏ qua những thứ bạn muốn để có thể mua đồ cho con, đứng chờ ở hành lang trường học để đảm bảo rằng con sẽ không sao, và dũng cảm lên tiếng trong một cuộc đối thoại khó khăn để đảm bảo con được biết thông tin và được trao quyền hay không? Tôi có thể nhấn mạnh cách bạn lắng nghe con trải lòng về nỗi sợ và những giấc mơ ở trước mặt bạn, an ủi một đứa con đang buồn bực và động viên một trái tim đang chán nản không?

Nếu có một triệu lí do khiến bạn cảm thấy tội lỗi, vậy thì cũng có một triệu lí do để bạn cảm thấy mình là một người mẹ tuyệt vời. Tôi không tin là các con của bạn sẽ vì những sai lầm của bạn mà yêu mến bạn ít đi, đặc biệt là những đứa con nhỏ tuổi. Các con yêu thương bạn, và hơn bất cứ điều gì, chúng muốn nhìn thấy bạn hạnh phúc. Đối với con, bạn không phải là một kẻ thất bại. Bạn là cả thế giới của con. Ngay cả những đứa con lớn tuổi hơn cũng dễ dàng tha thứ khi bạn xin lỗi thành tâm và thể hiện sự chân thành.

Vì thế, các bà mẹ à, hãy buông bỏ cảm giác tội lỗi. Hãy xin lỗi nếu bạn cần làm vậy và thay đổi hành vi nếu cần thiết. Sau đó hãy rũ bỏ nó. Cảm giác tội lỗi ghé qua để dạy chúng ta một bài học, nhưng chúng ta lại mời nó vào uống trà và dành cho nó một chỗ trên giường của chúng ta. Hãy lắng nghe những gì nó đang nói cho bạn biết và sau đó để nó tan biến khỏi ngày hôm đó như những hạt bụi, và hãy tiếp tục sống và yêu thương. Đừng giữ nó lại bên mình mãi mãi, bởi vì có nhiều thứ tốt đẹp hơn đáng để ta lưu giữ.

Cách buông bỏ cảm giác tội lỗi

Việc buông bỏ cảm giác tội lỗi thực sự là một quá trình đơn giản. Chỉ là nó đòi hỏi chúng ta phải làm một việc mà chúng ta có thể không quen làm tới nơi tới chốn – yêu thương và tha thứ cho chính bản thân mình.

Bước đầu tiên cần làm để buông bỏ cảm giác tội lỗi là xác định xem cảm giác tội lỗi đang nói với bạn điều gì. Hãy nhớ rằng nó chỉ được xem là một vị khách ghé thăm, chứ không phải là một cư dân thường trú trong tâm trí bạn. Có phải cảm giác tội lỗi gắn liền với một lời đánh giá về bản thân hoặc với một lời đánh giá của ai đó về bạn? Nó có thỏa đáng không? Bạn có cần phải điều chỉnh hay thay đổi hành vi của mình không?

Nếu câu trả lời là có, rằng cảm giác tội lỗi của bạn là điều thỏa đáng và đòi hỏi phải có hành động, vậy hãy biến cảm giác tội lỗi ấy thành nhiên liệu để tạo ra sự thay đổi. Dưới đây là một số bước để giải phóng cảm giác tội lỗi thỏa đáng:

1. Hãy xin lỗi người mà bạn đã làm tổn thương nếu cần thiết. Hãy hiểu rằng cảm giác tội lỗi của bạn chính là một dấu hiệu mạnh mẽ của sự đồng cảm. Nó có nghĩa là bạn là một người tốt và biết quan tâm. Bạn cảm thấy tội lỗi bởi vì bạn muốn làm điều đúng đắn. Bằng cách xin lỗi, bạn vừa thể hiện sự tôn trọng đối với người mà bạn đã làm tổn thương, vừa chứng minh rằng bạn sẵn sàng thay đổi. Những lời xin lỗi chân thành thường giúp bạn giải phóng cảm giác tội lỗi đồng thời giúp đối phương giải tỏa cơn giận.

