T
ôi nghĩ rằng, sẽ có không ít phụ huynh thắc mắc sao tựa đề lại... “lệch” so với nội dung trong sách, đúng không? Tại sao tựa đề là: “Bí quyết giúp trẻ tự tin” mà nội dung trong sách toàn kể những câu chuyện về ba mẹ. Vậy bí quyết giúp trẻ tự tin là chỗ nào, trang mấy? Thì tôi xin được chia sẻ ngay bây giờ!
Thật ra, để giúp đứa trẻ tự tin, phụ thuộc rất nhiều vào cha mẹ. Tôi đã mất rất nhiều thời gian để thấy rõ điều này từ trải nghiệm thực tế. Cha mẹ đóng vai trò rất lớn trong việc hình thành sự tự tin, tính cách, thái độ của các bé.
Đâu phải tự nhiên nhiều người cho rằng, chỉ cần nhìn đứa trẻ thì đoán được cha mẹ của chúng như thế nào và ngược lại. Đương nhiên, không có cái gì hoàn toàn đúng hết 100% cả nhưng phần lớn đều như thế.
Vì vậy, muốn dạy con tốt thì người đầu tiên cần phải học là cha mẹ chứ không phải đứa trẻ đâu. Ngẫm lại có một điều rất lạ, sao cái gì chúng ta muốn giỏi đều phải học, muốn nấu ăn ngon phải học nấu ăn, muốn may đồ thì phải học thêu thùa may vá. Còn muốn làm một người cha người mẹ gương mẫu, biết cách dạy con thì có bao nhiêu ông bố bà mẹ dành thời gian để nghiêm túc học cách giáo dục con? Hay chúng ta chỉ dạy theo những gì đã từng được ông bà dạy, liệu điều đó có thật sự tốt nhất cho con? Chưa kể đến mỗi thời điểm mỗi khác, điều kiện xã hội cũng khác rất nhiều, vì vậy cách giáo dục phải được đổi mới để thích nghi, tương ứng với hiện tại.
Tôi không bác bỏ những giá trị của quá khứ nhưng liệu cách giáo dục ngày xưa đã đúng hết chưa? Có những cái đúng và những cái phải thay đổi, đặc biệt là về cách giáo dục trẻ nhỏ.
Câu chuyện giáo dục là một câu chuyện muôn thuở từ bao nhiêu thế hệ. Dù cho xã hội thời nay đã thay đổi với nền công nghệ hiện đại nhanh như tia chớp nhưng tôi vẫn rất xúc động khi nhắc về cách giáo dục của ông bà cha mẹ hồi xưa đến giờ này vẫn giữ nguyên giá trị. Câu chuyện tôi về quê ăn một bữa cơm với gia đình một người bạn ở một nơi xa thành phố, được liệt vào vùng sâu, vùng xa.
Mặc dù đã lớn rồi nhưng trước khi ăn cơm, những người con nói một cách rất thân thương kiểu gia đình: “Con mời cha, mời mẹ ăn cơm”. Từ cách họ mời cha mẹ ăn cơm, tôi cảm nhận được là họ đã được dạy điều này từ nhỏ và áp dụng bao lâu nay rồi.
Có vậy thôi, tôi cũng thấy rất xúc động. Những điều rất giản dị, mộc mạc, đơn sơ nhưng lại rất ấm lòng về cách mà cha mẹ đã dạy con cái trong sinh hoạt hằng ngày. Nhưng bên cạnh những giá trị giáo dục truyền thống tốt đẹp nên giữ lại thì có nhiều điều phải nên thay đổi để tốt hơn và phù hợp với từng thời điểm.
Vì con không còn sống trong một ngôi làng nhỏ bé có xóm giềng tối lửa tắt đèn có nhau, mà con sẽ bay xa hơn để tìm hiểu, trải nghiệm những chân trời mới... Hãy chắp cánh cho những đứa trẻ bay cao hơn. Đừng bắt chúng sống một cuộc đời mà mình đã từng sống nếu chúng không muốn.
Nói tóm lại, để giáo dục một đứa trẻ không khó đâu ba mẹ ạ. Nếu ba mẹ biết cách thì nó rất dễ dàng, mà đứa trẻ được giáo dục trong hạnh phúc nữa chứ không phải khổ đau. Giáo dục trẻ đúng nghĩa là một công trình nghệ thuật!
Trong quá trình suốt hơn 20 năm tôi tiếp cận và đào tạo trẻ em, có cả hàng trăm câu chuyện về giáo dục trẻ em, về cách ba mẹ dạy dỗ con cái. Tôi thấy thật ra nó chỉ xoay quanh những tình huống thông thường, thỉnh thoảng có vài trường hợp đặc biệt. Nên tôi chỉ chọn lọc một vài câu chuyện điển hình để chia sẻ trong cuốn sách này.
Bên cạnh đó, cũng không ít những cha mẹ đã tâm sự với tôi về cuộc đời của họ.
Họ nói rằng: “Đôi khi anh thấy cuộc sống thật tẻ nhạt, hồi nhỏ đi học, lớn lên đi làm, có gia đình, lo cho con cái rồi cơm áo gạo tiền mỗi ngày. Cuộc sống cứ thế trôi qua nhẹ nhàng nhưng hơi vô vị.” Vì vậy, anh muốn con anh hãy cứ sống và làm những điều nó thích, nó đam mê mà không cần phải theo một khuôn mẫu chuẩn nào cả. Chỉ cần nó thấy vui vẻ, hạnh phúc, làm những điều mình thích, dĩ nhiên không hại hay ảnh hưởng đến ai là được rồi. Hãy cứ trải nghiệm cuộc sống, đầy tự tin và bản lĩnh để tìm ra lối đi riêng của mình mà không cần phải theo khuôn mẫu giống như anh đã từng.”
Một tư duy mới của một ông bố!
Tôi thích nghe những tư duy mới được chia sẻ bởi các phụ huynh, tôi thấy vui vì người có tư duy này chắc chắn sẽ giáo dục con theo hướng rất tích cực và thực tế.
Hãy giúp trẻ tự tin đi trên con đường riêng với đam mê và sở thích của chúng. Đừng bắt chúng phải đi theo con đường của mình chọn các phụ huynh ạ, vì chưa chắc con đường đó đã mang lại hạnh phúc cho đứa trẻ, chỉ vì mong muốn của phụ huynh thì đứa trẻ cố gắng thôi!
Cuối cùng vẫn là điều tôi muốn nói ngay lúc đầu, muốn con như thế nào thì ba mẹ phải là người học đầu tiên, không nhất thiết phải học trường lớp mà học qua sách vở, qua những người bạn đã thành công trong việc giáo dục hay những chuyên gia. Cứ tham khảo và lựa chọn để dẫn dắt con đi trên con đường con lựa chọn - con đường mà cha mẹ đã chỉ dẫn bằng tình yêu thương đúng cách!
Giáo dục và yêu thương con đúng cách sẽ giúp con tự tin.
Đó là thông điệp tôi muốn dành cho ba mẹ thông qua quyển sách này.
Ba mẹ là người phải học đầu tiên trước khi dạy con.