Đẹp cũng cần “kinh tế”
Hơn mười năm hành nghề, số bệnh nhân tôi từng tiếp xúc và điều trị là không thể đếm xuể, có những ca dễ dàng, tiến hành thuận lợi ngay từ khâu tư vấn, cũng có những trường hợp bệnh nhân cân nhắc tới lui nhiều lần, cũng có những ca khó, với những phác đồ điều trị phức tạp. Từng sự gặp gỡ và điều trị đó, đối với tôi đều là trải nghiệm quý báu. Về phía bệnh nhân, tôi cũng hiểu rằng niềng răng là cả một quá trình cam go, vất vả và đáng nhớ của các bạn. Thật ra nếu có thể, tôi mong mình có thể ghi nhớ từng người, từng trường hợp, từng cái lo lắng, nhíu mày vì ê ẩm và cả vô số những nụ cười mãn nguyện của các bạn. Nhưng trí nhớ của chúng ta có cơ chế sàng lọc, tôi chỉ có thể ghi nhớ tất cả những trải nghiệm cùng bệnh nhân của mình trong cái tâm hành nghề chưa bao giờ thay đổi trong suốt những năm qua.
Dẫu với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề, tôi chắc rằng ít có bác sĩ nào dám khẳng định có thể biết trước toàn bộ quá trình của một ca niềng răng sẽ diễn ra chính xác như thế nào. Luôn có những tình huống, những ngoại lệ cho từng trường hợp. Tuy nhiên, khoa học là khoa học, sẽ luôn có một khuôn khổ, một quy trình nhất định cho mọi ca niềng răng. Và nếu bạn có ý định niềng răng, bạn cần hiểu rõ quy trình này.
Một ca niềng răng trung bình kéo dài từ một đến hai năm, có những trường hợp đặc biệt có thể kéo dài đến ba, bốn năm. Và bước khởi đầu của quá trình này, nếu không tính đến khâu “tư vấn tâm lý” như tôi có đề cập ở đầu sách, thì sẽ là giai đoạn thăm khám và chụp phim. Từ kết quả phân tích phim này bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị. Trong phác đồ điều trị này bạn sẽ hình dung được mình cần niềng răng trong thời gian bao lâu, răng dịch chuyển như thế nào trong từng giai đoạn, và hình dung được cả kết quả của quá trình niềng răng.
Giai đoạn tiếp theo là lấy mẫu và thiết kế mắc cài. Bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu răng bằng thạch cao cho bệnh nhân. Mẫu thạch cao này được dùng để so sánh với những thay đổi sau khi chỉnh nha, đối với những ca khó bác sĩ có thể từ mẫu thạch cao này hình dung ra cần gắn mắc cài vào vị trí nào để đạt được hiệu quả tốt nhất cho bệnh nhân. Cũng trong giai đoạn này, bác sĩ sẽ tiến hành gắn thun tách kẽ cho bệnh nhân. Gắn thun tách kẽ là một thủ thuật gần như bắt buộc trong niềng răng (không tính đến những trường hợp răng thưa). Mục đích của việc gắn thun tách kẽ là tạo ra khoảng trống giúp răng bắt đầu di chuyển khi được gắn mắc cài. Thun tách kẽ thường dày khoảng 2 mm, được đặt để tạo ra khoảng cách giữa răng số 5 và răng số 6, giữa răng số 6 và răng số 7. Quá trình đặt thun tách kẽ diễn ra khá nhanh chóng, chỉ khoảng 5 phút. Sau khi đặt thun tách kẽ xong, bạn sẽ cảm thấy hơi ê răng, cộm khó chịu hoặc hơi đau khi ăn nhai, nhức nhẹ như bị vướng thức ăn ở vị trí răng đặt thun. Những cảm giác này sẽ dần biến mất sau vài ngày, nói đúng hơn là bạn sẽ dần quen với nó nên không còn khó chịu. Sau khoảng năm - bảy ngày thì giữa hai răng hàm sẽ xuất hiện khe trống, đủ để bác sĩ gắn khâu vào răng cối ( khâu - band ).
Sau khi đã thiết kế mắc cài, sẽ bước sang giai đoạn tiến hành gắn mắc cài. Giai đoạn này chỉ được tiến hành khi bệnh nhân không có bất kỳ bệnh lý về răng miệng nào khác. Thời gian gắn mắc cài thường diễn ra trong khoảng 1,5 đến 2 tiếng đồng hồ. Đây là bước đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ tuyệt đối. Trước khi kết thúc bước này bác sĩ sẽ kiểm tra lại lần nữa độ sát khít giữa các mắc cài để tránh gây đau đớn hay khó chịu cho bệnh nhân.
