Có rất nhiều “cẩm nang” hướng dẫn đã được viết về chủ đề lãnh đạo một tổ chức công ty thành công, hầu hết là góc nhìn từ trên xuống. Vấn đề của phương thức tiếp cận từ trên xuống đó là mọi thứ diễn ra hàng ngày ở phía dưới, ở tầng cấp thấp hơn sẽ trở nên ít quan trọng hơn, kém rõ ràng hơn, và ở đó bao gồm cả con người, các vấn đề, cơ hội và giải pháp.
Cuốn sách này sẽ mang lại cho bạn góc nhìn toàn diện, với những bài học mà tôi học được với phương thức tiếp cận từ dưới lên – góc nhìn cận cảnh và mang tính cá nhân. Khi tôi mới vào trường Đại học Mississippi, ngôi trường nổi tiếng với cái tên thân thuộc Ole Miss, là giám đốc của Bộ phận Dịch vụ Cảnh quan năm 2000, tôi ngay lập tức phải đối mặt với sự thật về vị trí áp chót của bang Mississippi ở tất cả các bảng xếp hạng quốc gia.
Những gì tôi phát hiện ra đó là, Ole Miss sở hữu vẻ đẹp và sự sáng tạo tiềm ẩn đang chờ phê duyệt để phát triển tiềm năng đó.
Trường Đại học Mississppi thành lập năm 1848 và bây giờ trở thành một trong những cơ sở nghiên cứu học thuật ưu tú nhất của nước Mỹ. Trường còn nằm trong danh sách của Liên đoàn Đông Nam4 (SEC) cực kỳ cạnh tranh.
4 Liên Đoàn Đông Nam: Liên đoàn thể thao của các trường đại học ở vùng miền Trung Nam và Đông Nam Hoa Kỳ, trụ sở đặt tại Birmingham, Alabama.
Các môn thể thao của trường, đặc biệt bóng đá, là một phần quan trọng để trở thành trường thành viên của SEC. Các trận thi đấu thúc đẩy phát triển kinh tế, cộng đồng và tư duy của tập thể giảng viên, nhân viên và cựu sinh viên của khuôn viên Ole Miss. Ngày nay, khuôn viên chính của trường đại học trải rộng trên vùng đất có diện tích hơn 4km2 trên ngọn đồi tuyệt đẹp của Oxford. Rất nhiều khách tham quan chia sẻ rằng họ có trải nghiệm ấn tượng về sự hùng vĩ khi bộ quanh khu vực Cirle và Grove. Hàng năm có đến hơn 19.000 sinh viên, 3.000 giảng viên và nhân viên làm việc và học tập tại đây, cũng có hàng ngàn người hâm mộ bóng đá đến tận hưởng không khí trong lành của Ole Miss.
Khi tôi đến nhậm chức, câu chuyện hoàn toàn khác. Mặc dù chịu ảnh hưởng tư duy doanh nghiệp của Frederick Law Olmsted (Olmsted được xem là nhà sáng lập ngành kiến trúc cảnh quan tại Mỹ), nhưng nền tảng của Ole Miss không được chuẩn bị để có thể tuyển mộ được những nhân tài tinh hoa nhất của Mỹ vào những năm đầu thế kỷ XXI.
Tôi không phải là một tay lính đánh thuê, một người được trả tiền giúp tạo ra những thay đổi trong một đêm và ra đi. Khi Hiệu trưởng Robert Khayat phỏng vấn tôi, ông ấy cho tôi biết rằng sẽ mất thời gian và công sức để khai thác tiềm năng của khuôn viên trường này. Ông ấy hiểu rằng, trải nghiệm toàn diện của một khuôn viên trường học, bao gồm cả môi trường bên ngoài có khả năng truyền cảm hứng, có vai trò quan trọng trong việc thu hút những sinh viên, giảng viên và nhân viên hàng đầu vào trường đại học. Ông ấy cũng hiểu rằng, ấn tượng đầu tiên của sinh viên (và cả phụ huynh) về khuôn viên trường học là một trong những yếu tố quyết định lựa chọn trường học của họ.
Các mục tiêu của ông ấy rất lớn, nhưng ngân sách dành cho cảnh quan thì lại khiêm tốn. Và vì thế điều quan trọng là phải tìm ra được người có thể duy trì chăm sóc cảnh quan để mang đến khả năng cạnh tranh tốt nhất cho trường học.
Việc đào tạo để “nhân viên” thành “nhà lãnh đạo” trở thành một bí mật nền tảng giúp cho Ole Miss dẫn đầu trong nhiều bảng xếp hạng. Khuôn viên này đã giành bốn giải thưởng quốc gia cho hạng mục về vẻ đẹp cảnh quan, gồm có Khuôn viên Trường học đẹp nhất được cả Newsweek và Princeton Review bình chọn (Chúng tôi tự hào gọi những giải thưởng này quán quân quốc gia).
