Là con người, hầu như ai cũng có lòng tham, đặc biệt những mối lợi nhỏ, chỉ có điều, người tham cái lợi vụn vặt thường sẽ vì những thứ nhỏ nhặt mà mất đi những lợi ích lớn hơn. Và rồi, được một mất mười, lợi bất cập hại.
Sở dĩ Kim Quang đảng1 nhiều lần lừa đảo thành công, là vì biết lợi dụng tâm lý của người tham những mối lợi nhỏ. Còn những người tham gia kinh doanh đa cấp luôn mong muốn sẽ kiếm một khoản tiền, nhưng cuối cùng chẳng ai nhận được gì, thậm chí còn tiền mất tật mang.
1 Kim Quang Đảng: Là băng nhóm dùng vàng giả để lừa đảo dụ dỗ các nạn nhân mắc lừa.
Một con khỉ tay ôm đầy trái cây, nhưng chỉ vì thấy trên đất vẫn còn sót một quả liền cảm thấy số trái cây trong tay mình vẫn chưa đủ, đến khi khi nó khom lưng nhặt lấy quả còn lại, thì tất cả số trái cây trong tay đều rơi hết. Đây chính là ví dụ điển hình nhất cho việc tham mối lợi nhỏ, lợi bất cập hại.
Nghe thấy siêu thị có chương trình giảm giá, ưu đãi, người ta liền nhanh chóng đi mua một đống đồ về. Tuy rằng mua được đồ rẻ, nhưng lại không biết sẽ dùng vào việc gì, vậy là không những gây lãng phí, mà ngay cả việc nên để đồ ở đâu cũng trở thành vấn đề nan giải. Thế mới thấy, tham mối lợi nhỏ nhiều khi còn gây trở ngại cho chính bản thân mình. Xã hội trước kia từng thúc đẩy cuộc vận động “không bán hai giá”, có nghĩa là hàng hóa chỉ bán một giá, nhưng đến ngày nay thì hiện tượng người bán giảm giá, khách hàng mặc cả, vẫn cứ phổ biến trong xã hội.
Có rất nhiều ví dụ về việc tham mối lợi nhỏ như: mua một chai nước ngọt thì chỉ cần lấy một cái ống hút là đủ dùng, nhưng người tham lợi thì sẽ lấy thêm mấy cái ống hút nữa; khi mua đồ thì chỉ cần một chiếc túi nilon là đủ, nhưng người mua lại xin chủ quán thêm mấy cái nữa chỉ để thỏa mãn lòng tham cố hữu của mình.
Khi con người đã quen thói tham lam vặt vãnh, thì ban đầu họ chỉ tham một vài món đồ tặng kèm, nhưng lòng tham ấy sẽ lớn dần, sau cùng có thể trở thành kẻ tham ô hay buôn lậu, và rồi nhất định sớm muộn gì cũng có ngày sa vào lưới pháp luật. Vì tham mối lợi nhỏ mà làm những việc bất chính, để rồi khi bị bại lộ, mất chức vị chỉ là chuyện nhỏ, mà danh tiếng cả đời cũng do đó thành ra vấy đục, thậm chí còn vướng vào vòng lao lý, thì đúng là của chẳng đáng tội, được một mà mất cả mười.
Con người hiện giờ đã quen với việc tham mối lợi nhỏ, và những kỳ tuyển cử chính là cơ hội tốt nhất để người ta kiếm lợi. Đương nhiên sẽ không bao giờ bỏ lỡ những bữa tiệc cơ động, cho đến xà phòng, bột ngọt, khăn mặt, v.v. không gì là không tham, không gì là không hối lộ. Trước đây, Chính phủ chỉ bắt và xử phạt ứng cử viên mua chuộc cử tri, còn bây giờ thì truy xét thêm cả những cử tri nhận hối lộ. Từng có tờ báo đưa tin, trong một thôn có đến 2/3 số cử tri từng nhận hối lộ, vì thế tòa án đã đưa giấy gọi đến từng nhà một, và lúc mở phiên tòa xét xử thì người trong thôn đứng chật cả tòa án.
Trong xã hội của chúng ta, thật sự có khá nhiều những người có tâm tham món lợi nhỏ. Một số gia đình có con đi thực hiện nghĩa vụ quân sự, cha mẹ sẽ nghĩ mọi cách tìm người giúp đỡ để mong con trai mình được điều động đến một đơn vị tốt. Đến khi con tốt nghiệp, cha mẹ cũng lại nghĩ ra trăm nghìn cách chỉ mong thông qua chút quan hệ có thể tìm được một công việc tốt nhất cho con của mình.
Thậm chí, khi đi ăn ở quán hay nhà hàng, vì tham chút lợi nhỏ mà có người còn không ngừng bảo phục vụ lấy xì dầu, ớt, muối, dấm, vì họ nghĩ đây là thứ mình đáng được nhận, đâu thể không lấy, mà nếu không ăn tức là bị lỗ. Khi ăn buffet, dù thế nào đi chăng nữa cũng phải ăn như hổ đói, phải ăn một bữa no nê, vì một chút lợi lộc nhỏ mà ăn đến nỗi hành hạ cái dạ dày, thân tâm đều mệt nhọc.
Hay có người vốn chẳng có việc gì cần ra nước ngoài, nhưng vì tích đủ số chuyến bay để được tặng thêm một vé máy bay, vậy là vô duyên vô cớ mua vé bay đi đâu đó cho khỏi phí. Chỉ vì tàu hỏa và ô tô liên kết cùng kinh doanh với nhau nên giảm chi phí của những chuyến du lịch xuống, để rồi có những người vốn dĩ đã du lịch đến những nơi đó rồi, nhưng vẫn mua vé tour đi tiếp, vì nghĩ rằng như thế sẽ tiết kiệm được tiền.
Tham lợi, ham rẻ, đều là tâm lý chung của con người, nhưng có những mối lợi độc hại thì nhất định chúng ta cần phải tỉnh táo, đừng nên để cái lợi làm cho mờ mắt nhé!