T
háng Ba năm 2013
Iribe đã hi vọng có thể tổng kết vòng Series A trước thời điểm khai mạc GDC, nhưng khi cùng với hàng trăm người xếp hàng trước cửa triển lãm, chờ đợi cánh cửa mở ra, anh biết rõ rằng chuyện đó sẽ không xảy ra.
Cần xem xét những kịch bản xấu nhất. Chẳng hạn như một màn trình diễn tệ hại, ra mắt sản phẩm yếu kém, hay không đáp ứng được cơn phấn khích của công chúng, bất kì tình huống nào trong số này cũng có thể ảnh hưởng đến những bản điều khoản chưa được kí kết với những người ủng hộ tiềm năng: Matrix, Spark Formation 8 và Founders Fund. Không cần phải nói, Iribe đã cảm thấy một chút chông chênh.
Iribe đã liên tục tham dự GDC từ năm 1998, khi anh điều hành các gian hàng nhỏ của Sonic Fusion và Scaleform. Những kí ức thoáng qua từ những năm tháng ấy chợt ùa về, và cả cơn quặn thắt trong lòng khi nhớ đến sự gian khổ của việc thu hút các nhà phát triển. Còn bây giờ? Anh đang nghe thấy gì thế nhỉ… những gương mặt xa lạ trong dòng người nói về công ty mới nhất của mình? Có vẻ nó quá tốt đến mức không thể có thật được. Vậy là, Iribe tự nhắc nhở mình rằng, những lời bàn tán ấy chỉ dừng lại ở một nhóm nhỏ xung quanh anh mà thôi.
Đột nhiên, với một tiếng huýt sáo, cánh cửa triển lãm mở ra và hầu như cả dòng người bắt đầu chạy. Đến đâu? Để làm gì? Iribe không biết, nên anh cũng bắt đầu chạy theo. Theo đám đông đến bất cứ nơi nào họ đến. Ngang qua Unity và Nintendo, ngang qua Wargaming và Turtle, rồi cả Io, cuối cùng cơn hỗn loạn dừng lại ở đích đến: Gian hàng 218, Oculus.
***
“Tôi đề xuất một ổ bánh mì nướng,” Iribe vừa nói vừa nâng li. Luckey, Mitchell, Antonov và Patel ngồi xuống ăn tối tại một nhà hàng sang trọng ở Bay Area, có tên là Amber India.
“Tôi sẽ nói ngắn gọn thôi,” Iribe nói. “Nhưng nó quả là một hành trình không thể tin nổi…”
Khi tất cả mọi người xung quanh bàn ăn nhớ lại những kí ức từ “hành trình không thể tin nổi” này, Antonov lại không thể ngừng suy nghĩ về điểm khởi đầu. Điểm khởi đầu của những sự khởi đầu. Quay trở lại thời điểm trước khi anh gặp Patel, hoặc Luckey, hoặc Mitchell, trở lại những ngày khi anh và Iribe còn làm việc trong cái văn phòng nhỏ dưới tầng hầm ở Laurel, Maryland, và thành công dường như xa vời vợi. Sau ổ bánh mì nướng của Iribe, Antonov kể lại lần đầu tiên anh và Iribe tham dự GDC.
“Khi Brendan và tôi bắt đầu làm việc cùng nhau,” Antonov kể lại với nhóm sau khi ăn hết ổ bánh mì nướng của Iribe, “đến Hội nghị các Nhà phát triển Game luôn luôn là việc hệ trọng.”
“Tôi đã đến đó trước cả khi có Scaleform,” Iribe nói. “Đó là nơi tôi gặp Paul Pedrina lần đầu tiên – rồi trở lại khuôn viên trường, tràn đầy hào hứng về chuyện làm một hệ thống cửa sổ!”
“Đúng thế, Brendan đã đến triển lãm từ trước đó,” Antonov tiếp lời, “nhưng năm đầu tiên cậu ấy đưa tôi đến đó và Brendan như kiểu: Mike, mình chuẩn bị đến Hội nghị các Nhà phát triển Game, cậu nên đi cùng đi. Okay, đi! Vậy là, chúng tôi bay sang California, đến hội nghị này và chúng tôi hạ cánh tại sân bay San Francisco. Đầu tiên, trước đó tôi chưa bao giờ đến California. Thứ hai, gia đình tôi khá nghèo. Đối với tôi, 100 đô-la là rất nhiều tiền.”
“Hey,” Iribe làm rõ, “hồi đó, chừng ấy tiền cũng là rất nhiều đối với mình mà!”
