Chương 3*Nảy sinh ý tưởng về nội dung
* Cảm ơn Guillaume Delloue vì sự đóng góp của bạn cho chương này.
Tại sao bạn cần một quy trình để nảy sinh ý tưởng viết nội dung?
Con người luôn tìm thấy những ý tưởng mới theo cách hết sức bất ngờ. Cho dù chúng ta đang nằm trên giường, đang đi làm hoặc đang chạy bộ, tâm trí của chúng ta có một khả năng dường như vô tận là nảy sinh những ý tưởng mới.
Nhưng chúng ta dễ dàng thấy được là, quá trình này có thể bị ảnh hưởng, thậm chí là trở nên khó khăn khi công việc của bạn phụ thuộc vào nó.
Một content marketer, hay bất kỳ loại hình công việc sáng tạo nào khác, không hề có thời gian rảnh để có được một ngày nghỉ an nhàn. Những ý tưởng về nội dung là nhiên liệu cho công việc của họ. Khi cạn nhiên liệu, các sáng kiến về mặt nội dung của họ sẽ bị đình trệ.
Một quy trình nội dung giúp bạn nảy sinh các ý tưởng có thể không dễ dàng hiển hiện. Một số ý tưởng dường như từ thiên đường rơi xuống ngay trong tâm trí chúng ta, trong khi những ý tưởng khác phải đánh vật mới ra được. Những ý tưởng đó thì khó kiếm được và không dễ dàng nắm bắt. Bạn phải chiến đấu vì chúng. Sẽ tốt hơn rất nhiều khi cuối cùng bạn có thể giải phóng chúng ra thế giới bên ngoài.
Có bốn lý do chính tại sao mọi chuyên gia content marketing cần biết cách nảy sinh ý tưởng viết nội dung:
1. Ngày tháng của bạn thật bận rộn.
2. Bạn có thể khám phá những ý tưởng mà bạn có thể không nghĩ ra với chỉ riêng mình.
3. Đến một lúc nào đó, bạn sẽ hết ý tưởng hay.
4. Bạn cần theo kịp nhu cầu sáng tạo nội dung vốn đã theo lối mòn.
NGÀY THÁNG CỦA BẠN THẬT BẬN RỘN
Bạn đã có các bài blog để viết, các buổi hội thảo trên web để ghi lại và các podcast (chương trình phát sóng âm thanh) để sản xuất. Và không chỉ các ý tưởng về mặt nội dung của bạn cần phải tốt, chúng còn phải phù hợp với chân dung người mua và phù hợp với chiến lược marketing tổng thể của bạn.
Một quy trình sáng tạo nội dung sẽ cho phép bạn đưa ra một dòng dự đoán các ý tưởng chủ đạo về mặt nội dung, chất lượng cao và phù hợp.
MỘT QUY TRÌNH XÂY DỰNG NỘI DUNG GIÚP BẠN KHÁM PHÁ NHỮNG Ý TƯỞNG MÀ BẠN KHÔNG THỂ NGHĨ RA NẾU CHỈ CÓ MỘT MÌNH
Cho dù bạn có khả năng sáng tạo đến vô hạn, nhưng bạn vẫn thấy rõ lợi ích từ việc người khác giúp bạn động não (brainstorm) để lên ý tưởng.
Cho dù đó là những đồng nghiệp, bạn bè, gia đình hay thậm chí là đối thủ của bạn, bạn có thể thấy được lợi ích rõ ràng từ sự ảnh hưởng và quan điểm của người khác.
SỰ THẬT LÀ KHÔNG SỚM THÌ MUỘN, BẠN SẼ CẠN KIỆT NHỮNG Ý TƯỞNG TỐT
Trong vài tuần đầu hoặc vài tháng làm việc đầu tiên, những ý tưởng sẽ đến với bạn như những chú ong tìm đến mật. Cuối cùng, sự mệt mỏi khi xây dựng nội dung sẽ xuất hiện, và bạn sẽ thấy mình đang nhìn vào tờ giấy trắng mà không có gì để viết lên.
Bạn có thể là một người sáng tạo, nhưng bạn cũng là một chuyên gia. Và một trong những khác biệt lớn giữa người viết chuyên nghiệp và người nghiệp dư là trước đó họ đã không có thời gian rảnh để ngồi chờ cảm hứng nảy sinh ý tưởng.