Sau khi đã gắn mắc cài, sẽ là giai đoạn chỉnh nha định kỳ. Cứ một tháng, hoặc sáu tuần bạn cần đến gặp bác sĩ một lần để thay thun và dây cung cũng như để bác sĩ kiểm tra, theo dõi độ dịch chuyển của răng. Việc thăm khám định kỳ này là đặc biệt quan trọng, bệnh nhân nhất thiết không được lơ là.
Vào cuối quá trình chỉnh nha, bệnh nhân sẽ được tháo mắc cài và đeo máng duy trì. Hàm răng đẹp có thể duy trì được bao lâu hoàn toàn phụ thuộc vào việc đeo máng duy trì. Bệnh nhân tuyệt đối không được chủ quan trong giai đoạn này.
Nếu xét từ góc độ điều chỉnh của răng thì một quá trình niềng răng có thể chia thành bốn giai đoạn:
Giai đoạn một là thời gian sắp xếp các răng trên cung hàm về vị trí chuẩn. Giai đoạn này diễn ra từ khoảng hai đến sáu tháng đầu tiên.
Giai đoạn hai kéo dài từ ba đến sáu tháng tiếp theo, là thời gian để điều chỉnh trục của các răng.
Giai đoạn ba là thời gian điều chỉnh toàn bộ các khớp cắn, tạo sự chuyển dịch về vị trí cân bằng. Giai đoạn này kéo dài hơn, từ sáu đến mười hai tháng tiếp theo.
Giai đoạn bốn, giai đoạn cuối cùng này kéo dài từ ba đến sáu tháng, là thời gian duy trì sự ổn định của các răng, giữ cho khớp cắn nằm ở vị trí chuẩn và cố định.
***
Mỗi bệnh nhân sau khi đã quyết định niềng răng sẽ được tiến hành bước đầu tiên là chụp X-quang. Đây là công cụ chẩn đoán quan trọng đối với quá trình niềng răng. Thiết bị chụp X-quang sử dụng chùm tia bức xạ tập trung để có thể hiển thị hình ảnh của cấu trúc xương bên dưới lớp mô mềm, bao gồm cả răng. Tùy thuộc vào việc chụp bên trong hay bên ngoài miệng mà thiết bị này sẽ cho ra những thông tin khác nhau về tình trạng răng của bệnh nhân.
Chụp X-quang sọ nghiêng cho phép bác sĩ có thể nhìn thấy toàn bộ vùng đầu, và đánh giá tình trạng răng trong mối tương quan với hàm. Phim chụp X-quang toàn hàm giúp cho bác sĩ có thể nhìn thấy toàn bộ bên trong miệng của mỗi người chỉ với một hình ảnh duy nhất.
Trong khi đó phim X-quang cánh cắn thì có thể giúp bác sĩ nhìn gần hơn chi tiết vào mỗi răng.
X-quang sọ nghiêng
X-quang toàn hàm
X-quang cánh cắn
Bác sĩ có thể cần phải thực hiện chụp X-quang theo nhiều kiểu khác nhau để có được thông tin cần thiết và chính xác, từ đó đưa ra các lựa chọn điều trị phù hợp tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vấn đề sai lệch và các yếu tố khác mà lựa chọn điều trị có thể là niềng răng kim loại truyền thống hay các loại mắc cài trong suốt, hoặc trường hợp phức tạp hơn thì sẽ cần can thiệp bằng cách phẫu thuật.
Trường hợp bạn từng khám răng trước đó và nha sĩ đã có chỉ định chụp X-quang, thì bạn vẫn sẽ phải chụp lại phim mới cho quá trình niềng răng. Bởi chỉ định chụp X-quang của nha sĩ không giống với bác sĩ chỉnh nha. Phim được chụp cho chẩn đoán của nha sĩ chủ yếu để kiểm tra các vấn đề như sâu răng và bệnh về lợi, trong khi phim X-quang mà bác sĩ chỉnh nha cần là để đánh giá các vấn đề liên quan đến sự thẳng hàng của răng, răng mọc chen chúc, khoảng cách răng, tình trạng khớp cắn, lệch khớp cắn, khớp cắn sâu. Xác định chính xác vấn đề là bước đầu tiên trong việc quyết định kế hoạch điều trị thích hợp để giúp bạn có hàm răng hoàn hảo.
