Chương 4:

– – – – – – – –

Lắng nghe tiếng nói của chính mình

Nước mắt lại chảy tràn xuống hai gò má đỏ ửng của con. Môi dưới của con khẽ run rẩy khi con ngồi trên chiếc ghế nhỏ màu xanh lá ở cuối hành lang. Tôi chán ghét những cảm xúc đang trào dâng trong tôi, nhưng tôi đã đè nén chúng lại và nhắc nhở chính mình rằng đây là những gì tôi phải làm. Cho dù nước mắt đã đong đầy, tôi vẫn không nhượng bộ bởi vì tôi biết tất cả những điều mà người ta nói về trẻ em – những lời cáo buộc mạnh mẽ rằng “Trẻ sẽ lấn lướt bạn nếu bạn bỏ qua lỗi lầm của trẻ.”; “Trẻ chỉ cố gắng thử xem mình có thể làm được gì”. Như thể đứa trẻ nhỏ nhắn đẹp đẽ này đến với thế giới với những ý đồ xấu xa. Như thể thằng bé muốn bày trò với tôi. Như thể trẻ đang toan tính với chính mẹ mình khi chỉ mới ba tuổi. Cha mẹ thường tin tưởng những lời nói dối này mà không mảy may hoài nghi, còn các con của chúng ta thì khổ sở vì việc đó.

Khi tôi ngồi đó và ẵm ngửa bé thứ hai trên tay, trái tim tôi nhói đau vì mối quan hệ giữa tôi với con trai đầu lòng đã chuyển hướng. Tôi nhớ sự gắn bó giữa mình và con. Kể từ khi có thêm em, thằng bé cư xử không đúng mực. Tôi cho rằng “khủng hoảng tuổi lên hai” xảy đến muộn một chút, và có lẽ đã đến lúc phải bỏ qua những cuộc đối đầu vụn vặt và chuẩn bị cho cuộc chiến quyền lực. Kỉ luật vốn không hề vui vẻ, tôi tự nhủ như thế. Mình phải cứng rắn. Trẻ cần phải biết ai mới là chủ. Nếu bây giờ mình bỏ qua những hành vi không đúng mực của trẻ, hãy tưởng tượng xem 10 năm sau thằng bé sẽ hành xử ra sao. Tôi nghe thấy những giọng nói to và rõ ràng đó văng vẳng trong tâm trí mình trong khi tôi giữ vững lập trường và buộc con ngồi trên ghế phạt một mình. Tôi biết rõ các quy tắc. Mỗi phút ứng với một tuổi; thời gian phạt tính lại từ đầu nếu như thằng bé đứng dậy giữa chừng. Tôi là một người nghiêm ngặt tuân theo các quy tắc.

Tất nhiên là trong đó không có tiếng nói dõng dạc nào là của tôi. Chúng là tiếng nói của gia đình, các bác sĩ và các chuyên gia mà tôi đã coi là sự thật. Tiếng nói của riêng tôi là tiếng thì thầm bé xíu mà tôi tiếp tục vùi dập và xua đuổi. Tiếng nói của tôi là Dừng lại đi. Đau lòng lắm. Thay vì lắng nghe tiếng lòng mình, tôi cho phép tiếng nói của những người khác nhấn chìm nó. Mãi cho đến khi cuối cùng thì tôi cũng học được cách loại bỏ tiếng nói của những người khác và lắng nghe trực giác của mình, việc làm mẹ mới trở nên dễ dàng hơn, và tôi phát hiện ra rằng mình hạnh phúc hơn nhiều khi nghe theo trái tim mình.

Có lẽ bạn cũng đã nhận ra rằng mỗi người có một ý kiến về việc bạn nên nuôi dạy con như thế nào, và họ sẽ chia sẻ điều đó với bạn một cách tự do và thường xuyên. Chà, “những ngày xưa tươi đẹp” khi các bà mẹ chỉ phải tiếp nhận những lời khuyên “không mong muốn” từ bố mẹ đẻ, gia đình nhà chồng, và một vài người hàng xóm nhiều chuyện. Ngày nay, chúng ta chìm ngập trong những lời khuyên về việc làm cha mẹ thông qua phương tiện truyền thông xã hội và các trang web. Dòng chảy thông tin bất tận luôn rộng mở cho chúng ta đắm chìm vào suốt ngày dài, từ ngày này qua ngày khác. Vấn đề là việc phân biệt thông tin thực tế với ý kiến cá nhân và việc phân biệt ý kiến của riêng bạn với ý kiến của những người khác đã trở nên vô cùng khó khăn.

