Nam chỉ đi học mẫu giáo ở trường một thời gian ngắn, còn lại thì ở nhà. Những ngày ở nhà, thông thường con học theo thời gian biểu mà mẹ đã sắp xếp (cái này mình đã chia sẻ) còn lại cũng có một số ngày “đặc biệt”. Gọi là ngày đặc biệt vì hôm đó Nam sẽ được tự chơi và “học” những gì mình thích. Tất nhiên là có sự gợi ý của mẹ. Mình chia sẻ những trò chơi mà mình hay “gạ” con để con chơi nhé:
1. Thành lập ban nhạc: Ban nhạc của Nam bao gồm con và các bạn đồ chơi mà con thích. Ban nhạc sẽ tự tổ chức tập luyện để ra mắt một buổi biểu diễn phục vụ bố mẹ. Mọi thứ, từ trang trí sân khấu đến chuẩn bị nhạc, đều do Nam tự “đạo diễn”. Mình cũng hay gợi ý, ví dụ sân khấu sẽ làm ở đâu, trình bày ra sao, rồi micro, rồi quần áo, đạo cụ... Nam tất bật chọn bài rồi tìm cách thể hiện cho hấp dẫn. Vì “khán giả” là bố mẹ nên cũng khó tính lắm. Sau buổi “công chiếu”, con sẽ nhận được những góp ý nhiệt tình, thẳng thắn. À, mà Nam cũng cần phải có công cuộc “truyền thông” nữa, ví như dán quảng cáo, bán vé... Tiền bán vé được tính bằng đơn vị “ô tô”. Hồi đó Nam thích ô tô đồ chơi, loại bé tí xíu. Nếu con thuyết phục được khán giả hài lòng thì có thể mua tặng một hoặc hai ô tô đồ chơi. Vì thế, Nam rất hứng thú.
2. Nghĩ ra các loại nhạc cụ: Mình biết Nam ở nhà cũng có lúc cảm thấy sợ vì xung quanh vắng lặng, vì thế mình khuyến khích con tìm hiểu xem các vật quanh mình phát ra tiếng kêu thế nào. Nam có thể dùng tay hoặc dùng đồ vật khác để gõ. Nhưng vấn đề là sau khi nghe xong, con phải ghi nhớ vì lúc về, mẹ sẽ hỏi bất chợt và kiểm tra xem có đúng như con mô tả không. Việc làm này, theo mình rất tốt để rèn kỹ năng lắng nghe của trẻ.
3. Gắn tên lên đồ vật của mình: Chẳng hiểu sao Nam thích trò này nhất. Đơn giản lắm, mình để tập giấy note ở nhà và dặn Nam tìm xem có những đồ vật nào của mình thì gắn tên mình lên đó. Thế là con sẽ “truy tìm” đồ vật một cách tích cực. Mình nhớ hồi ấy Nam chưa biết viết tên con, toàn ghi ngược. Tuy nhiên buổi chiều về, nhìn thấy cả nhà bay phấp phới những tờ giấy màu vàng, cũng vui mắt lắm. Điều này giúp trẻ ý thức được về việc giữ gìn đồ đạc của mình đồng thời nhớ được vật dụng nào thì để ở đâu.
4. Làm con dấu từ các loại củ, quả: Trò này thì thích thôi rồi. Mình để sẵn những thứ củ, quả đã gọt sẵn như củ cải, khoai tây, lê, táo, cà rốt... và một vài lọ màu. Nam có thể dùng dao nhỏ (loại dao như kiểu dao đồ chơi, có thể cắt được những vật mềm mà không gây nguy hiểm) để cắt thành hình dạng mình thích, sau đó đổ màu ra khay, nhúng vào và in ra giấy trắng. Mình cũng khuyến khích con tạo ra một bức tranh. Tranh có thể in cả hình bàn tay, bàn chân. Lấm lem một tí nhưng mà vui lắm.
