BÀI 42XỬ LÝ MỌI NHIỆM VỤ ĐƯỢC GIAO

Trong vụ Cuba có một con người lịch sử, một con người nổi bật, đã in sâu vào ký ức của tôi, như một vầng thái dương sáng rực trong vũ trụ mênh mông.

Khi cuộc chiến tranh xảy ra giữa Tây Ban Nha và Hoa Kỳ, một điều rất cần thiết là làm sao liên lạc ngay được với lãnh tụ của nhóm nổi dậy, đó là tướng Garcia. Ông đang ở trong vùng núi non mênh mông nơi xứ Cuba. Không ai biết lãnh tụ Garcia đang trú ngụ nơi nào, không thể đánh điện hay gửi thư đến ông ta, nhưng tình hình rất khẩn cấp.

Giữa lúc ấy có người đã mách với Tổng thống McKinley rằng, có một người có thể mang bức thư của ngài đến cho Garcia, đó là chàng Rowan. Và Rowan đã được mời đến giao trọng trách. Anh nhận nhiệm vụ, bao bọc bức thư thật kỹ rồi đi suốt bốn ngày liên tục để đến được Cuba vào đêm tối trên một chiếc thuyền mong manh không mui. Kế đến, Rowan phải băng rừng vượt núi suốt ba tuần lễ liên tục bằng chân không, vượt qua bao nhiêu khó khăn trong tình trạng đất nước chiến tranh, cuối cùng Rowan đã đưa lá thư đến cho Garcia.

Sự việc là thế, tôi không muốn nói về những chi tiết.

Những điểm mà tôi muốn nhấn mạnh và tha thiết chân thành muốn nói ở đây là Tổng thống McKinley trao bức thư cho Rowan để mang cho tướng nổi loạn Garcia, Rowan nhận thư nhưng không hỏi Garcia đang ở nơi nào.

Xin Chúa chứng giám, một con người như Rowan, tên họ cần được khắc vào bia đá, khắc vào bảng vàng; tượng của Rowan cần phải được tạc nên và đặt trong khắp các trường học trên toàn quốc. Sự thành công này không cần đến những người học từ chương hay có những bằng cấp to lớn, có những thái độ tự cao tự đại, tự cho mình là thông minh tài năng thế này thế nọ, mà cần một người có tinh thần trách nhiệm, một tinh thần tháo vát, dám đứng ra lãnh trách nhiệm được giao phó. Không một người chủ nào mà không cần đến nhiều bàn tay hợp tác giúp đỡ, nhưng than ôi, phần lớn chỉ gặp những người hợp tác vô trách nhiệm, nói thì nhiều, làm thì ít; làm việc thì lấy lệ, cầm chừng; rồi lừa đảo hay âm mưu bất chính và bằng nhiều phương tiện để đạt cho được mục đích. Đôi lúc họ gây áp lực hay mua chuộc người khác làm việc cho họ; họ luôn luôn tự mãn cho là Chúa Thánh Thần luôn đứng về phía họ và tạo ra nhiều phép lạ để đưa họ đến cảnh vĩnh hằng.

Thưa các bạn, bạn có thể làm thử điều này: Bạn ngồi trong một căn phòng làm việc, bạn gọi sáu người giúp việc hay thư ký và nhờ một trong sáu người làm công việc sau: “Xin anh hay chị tìm đọc trong bách khoa tự điển và tóm lược đời sống của Correggio”, rồi xem liệu người thư ký đó có nói “Thưa vâng” và đi làm công việc này ngay không?

Trên thực tế thì anh hay chị ta sẽ nhìn bạn và hỏi một hay nhiều câu hỏi như sau:

Tôi có thể đánh cược với bạn một ăn mười. Sau khi bạn trả lời tất cả những câu hỏi tại sao bạn lại cần có thông tin đó, và làm cách nào để tìm ra nó, người thư ký sẽ ra khỏi văn phòng và đi tìm một người thư ký khác để giúp họ và rồi có thể sẽ nói với bạn rằng không có người đàn ông nào tên như vậy cả.

Tôi có thể thua bạn, nhưng theo Quy luật Trung bình thì tôi sẽ thắng chứ không thua đâu.

