I. Nguyên nhân gây bệnh
Do lậu cầu khuẩn gây ra (Neisseria Gonorrhoae). Vi khuẩn Gram âm.
Bệnh lây qua đường tình dục.
II. Triệu chứng
- Ở nam giới giai đoạn cấp tính (3 - 5 ngày sau giao hợp) có triệu chứng viêm cấp tính ở niệu đạo trước như: Lỗ niệu đạo sưng đỏ, ngứa, đau, có mủ vàng, xanh, kèm theo là đái buốt, dái dắt, tiểu nhiều lần, tiểu ra máu, đi tiểu khó.
Nếu không điều trị sau 2 - 3 tuần sẽ chuyển thành mãn tính hoặc viêm các bộ phận sinh dục phụ cận như tuyến tiền liệt, túi tinh, mào tinh hoàn, thừng tinh. Bệnh nhân có cảm giác nặng nề vùng tầng sinh môn, lỗ niệu đạo có dịch nhầy vào buổi sáng, có thể biến chứng tắc ống dẫn tinh gây vô sinh.
- Ở nữ giới do niệu đạo ngắn nên không gặp giai đoạn cấp tính, triệu chứng chủ yếu ở giai đoạn mãn tính như: Lỗ niệu đạo sưng đỏ, chảy mủ, ngứa âm đạo, tiểu nhiều lần, tiểu cấp, tiểu buốt, cổ tử cung sưng đỏ, viêm loét, viêm tuyến Bartholin, viêm quanh niệu đạo, viêm phần phụ gây khí hư, đau âm ỉ bụng dưới, rối loạn kinh nguyệt.
- Người mẹ mang thai mà bị lậu, con sinh ra có thể bị lậu mắt.
III. Xét nghiệm
- Soi trực tiếp: Lấy bệnh phẩm ở nam giới từ mủ ở trong miệng sáo, ở nữ giới lấy ở cổ tử cung, miệng niệu đạo, tuyến Bartholin. Nhuộm bằng phương pháp Gram.
- Nuôi cấy: Lấy bệnh phẩm như trên, nuôi cấy trên môi trường thạch máu.
IV. Điều trị
a. Điều trị lậu không biến chứng.
- Vẫn dùng Penicilin Procain (4.800.000 UI tiêm 2 mũi ở 2 nơi khác nhau + Probenecid 1g uống ngay trước khi tiêm). Tuy nhiên đã có những thuốc mạnh hơn.
- Ceftriaxone (rocephin) 250mg tiêm bắp liều duy nhất, có thể dùng liều đến 1 - 2g. Hoặc:
- Spectinomycin (trobicin) 2g tiêm bắp liều duy nhất. Hoặc
- Cefotaxime 1g tiêm bắp liều duy nhất.
Đối với vợ hoặc chồng hay bạn tình dục cũng đồng thời điều trị như trên.
b. Phối hợp với một trong các loại thuốc sau để điều trị đồng thời nhiễm Chlamydia trachomatis, rất thường gặp cùng với bệnh lậu.
- Doxycyclin 100mg uống 2 viên/ngày x 7 ngày.
- Tetraxyclin 500mg uống 4 lần/ngày x 7 ngày.
- Erythromycin 500mg, uống 4 lần/ ngày x 7 ngày.
- Azithromycin (zithromax) 500mg, uống 2 viên liều duy nhất. (Không dùng doxycyclin và tetracyclin cho phụ nữ có thai và cho con bú, và trẻ dưới 7 tuổi).
c. Đề phòng viêm mắt do lậu ở trẻ mới đẻ: Nhỏ mắt bằng Nitrat Ag 10% hoặc các thuốc nhỏ mắt Tetracyclin, Neomycin, Erythromycin. Không nhỏ mắt bằng Penicilin đề phòng dị ứng với Penicilin.
V. Phòng bệnh
- Giáo dục lối sống lành mạnh, thủy chung một vợ, một chồng.
- Giáo dục hành vi tình dục có bảo vệ (sử dụng bao cao su).
- Khi phát hiện bị bệnh cần đến các cơ sở y tế khám và điều trị ngay, không tự mua thuốc điều trị.