Hãy xem quá trình sáng tạo nội dung như là lá chắn của bạn chống lại việc thiếu ý tưởng viết bài mới.
CONTENT MARKETING KHI MỞ RỘNG, CẦN CÓ QUY TRÌNH ĐÃ ĐƯỢC CHỨNG MINH, SAO CHO NHÓM LÀM VIỆC CÓ CAM KẾT TRÁCH NHIỆM CAO HƠN VÀ THEO KỊP NHU CẦU GIA TĂNG
Quy trình sẽ giúp các nhân viên mới tăng tốc nhanh chóng và bắt đầu tạo được tác động nhanh nhất có thể, điều này cũng giúp giải phóng thời gian của các nhà quản lý. Và nếu những người tài giỏi rời đi hoặc không sẵn sàng làm việc, lúc này, những người còn lại trong nhóm sẽ nhanh chóng tiếp quản công việc.
Ý tưởng đến từ đâu?
Ý tưởng đến từ đâu? Đó là một câu hỏi khá kỳ quặc, phải không? Người Hy Lạp cổ đại tin rằng các nữ thần là có thật, cũng được biết đến như là những nàng thơ (muse), chịu trách nhiệm cho cảm hứng sáng tạo của chúng ta. Trong thời đại ngày nay, content marketer và các hình thức sáng tạo cần nhiều hơn một chút. Nhưng chung cuộc, bạn lại không có thời gian rảnh để chờ đợi các vị thần.
Thay vào đó, bạn có thể chuyển sang nhờ vị giám đốc quảng cáo nổi tiếng, James Webb Young. Vào năm 1940, Young xuất bản cuốn sách ngắn A Technique for Producing Ideas. Nó đã trở thành cuốn sách yêu thích của các copywriter (những người viết nội dung quảng cáo) và các nhóm người làm công việc sáng tạo khác1.
Theo Young, việc sáng tạo ý tưởng không chỉ là chờ đợi cảm hứng nảy sinh, mà có một quy trình. Nếu bạn có thể hiểu quy trình đó, bạn có thể xây dựng một quy trình sáng tạo ý tưởng hiệu quả hơn và trở thành một content marketer giỏi.
Young bắt đầu với lời tuyên bố rằng: “Một ý tưởng không gì khác hơn là một sự kết hợp mới của các yếu tố cũ”. Đó là lý do tại sao các nhà sản xuất phim Hollywood sẽ chiếu một bộ phim như Jaws Meets Dinosaurs, hoặc tại sao các nhà sáng lập doanh nghiệp mô tả công ty khởi nghiệp của họ như là “mô hình Uber cho ngành dịch vụ chăm sóc nào đấy”. Các ý tưởng thường đến từ những yếu tố khác biệt trước đó mà chẳng bao giờ có sự kết nối, để sản xuất một cái gì đó mới.
Thực ra, Young không phải là người đầu tiên đi đến kết luận đó, những hình thức sáng tạo khác và các nhà khoa học đã nói rất nhiều rồi. Điều làm cho quan điểm của anh ấy trở nên thú vị là cách mô tả ngắn gọn của quá trình lên ý tưởng. Young chia nó thành bốn bước:
1. Thu thập “tài liệu thô”.
2. “Tiêu hóa” tài liệu.
3. Sử dụng quy trình vô thức.
4. Khoảnh khắc eureka.
HÃY CÙNG ĐÀO SÂU VÀO TỪNG BƯỚC, BẮT ĐẦU VỚI VIỆC THU THẬP “TÀI LIỆU THÔ”
Các content marketer tài ba đọc và tiêu thụ nội dung từ nhiều nơi khác nhau. Họ không ngừng tò mò và bị cuốn hút bởi một loạt chủ đề đa dạng. Tất cả những điều này tạo nên nguồn “tài liệu thô”: tất cả các dữ kiện, các khái niệm và các câu chuyện trôi nổi trong tâm trí chúng ta một cách vô thức.
Vì vậy, hãy tò mò. Đọc bất cứ điều gì bạn có thể, bất cứ khi nào bạn có thể. Phát triển sự “thèm ăn” nội dung và “tiêu thụ” nó thường xuyên – tốt, xấu, cũ, mới, phổ biến, thích hợp. Không chỉ là nội dung về marketing. Tiêu thụ nội dung lịch sử, thơ ca hoặc các tạp chí khoa học, từ Snapchat stories (một chức năng của ứng dụng Snapchat) và các bài viết blog chuyên ngành. Hãy để tất cả ngủ quên trong tâm trí bạn. Bạn sẽ rất ngạc nhiên với những gì sẽ đến từ đó.