Antonov nhìn Iribe chằm chằm, như thể đang cố gắng quyết định xem nên bật cười trước kí ức của Iribe, hay nói vống lên về chuyện mọi thứ thực sự diễn ra như thế nào. “Vậy là chúng tôi ở đó, chúng tôi hạ cánh và theo nghĩa đen, chúng tôi đi taxi, tiền taxi là hơn 100. Và tôi kiểu: TRỜI ĐẤT ƠI! Mình đau tim mà chết mất thôi!”
Tất cả mọi người trong bàn cười ngặt nghẽo, kể cả Iribe, người vừa cười vừa nói thêm. “Cả hai đã bù đắp lại chuyện đó bằng cách nghỉ ở nhà nghỉ! Cậu nhớ cái chỗ rẻ tiền khủng khiếp đó không?”
“Nhớ!” Antonov trả lời. “Chúng tôi, tất nhiên, đã thuê một nhà nghỉ nho nhỏ ở rất xa trung tâm hội nghị. Bên kia đường thực sự có một rạp chiếu phim dành cho xe ô tô với bãi xe và mấy màn hình… Tôi sẽ nói thế này thôi: Nó thô thiển lắm. Nhưng đồng thời, việc đi đến triển lãm, đó là một cảm giác rất đặc biệt. Bạn bước vào, lúc đó bạn còn trẻ, bạn nghĩ rằng công nghệ này quá sức ấn tượng – kiểu, tất cả những màu sắc này, tất cả những màn hình bự này, và những con người này, quá sức tưởng tượng rồi. Tôi chưa từng thấy thứ gì như thế.”
Tâm trạng hoài cổ, vui vẻ ăn mừng đang bao quanh bàn ăn đã sớm bị gián đoạn bởi thực tế là vẫn chưa đến lúc để bật champagne. Phần cứng sẽ được vận chuyển vào ngày mai – lịch đã chốt – nhưng vẫn còn một công việc phải hoàn thành vào phút chót liên quan đến SDK. Nhóm điều hành Oculus cần phải soạn thảo một bản thỏa thuận cấp phép cho SDK của họ, và vì văn bản này sẽ quy định chính xác những gì người dùng có thể và không thể làm trong hệ sinh thái của họ, nên điều đó có nghĩa là họ cần phải đưa ra quyết định về độ “mở” của Oculus. Đây là vấn đề mà bất cứ khi nào được đưa ra, nó cũng trở thành một điểm gây tranh cãi lớn.
“Bởi vì nó rất khó,” Antonov đã tuyên bố tại bàn ăn, “Một mặt, chúng ta muốn trở thành nguồn mở, chúng ta muốn dẫn dắt ngành công nghiệp này tiến lên phía trước. Nhưng mặt khác, chúng ta cần bảo vệ Oculus. Bởi vì tất cả chúng ta đều biết rằng, rất có thể ai đó ở Trung Quốc sẽ sao chép bộ kính.”
Về bản chất, lời nói của Antonov đã tóm tắt toàn bộ cuộc tranh luận: Hệ thống càng cởi mở, người dùng sẽ càng được tự do hơn. Nhưng hệ thống càng để mọi người tự do, các đối thủ cạnh tranh sẽ càng dễ dàng sao chép toàn bộ công trình mà Oculus đã làm.
Iribe đã tham gia mảng kinh doanh phần mềm trung gian hơn 10 năm, anh thích giữ Oculus càng đóng càng tốt. Mitchell cũng vậy, anh tin rằng đó là điều cần thiết để bảo vệ chính họ. Ở thái cực còn lại, về cơ bản, Patel và Luckey muốn mọi thứ đều là nguồn mở. Điều đó khiến Antonov phải đứng giữa, giữ lá phiếu quyết định. Khi mọi người tranh luận về ưu điểm và nhược điểm của các chiến lược khác nhau, Iribe nhận một cuộc điện thoại.
“Như thế này thì sao,” Antonov nói. “Chúng tôi cung cấp cho bạn nguồn đầy đủ, nhưng việc duy nhất bạn có thể làm là sử dụng nó với một thiết bị hợp lệ?”
Có vẻ đây là sự thỏa hiệp hợp lí, nhưng trước khi bất cứ ai có thể đi sâu vào chi tiết, Iribe đã trở lại bàn.
“Bọn tôi vừa chốt xong,” Iribe nói, má đỏ ửng.
“Có thật không?” Mitchell hỏi, vỡ òa vì phấn khích.
“Đúng vậy. Mười sáu triệu. Dẫn đầu bởi Matrix và Spark. Chốt!” Những cái bắt tay. Những cú ôm chầm. Những màn đập tay. Khi đợt sản phẩm đầu tiên sẽ được Oculus chuyển đi sau chưa đầy 24 giờ nữa, cuối cùng, mọi người cũng cảm thấy đã đến lúc để tổ chức một bữa tiệc ăn mừng nho nhỏ.