Việc tất cả những thông tin này đều nằm ngay trong tầm tay của bạn có thể là một chuyện tốt. Trên thực tế, trong một khảo sát gần đây mà tôi thực hiện trên trang Facebook của mình, 81% cha mẹ tham gia khảo sát nói rằng lượng tài nguyên khổng lồ về việc làm cha mẹ mà họ có thể tiếp cận làm cho họ trở nên hạnh phúc hơn, trong khi chỉ có 19% cảm thấy việc đó chính là một trở ngại. Kết quả này tương ứng với một nghiên cứu thực hiện ở Vương quốc Anh, nghiên cứu này phát hiện ra mối liên hệ giữa việc truy cập internet và hạnh phúc, đồng thời chỉ ra rằng phụ nữ nói riêng nhận được nhiều hạnh phúc hơn từ việc sử dụng internet, mặc dù báo cáo của nghiên cứu không chỉ ra nguyên nhân tại sao.

Phỏng đoán của tôi về nguyên nhân lí giải cho sự gia tăng cảm giác hạnh phúc ở phụ nữ trong nghiên cứu nêu trên là việc sử dụng internet cho phép chúng ta kết nối với người khác, tìm thấy những người bạn có cùng quan điểm, sắp xếp lại nhà cửa và cười sảng khoái trước những biểu tượng/meme/hình ảnh hài hước về mèo. Internet có thể khơi gợi cảm hứng, tạo động lực, và khai sáng. Chắc chắn mạng Internet toàn cầu đã đóng vai trò quan trọng trong hành trình làm mẹ của tôi, và đưa tôi đến với những thông tin giúp tôi có những thay đổi tích cực và đáng kể trong phong cách làm cha mẹ và các mối quan hệ của mình. internet cũng đem đến cho tôi những người bạn mới và một mạng lưới hỗ trợ tuyệt vời. Một số người bạn thân nhất của tôi sống ở các quốc gia rất xa, và nếu không nhờ Internet thì tôi cũng sẽ không bao giờ được làm quen với những tâm hồn đẹp đẽ này.

Ấy thế nhưng việc có sẵn trong tầm tay lượng thông tin vô tận và việc mọi người cơ bản đều có khả năng tiếp cận bạn không giới hạn cũng có mặt tối. Những tiếng nói không ngừng nghỉ ấy có thể khiến đầu óc bạn rối tung và vùi dập tiếng nói của chính bạn. Những tiếng nói ấy có thể khiến bạn chỉ trích các quyết định của mình và cảm thấy như mình đang làm sai mọi việc. Internet đem đến cho chúng ta nhiều bà mẹ hơn để chúng ta so sánh với bản thân mình và cọ xát với “những bà mẹ chuẩn mực”, lời lẽ của họ dường như đang muốn nói “Cô không giỏi bằng tôi!”. Bạn có thể bị chế nhạo, bị làm phiền, sỉ nhục, và phủ nhận vì những lựa chọn của mình khi làm mẹ, và chúng có thể là những trải nghiệm cực kì đau đớn. Tác giả Greg McKeown nói rằng, “Kỉ nguyên của chúng ta khác biệt không phải vì quá tải thông tin, mà là vì quá tải ý kiến. Để đảm bảo rằng tiếng nói của chính chúng ta không bị lấn lướt bởi những tiếng ồn xung quanh, chúng ta cần phải biết mình muốn gì.”

Chiến lược: Xác định những điều bạn muốn

Và các bà mẹ à, đó là nhiệm vụ đầu tiên cần thực hiện trong chương này – xác định những điều bạn muốn. Khi bạn hiểu rõ những điều bạn thực sự mong muốn, những điều bạn tin tưởng, và tại sao, giọng nói của chính bạn sẽ có thể vượt lên trên giọng nói của những người khác và dẫn đường cho bạn. Bạn không thể điều chỉnh để phù hợp với chân lý của mình cho đến khi bạn biết rõ chân lý đó là gì, vì vậy hãy bắt đầu với thói quen hạnh phúc và các gợi ý viết nhật kí đi kèm để khám phá chân lý của bản thân. Tôi khuyến khích bạn thực hiện các hoạt động này trong một khoảng thời gian yên tĩnh không bị gián đoạn. Tôi biết những hoạt động đó khó có thể tình cờ xảy ra.

Thói quen hạnh phúc

Hãy xây dựng thói quen “an tĩnh tâm trí” trong nếp sống thường ngày của bạn. Không nhất thiết phải là thiền trong một giờ đồng hồ hay là một đầu mục phải hoàn thành trong ngày! Hãy bắt đầu bằng cách dành ba đến năm phút một ngày để ngồi hoặc nằm thật thoải mái và tập trung cảm nhận hơi thở. Đừng cố gắng nghĩ đến các câu trả lời hoặc kiếm tìm mục đích của bản thân, hãy đơn thuần là cho phép tâm trí của bạn nghỉ ngơi. Đây không phải là thời gian để tìm kiếm bất cứ thứ gì, mà chỉ đơn thuần là một khoảng thời gian để công nhận bản thân và là chính mình.