Nó cũng giúp duy trì một kho lưu trữ cho tất cả những ý tưởng đó. Thuật ngữ “truyền thống” gọi là “swipe file” (tạm dịch: thư mục tài liệu điểm tin nhanh), là một thư mục thật, nơi mọi người giữ các bài báo được cắt ra và các mẩu nội dung khác. Nhưng trong kỷ nguyên kỹ thuật số, đây có thể là các công cụ như Google Docs, Evernote, bookmark trên các trình duyệt hoặc bất kỳ nền tảng tối ưu nào mà bạn dùng.
TRONG GIAI ĐOẠN THỨ HAI, BẠN SẼ “TIÊU HÓA” TÀI LIỆU
Mục tiêu là mang những ý tưởng khác biệt đó lại với nhau và xem chúng phù hợp như thế nào. Bạn đang tìm kiếm các mối quan hệ, sự kết nối và phối hợp. Mục tiêu là tổng hợp những ý tưởng đó theo những cách thú vị và hấp dẫn.
Hãy nghĩ về giai đoạn này như thể bạn đang “tiêu hóa” nội dung. Bạn muốn lật ngược những ý tưởng đó và xem xét chúng từ mọi góc độ có thể.
TRONG GIAI ĐOẠN THỨ BA, BẠN SỬ DỤNG QUY TRÌNH VÔ THỨC
Ngừng cố gắng mang những ý tưởng đó lại với nhau và làm một cái gì đó hoàn toàn khác, nghe nhạc, ra ngoài chạy bộ hoặc xem một bộ phim, bất cứ điều gì khiến tâm trí bạn phải ngừng hoạt động. Hãy để vô thức của bạn tiếp quản. Đôi khi bạn phải để cho tâm thức của mình nghỉ ngơi và tự tổ chức. Ngay cả khi bạn không chủ động suy nghĩ về một vấn đề, tâm thức vẫn có cách xử lý thông tin riêng và tạo ra sự kết nối. Hãy sử dụng nó.
VÀ TIẾP THEO LÀ GIAI ĐOẠN thứ tư, GIAI ĐOẠN CUỐI CÙNG – KHOẢNH KHẮC EUREKA
Bỗng nhiên, và dường như không biết từ đâu, một ý tưởng sẽ xuất hiện trong đầu bạn. Như Young nói, “Ý tưởng sẽ đến với bạn vào lúc bạn ít mong đợi nhất”. Bạn có thể đang đánh răng hoặc đơn giản là đang tản bộ đến nơi làm việc, và một ý tưởng được hình thành một cách trọn vẹn sẽ xuất hiện bất thình lình. Khi điều đó xảy ra, hãy ghi nó ra giấy. Hàng triệu ý tưởng bị mất đi bởi những người nghĩ rằng họ sẽ nhớ chúng.
Quá trình này không phải là điều gì mới hoặc vô cùng đáng kinh ngạc. Đó là cách mà tất cả chúng ta đưa ra những ý tưởng của mình.
Điều đặc biệt quan trọng là dành thời gian thu thập “tài liệu thô” đầu vào. Sự tò mò và ý chí hành động là điều kiện tiên quyết hữu ích cho bất kỳ content marketer nào. Bạn phải thật sẵn sàng và có khả năng đọc ngấu nghiến, tiêu thụ nội dung từ tất cả mọi nơi, từ nhiều nguồn khác nhau, không chỉ nội dung trong ngành của mình.
Chúng ta đã xem xét cách các ý tưởng được hình thành, bây giờ hãy xem một số cách cụ thể để nảy sinh ý tưởng cho những nỗ lực làm content marketing.
Làm thế nào để nảy sinh ý tưởng cho việc sáng tạo nội dung?
Okay, bạn đã hiểu quá trình lên ý tưởng, thế nên bây giờ hãy đào sâu vào một vài cách mà bạn có thể nảy sinh ý tưởng để giúp thúc đẩy các nỗ lực làm content marketing của mình.