Thêm nữa trong quá trình điều trị, bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân chụp lại X-quang. Mục đích của việc này là để theo dõi tiến triển của quá trình điều trị, xem răng có đang dịch chuyển theo đúng kế hoạch không.
***
Sau khi đã kiểm tra tình trạng răng, bước tiếp theo là lên phác đồ điều trị. Tùy vào tình trạng của mỗi bệnh nhân mà bác sĩ sẽ giới thiệu phương pháp phù hợp. Chỉnh nha hiện tại có thể chia thành hai nhóm phương pháp chính: niềng răng mắc cài và niềng răng không mắc cài. Với mỗi phương pháp sẽ lại có những cách xử lý khác nhau tùy vào tình trạng răng, đôi khi là tùy vào lựa chọn của bệnh nhân. Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, chúng ta còn có phương pháp phẫu thuật chỉnh hàm.
Khi Vân tới gặp tôi, em đang là sinh viên năm thứ ba, và bắt đầu định hướng tìm việc làm. Quyết định chỉnh nha là vì em hiểu rằng ngoại hình sẽ là một phần không thể coi nhẹ để tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng trong tương lai. Đã xác định rõ mục tiêu, cũng đã tìm hiểu trước những thông tin cần thiết về niềng răng, vấn đề duy nhất còn lại chúng tôi phải giải quyết là lựa chọn phương pháp vừa phù hợp với tình trạng răng của em, vừa nằm trong điều kiện kinh tế mà một sinh viên có thể trang trải được: niềng răng mắc cài hay không mắc cài?
Lẽ tự nhiên, trước hết Vân muốn cân nhắc đến phương pháp niềng răng không mắc cài, bởi ưu điểm của phương pháp này là tính thẩm mỹ ngay cả trong quá trình niềng răng. Không đeo mắc cài, không ai biết bạn đang niềng răng, nhưng răng vẫn đẹp lên từng ngày. Tuy nhiên, bởi trước đó Vân cũng đã nói với tôi về tiêu chí lựa chọn phương pháp của em là tính kinh tế, với mức chi phí không quá cao, nên tôi rất tiếc phải nói ngay với em rằng niềng răng không mắc cài không phải là một lựa chọn tối ưu.
Vậy nên, chúng tôi tiếp tục đi đến “thỏa thuận” về phương pháp niềng răng mắc cài. Thật ra hiện nay niềng răng mắc cài vẫn là phương pháp phổ biến hơn, không chỉ vì tính kinh tế mà còn vì hiệu quả có phần “mạnh tay” trong các ca điều trị, giúp xử lý những ca khó. Các loại mắc cài được dùng phổ biến hiện nay là:
» Mắc cài kim loại
» Mắc cài sứ
» Mắc cài tự khóa/tự đóng
» Mắc cài mặt lưỡi
Tùy vào nhu cầu và điều kiện của bệnh nhân, có thể lựa chọn loại mắc cài thích hợp. Nếu bệnh nhân quan tâm nhất là vấn đề chi phí, thì mắc cài kim loại là lựa chọn kinh tế nhất (nếu không dùng kim loại quý). Nếu thời gian là điều bệnh nhân bận tâm nhất, thì mắc cài khóa tự động là loại có ưu thế hơn, bởi thời gian đeo niềng răng sẽ ngắn hơn, bệnh nhân cũng không cần thường xuyên đến gặp bác sĩ để điều chỉnh dây cung. Nếu quan tâm nhiều đến tính thẩm mỹ thì mắc cài mặt lưỡi hoặc mắc cài bằng sứ sẽ thích hợp hơn. Trong trường hợp xét về mức độ tác động thì mắc cài kim loại và mắc cài tự khóa là thích hợp cho những ca nặng, răng xô lệch nhiều, cần chỉnh nhiều.
Tôi sẽ đi vào chi tiết từng loại mắc cài, để bạn có hình dung tốt hơn về loại thích hợp với mình, bởi mỗi loại mắc cài đều có ưu, khuyết điểm nhất định. Nhưng trước hết, tôi nghĩ bạn cũng cần hiểu mắc cài là gì, cũng như bên cạnh mắc cài, bạn còn phải gắn bó với những khí cụ nào trong quá trình chỉnh nha.