5. Trang trí bảng tin: Nhà mình lúc nào cũng có một tấm bảng, thường hay để “dự báo thời tiết”. Thi thoảng, mình khuyến khích con trang trí tấm bảng đó. Mình mua sẵn các hình sticker, Nam có thể dán theo ý tưởng nào đó của riêng con. Hoặc có thể vẽ, bôi màu... làm bất cứ điều gì mà mình thích. Mỗi lần đi làm về, mình đều khen ngợi và lắng nghe con trình bày về ý tưởng của mình. Thực ra đây cũng là một cách để con phát triển ngôn ngữ.
6. Tự làm một cuốn sách: Mình để sẵn giấy đã cắt có hình dạng khác nhau (hình vuông, hình chữ nhật, hình trái tim...) và khuyến khích Nam tự làm ra những cuốn sách hoặc truyện. Con sẽ đóng giấy, tự vẽ minh họa cho bìa cuốn sách. Bên trong, Nam nghĩ ra một câu chuyện gì đó. Vì con chưa biết chữ nên con dùng hình vẽ để thay thế. Vấn đề là lúc mẹ về, Nam sẽ kể cho mẹ nghe về cuốn sách của mình. Và tất nhiên “độc giả” mẹ sẽ “mua” sách rồi.
7. Tự làm những thí nghiệm đơn giản: Để giúp con làm thí nghiệm, mỗi ngày mình thường chuẩn bị sẵn những đồ khác nhau. Ví dụ, tìm hiểu xem thứ gì có thể tan trong nước, mình để sẵn các cốc nước, muối, hạt tiêu (chưa xay), đường, bột... và hướng dẫn Nam cách làm. Con chỉ cần ghi nhớ để miêu tả lại cho mẹ nghe về quá trình làm thí nghiệm. Thực ra, ở độ tuổi đó, những “kết luận” chưa phải là quan trọng nhất, mà quan trọng là quá trình con được khám phá, tự mình ngẫm nghĩ, tự mình trải nghiệm. Những thí nghiệm đơn giản này có thể tham khảo trên các sách dành cho lứa tuổi mầm non.
8. Tự làm ra đồ chơi: Đâu phải lúc nào mẹ cũng nghĩ ra trò chơi hoặc làm được đồ chơi cho con, có khi con tự nghĩ ra còn hay hơn cả mẹ. Mình thường giữ lại những vật dụng như: cốc nhựa, que đè lưỡi, que kem, ống hút... và khuyến khích Nam tự làm ra những đồ chơi của mình. Trí tưởng tượng của trẻ con rất phong phú. Mình nhớ chỉ cần ba cây bút chì, Nam đã thiết kế một chiếc tên lửa vũ trụ bằng cách để hai cái bên ngoài bằng nhau, cái ở giữa quay ngược lại, cho dài vút lên. Sau đó dán chặt lại, trang trí bên ngoài, thế là thành “tên lửa” rồi. Hoặc cũng có khi, mình để các chai có vòi (các chai dầu tắm, gội sau khi đã dùng hết) đổ đầy nước vào sau đó chuẩn bị sẵn một ít bóng bay. Nhiệm vụ của Nam là bơm cho đầy nước vào quả bóng.
Mình thường dặn dò con là khi chơi xong phải nhớ dọn dẹp. Tuy nhiên, cũng “xác định tinh thần” là để con ở nhà, nhiều khi bước chân vào nhà mà ngỡ như bước vào “cái chợ”. Mọi thứ ngổn ngang, nước nôi, màu mè văng tung tóe. Nhưng không sao, hai mẹ con vừa dọn, vừa “nghiệm thu” những thành quả con làm được trong ngày cũng thú vị lắm. Con sẽ thật tự hào vì mình đã “lớn khôn” sau một ngày tự học tự chơi. Và mẹ cũng thấy mình thật thoải mái.
Trong thực tế, có thể giúp con muôn vàn trò chơi khác nhau. Nhưng điều quan trọng, để duy trì hứng thú và để con thấy việc chơi của mình là ý nghĩa, bố mẹ hãy “tương tác” với con. Ví dụ: Hỏi con về những trò con đã chơi, cách con đã làm, các sản phẩm mà con có được... Như thế con sẽ “chơi” mãi mà không chán. Mình rất thích câu này: Trẻ con chơi vô tình trong sự cố tình của người lớn. Có nghĩa là trẻ bị “dẫn dụ” vào việc học hoàn toàn thông qua những trò chơi.