Tinh thần học tập của người xưa thật đáng cho chúng ta noi gương, như: Tô Tần để cho mình không bị ngủ gật mà tự “dùng dùi đâm vào đùi”, Tôn Kính tự “lấy dây cột tóc treo lên xà nhà”, Tăng Tử mỗi ngày “xét lại mình ba điều”, Tổ Địch mỗi ngày “nghe gà gáy liền thức dậy luyện kiếm”, Khuông Hành “đào tường khoét vách lấy ánh sáng” đọc sách thâu đêm. Trong quá trình của cuộc sống, mỗi người đều cần phải có một số cách để tự “khích lệ bản thân”, cho nên mỗi cá nhân cần phải quy định cho bản thân rằng:
Mỗi ngày hãy nói điều gì đó vui vẻ để khích lệ bản thân không đau buồn. Mỗi ngày hãy làm một việc gì đó có lợi cho người để khích lệ bản thân hòa nhập cùng với mọi người. Mỗi ngày đọc một vài trang sách bổ ích để khích lệ bản thân tăng trưởng trí tuệ. Mỗi ngày ngắm nhìn hình tượng từ bi của thánh nhân để khích lệ bản thân làm đẹp tâm hồn.
Làm người cần phải tự mình nỗ lực phấn đấu, dốc sức tiến về phía trước, nếu như tự mình cũng không khích lệ được bản thân, chỉ trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác thì năng lực của bạn quả thật kém cỏi vô cùng. Cho nên, khi một người mỗi ngày khích lệ bản thân, có thể “cảm thấy hôm nay đúng, hôm qua sai”, có thể học theo mà “mong mình trở thành thánh hiền”, có thể quyết chí “hăng hái tiến về phía trước”, có thể phát nguyện “không đạt được mục tiêu thề không nghỉ ngơi”, có thể đọc truyện ký người xưa để “làm bạn với cổ nhân”, có thể mỗi ngày làm một việc thiện để “làm bạn với công đức”, có thể kết giao rộng rãi với thiện tri thức để có thể nhận được ảnh hưởng tốt từ họ, lấy đó mà khích lệ bản thân càng tiến bộ.
Để một người có thể trưởng thành, cần sự nuôi dưỡng của cha mẹ, sự răn dạy của người thầy, sự giúp đỡ từ mọi người trong xã hội, sự dìu dắt của bậc trưởng thượng và sự động viên khích lệ từ bạn bè. Nhưng quan trọng nhất vẫn là tự nương tựa vào bản thân. Nếu như chính mình cũng không khích lệ được bản thân, chỉ đi dựa vào người khác, thì giống như máu trong huyết quản, đó là nguồn dưỡng chất có tác dụng giúp tăng cường sức khỏe và là sự giúp đỡ tốt nhất, còn nếu dựa vào việc đưa dưỡng chất từ bên ngoài như tiêm, truyền dịch thì lợi ích của nó chỉ là có hạn.
Làm thế nào để tự khích lệ bản thân? Có người thường viết một số câu châm ngôn hay về cuộc sống đặt trên bàn làm việc của mình để nhắc nhở. Các đệ tử Phật khi vào thời khóa buổi tối, đều phải xướng tụng Phổ Hiền cảnh chúng kệ 1, đó chính là một sự cảnh giác và khích lệ lớn nhất cho bản thân.
Lộ trình của đời người cũng giống như cuộc chạy đua marathon, dù cho trên dọc đường có người vì mình mà reo hò, vỗ tay, động viên nhưng việc này đều chỉ là một sự trợ duyên nhất thời, sức mạnh thật sự vẫn là dựa vào ý chí dũng cảm của chính bạn, dốc toàn bộ sức lực để tiến về phía trước. Giống như chúng ta vẫn thường nói: “Ai ăn người đó no, việc ai người đó tự biết”, con người hãy học cách tự khích lệ bản thân, thay đổi bản thân, vì đây là điều vô cùng quan trọng!
1 Là bài kệ xuất hiện trong các kinh như Hoa nghiêm kinh, Pháp cú kinh; thường được trích trong các bài khóa tụng thường nhật. Bài kệ này thể hiện quan điểm tinh tiến mà Phật giáo khởi xướng.