Bước 2: Xác định các chủ đề

Đã bao giờ bạn về nhà sau khi dự tiệc và nhận ra rằng mình vừa có một khoảng thời gian thực sự rất tốt ở đó chưa – chủ yếu là bởi bạn gặp được một người khích lệ bạn nói về thời niên thiếu hoặc về những trải nghiệm của bạn trong công việc? Một phần niềm vui trong bữa tiệc đó có thể là trong lúc nghe những câu chuyện của bạn, đối phương dần hình thành nên ý tưởng về con người thực sự của bạn – và phát hiện này có thể khiến bạn không khỏi giật mình sửng sốt. Chẳng hạn, bạn không chỉ là một đứa con bình thường trong gia đình, mà còn giúp các anh chị em trong nhà gắn bó với nhau hơn. Thay vì chỉ là một nhân viên bình thường, bạn khiến mọi người trong công ty nhìn sang một hướng mới bằng cách đặt câu hỏi: “Tại sao các vị luôn làm công việc này theo cách đó?”

Việc kết nối lại với quá khứ để khám phá ra hai chữ TẠI SAO cũng có thể mang lại niềm vui như vậy. Trong lúc bạn sàng lọc những câu chuyện của mình và chia sẻ chúng, các chủ đề sẽ bắt đầu nổi lên – đó là những phát hiện mới về bản thân hoặc đội ngũ của bạn mà trước đây bạn chưa từng kể ra. Trong quá trình này, có thể sẽ có một hoặc hai mảnh vàng tỏa ánh sáng lấp lánh hơn so với những mảnh khác. Bạn sẽ cảm thấy chúng lớn hơn, quan trọng hơn. Bạn sẽ thốt lên: “Đó là chính là con người tôi”, hay “Đó chính là đội ngũ của chúng ta”. Những chủ đề này sẽ trở thành nền tảng để bạn phát triển tuyên ngôn “tại sao”.

Bước 3: Phác thảo và hoàn thiện tuyên ngôn “tại sao”

Sau khi đã có trong tay một hoặc một vài mảnh vàng sáng lấp lánh, lúc này bạn đã sẵn sàng để phác thảo bản tuyên ngôn “tại sao”. Hãy cố gắng viết tuyên ngôn theo hướng:

Cuối cùng, hãy trình bày tuyên ngôn “tại sao” theo dạng thức này:

CẦN PHẢI LÀM________ĐỂ_________ . .

Vâng, tất cả chỉ có thế. Không phải một văn bản dài 15 đoạn văn lê thê. Tất cả chỉ gói gọn trong một câu. Dĩ nhiên, đơn giản không có nghĩa là dễ dàng. Khi chỉ dùng một câu duy nhất, bạn sẽ khó có thể tránh né, đi vòng, hoặc giấu mình giữa đống ngôn từ lộn xộn. Cách viết một câu cũng thường chân thực hơn. Và nếu có thể đúc kết hai chữ TẠI SAO của mình thành một câu duy nhất, bạn sẽ có khả năng ghi nhớ – và hành động dựa trên điều đó tốt hơn.

Chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về vấn đề này ở các chương tiếp theo, nhưng tạm thời, hãy cùng phân tích thêm một chút. Ô trống đầu tiên đại diện cho sự đóng góp của bạn vào cuộc sống của những người khác. Ô trống thứ hai đại diện cho tác động của sự đóng góp đó. Vậy liệu bạn có nên diễn đạt tuyên ngôn “tại sao” của mình theo cách này không: “Cần phải hoàn thành mọi dự án trước thời hạn và dưới mức ngân sách cho phép, để tôi có thể được thăng chức và kiếm đủ tiền nhằm trang trải học phí đại học cho con cái sau này?” Không. Dù ngay lúc này bạn nhận thấy đó là sự thực, nhưng tuyên ngôn “tại sao” của bạn phải được trình bày ở cấp độ sâu hơn thế. Nó phải trường tồn và phù hợp ở cả đời sống cá nhân lẫn đời sống công việc của bạn. Nó là một phát ngôn về giá trị của bạn ở nơi làm việc, và cũng là lý do tại sao bạn bè lại yêu quý bạn. Không có hai chữ TẠI SAO riêng cho công việc và cá nhân. Chúng ta là chính bản thân mình dù ở bất kỳ môi trường nào. Sự đóng góp của bạn không phải là một sản phẩm hay dịch vụ. Đó là những quyết định bạn đưa ra, những nhiệm vụ bạn thực hiện, những sản phẩm bạn bán – đều nhằm mang lại tác động như bạn đã hình dung trong đầu.

