2.5Các chứng rối loạn tâm trạng

Trầm cảm là căn bệnh số một trên toàn thế giới. Với 322 triệu trường hợp được chẩn đoán (nhưng con số thực có lẽ ít nhất cao gấp 3 lần số đó, tức khoảng hơn 1 tỉ trường hợp), và tăng khoảng 20% trong thập kỷ vừa qua, đây là một vấn đề lớn và là vấn nạn của nhiều người. Thêm vào đó là căng thẳng và lo âu, những thứ gần như đã trở nên phổ biến, và bạn có thể thấy rằng chúng ta đã tạo ra một xã hội bất hạnh và bất bình thường.

Có rất nhiều vấn đề bên ngoài khiến chúng ta không hài lòng và lo âu. Có thể liệt kê như sự cô đơn, bệnh tật, những đối tác khó tính, những ông chủ tồi, những chính trị gia tham nhũng và dối trá… và còn nữa. Nhưng những điều này luôn tồn tại, vậy điều gì đã thay đổi khiến chứng trầm cảm và lo âu trở nên phổ biến như vậy? Những thay đổi trong chế độ ăn uống, khiến chúng ta nói chung dễ bị viêm mãn tính, trong đó có nhiều khả năng bị viêm trong não. Chứng viêm trong cơ thể, đặc biệt là trong não có liên quan chặt chẽ đến trầm cảm và lo âu.

Một nghiên cứu quy mô lớn của Đan Mạch được công bố trên tạp chí JAMA Psychiatry củng cố giả thuyết rằng các rối loạn tâm trạng như trầm cảm có liên quan trực tiếp đến chứng viêm. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng những bệnh nhân mắc bệnh tự miễn (gây viêm mãn tính) có nguy cơ bị rối loạn tâm trạng cao hơn 45%, trong khi bất kỳ tiền sử mắc bệnh nhiễm trùng nào cũng làm tăng nguy cơ rối loạn tâm trạng lên 62%. Và khoảng một phần ba số người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tâm trạng đã từng phải nhập viện vì nhiễm trùng nghiêm trọng, một tình trạng cũng gây viêm mãn tính.

Các chứng viêm trong cơ thể, đặc biệt là viêm trong não, có liên quan chặt chẽ đến trầm cảm và lo âu

Ở các quốc gia tiêu thụ nhiều cá, các loại bệnh tâm thần và tội phạm bạo lực hầu như ít xảy ra hơn so với ở các quốc gia tiêu thụ ít cá.

Các chất kháng viêm công hiệu nhất là dầu cá và các hợp chất hữu cơ tự nhiên (polyphenol), hoạt động hiệu quả nhất khi được kết hợp với nhau – như có trong các loại cá nhiều dầu. Các nhà khoa học tiếng tăm đã nhiều lần chứng minh rằng ở những quốc gia tiêu thụ nhiều cá hơn, hầu như tất cả các loại bệnh tâm thần và tội phạm bạo lực ít xảy ra hơn đáng kể so với những quốc gia có lượng tiêu thụ cá ít. Một bằng chứng rất khác nhưng có ý nghĩa bổ sung đến từ nghiên cứu về nhụy hoa nghệ tây (saffron), là một loại thảo mộc ẩm thực giúp giảm viêm ở các bộ phận cụ thể của não và có tác dụng mạnh chống trầm cảm, lo âu. Những lợi ích này lần đầu tiên được công nhận cách đây 1000 năm bởi nhà bác học vĩ đại Ba Tư là Ibn Sina, được biết đến ở phương Tây dưới cái tên Avicenna. Gần đây, một nhóm các nhà khoa học ở Iran (tên ngày nay của Ba Tư) đã thử nghiệm các ý tưởng của Avicenna và phát hiện ra rằng nhụy hoa nghệ tây cũng tác dụng mạnh như Prozac, mà không phải lo ngại gì về độ an toàn. Nghiên cứu sau đó cho thấy chiết xuất được chuẩn hóa của nhụy hoa nghệ tây (saffron) cũng có hiệu quả tương đương trong việc điều trị các chứng tâm trạng kém, ở cả người lớn và trẻ em; và đáng kinh ngạc là có hiệu quả ngay trong vòng 2 giờ kể từ khi uống viên đầu tiên. (Tác dụng nhanh chóng này là do nhụy hoa nghệ tây hoạt động thông qua một con đường khác và trực tiếp hơn bất kỳ loại thuốc chống trầm cảm nào). Cho đến nay, có 16 thử nghiệm lâm sàng, tất cả đều xác nhận tính hiệu quả và an toàn của nhụy hoa nghệ tây.