Xưa nay, khi nghiên cứu liên quan đến triết học Phật giáo hay Phật giáo học, chúng ta không thể không xem trọng bộ môn Lịch sử tư tưởng Phật giáo Ấn Độ, bởi nó là cơ sở, là trình tự, là quá trình diễn tiến để hình thành nên những hệ tư tưởng triết học đồ sộ của Phật giáo. Cùng với ý nghĩa đó, bộ môn này cũng không thể thiếu trong các trường Phật học và các trường đại học khác trên thế giới. Tuy nhiên, những công trình nghiên cứu một cách nghiêm túc về bộ môn này thì rất hiếm, đâu đó chúng ta nhìn thấy rải rác một vài tác phẩm như Buddhist thought in India của Edward Conze, xuất bản vào năm 1962, được Hạnh Viên chuyển thành Việt ngữ; Ấn Độ Phật học tư tưởng khái luận của Lữ Trừng được Thích Hạnh Bình chuyển thành Việt ngữ; và những bài khảo luận của các học giả khác, những giáo trình của giảng viên bộ môn chưa được công bố. Tác phẩm Lịch sử tư tưởng Phật giáo Ấn Độ là một tác phẩm nghiên cứu Phật học của Đại sư Ấn Thuận (1906 - 2005) - một nhà tu hành, một nhà nghiên cứu Phật học nổi tiếng và là một danh Tăng trong thời cận hiện đại của Phật giáo Đài Loan, Trung Quốc. Đây là một công trình nghiên cứu rất nghiêm túc, vì tác giả vừa là một nhà tu hành Phật giáo, vừa là nhà nghiên cứu Phật học, ngoài việc ứng dụng những phương pháp nghiên cứu khoa học ra, Ngài còn dùng nhãn quan của người trong cuộc, kinh nghiệm của hành giả tu hành, và là đệ tử của đức Thế Tôn để nhìn nhận và giải quyết vấn đề đúng với chính pháp, đúng với giới luật, đúng với tinh thần hòa hợp của chúng Tăng đệ tử Phật. Vì vậy, không riêng tác phẩm này mà trong cả gia tài nghiên cứu đồ sộ Ngài để lại đều mang dáng dấp này, đây là điều mà các học giả khác khó có được.
Vì thấy giá trị của tác phẩm có thể trở thành một tài liệu nghiên cứu và cũng có thể dùng làm giáo trình về bộ môn Lịch sử tư tưởng Phật giáo Ấn Độ cho các trường Phật học, các trường đại học có các bộ môn liên quan ở Việt Nam, nên người dịch đã dành thời gian để chuyển sang Việt ngữ, mục đích là để làm tư liệu học tập cho bản thân và cùng mọi người nghiên cứu thêm.
Trong quá trình chuyển ngữ, người dịch có biên thêm một số vấn đề liên quan và chú thích thêm để cho tác phẩm càng sáng tỏ, chính xác và phong phú hơn, song không trái với quan điểm của tác giả, xin quý độc giả tri tường!
Thích Quảng Đại cẩn bút