Thành công từ chính bạn

Nếu con tàu của bạn không vào bến được, bạn hãy bơi ra với nó.

- Jonathan Winters

Có lẽ các bạn biết đến tôi nhiều nhất qua tuyển tập truyện Chicken Soup for the Soul cùng viết với Mark Victor Hansen hồi đầu thập niên 1990. Vâng, đúng vậy, tôi cảm thấy hết sức may mắn khi được đồng hành cùng với tuyển tập truyện phi thường này trong thập kỷ vừa qua.

Nhưng trước khi trở thành một trong những tác giả của tuyển tập Chicken Soup for the Soul, tôi là một trong những chuyên gia hàng đầu ở Mỹ trong lĩnh vực động viên tinh thần, huấn luyện và hướng dẫn các doanh nhân, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, những nhà quản lý, những chuyên gia bán hàng, nhân viên và cả những nhà giáo dục. Trong 30 năm qua, tôi đã giúp đỡ hàng trăm ngàn người trên khắp thế giới đạt được ước mơ của họ. Tôi yêu thích công việc tôi làm - và tôi làm những việc tôi thích. Tôi cũng ước mong điều tương tự cho các bạn. Do đó, tôi cảm thấy hào hứng muốn chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của mình cùng các bạn và truyền cảm hứng cho các bạn hành động. Các bạn đã sẵn sàng chưa?

Một trong những lời rao giảng phổ biến nhất trong xã hội Mỹ ngày nay là chúng ta đều có thể sống một cuộc sống tuyệt vời - rằng bằng cách nào đó, ở một nơi nào đó, có một người nào đó chịu trách nhiệm mang lại cho chúng ta hạnh phúc lâu bền, cơ hội nghề nghiệp thú vị, thời gian dành để chăm sóc gia đình và những mối quan hệ cá nhân vui vẻ - đơn giản chỉ vì chúng ta tồn tại.

Nhưng sự thực chắc chắn là chỉ có một người chịu trách nhiệm cho chất lượng cuộc sống của bạn. Người đó chính là bạn.

Nếu bạn muốn thành công, bạn phải chịu trách nhiệm 100% cho tất cả những điều bạn trải qua trong cuộc sống. Chúng bao gồm mức độ thành công của bạn, những kết quả mà bạn tạo ra, chất lượng các mối quan hệ, tình trạng sức khỏe và thể chất, thu nhập, nợ nần, cảm giác của bạn - tất cả mọi thứ!

Và điều này không dễ dàng gì, đặc biệt khi bạn dự định tạo dựng công việc kinh doanh riêng cho mình hoặc bạn đã có sẵn một công ty. Nhưng tôi có thể giúp bạn tiến đến mục tiêu mà bạn mong muốn từ vị trí hiện tại của bạn.

Trong quyển The Success Principles (Những nguyên tắc thành công), viết cùng với Janet Switzer (NXB HarperCollins, 2005), tôi viết về 64 nguyên tắc và chiến lược có thể mang lại cho bạn sự dũng cảm và một tinh thần để bắt đầu một cuộc sống thành công ngay từ hôm nay. Ở đây, tôi chọn ra 10 nguyên tắc trong số đó để chia sẻ với các bạn:

1. Xác định rõ bạn muốn điều gì. Nếu bạn muốn nhận được đúng cái bạn thực sự mong muốn từ cuộc sống, bạn phải từ bỏ ngay những câu nói như: "Tôi không biết!", "Tôi không quan tâm!", "Việc đó chẳng quan trọng đối với tôi!", hoặc một câu nói ngắn gọn được giới trẻ đưa thích: "Sao cũng được!". Khi bạn đối mặt với một sự lựa chọn, dù nó nhỏ bé hoặc không có tầm quan trọng gì đi chăng nữa, thì bạn cũng nên xử sự như thể bạn có một sở thích nào đó. Hãy tự hỏi rằng: Nếu tôi biết, thì việc này sẽ ra sao? Nếu tôi quan tâm, tôi thích việc này sẽ diễn ra như thế nào? Nếu việc đó quan trọng, tôi sẽ phải làm gì?

2. Giải phóng sức mạnh của việc xác định mục tiêu. Các chuyên gia trong lĩnh vực khoa học nghiên cứu sự thành công biết rằng não bộ hoạt động như một cơ chế tìm kiếm mục tiêu. Bất cứ mục tiêu nào được bạn đặt vào tâm trí của mình, nó sẽ hoạt động cả ngày lẫn đêm để đạt được mục tiêu đó. Phần lớn điều này có thể đạt được thông qua việc mường tượng trong đầu (xem nguyên tắc số 3 tiếp theo đây), nhưng bạn phải xác định được bạn mong muốn và khao khát điều gì. Khi bạn thiết lập các mục tiêu của mình, hãy cố gắng viết ra một số mục tiêu lớn có thể buộc bạn phải cố gắng. Sẽ rất có ích khi bạn đưa ra những mục tiêu đòi hỏi bạn phải phát triển mới đạt được chúng. Tại sao ư? Bởi vì mục tiêu tối thượng, ngoài việc đạt được những mục tiêu vật chất, là bạn trở thành người làm chủ cuộc sống của mình. Và để làm được điều này, bạn cần phải học thêm những kỹ năng mới, mở rộng tầm nhìn về những điều có thể làm được, xây dựng các mối quan hệ mới và học cách vượt qua những nỗi sợ hãi, những xung đột nội tâm và những rào cản bên ngoài mà bạn có thể đối mặt trong cuộc sống.