Tôi đã nghiên cứu môi trường sống, những kinh nghiệm thực tiễn và phương pháp trồng trọt giúp cây cối sinh trưởng tại Khoa Nông nghiệp của trường Đại học Auburn. Tôi cũng tìm hiểu cách làm thế nào để phát hiện được những cây trồng không khỏe mạnh và cải thiện giúp chúng có thể sinh trưởng tốt hơn. Với việc học hỏi phương pháp chăm sóc và phát triển cây trồng, cũng như quan sát Khayat và những nhà lãnh đạo vĩ đại khác, tôi đã tìm được những phương pháp hỗ trợ phát triển những người tài năng và xây dựng văn hóa làm việc nhóm hiệu quả.
Trong mười năm làm việc tại Ole Miss, tôi nhận ra đó là khoảng thời gian thành công nhất của mình khi tập trung 20% công sức vào phần kĩ thuật thiết kế cảnh quan và 80% vào phát triển nhân sự. Việc nắm bắt xu thế mới đã tạo điều kiện cho sự thay đổi ngoạn mục từ sự tồn tại sang phát triển. Tôi không còn cần phải là người thông minh nhất trong bộ phận hay phải hoàn toàn đưa ra quyết định trong công việc.
Kết quả là nhân viên trở nên gắn bó hơn và toàn tâm toàn ý hơn cho công việc của họ. Đổi lại, tôi cũng chắc chắn hơn trong việc ươm mầm văn hóa công sở lành mạnh và mới mẻ – một văn hóa hiệu quả mang lại những giải pháp và thực tiễn tốt nhất.
Tôi cũng rút ra được bài học rằng, cho phép nhân viên tham gia vào quá trình ra quyết định chính là trao cho họ quyền tự quyết trong công việc. Có nhiều ý tưởng xuất sắc của chúng tôi được đưa ra bởi những nhân viên cốt cán của công ty. Cựu Tổng thống Mỹ - Ronald Reagan đã đặt một tấm bảng với câu trích dẫn trên bàn làm việc: “Không có giới hạn đối với khả năng hoàn thành công việc của bạn nếu bạn không quan tâm ai sẽ nhận công trạng.” Những người luôn lắng nghe, tin tưởng và đáng kính mà tôi làm việc cùng đều mang lại lợi tức khổng lồ cho Ole Miss.
Những phương thức lãnh đạo mang tính thực tiễn thường hiếm có, dù ở bất kỳ cấp bậc hay tổ chức nào. Vì vậy cần phải có hoạt động phát triển khả năng lãnh đạo ở bất kỳ đâu, bất kỳ ngành kinh doanh nào nhằm mang lại cơ hội cải thiện về mặt cá nhân và chuyên môn cho từng nhân viên. Nếu nhân viên trong một công ty, cho dù làm công việc văn phòng, trong xưởng sản xuất hay là nhổ cỏ, nhận thấy rằng ý kiến và sự đầu tư thời gian, năng lượng và kỹ năng của họ có vai trò quan trọng trong công việc thì văn hóa lãnh đạo ở công ty đó bắt đầu hình thành và phát triển.
Hôm qua là nhân viên, ngày mai phải thăng tiến sẽ mang lại cho bạn những ví dụ ứng dụng thực tiễn về cách trao quyền cho nhân viên để họ tự trải nghiệm không chỉ quá trình phát triển một môi trường mang tính đột phá, mà còn ươm mầm văn hóa lãnh đạo cho chính họ và truyền cảm hứng cho người khác.
Sự thành công trong việc phát triển một khuôn viên trường học có cảnh quan đẹp nhất nước Mỹ khởi nguồn từ tầm nhìn của Khayat. Sự đam mê đã thôi thúc ông ấy xây dựng một khuôn viên trường học với cảnh quan hùng vĩ, không phải chỉ đơn giản là trồng thêm cây cối, hoa cỏ.
Chính tầm nhìn của ông ấy đã tạo điều kiện cho tôi hành động, trao cơ hội xây dựng ý tưởng và kỹ năng để có được sự tin tưởng của đội ngũ nhân viên. Hơn nữa, nó còn giúp củng cố tinh thần và cam kết vì tầm nhìn tạo ra văn hóa ươm mầm lãnh đạo tại Ole Miss.
Cuốn sách theo sát các giai đoạn phát triển tại Bộ phận Dịch vụ Cảnh quan Ole Miss và quá trình phát triển cá nhân của tôi. Nó được trình bày theo trình tự thời gian mà tôi đã trải qua. Mục đích của tôi khi viết cuốn sách này là chia sẻ kinh nghiệm cá nhân tôi với hi vọng sẽ có thể ÁP DỤNG trong các ngành kinh doanh khác.