Mắc cài là khí cụ được gắn chặt vào răng, vai trò của mắc cài không phải để di chuyển răng mà để định vị răng, đảm bảo răng di chuyển đến đúng vị trí mong muốn.
Mắc cài kim loại là loại mắc cài đầu tiên được sử dụng trong chỉnh nha và cho đến hiện tại vẫn là loại phổ thông, được ưa chuộng bởi tính hiệu quả. Dĩ nhiên trong nhiều năm, với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật thì mắc cài kim loại cũng đã được cải tiến và phát triển. Mắc cài kim loại có thể được làm bằng hợp kim không gỉ, bằng bạc, thậm chí bằng vàng. Mắc cài kim loại an toàn tuyệt đối trong môi trường khoang miệng, không tạo ra bất kỳ các phản ứng axit hóa học nào với thức ăn. Vì vậy các bệnh nhân có thể hoàn toàn yên tâm đeo niềng. Mắc cài kim loại có khả năng đáp ứng chịu lực khá tốt, thời gian sử dụng lâu dài, khó mòn, chịu được ma sát. Với mắc cài kim loại, hàm răng sẽ trở nên đều đặn, đạt tính thẩm mỹ cao. Mọi trường hợp từ nhẹ tới nặng, người bị hô, lõm hay răng xếp lệch lạc nhau đều dễ dàng được phương pháp này khắc phục. Hơn nữa, phương pháp này còn giúp bảo tồn răng thật, tạo lực kéo để dịch chuyển răng về vị trí mong muốn mà không tác động đến cấu trúc răng thật. Do đó, sau quá trình thực hiện, răng vẫn đảm bảo sự chắc khỏe và an toàn. Niềng răng mắc cài kim loại không chỉ đem lại hiệu quả điều trị chỉnh nha rất tốt mà chi phí cũng tiết kiệm hơn so với các loại niềng răng khác, có thể nói đây là phương pháp tiết kiệm nhất. Niềng răng mắc cài kim loại có thể áp dụng điều trị cho hầu hết các trường hợp cần chỉnh nha và gặp các vấn đề về răng mọc lệch lạc, sai khớp cắn. Phương pháp niềng răng này phù hợp với cả trẻ nhỏ và người trưởng thành.
Bên cạnh một số lợi ích thì mắc cài kim loại vẫn còn một vài khuyết điểm bởi vật liệu cấu tạo là kim loại, nên khi mắc trên răng sẽ làm giảm vẻ đẹp của người mang, khiến nhiều người không tự tin giao tiếp khi niềng răng. Vì thế, với các bệnh nhân không quan tâm yếu tố thẩm mỹ nhiều thì đây là lựa chọn phù hợp nhất.
Kế đến là mắc cài sứ, đây là loại mắc cài làm từ sứ và một số loại vật liệu vô cơ khác, có màu gần như đồng nhất với răng, nên là loại mắc cài có tính thẩm mỹ nhất định. Chỉ cần chọn cơ sở nha khoa uy tín và vệ sinh răng miệng đúng cách trong suốt quá trình đeo niềng thì mắc cài sứ không đổi màu, không ố vàng theo thời gian. Tuy nhiên, loại mắc cài này cũng có những nhược điểm nhất định. Đầu tiên là nó cồng kềnh và dễ hư hỏng hơn so với mắc cài kim loại. Cả bác sĩ và bệnh nhân đều phải cẩn trọng và tỉ mỉ trong quá trình sử dụng mắc cài sứ. Chi phí của mắc cài sứ cũng sẽ cao hơn mắc cài kim loại.
Mắc cài kim loại và mắc cài sứ
Một lựa chọn khác cho phương pháp niềng răng mắc cài đó là mắc cài tự đóng hay còn gọi là mắc cài tự khóa. Vẫn sử dụng combo mắc cài và dây cung để tạo lực dịch chuyển răng, nhưng đây là phương pháp chỉnh nha mà không cần thun mắc cài. Thay vào đó, hệ thống nắp trượt tự động (wing-clip) sẽ giúp cho dây cung có thể trượt tự do trong rãnh mắc cài. Nhờ vậy, lực dịch chuyển răng sẽ được tác động liên tục lên răng, giúp cho quá trình điều trị được diễn ra nhanh chóng và thuận lợi hơn. Với phương pháp này, bác sĩ có thể dễ dàng kiểm soát và điều chỉnh lực cố định hàm tốt hơn, dùng lực kéo nhẹ hơn và dây sẽ ít bị biến dạng hơn. Loại niềng này không cần đến dây buộc và do đó sẽ không cần có những buổi hẹn để “thay dây” gây khó chịu. Công nghệ trượt của mắc cài tự buộc cho phép răng di chuyển một cách “tự do” hơn. Tự do ở đây có nghĩa là sự dễ chịu trong cảm nhận khi răng di chuyển vị trí theo đúng phác đồ đề ra mà vẫn đảm bảo hiệu quả sau niềng. Những mắc cài tự đóng với những “ô cửa” dễ dàng đóng mở cho phép nha sĩ có thể tiến hành lắp đặt và chỉnh nha nhanh chóng, hiệu quả hơn nhiều so với việc phải lắp các dây thun cao su để cố định dây cung trong mắc cài như phương pháp cũ. Bệnh nhân chỉnh nha nhờ đó cũng tiết kiệm được thời gian của mình do không cần tái khám thường xuyên và thời gian điều trị cũng được rút ngắn hơn.