2. Hãy nghĩ về lí do mà bạn cư xử theo cách đã làm tổn hại đến ai đó hoặc không phù hợp với các giá trị của bạn. Có phải ranh giới cá nhân đã bị xâm phạm? Có phải bạn cần có các ranh giới chắc chắn hơn? Có phải các nhu cầu của bạn không được đáp ứng? Khi bạn biết được nguyên nhân gốc rễ dẫn đến hành vi của mình, bạn có thể quyết định cách khắc phục nó. Đây chính là cách để tha thứ và chữa lành. Chỉ bằng cách thay đổi hành vi của mình, bạn mới có thể ngăn ngừa những tổn hại có thể xảy ra trong tương lai đối với mối quan hệ và trái tim của người mà bạn đã làm tổn thương.

3. Lên kế hoạch hành động hướng đến một mục tiêu tích cực. Hãy tập trung vào việc đạt được những điều bạn muốn, thay vì ngừng tập trung vào những điều bạn không muốn. Chẳng hạn, thay vì đặt mục tiêu “không la mắng”, hãy đặt mục tiêu “hít thở chánh niệm khi cơn giận bùng lên”. Hành động hướng đến mục tiêu tích cực thường có hiệu quả hơn là chiến đấu chống lại một hành vi tiêu cực.

Mặt khác, nếu câu trả lời là không, cảm giác tội lỗi của bạn không thỏa đáng và nó xuất phát từ lời đánh giá của người khác về bạn, vậy thì hãy hiểu rằng đây không phải là gánh nặng mà bạn phải mang và hãy rũ bỏ nó. Trong học thuyết nhận thức, suy nghĩ tạo ra cảm xúc, vì thế nếu bạn thay đổi suy nghĩ, cảm xúc của bạn cũng thay đổi theo. Bằng cách chủ tâm suy nghĩ tích cực, thông cảm với chính mình, bạn sẽ thoát ra khỏi cảm giác tội lỗi và tiến đến những cảm xúc tích cực. Vậy nên thay vì nghĩ “Mình nên trở lại với công việc và cống hiến nhiều hơn cho gia đình” hoặc “Mình nên nghỉ việc và ở nhà chăm con”, hãy nghĩ rằng “Hôm nay, mình đang làm điều tốt nhất có thể, và chúng ta đều đang làm tốt”.

Bạn phải ngừng khắt khe với bản thân mình. Bạn phải dành cho bản thân tình yêu thương và sự dịu dàng, duyên dáng giống như bạn dành cho con mình bởi vì các con cần nhiều bao nhiêu, bạn cũng cần nhiều bấy nhiêu.

Và bạn có muốn biết một bí mật nhỏ không? Bạn đối xử dịu dàng với bản thân bao nhiêu, bạn có thể đối xử dịu dàng với người khác bấy nhiêu.

Hãy đặt mục tiêu là tập trung vào những điều tốt đẹp, những thành tựu, những chiến công, và lòng dũng cảm của chính bạn, và đêm nay khi bạn cuối cùng cũng có thể đắp chăn nằm trên giường, đừng tái diễn những sai lầm trong tâm trí của bạn. Hãy nghĩ về việc bạn đã yêu thương nhiều ra sao. Hãy chiếu cố bản thân một chút. Có lẽ đây chính là điều dũng cảm nhất.

Chiến lược: Sự chấp nhận bản thân, sự tự tha thứ, và trách nhiệm

Khả năng tha thứ cho bản thân cực kì cần thiết đối với sự ổn định cảm xúc của bạn. Tuy nhiên, cũng giống như với tất cả những thứ khác, nó có thể bị sử dụng quá mức. Nếu chúng ta thực hành tha thứ cho bản thân mà không chịu trách nhiệm cho hành động của mình, chúng ta có thể sẽ không có động lực để thay đổi hành vi của mình. Tuy nhiên, nếu chúng ta giỏi việc đảm nhận trách nhiệm, sửa sai và thay đổi hành vi của mình, nhưng chúng ta lại không thực hành tự tha thứ cho bản thân, chúng ta có thể sẽ bị cuốn vào cảm giác hổ thẹn. Vì thế, cần phải cân bằng giữa việc chịu trách nhiệm khi cần thiết (đối với cảm giác tội lỗi thỏa đáng) và tha thứ cho bản thân.

