Nếu sức mạnh của của một người chỉ có thể vác 60 cân, mà bạn lại bắt anh ta vác 80 cân, thì anh ta sẽ cảm thấy hết sức lao lực. Song, sẽ có những người chí lớn cao xa, mặc bão táp phong ba, hô mưa gọi gió, bạn cho anh ta nhiệm vụ gian khó cỡ nào, thì anh ta sẽ “việc nặng làm nhẹ”, không cảm thấy nặng nề.
Lại có người chồng không lo nổi cho vợ, họ sẽ cảm thấy trách nhiệm gia đình là một gánh nặng. Ngược lại, cũng có người vì nước vì dân, gánh trên vai vận mệnh của cả quốc gia, song vẫn có thể “việc nặng làm nhẹ”. Đối với người thông thái, họ sẽ giải quyết vấn đề hết sức nhẹ nhàng đơn giản, đó cũng là “việc nặng làm nhẹ”.
Cái gọi là “việc nặng làm nhẹ”, đó có thể nhờ vào danh vọng giúp họ làm việc, thì đương nhiên việc khó nhưng làm nhẹ nhàng; có người lại dựa trên uy tín đã có, thì đương nhiên là việc nặng làm nhẹ; có người bởi có cái duyên, đương nhiên nó sẽ nâng đỡ để việc nặng làm thành nhẹ; có người khéo tay hay làm, anh ta cũng có thể việc nặng mà làm nhẹ; có người căn cơ sâu dày, nên khi làm việc có thể việc nặng làm nhẹ.
Người ta nhận định về sự tôi luyện rằng: “Ông trời đem trọng trách đặt lên người này thì ắt phải làm khổ tâm chí người đó, hành hạ gân cốt người đó, bỏ đói người đó, làm trống rỗng thân người đó, khiến mọi hành động của người đó đều không như ý, tác động mạnh lên tâm của người đó, rèn luyện tính nhẫn nại của người đó, để rồi tăng thêm những năng lực chưa có của người đó”, tất nhiên nhờ vậy mà có thể việc nặng làm nhẹ. Có người lại sợ phải chia sẻ với người khác, dù là chút ít, cho nên không có sự trợ duyên từ bên ngoài, thành ra tuy việc nhẹ mà lại rất nặng.
Đường Nghiêu Ngu Thuấn, tam hoàng ngũ đế, họ hết lòng vì thiên hạ, vì nhân dân không màng tư lợi, thế nên họ trị nước dạy dân việc nặng làm nhẹ. Chu Công Đán giúp cho Vũ Vương làm giàu đất nước, mở mang bờ cõi, ông ấy cũng là người không có tâm tham quyền cầu lợi, vậy nên có thể việc nặng làm nhẹ. Nếu có thể coi “mong muốn của dân, là tâm nguyện của mình”, thì tự nhiên sẽ có thể việc nặng làm nhẹ thôi.
Vào Thế chiến thứ hai, thống soái châu Âu, ông Eisenhower thống lĩnh hàng trăm vạn đại quân, liên quan đến sự an định của thế giới, có người hỏi ông có lo được hết việc không? Ông trả lời: “Tôi không bận. Tôi chỉ lãnh đạo có ba con người, là bên không quân, hải quân, lục quân mà thôi”. Biết cách phân tầng ra để phụ trách, nên việc nặng mà thành nhẹ.
Tạ An thời Tấn, khi đánh cờ với người khác nhận được tin tốt từ tiền tuyến của cháu trai là Tạ Huyền truyền về, ông ấy không để lộ một chút sắc thái nào mà tiếp tục đánh cờ. Ông ấy an nhiên xử sự, việc nặng làm nhẹ, thế nên ông có thể chỉ huy được cả đại quân giành đại thắng ở Phì Thủy1. Bằng không, nếu như ông ấy hoảng loạn, mất bình tĩnh, thì việc điều binh khiển tướng đã bội phần gian khó vậy.
1 Trận chiến Phì Thủy là trận đánh nổi tiếng diễn ra vào năm 383 sau Công nguyên giữa quân Tiền Tần và quân Đông Tấn, đó là một trong những trận chiến “lấy ít thắng nhiều” tiêu biểu nhất trong lịch sử Trung Quốc.
Nếu muốn việc nặng làm nhẹ, thì bạn phải thường xuyên bồi dưỡng thực lực, bởi nâng cao năng lực chính là tiền đề cho mỗi bước đi của bạn trên đường đời thêm vững chãi, thảnh thơi, và nhẹ nhàng.