Học cách làm ngưng những tiếng nói không ngừng thì thầm trong tâm trí bạn là một bước quan trọng trong việc vận dụng trực giác, và để thành thạo việc này, bạn chỉ cần thực hành. Hãy thoải mái ghi lại tiến trình thực hiện bài tập này của bạn trong tuần tiếp theo. Khi bạn ngồi trong môi trường yên tĩnh, hãy ghi lại những suy nghĩ liên tục xuất hiện mà bạn muốn ngưng. Hãy viết ra cảm nhận của bạn sau đó.

Hãy ghi lại khoảng thời gian đã dùng và mức độ thoải mái của bạn sau khi hoàn thành bài tập. Tất cả những thông tin này sẽ giúp bạn thành thạo kĩ năng quan trọng này.

Ngày 1:

Ngày 2:

Ngày 3:

Ngày 4:

Ngày 5:

Ngày 6:

Ngày 7:

Gợi ý viết nhật kí

Các câu hỏi sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những điều bạn muốn đạt được trong hành trình làm mẹ của mình.

1. Bạn muốn dành tặng con món quà gì?

2. Hồi còn bé, thứ bạn cần và đã nhận được là gì, và thứ bạn cần nhưng không nhận được là gì?

3. Hãy liệt kê danh sách các tính từ: Mẹ là người…

4. Khi con bạn miêu tả bạn với con của chúng, bạn hi vọng chúng sẽ nói gì?

5. Hãy kể ra một việc mà bạn biết mình cần cải thiện.

Tại sao trực giác của bạn lại siêu thông minh?

Bạn có biết rằng bạn có hơn một trăm triệu tế bào não trong ruột của bạn không? Hệ thần kinh ruột là một hệ thống các nơ ron điều hành hệ tiêu hóa và đôi khi được gọi là “bộ não thứ hai”. Hệ thần kinh ruột thường xuyên giao tiếp với hệ thần kinh trung ương. Nếu bạn từng cảm thấy “lòng dạ bồn chồn”, đó là khi bộ não và ruột của bạn đang trao đổi qua lại. Điều này có thể giúp chúng ta hiểu tại sao chúng ta có “linh tính bụng bảo dạ”; có lẽ ruột của chúng ta hiểu được chuyện gì đang diễn ra trong tiềm thức cũng như bộ não của chúng ta hiểu được chuyện gì đang diễn ra ở hệ vi sinh vật của chúng ta.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng chúng ta dường như có hai hệ điều hành. Theo giáo sư Kelly Turner,³ hệ điều hành thứ nhất do não phải và các phần được gọi là “não bò sát” kiểm soát. Hệ điều hành thứ nhất hoạt động theo bản năng, nhanh chóng và thường diễn ra trong tiềm thức, trong khi hệ điều hành thứ hai là một hệ thống phân tích, có nhận thức và diễn ra chậm hơn do não trái và tân vỏ não kiểm soát. Trực giác là một phần của hệ điều hành theo bản năng thứ nhất. Turner cho biết, “Nói cách khác, các quyết định theo trực giác không phải là điều mà chúng ta đã suy nghĩ kĩ lưỡng bằng lí trí, mà là các lựa chọn đã nhanh chóng xuất hiện theo bản năng”. Hơn thế nữa, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hệ điều hành thứ nhất thường biết rõ câu trả lời trước hệ điều hành thứ hai, và “bản năng trực giác” của chúng ta thường chính xác.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi nói đến việc đưa ra những quyết định quan trọng, (và hầu hết các quyết định trong việc làm cha mẹ đều có vẻ quan trọng!), việc tin tưởng vào trực giác đem đến những kết quả tốt đẹp hơn. Nói ngắn gọn – rằng trực giác của bạn sẽ giúp ích cho bạn nhiều hơn là Người Phụ Nữ Nhiều Chuyện trong nhóm các bà mẹ mà bạn tham gia. Bạn không thể cãi lý với khoa học!

Bạn còn nhớ câu chuyện của tôi ở phần mở đầu của chương này chứ? Câu chuyện về việc tôi mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn giữa việc phạt con và đau lòng đến rơi nước mắt ấy? Mỗi lần tôi đặt thằng bé lên chiếc ghế phạt và để thằng bé ngồi một mình, trực giác bảo tôi rằng làm vậy là sai. Tôi đã phớt lờ trực giác của mình trong nhiều tháng liền. Hóa ra, trực giác của tôi hoàn toàn chính xác.