Nếu cảm giác tội lỗi thừa nhận những khía cạnh xấu của bản thân chúng ta và hành vi của chúng ta, vậy thì sự tự tha thứ ghi nhận những khía cạnh tốt đẹp và khả năng thay đổi của chúng ta. Chỉ có sự tha thứ không thôi sẽ không thúc đẩy những hành vi tốt hơn, nhưng chỉ có cảm giác tội lỗi thì cũng không làm được điều đó. Phải vừa thừa nhận những sai lầm của mình, vừa thừa nhận mình có khả năng cải thiện thì mới cho phép bạn tạo ra những thay đổi tích cực. Khi bạn đã tìm kiếm sự tha thứ từ người mà bạn đã làm tổn thương, tự tha thứ cho bản thân là một bước cần thiết để giải phóng bản thân khỏi cảm giác tội lỗi và giúp bạn thực hiện bước tiếp theo.

Nếu cảm giác tội lỗi của bạn không thỏa đáng ngay từ đầu, vậy thì không cần phải tự tha thứ cho chính mình, vì bạn không làm gì sai. Những gì bạn cần trong trường hợp này là sự chấp nhận bản thân. Nhiều bà mẹ không thể nhìn thấy những điểm mạnh và thành tựu của bản thân nhưng lại giỏi nhìn ra những thất bại và điểm yếu của chính mình. Không ai phán xét chúng ta nhiều như chúng ta phán xét chính mình, và trong nền văn hóa hiện tại, điều đó lại càng đúng hơn bao giờ hết. Nếu mục tiêu là tặng con một người mẹ hạnh phúc, vậy thì sự chấp nhận bản thân phải là một phần trong kế hoạch đó. Tôi tin rằng một trong những quan điểm ngăn cản chúng ta chấp nhận bản thân là quan điểm rằng chúng ta phải tán thành bất cứ điều gì mà chúng ta chấp nhận. Có vẻ như chấp nhận bản thân dù cho mình có thể đã làm sai nhiều việc giống như nói rằng những việc chúng ta đã làm đều không sai. Điều đó là không chính xác! Chấp nhận bản thân bất chấp những sai lầm của mình nghĩa là chấp nhận rằng, dù có những thiếu sót, sự không hoàn hảo, và những sai lầm, chúng ta vẫn xứng đáng được yêu thương. Hãy thể hiện tình yêu thương dành cho chính bản thân mình, các bà mẹ thân yêu à.

Thói quen hạnh phúc

Trong bài tập cực kì hữu hiệu này, tôi muốn bạn viết ra mọi thứ mà bạn có thể nghĩ đến, chính là lí do mà bạn cần phải tha thứ cho chính mình. Sau khi viết ra, hãy đọc to chúng lên, bắt đầu bằng “Mình tha thứ cho bản thân vì…”. Mỗi ngày, hãy quay lại và làm bài tập này cho đến khi bạn cảm thấy gánh nặng bắt đầu rời khỏi trái tim mình.

Gợi ý viết nhật kí

1. Bạn của thời niên thiếu sẽ nghĩ gì về bạn của hiện tại?

2. Hãy hoàn thành câu sau, “Mình yêu bản thân bởi vì…”

3. Nét tính cách tốt nhất của bạn là gì và tại sao?

4. Người bạn tốt nhất của bạn sẽ dùng ba từ nào để miêu tả bạn?

5. Bạn sẽ nói gì với con mình khi con mắc kẹt trong cảm giác tội lỗi về một sai lầm mà con đã phạm phải? Tại sao bạn lại không nói như vậy với bản thân mình?