Kể từ khi ấn bản đầu tiên của cuốn sách này ra mắt công chúng, tôi đã nhận được cùng một câu hỏi từ không ít độc giả: "Chẳng lẽ ông không học được gì khác từ sau khi rời trường mẫu giáo hay sao?". Dĩ nhiên là có chứ. Tôi đã học rất nhiều điều mà chỉ có thời gian và trải nghiệm cuộc sống mới dạy ta được. Tôi nhận ra rằng luôn có những người thầy chỉ xuất hiện ở nửa sau cuộc đời ta, khi tuổi tác và kinh nghiệm đã giúp ta tinh lọc những bài học quý giá.
Cuốn sách này là tập hợp các ghi chép của tôi về cuộc sống xung quanh, là nơi lưu giữ những điều mà tôi nâng niu, trân trọng. Và trong danh sách những bài học mà tôi đã lĩnh hội được kể từ tuổi lên sáu, đây là những điều tôi tâm đắc nhất:
Cái gì cũng vậy, nhìn xa thì đẹp hơn khi lại gần. Nói lời thì phải giữ lời.
Vạn vật rồi sẽ phân hủy.
Không có "phe địch – phe ta", mà chỉ có "phe ta" thôi. Tin vào mọi điều mà ta nghĩ trong đầu thì thật là sai lầm.
Thứ gì rồi ta cũng tập quen được hết.
Đôi khi, việc ta thấy xấu sẽ hóa ra là… xấu thật. Nếu ta có ai đó để "mi" nhẹ và chúc ngủ ngon thì thật tuyệt vời.
Và những điều trong Danh sách niềm tin.
Còn nữa, tôi đúc kết được rất nhiều bài học khác nhưng thấy rất khó chia sẻ hết với bạn đọc. Dạo này, chẳng hiểu sao tôi thấy rất khó thể hiện thành câu chữ những điều đã thấu suốt trong tâm trí. Đôi khi, không từ ngữ nào có thể diễn tả trọn vẹn cái ta lãnh ngộ được, một cái gì đó lớn lao, như bức tranh tổng thể về vũ trụ, cái Lý thuyết Trường Thống Nhất mà ngay cả Einstein cũng chưa bao giờ viết được ra giấy. Thế là sau cùng tôi đã ngộ ra được rồi.
Trước kia, tôi từng nghĩ mình chỉ cần chú trọng dùng ngôn từ cho chuẩn xác là được, nhưng giờ tôi đã hiểu rằng chuyện dùng từ ngữ cho thật chính xác là chuyện không thể. Cuộc đời này luôn có những biến chuyển khó lường. Tôi cũng đã mất đi cái hứng thú tranh cãi với người khác về cú pháp hay các phép ẩn dụ. Lời nói không quan trọng bằng hành động. Đừng nói nguyên tắc suông, mà hãy làm thực. Đừng kể cho tôi bạn nghĩ gì hay hy vọng ra sao, hãy cho tôi thấy nỗ lực của bạn để biến ước mơ thành hiện thực. Nếu bạn hiểu ý của tôi thì mong bạn sẽ bắt tay vào thực hiện ngay hôm nay.
Mặt khác, tôi cũng ý thức rõ một điều rằng bản thân mình vẫn chứa đựng rất nhiều mâu thuẫn. "Cái tôi" là một công trình vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện.
Đó là lý do tại sao các bài viết của tôi đều xoay quanh một chủ đề: sự chuyển biến – niềm khát khao vươn đến sự hoàn thiện, một khát khao mạnh mẽ đến nỗi tác động lan tỏa của nó không chỉ thay đổi cuộc đời của một con người, mà còn của nhiều người khác. Tôi vẫn đang nỗ lực hết sức để sống cho thực với những câu chuyện trong cuốn sách này.
Cuối cùng, sau khi vật lộn với những trăn trở dạng như phải-chi-hồi-đó-mình-biết-được-như- bây-giờ, tôi có thể tự tin mà trả lời câu hỏi: "Nếu được sống lại cuộc đời mình, bạn sẽ làm gì?".
Sau khi suy ngẫm cẩn thận và cân nhắc kỹ mọi điều, câu trả lời của tôi là: Tôi sẽ sống lại cuộc đời mà mình đã sống.
- Robert Fulghum, 65 tuổi