Có hai cách khác nhau để bạn có thể nảy sinh ý tưởng viết nội dung:
1. Tự bản thân mình
2. Cùng với một nhóm
Hãy thử nghiệm với cả hai, chẳng mấy chốc, bạn sẽ đưa ra một quy trình phù hợp với nhu cầu cụ thể của mình.
HÃY BẮT ĐẦU VỚI VIỆC TỰ BẢN THÂN MÌNH SÁNG TẠO Ý TƯỞNG
Có bốn điều bạn nên ghi nhớ khi tự mình sáng tạo ý tưởng nội dung, bao gồm:
1. Thói quen đọc của khách hàng là gì?
2. Đối thủ của bạn đang làm gì?
3. Mọi người đang nói về điều gì trên những trang web thảo luận, như Quora?
4. Bạn có thể học được gì từ những nỗ lực tối ưu hóa công cụ tìm kiếm của bạn?
Nào, hãy cùng xem.
ĐẦU TIÊN, THÓI QUEN ĐỌC CỦA KHÁCH HÀNG LÀ GÌ?
Đặt mình vào vị trí của những người khách hàng tiềm năng. Bạn thông cảm với họ. Những thách thức và nỗi khó khăn của họ là gì? Họ đọc gì trên web và học được điều gì? Có một trang blog hoặc trang web cụ thể nào mà họ thường xuyên truy cập?
Nếu có thể, hãy thử phỏng vấn một số khách hàng tốt nhất của bạn qua điện thoại hoặc email và tìm hiểu về thói quen đọc của họ. Bạn thậm chí có thể đưa vào một câu hỏi trên biểu mẫu nhằm khảo sát khách đến ghé thăm những cửa hàng chính.
Khi bạn có danh sách các trang web hoặc các trang blog, hãy sử dụng một công cụ như Buzzsumo (https://buzzsumo.com/) để xem nội dung nào mang lại hiệu quả tốt nhất trên các phương tiện truyền thông xã hội2.
Chỉ cần nhập tên miền, bạn sẽ nhận được một danh sách các trang được liên kết cùng với tính hiệu quả của chúng qua các kênh truyền thông xã hội.
Ví dụ, hãy tưởng tượng bạn đang viết cho một công ty bất động sản có trụ sở tại Boston. Hãy gõ “Boston real estate” trên trang Buzzsumo và kiểm tra danh sách kết quả đầu tiên.
Bạn có thể tìm thấy các bài đăng về chi phí để sống gần các trạm dừng MBTA (Massachusetts Bay Transportation Authority) của Boston, giá bất động sản tăng có ý nghĩa gì đối với khu vực và trung bình bạn cần kiếm được bao nhiêu để có thể mua một căn hộ điển hình ở khu vực đó. Chỉ từ một tìm kiếm đơn giản, bạn có thể hiểu được các bài đăng trên mạng xã hội được nhắc đến nhiều nhất về bất động sản Boston, và từ đó bạn có thể có được nhiều ý tưởng theo nhiều chủ đề khác nhau nhằm thúc đẩy việc làm content marketing.
Ngoài ra, bạn có thể truy cập trực tiếp vào nhiều bài blog khác nhau, những bài bạn biết là những bài yêu thích trong lĩnh vực ngành nghề của bạn, và xem các bài đăng phổ biến nhất. Tìm kiếm các bài viết blog nhận được tương tác nhiều nhất và bình luận sôi nổi nhất từ cộng đồng mạng xã hội.
Tiếp theo, đối thủ của bạn đang làm gì? Một chiến thuật khác đặc biệt hữu ích nếu bạn không chắc chắn về thói quen đọc của khách hàng là hãy xem xét các kết quả làm content marketing từ đối thủ cạnh tranh. Nếu bạn cùng chia sẻ thị trường với đối tượng khách hàng mục tiêu tương tự, thì có nhiều khả năng là nội dung hoạt động tốt trên trang web của họ cũng sẽ thu hút khách hàng tiềm năng của bạn. Vì vậy, hãy nhìn vào những gì họ sản xuất và những gì tạo ra tiếng vang thực sự. Và đây, một lần nữa, hãy sử dụng Buzzsumo để nhanh chóng scan các trang web của họ và xem những gì đang hoạt động tốt.