3. Khi nhìn rõ điều bạn muốn, bạn sẽ nhận được điều bạn nhìn. Việc mường tượng trong đầu - hoặc cụ thể là việc tạo ra những hình ảnh cuốn hút và sinh động trong tâm trí bạn về những điều bạn muốn đạt được - là một công cụ thành công có lẽ ít được bạn sử dụng nhất trước đây. Công cụ này có tác dụng đẩy nhanh tốc độ thành công của bạn theo nhiều cách khác nhau. Khi bạn kiên trì mường tượng mục tiêu của mình như thể nó đã hoàn thành, bộ não của bạn sẽ làm ba việc sau: (1) tạo ra những giải pháp sáng tạo để đạt được những ước mơ của bạn, (2) cảm nhận thêm những nguồn lực có thể hỗ trợ bạn, và (3) gia tăng động cơ thúc đẩy bạn hành động. Các nhà tâm lý học thể thao và các chuyên gia về phong độ đỉnh cao đã truyền sức mạnh của việc mường tượng ngay từ những năm 1980 và hầu như tất cả các vận động viên Olympic và các vận động viên chuyên nghiệp đều sử dụng đến sức mạnh này. Hãy luôn nhớ rằng, để đạt được điều bạn muốn, trước hết bạn cần hình dung nó trong tâm trí của bạn.

4. Hãy hành động. Thế giới này không trả công cho bạn vì những điều mà bạn biết; bạn chỉ nhận được kết quả từ những điều bạn làm mà thôi. Có một câu châm ngôn lâu đời về thành công rằng: "Chỉ hành động mới được tưởng thưởng". Thật đáng ngạc nhiên khi có biết bao nhiêu người cứ mắc kẹt trong việc phân tích, hoạch định và tổ chức, khi tất cả những gì họ thực sự cần làm là hành động. Nhiều người không làm được điều đó vì họ sợ thất bại. Trái lại, những người thành công nhận thấy rằng thất bại là một phần quan trọng của quá trình học tập. Họ biết rằng thất bại chỉ là cách mà chúng ta học hỏi bằng cách thử và sai. Bạn chỉ cần bắt tay vào hành động, phạm một số sai lầm, chú ý đến sự phản hồi, điều chỉnh và kiên trì tiến lên phía trước, hướng đến mục tiêu, mọi kinh nghiệm sẽ mang lại thêm những thông tin hữu ích để bạn có thể áp dụng cho lần tiếp theo.

5. Sử dụng thông tin phản hồi để có được sự thuận lợi. Sau khi bạn đã bắt tay vào hành động, bạn sẽ bắt đầu nhận được thông tin phản hồi liệu bạn có làm đúng hay không. Bạn sẽ có dữ liệu, lời khuyên, sự hỗ trợ, khuyến nghị, chỉ dẫn và thậm chí là những lời chỉ trích - chúng không ngừng giúp bạn nâng cao kiến thức, năng lực, thái độ và mối quan hệ. Nhưng điều quan trọng là bạn làm gì với những thông tin phản hồi này. Dù nó tốt hay xấu, thuận lợi hay bất lợi, chính bạn phải là người hấp thụ thông tin và sử dụng nó một cách tích cực để không ngừng tiến lên phía trước.

Để đảm bảo bạn nhận được những thông tin phản hồi quý giá, bạn phải biết cách yêu cầu người khác cung cấp thông tin cho bạn. Ví dụ, câu hỏi có giá trị nhất mà bạn có thể đặt ra trong vai trò của một doanh nhân là: "Trên thang điểm từ 1 đến 10, bạn đánh giá sản phẩm/ dịch vụ/mối quan hệ… như thế nào?". Sau đó, đối với bất cứ sản phẩm/dịch vụ nào không đạt điểm 10, bạn hãy đặt ra một câu hỏi sâu hơn: "Làm thế nào để đạt điểm 10?". Hãy đưa câu hỏi này cho khách hàng, nhân viên và nhà cung cấp của bạn. Hãy thường xuyên hỏi câu này để đặt ra những chính sách và thủ tục mới hay cải thiện chúng nhằm hướng đến điểm 10.