Chúng ta hãy tiếp cận vấn đề này từ một góc nhìn khác bằng cách phân tích tuyên ngôn “tại sao” của người thật việc thật. Sau đây là cách Simon Sinek diễn đạt hai chữ TẠI SAO của anh ấy: Cần phải truyền cảm hứng cho mọi người để họ làm những việc truyền cảm hứng cho họ, để qua đó chúng ta có thể cùng nhau thay đổi thế giới. Tác động mà Simon tìm kiếm là làm sao để từng người trong chúng ta đều chung tay vào công cuộc thay đổi thế giới, theo nhiều cách thức khác nhau từ nhỏ bé đến lớn lao, và làm cho thế giới ngày càng tốt đẹp hơn. Thật tuyệt vời! Nhưng mục tiêu này vẫn còn quá rộng và trừu tượng. Chính sự đóng góp của anh ấy, chính những việc anh ấy làm vào buổi sáng thứ Hai để khiến sự thay đổi diễn ra, đã mang lại tác động như anh mong muốn. Phần đóng góp – truyền cảm hứng cho mọi người – giúp Simon tập trung vào việc cần làm. Những cuốn sách anh ấy viết, những bài thuyết trình anh ấy thực hiện, những buổi hội thảo anh ấy tổ chức là NHỮNG GÌ anh ấy làm – tất cả những công việc đó đều thấm đẫm sứ mệnh mà anh ấy theo đuổi – để truyền cảm hứng cho mọi người. Và công việc truyền cảm hứng này càng được thực hiện hiệu quả bao nhiêu, khả năng những người cảm thấy hấp dẫn trước công việc anh ấy làm đứng ra thay đổi thế giới càng lớn hơn.

Công thức “CẦN PHẢI LÀM ________ ĐỂ_____ ” phát huy hiệu quả với tất cả mọi người. Đó là cách đơn giản nhất để mã hóa tiếng gọi thôi thúc bên trong mỗi chúng ta. Dù hai chữ TẠI SAO của chúng ta thuộc về cá nhân hay “bộ lạc”, thì khi làm việc với hai chữ TẠI SAO rõ ràng trong tâm trí, mỗi ngày chúng ta sẽ thức giấc với cảm giác rằng mình đang góp sức cho điều gì đó lớn lao hơn chính bản thân mình.

* * *

Nhiều người trong chúng ta giống như Steve, nhân viên bán thép: ngay cả khi đang sống đúng với hai chữ TẠI SAO của mình, chúng ta vẫn cảm thấy khó lòng diễn đạt được thành lời sự đóng góp và tác động mà mình mang lại. Quy trình Khám phá câu hỏi “tại sao” – dành cho cá nhân hoặc “bộ lạc” – được thiết kế để giúp bạn diễn đạt thành lời tất cả những cảm nhận trực giác đó, những điều truyền cảm hứng cho bạn. Để thực hiện tốt quy trình này, bạn sẽ cần đến:

Chúng tôi sẽ trình bày tất cả các thông tin chi tiết cần thiết trong những chương tới. Tại thời điểm này, tất cả những gì chúng tôi yêu cầu là bạn hãy tin tưởng vào quy trình rất hiệu quả này.