Tiếp theo, mọi người đang nói về điều gì trên những diễn đàn thảo luận? Khách hàng của bạn đang nói về điều gì trên Quora, một trang web hỏi và trả lời phổ biến, nơi mọi người có thể đặt câu hỏi và nhận câu trả lời từ cộng đồng?3
Mặc dù bất cứ ai cũng có thể tham gia, nhưng người điều hành diễn đàn làm rất tốt việc hạn chế những “tranh cãi ồn ào” và giữ cho các bài thảo luận có chất lượng cao.
Có thể, đôi khi bạn không thể tìm ra nơi đối tượng khách hàng của bạn đang online. Không sao đâu. Một cách tiếp cận khác để đưa ra ý tưởng viết nội dung là bắt đầu với một bộ từ khóa liên quan đến ngành kinh doanh hoặc nghề nghiệp của bạn.
Ví dụ, hãy giả định đối tượng khách hàng mục tiêu của bạn là những người đại diện phát triển kinh doanh.
Sau khi tìm kiếm “những người đại diện phát triển kinh doanh”, Quora sẽ trả về một loạt các câu hỏi phổ biến có chứa từ khóa, chẳng hạn như “Một số thực tiễn tốt và xấu trong việc thưởng cho những người đại diện phát triển kinh doanh là gì?”. Không cần nhìn vào những câu trả lời, chiến thuật này cung cấp những góc nhìn chuyên sâu có giá trị về những thách thức và câu hỏi chung cho các cá nhân trong lĩnh vực đó.
Cuối cùng, bạn có thể học được gì từ những nỗ lực tối ưu hóa công cụ tìm kiếm của mình? Có một vài công cụ và kỹ thuật tối ưu hóa công cụ tìm kiếm mà bạn có thể sử dụng để nảy sinh ý tưởng viết nội dung. Cái chủ đạo nhất là Google Search Console (trước đây gọi là Google Webmaster Tools)4. Giả sử khi nó đã xác minh được tên miền của bạn một cách chính xác, bạn có thể xem các truy vấn mẫu mà người dùng đã nhập vào Google để tìm trang web của bạn, cũng như các chủ đề mà bạn tìm kiếm, ngay cả khi nó không ở trang đầu tiên. Đây là dữ liệu có giá trị vì bạn đã nhận được các từ khóa thực tế mà mọi người đang nhập vào.
Dưới đây là ba cách dùng nhanh khác để tận dụng tối đa tiện ích của Google. Sử dụng:
1. Chức năng Autocomplete
2. Các tìm kiếm liên quan
3. Các từ khóa và chủ đề cụ thể, được xếp hạng đầu tiên trên trang kết quả của công cụ tìm kiếm (SERP, Search engine results page)
Autocomplete (tự động hoàn tất) diễn ra khi Google đề xuất một truy vấn nào đó ngay khi bạn nhập vào thanh công cụ tìm kiếm. Những “dự đoán tìm kiếm” này có thể phát hiện ra những ý tưởng xoay quanh một chủ đề nào đó mà bạn chưa hề nghĩ tới.
Hãy giả định rằng bạn đang tìm kiếm ý tưởng cho nội dung về các kỳ nghỉ lễ. Hãy gõ “best vacation” (kỳ nghỉ mát tốt nhất), và Google sẽ tự động hoàn tất với những “best vacation spots” (những điểm nghỉ mát tốt nhất) hoặc “best vacation deals” (những khuyến mãi tốt nhất khi nghỉ mát) (xem Hình 3.1).
Các tìm kiếm liên quan xuất hiện ở cuối trang kết quả tìm kiếm và đưa ra các đề xuất bổ sung (xem Hình 3.2). Ví dụ, hãy giả định rằng bạn nhập vào Google “Is cat litter toxic?” (Phân mèo có độc hại không?). Chức năng tìm kiếm liên quan của Google sẽ gợi ý: “Is cat litter toxic to humans?” (Phân mèo có độc với con người không?), hoặc thậm chí là “Is cat litter biodegradable?” (Phân mèo có phân hủy được không?).
Hình 3.1
Hình 3.2
Và cuối cùng, thực hiện một loạt các tìm kiếm dựa trên các từ khóa hoặc chủ đề mà người mua của bạn có thể dùng. Bạn có thể học được rất nhiều từ nội dung được xếp hạng trên trang đầu tiên của Google.