Vậy, nếu là người sáng suốt thông minh, bạn không cần giải thích với người phụ tá đó làm chi cho mệt: Muốn tìm Correggio thì phải tìm ở chữ C chứ không phải chữ K… Thay vì nói như vậy, bạn nên mỉm cười vui vẻ và thưa với người phụ tá rằng: “Thôi xin khỏi phiền (anh/chị), tôi sẽ tự tìm lấy, rất cảm ơn”, rồi bạn nên tự đi làm việc ấy cho rồi.

Sự thiếu khả năng, vô trách nhiệm, thờ ơ, lãnh đạm, tánh tự mãn, tự kiêu tự đại như vậy thử hỏi có thể làm cho xã hội hiện tại được tiến bộ trong mỗi lĩnh vực hay không?

Nếu con người không thiết tha làm lợi cho họ, thử hỏi họ làm sao làm lợi cho người khác được?

Thí dụ khác: Bạn thử đăng quảng cáo cho tìm người thư ký đánh máy phụ việc văn phòng, chín trong mười người đến trình diện xin việc sẽ không biết rành chính tả văn phạm, mà họ cho những điều đó không quan trọng trong công việc mà họ cần làm, thử hỏi người như vậy có viết được lá thư cho Garcia hay không?

Người đốc công của một hãng lớn chỉ cho tôi biết một người phụ tá của anh ta và hỏi tôi: “Ông có thấy người kế toán giữ sổ sách của hãng tôi không?”.

“Thưa có, nhưng có gì lạ?”

“Anh ta rất đẹp trai, tử tế, dễ thương. Nhưng nếu tôi kêu anh ta xuống phố đi lo một vài việc cần, anh ta có thể hoàn tất việc nhờ làm, nhưng lại cũng có thể trên đường đi anh ta sẽ ghé những nơi không cần thiết để ngồi lê đôi mách, tán dóc chuyện đông chuyện tây. Khi đến phố chính thì anh ta quên luôn những nhiệm vụ đã được giao phó.”

Người như vậy có thể tin cậy để mang bức thông điệp cho Garcia không?

Thời gian gần đây chúng ta thường nghe nói và cổ động khá nhiều để chia sẻ nỗi khó khăn của những người được gọi là cư trú một cách tồi tàn trong một quán bánh ngọt và những người vô gia cư đang lang thang tìm những chỗ làm tử tế để sống và tất cả những vấn đề được bàn cãi một cách nóng bỏng. Đó là vấn đề nhân sự; vấn đề con người; vấn đề làm việc của từng con người, của cá nhân.

Nhưng thưa quý bạn, chúng ta không thấy nói đến các khó khăn của những người lãnh đạo, những người chủ… Những người phải già trước tuổi vì làm việc quá mức để cơ quan, để công ty của họ phát triển và tồn tại. Gánh nặng đè lên đôi vai, họ là những người chủ, người lãnh đạo cần rất nhiều đồng sự giúp đỡ và hợp tác…

Nhưng than ôi! Khó khăn cứ dồn dập và đè mãi lên họ. Nhiều cửa hàng, xí nghiệp xảy ra đình công liên tục, những người chủ hay những người lãnh đạo cơ quan, công ty như vậy kêu gọi cầu cứu trong khó khăn và tuyệt vọng để cứu vãn tình thế. Có nhiều người cộng tác cứ thản nhiên thờ ơ, mặc cho sự việc cứ xảy ra sao thì xảy, họ chẳng cần, chẳng muốn quan tâm làm chi cho mệt. Nhưng nếu cơ quan hay công ty nào may mắn tồn tại vì quyền lợi chung, chắc chắn những ông chủ, những người lãnh đạo sẽ giữ lại những người can đảm có thể mang bức thông điệp đến cho Garcia.

Trong một trường hợp khác tôi biết rất rõ, có một người rất thông minh, nhiều bằng cấp cao, mặt mũi rất sáng láng, nhưng anh ta không đủ khả năng điều khiển công ty riêng của anh ta, và cũng không thể giúp ích cho người khác, vì anh ta luôn có những ý tưởng bệnh hoạn nghi kỵ với những người hợp tác, với cấp trên hay chủ. Anh ta luôn nghĩ rằng những người chủ đàn áp anh ta, hay có ý định bóc lột, áp bức. Anh ta không có khả năng điều khiển mà cũng không muốn nhận một trách nhiệm hay chỉ thị nào của người khác, như vậy thông điệp gửi Garcia có thể tin tưởng giao cho anh ta hay không?