6. Cam kết cải tiến liên tục và không ngừng. Ở Nhật, thuật ngữ để chỉ sự cải tiến liên tục và không ngừng được gọi là kaizen. Đây không những là một triết lý hoạt động trong các doanh nghiệp Nhật Bản hiện đại, mà còn là một triết lý lâu đời của các chiến binh - và nó cũng là "câu thần chú" cá nhân của hàng triệu người thành công. Bất cứ khi nào bạn cố gắng cải thiện kỹ năng, thay đổi hành vi hoặc cải thiện cuộc sống gia đình và công việc, hãy bắt đầu với những mục tiêu nhỏ có thể đạt được dễ dàng và khi đó niềm tin của bạn vào khả năng cải thiện trong lĩnh vực đó sẽ được củng cố.

7. Vượt qua kỳ vọng. Bạn có phải là người luôn cố gắng thêm một chút hoặc thường xuyên làm tốt hơn những gì mình hứa hay không? Một sự hiếm hoi trong thời buổi hiện nay, nhưng đây lại là dấu ấn của những người thành công lớn lao - họ biết rằng hoàn thành cao hơn mức kỳ vọng sẽ giúp họ nổi bật giữa đám đông. Gần như là theo thói quen, những người thành công luôn nỗ lực nhiều hơn. Kết quả là họ nhận được không chỉ là những phần thưởng tài chính lớn hơn vì những nỗ lực tăng thêm, mà còn là sự chuyển biến cá nhân: họ trở nên tự tin hơn, được tin tưởng nhiều hơn và ảnh hưởng lớn hơn đến những người xung quanh. Hãy luôn tự trả lời câu hỏi này: "Làm sao tôi có thể mang lại cho khách hàng của mình nhiều hơn kỳ vọng của họ? Làm sao tôi có thể làm cho họ ngạc nhiên?".

8. Luôn duy trì động lực. Hãy tập thể dục cho trí óc của bạn. Rất nhiều người trong chúng ta được huấn luyện (hoặc tẩy não?) bởi giới truyền thông, cha mẹ, trường học, và cả nền văn hóa rằng chỉ nên có những niềm tin hữu hạn. Đó là điều không thể. Tôi không xứng đáng. Thật ra, bạn xứng đáng và chỉ có bạn mới có thể biến nó thành điều có thể, bằng cách đọc những quyển sách truyền cảm hứng, hoặc lắng nghe những đĩa CD giáo dục hoặc động viên tinh thần. Bạn có biết rằng người bình thường dành khoảng 1 giờ mỗi ngày cho việc di chuyển tới nơi làm việc và về nhà không? Trong 5 năm, họ sẽ mất khoảng 1.250 giờ trong xe hơi, thời gian ấy đủ để bạn lấy được một bằng cao đẳng! Hãy sử dụng quỹ thời gian này để duy trì động lực mạnh mẽ: học thêm một ngoại ngữ, mài dũa kỹ năng quản lý, hoặc hình thành những chiến lược kinh doanh và tiếp thị… để thành công với mức độ cao hơn.

9. Thuê một người hướng dẫn riêng. Trong tất cả những điều mà những người thành công thực hiện để đẩy nhanh quá trình hướng đến sự thành công của mình, việc tham gia vào một chương trình hướng dẫn kèm cặp nào đó là ưu tiên số một của họ. Một người hướng dẫn có kinh nghiệm sẽ giúp bạn định rõ tầm nhìn và mục tiêu của mình, hỗ trợ bạn vượt qua sự sợ hãi, giúp bạn luôn tập trung, loại bỏ những hành vi tiềm thức và những kiểu cách cũ kỹ, kỳ vọng bạn thể hiện năng lực tốt nhất, giúp bạn sống đúng với giá trị của mình, chỉ cho bạn cách tăng thêm thu nhập trong khi làm việc ít hơn, và giúp bạn tập trung vào khả năng thiên bẩm cốt lõi của bạn.

10. Định hướng con đường đi đến thành công. Tất cả chúng ta đều biết rằng hai bộ óc sẽ tốt hơn một khi nói đến việc giải quyết vấn đề hoặc tạo ra một kết quả nào đó. Vì thế, hãy tưởng tượng bạn có một nhóm gồm 5-6 người gặp nhau hàng tuần để giải quyết vấn đề, động não cho một ý tưởng, kết nối quan hệ, khuyến khích và động viên lẫn nhau. Quá trình này gọi là định hướng, là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất để đạt được sự thành công. Tôi không biết bất cứ người nào đã trở nên cực kỳ thành công mà không vận dụng nguyên tắc định hướng trên. Nếu bạn chưa nằm trong một nhóm định hướng như trên, hãy tham gia hoặc tạo ra một nhóm mới ngay.

Tôi chỉ đưa ra cho bạn thêm một trong những câu tục ngữ Trung Hoa cổ xưa mà tôi rất thích: "Hành trình vạn dặm khởi đầu từ bước chân đầu tiên". Chúc bạn thành công.

- Jack Canfield

- Nguyên tác The Successful You