Ví dụ, nếu bạn thực hiện một truy vấn tìm kiếm “2017 digital marketing trends” (xu hướng tiếp thị kỹ thuật số năm 2017), bạn có thể sẽ nhận được SERP như trong Hình 3.3. Dành thời gian để lướt qua và xem xét các liệt kê khác nhau trên SERP đập vào mắt của bạn. Tôi khuyên bạn nên đào sâu hơn vào năm kết quả tìm kiếm hàng đầu, bởi vì đó là nơi mà đa số người dùng bấm vào; hai vị trí đầu tiên chiếm 51% lưu lượng tìm kiếm5.
Hình 3.3
Khi lướt qua từng liệt kê, hãy tìm ba điều:
1. Mức độ chuyên sâu của nội dung như thế nào? Có cơ hội nào để mở rộng trên một điểm cụ thể hoặc phần còn lại cho toàn bộ nội dung không?
2. Nó có thịnh hành không? Có thông tin chuyên ngành mới nào có thể mang lại giá trị cho nội dung không?
3. Trải nghiệm người dùng có tích cực hay không? Có cơ hội nào để tạo ra thứ gì đó thân thiện với người dùng hơn không? Có điều gì từ nội dung mà bạn có thể sử dụng để tối ưu hóa trải nghiệm người dùng của mình không?
Chúng ta hãy xem liệt kê thứ tư trong Hình 3.3.
Gần như ngay lập tức, chúng ta biết rằng đây sẽ là một tài nguyên trực quan sinh động dựa trên danh sách liệt kê “7 xu hướng” và từ “infographic” trong tiêu đề của nó.
Liệt kê này dành cho một công ty tên là Venngage (https://venngage.com), cung cấp công cụ giúp bạn kể những câu chuyện và trình bày dữ liệu bằng infographic6. Tài nguyên của họ là một ví dụ tuyệt vời về nội dung chuyên sâu, được cập nhật mới nhất và đem đến cho người dùng trải nghiệm chất lượng cao.
Để bắt đầu, Venngage đã tạo ra một infographic kể câu chuyện của chính họ theo một cách trực quan sinh động (xem Hình 3.4). Một cách thông minh và hiệu quả để giúp mọi người tiêu thụ và ghi nhớ nội dung; 90% thông tin được truyền đến não bộ là hình ảnh trực quan7. Nhưng họ đã không dừng lại ở đó. Họ cho phép bạn “lấy về” infographic mà bạn đã tạo ra bằng cách cung cấp mã nguồn (source code) cần thiết để nhúng vào trang web của mình. Thật là một cách thông minh để chia sẻ tài nguyên.
Di chuyển xuống trang, Venngage cung cấp một phân mục miêu tả với điểm dữ liệu hoặc (những) ví dụ để bổ sung và hỗ trợ cho từng yêu cầu theo xu hướng khác nhau có trong infographic (xem Hình 3.5).
Nhưng bạn có thấy bất cứ điều gì có thể được cải thiện không? Ở đâu đó bạn có khả năng cung cấp giá trị độc đáo hơn? Nội dung cho mỗi xu hướng được đề cập là ngắn gọn và súc tích. Có thể có một cơ hội để đào sâu vào một khái niệm cụ thể với các chiến thuật hoặc chiến lược có kịch bản.
Cuối cùng, đừng dừng lại sau khi xem xét một liệt kê nào đó. Có một SERP với chín liệt kê khác đang chờ bạn đọc chúng. Nếu bạn thấy một cái gì đó yêu thích hoặc làm cho mạch sáng tạo của bạn tuôn chảy, hãy ghi lại nó. Đừng mong sẽ ghi nhớ nó về sau.
Hình 3.4
Hình 3.5
NHỮNG NGƯỜI KHÁC CÓ THỂ GIÚP BẠN ĐƯA RA Ý TƯỞNG NHƯ THẾ NÀO?
Bạn có thể tổ chức cho cả công ty cùng động não, thảo luận chung. Hoạt động động não có thể là một cách hiệu quả để tạo ra những ý tưởng cho nội dung mới mẻ và sáng tạo. Bằng cách mời các thành viên trong nhóm, những người không dành thời gian cả ngày suy nghĩ về nội dung, bạn sẽ có thể có được những ý tưởng mới từ một góc nhìn khác.