Con trai tôi không phải là một đứa trẻ ngang ngạnh hay nghịch ngợm; thằng bé đang phải đương đầu với những cảm xúc dâng trào khi trong nhà có thêm em bé, người đã chiếm dụng phần lớn thời gian của mẹ, và thằng bé cảm thấy buồn vì trước đó hai mẹ con đã từng gần gũi nhau đến thế nào. Việc lắng nghe những giọng nói bên ngoài đã khiến tôi bỏ qua một thứ rất quan trọng – sự khổ sở của con. Tôi quá tập trung vào hành vi của con nên đã không nhìn thấy sự tổn thương. Tôi nhìn thấy những gì tưởng chừng như sẽ thấy. Khủng hoảng tuổi lên hai. Một đứa trẻ tuổi tập đi ngang ngạnh. Một đứa trẻ đấu tranh giành quyền kiểm soát. Những điều đó hoàn toàn sai lầm. Một khi tôi lắng nghe trực giác của mình và nhìn vào những gì con tôi đang trải qua, tôi biết được rằng con trai tôi có tính nhạy cảm cao và tất cả những gì con cần là sự kết nối và chỉ dẫn nhẹ nhàng. Tôi cảm thấy biết ơn vì cuối cùng tôi đã quyết định lắng nghe trực giác của mình và tìm ra lối đi để thoát ra khỏi vòng luẩn quẩn hỗn độn ấy.

Trong suốt câu chuyện về hành trình làm mẹ của tôi có rất nhiều, rất nhiều thời khắc tôi không chắc chắn về lựa chọn mà mình đưa ra. Nhiều lần tôi vùi dập trực giác của mình bởi vì bộ não tư duy của tôi nắm quyền và nghĩ rằng nó biết mọi câu trả lời, nhưng tôi không thể nghĩ ra một lần nào mà tôi cảm thấy vui mừng vì đã không làm theo trực giác. Phân biệt giọng nói nội tâm của mình và giọng nói ồn ào của thế giới ngoài kia không phải lúc nào cũng rõ ràng hay đơn giản, nhưng ít nhất thì giờ tôi đã học được cách dừng lại và lắng nghe trực giác của mình, bởi vì phần lớn nó giúp tôi đi đúng hướng.

Chiến lược: Bài kiểm tra trực giác

Học cách lắng nghe tiếng nói lặng lẽ trong một thế giới vô cùng ồn ào có thể là một việc vô cùng khó khăn. Bất cứ khi nào một trong hai đứa con trai của tôi gặp khó khăn trong việc ra quyết định, tôi liền bảo thằng bé hãy tung đồng xu. Không phải là ra quyết định dựa trên việc đồng xu sấp hay ngửa. Tôi nói với thằng bé rằng con sẽ nghe thấy câu trả lời khi đồng xu đang ở trên không trung. Con hi vọng mặt nào rơi xuống thì điều tương ứng với mặt đó chính là câu trả lời. Đó là một thủ thuật khá hay ho. Lần sau hãy thử cách này khi bạn đang chật vật với một quyết định nào đó.

Hãy cởi mở đón nhận những gì mà trực giác mách bảo bạn. Đôi khi tôi lo sợ rằng nó sẽ nói với tôi một điều gì đó mà tôi không muốn nghe. Đôi khi làm theo lời khuyên của một chuyên gia đem đến cảm giác an tâm hơn. Làm theo một thứ trừu tượng như linh tính có thể rất đáng sợ, nhưng có lẽ việc biết được rằng đó chính là bộ não thứ hai của mình sẽ giúp bạn cảm thấy an tâm hơn đôi chút.

Thói quen hạnh phúc

Bộ não tư duy của tôi thích suy nghĩ – rất nhiều. Bạn có thể nói rằng nó có phần hăng hái quá mức. Nếu tôi cho phép bản thân thử lý giải linh tính của mình, thì hẳn tôi sẽ cảm thấy hoàn toàn bối rối. Đừng cố gắng nhồi nhét sự logic vào đó. Thói quen hạnh phúc trong chương này không phải là một thói quen cần phải hình thành mà là một thói quen cần được loại bỏ.

Hãy loại bỏ thói quen suy nghĩ quá mức về mọi thứ. Suy nghĩ quá mức là một kẻ đánh cắp hạnh phúc và làm tiêu hao rất nhiều năng lượng. Nó có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức và quá tải. Hãy nghe theo những gì mà ngay từ đầu bạn đã cảm thấy đúng đắn và chờ xem nó tiến triển ra sao.

Gợi ý viết nhật kí

1. Hãy nhớ lại một lần mà bạn không làm theo trực giác của mình. Kết quả ra sao?

2. Hãy nhớ lại một lần mà bạn làm theo trực giác của mình. Kết quả lúc đó ra sao?

3. Có điều gì mà lúc này bạn có linh cảm rằng mình nên lắng nghe không?

4. Bạn lo sợ điều gì khi làm theo trực giác của mình?

5. Bạn sẽ mô tả linh tính với một đứa trẻ như thế nào?