Nếu được hỏi thì chắc chắn anh ta sẽ nói với bạn: “Thôi ông chủ hãy tự làm lấy đi”, có nghĩa là bạn tự đem thư đến cho Garcia mà đừng nhờ vả vào tài năng và sự thông minh của anh ta.

Tối nay, người này đi lang thang trên khắp nẻo đường phố để tìm việc làm, cơn gió lạnh thổi vi vu vào bộ đồ vét tông của anh ta. Những người biết anh ta không ai dám mướn vì tính tình nông nổi, thái độ bất mãn, vì anh cứ nghĩ mọi người bóc lột mình, lúc nào anh ta cũng tự cao tự đại, luôn luôn tự hào mình là người thông minh, học nhiều hiểu rộng, không ai nhiều bằng cấp hơn anh ta.

Dĩ nhiên tôi cũng chia sẻ với quý bạn là người khó khăn về tinh thần cũng phải đau khổ không thua kém người khổ sở về thân xác, nhưng chúng ta hãy thương xót và chia sẻ những gian truân, những đau khổ với những người đã và đang đem hết sức lực để bảo vệ và phát triển cơ quan hay công ty mà họ lãnh trách nhiệm gánh vác. Những người này làm việc hàng chục giờ liên tục mỗi ngày, không thời giờ nghỉ ngơi, tóc họ bạc trắng để duy trì và phát triển cơ quan hay công ty, chống lại sự tiêu cực, chống lại sự vô ân bạc nghĩa, chống lại sự phá rối, dưới nhiều hình thức, chỉ với mục đích là tạo công ăn việc làm cho nhiều người khác.

Tôi có nặng lời hay không? Chắc chắn là tôi đã làm vậy. Nhưng thưa bạn, trong khi mọi người và thế giới đang gặp nhiều thử thách khó khăn, đang tìm phương cách để vượt qua những khủng hoảng hiện tại, tôi muốn nói một lời chân thật với những người muốn đem hết tâm tư của mình để tìm giải pháp tạo công ăn việc làm cho tất cả mọi người để làm sao có cơm ăn áo mặc, có nhà ở. Và tôi chống lại những người chuyên đi gây rối, những người chuyên đi truyền bá sự tiêu cực, chuyên đi chọc gậy bánh xe chống phá những người có ý làm điều tốt cho xã hội, cho công ty, cho việc chung.

Tôi là người đã từng mang cơm theo ăn và làm việc lãnh lương hằng ngày. Tôi cũng là người đã từng làm chủ của những xí nghiệp. Tôi rất thông cảm những khó khăn của cả hai phía.

Xét cho kỹ, nghĩ cho cùng, sự nghèo đói, dốt nát, bất hạnh, lạc hậu có gì là hay ho, quý giá đâu? Và tất cả các chủ xí nghiệp hay những người lãnh đạo cấp trên không phải toàn là những người bóc lột, cũng không phải những người nghèo khổ đều là thánh nhân, là hiền giả.

Tấm lòng trân trọng kính quý của tôi xin hướng tới những người làm việc siêng năng cần cù và trách nhiệm, khi có mặt cũng như khi không có mặt người chủ, và tất cả những cảm tình và kính phục của tôi xin gửi đến với những người dám mang bức thông điệp đến cho Garcia mà không bao giờ đặt những câu hỏi ngớ ngẩn vô ích hay tìm người làm thế cho họ dưới nhiều hình thức.

Những người như Rowan sẽ không bao giờ thất nghiệp và cũng không bao giờ cần đình công để đòi tăng lương. Một đất nước muốn tiến bộ và văn minh, một dân tộc, một cơ sở hay một tôn giáo hay bất cứ tổ chức nào muốn được bền vững và phát triển, tất cả đều rất cần những con người như Rowan. Những người như thế cần thứ gì là được thứ ấy. Không người chủ nào muốn họ thôi việc; họ là những người mà mọi nơi, mọi tổ chức, mọi tôn giáo và bất cứ cơ quan nào cũng rất cần. Vì họ là những người đáng tin cậy, người dám mang bức thông điệp đến cho Garcia.