Có hàng trăm cách để định dạng và tổ chức một buổi động não. Để giúp bạn bắt đầu, đây là một danh sách các cách thực hành tốt nhất khi tổ chức động não:
1. Chọn ai đó để điều phối và thiết lập một chương trình nghị sự rõ ràng.
2. Tạo ra một bầu không khí nơi mọi người cảm thấy thoải mái.
3. Sử dụng “braindump” (tạm dịch: bản tốc ký những ý tưởng mới hiện ra trong đầu).
4. Sử dụng giấy dán ghi chú, bảng trắng và các phương tiện trực quan khác.
5. Hãy nhớ rằng mục tiêu chính là tạo ra những ý tưởng mới và bất ngờ.
Đầu tiên, chọn ai đó để điều phối cuộc họp và đặt ra một chương trình làm việc rõ ràng. Các mục trong chương trình làm việc có thể bao gồm các chủ đề hoặc những câu hỏi khác nhau: Vấn đề mà chúng ta đang cố gắng giải quyết là gì? Phiên họp sẽ kéo dài bao lâu? Và các quy tắc của việc tham gia tương tác là gì? Tuy nhiên, hoạt động động não có thể nhanh chóng bị tan rã và biến thành một cuộc gặp gỡ nói chuyện vui đùa mà không mang lại hiệu quả gì trong công việc nếu không có những bản hướng dẫn định hướng. Hãy chắc chắn rằng ai đó phải chịu trách nhiệm về cuộc họp và mọi người đều tuân theo hướng dẫn của người đó.
Tiếp theo, tạo ra một bầu không khí nơi mọi người cảm thấy thoải mái khi chia sẻ những ý tưởng của mình. Có thể không thoải mái khi yêu cầu đồng nghiệp đưa ra những ý tưởng ngẫu nhiên, đặc biệt là những người chưa từng làm như vậy một cách thường xuyên. Mọi người thường ngượng ngùng, lúng túng, vì vậy hãy sử dụng icebreaker (những hoạt động phá vỡ sự im lặng khi hoạt động nhóm, giúp mọi người dễ dàng làm quen, thường là những trò chơi tập thể ngắn).
Ví dụ, hãy thử chơi trò chơi “word-association” (tạm dịch: ghép từ) cơ bản. Người đầu tiên nói một từ, chẳng hạn như từ “fries” (khoai tây chiên), người tiếp theo đề cập đến một từ có thể ghép được khác, chẳng hạn như “French” (kiểu Pháp) hoặc “cheese” (phô mai), và cứ thế tiếp tục cho đến khi một người nào đó nhắc lại từ đầu tiên, hoặc một khoảng thời gian được quy định đã trôi qua mà không đưa ra được từ ghép mới thì người đó sẽ bị thua cuộc.
Điều tuyệt vời sau trò chơi là những kết nối mà mọi người mang lại cho nhau. Đây là một cách tuyệt vời để làm cho mạch sáng tạo của bạn tuôn chảy.
Tiếp theo, hãy sử dụng braindump. Braindump là một khoảng thời gian không bị gián đoạn (thường không quá hai đến ba phút) khi bạn tốc ký tất cả các ý tưởng xuất hiện trong đầu. Mục tiêu là số lượng, không phải chất lượng. Đừng nghĩ quá nhiều về những câu trả lời hoặc tự hỏi những ý tưởng đó hay như thế nào. Chỉ cần ghi chúng ra giấy càng nhanh càng tốt.
Ví dụ, nếu bạn đang viết nội dung cho một công ty lắp đặt bể bơi, bạn có thể gợi ý một braindump về tất cả các chủ đề bạn nghĩ trong đầu về các loại bể bơi, phong cách và việc bảo trì. Những gợi ý có thể bao gồm “Giữa bể bơi sợi thủy tinh và bể bơi bê tông thì loại nào tốt hơn?”, hoặc “Bí quyết chăm sóc bể bơi bạn cần biết”. Loại hình công việc rèn luyện trí óc này có tác dụng tốt như nhau với cả các chuyên gia cũng như với những người không biết gì về chủ đề này.
Ngoài ra, sử dụng giấy dán ghi chú, bảng trắng và các phương tiện hỗ trợ trực quan khác để theo dõi các ý tưởng. Giấy dán ghi chú đặc biệt hiệu quả, bởi vì dễ dàng nhóm chúng lại với nhau theo chủ đề, cũng như ghi nhãn các xu hướng và các đề tài chung. Cố gắng hiển thị ý tưởng của tất cả mọi người sao cho quá trình thăm dò đó dân chủ và minh bạch. Bạn muốn sự trải nghiệm đó là tích cực để mọi người sẽ lặp lại trong tương lai.
Hãy đặt ra giới hạn nghiêm ngặt cho cả thời gian của buổi họp (không quá một giờ) và braindump. Đôi khi bạn có thể để mọi người nói lên những ý tưởng hay sau khi hết thời gian, nhưng hãy chắc chắn rằng đó là những trường hợp ngoại lệ.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng mục tiêu chính của động não là tạo ra những ý tưởng mới và bất ngờ. Đó có thể không phải là thời gian để tinh chỉnh những ý tưởng hoặc phê bình chúng. Vì vậy, nếu tất cả những gì bạn nhận được từ các phiên làm việc nhóm này là hàng tá ý tưởng chỉ để mở rộng và làm hoàn thiện hơn, như thế đã đủ rồi.
Xong rồi đấy! Bây giờ bạn đã có một quy trình giúp nảy sinh ý tưởng viết nội dung.
Bài tập thực hành Chương 3
HOẠT ĐỘNG 1
Việc ghi lại những suy nghĩ của bạn khi nguồn cảm hứng được dò ra là rất quan trọng. Hãy mở một Google Sheet mới và tạo một swipe file điện tử để lưu trữ những ý tưởng của bạn.
Hình 3.6 minh họa một swipe file điện tử nhằm giúp bạn bắt đầu công việc. Theo liên kết này để truy cập vào mẫu swipe file: bit.ly/2f9xPNq.
Hình 3.6
Mẹo: Thiết lập Google Drive có thể truy cập được từ thiết bị di động của bạn và cài đặt nó để sử dụng được các tập tin offline. Bằng cách này, bạn có thể ghi lại các ý tưởng khi đang di chuyển và chúng sẽ được tải lên trên cloud (thư mục lưu trữ bằng công nghệ điện toán đám mây) khi dung lượng lưu trữ khả dụng và tiếp nhận những cập nhật thành công.
HOẠT ĐỘNG 2
Thực hiện một truy vấn tìm kiếm về một chủ đề hoặc từ khóa nào đó mà đối tượng khách hàng của bạn có thể sẽ sử dụng để tìm nội dung hữu ích, phù hợp với việc kinh doanh hoặc ngành nghề của bạn. Click vào một trong những kết quả tìm kiếm hàng đầu.
Hãy xem xét ba điều chúng tôi đã tìm kiếm khi click vào trang của Venngage, “2017 digital marketing trends” (Xu hướng digital marketing năm 2017):
1. Mức độ chuyên sâu của nội dung như thế nào? Có cơ hội nào để mở rộng trên một điểm cụ thể hoặc phần còn lại cho toàn bộ nội dung?
2. Nó có thịnh hành không? Có thông tin chuyên ngành mới nào có thể mang lại giá trị cho nội dung?
3. Trải nghiệm người dùng có tích cực hay không? Có cơ hội nào để tạo ra thứ gì đó thân thiện với người dùng hơn không? Có điều gì học được từ nội dung mà bạn sử dụng để tối ưu hóa trải nghiệm người dùng của mình không?Trong swipe file kỹ thuật số của bạn, hãy viết ra:
- Tiêu đề của trang bạn click vào là gì?
- Nội dung bạn thích có điều gì độc đáo hoặc thú vị hay không? Nó có cung cấp một trải nghiệm đọc tích cực hay không?
- Có bất kỳ lĩnh vực cơ hội nào trong phần tìm kiếm này dành cho bạn để cung cấp giá trị lãnh đạo bằng tư tưởng (thought leadership) độc đáo, thú vị không? Nếu vậy, chúng là gì?
HOẠT ĐỘNG 3
Tạo một danh sách ba ý tưởng cho bài viết blog tiếp theo của bạn. Mỗi ý tưởng nên mang tính giáo dục hoặc thông tin về ngành nghề của bạn, không phải về thương hiệu của bạn. Hầu hết mọi người không biết bạn là ai, vì vậy bạn cần thu hút họ bằng nội dung thought leadership có giá trị.
Sau khi bạn nảy sinh ý tưởng cho các bài đăng trên blog tiếp theo của mình, hãy viết ra những gì bạn đã học được từ bài tập thực hành sáng tạo ý tưởng này. Có kỹ thuật đặc trưng nào mà bạn thấy hữu ích không?