Tuy nhiên, bởi tính ưu việt đó nên chi phí của loại mắc cài này cũng cao hơn. Thêm nữa, nó còn đòi hỏi bác sĩ điều trị phải có chuyên môn cao.
Mắc cài tự đóng
Một loại hình khác cũng đòi hỏi chuyên môn cao ở bác sĩ điều trị đó là mắc cài mặt lưỡi, hay còn gọi là mắc cài mặt trong. Đây cũng là mắc cài bằng kim loại, nhưng được gắn vào mặt trong của răng. Chính vì có thể “giấu” đi khí cụ nên phương pháp này có tính thẩm mỹ cao, tuy nhiên chi phí sẽ cao hơn và yêu cầu thời gian điều trị lâu hơn. Một nhược điểm nữa là giai đoạn đầu sẽ có thể gây khó chịu cho tiếp xúc của khí cụ với lưỡi. Kiểu niềng răng mặt trong này chỉ được chỉ định cho các ca có răng lệch lạc không quá nghiêm trọng.
Ngoài mắc cài, khí cụ quan trọng khác là dây cung. Dây cung là khí cụ giữ vai trò tạo lực giúp răng di chuyển, được xem là bộ phận không thể thiếu trong quá trình niềng răng. Kỹ thuật cân chỉnh dây cung khá phức tạp và đòi hỏi chuyên môn, kinh nghiệm của bác sĩ khá cao. Không giống như mắc cài, bệnh nhân có thể lựa chọn loại phù hợp với điều kiện và nhu cầu của mình, dây cung là bộ phận được bác sĩ chỉ định tùy theo đánh giá của bác sĩ về tình trạng răng của bệnh nhân. Hiện nay có nhiều lựa chọn cho dây cung, bằng các hợp kim đàn hồi lẫn không đàn hồi. Thường dùng nhất là loại dây Niti (dùng cho trường hợp răng lộn xộn, khó nắn chỉnh, với áp lực dây vừa đủ), dây Stainless Steel (thép không gỉ, có độ bền, độ siết cao mà không gây thương tổn răng).
Mắc cài mặt lưỡi
Ngoài ra, bạn cũng sẽ tiếp xúc với các loại khí cụ khác như các loại thun, lò xo, sáp nha khoa, minivis. Riêng minivis là một khí cụ khá đặc biệt mà tôi sẽ có phần trình bày cụ thể ngay bên dưới.
Quay trở lại với trường hợp của Vân, sau khi tôi phân tích tình trạng răng của em, chỉ ra ưu điểm của từng phương pháp điều trị, cân nhắc chi phí, chúng tôi đi đến thống nhất sẽ lên phác đồ điều trị cho em theo phương pháp niềng răng mắc cài kim loại. Tuy nhiên, bởi tình trạng của Vân là hô khá nhiều lại có một số răng chìa ra quá nhiều, tôi đã chỉ định trong phác đồ phải có thêm phần gắn minivis. Vậy minivis là gì?
Minivis là một trong những khí cụ chỉnh nha đặc biệt được cấu tạo theo hình xoắn ốc bằng vật liệu Titanium. Minivis được chỉ định trong một số trường hợp đặc biệt, được gắn vào xương hàm của bệnh nhân để tạo điểm neo chặn cố định, giúp các răng còn lại dịch chuyển về đúng vị trí như mong muốn, kiểm soát lực kéo cân bằng chính xác hơn rất nhiều, mang lại hiệu quả cao cũng như rút ngắn thời gian chỉnh nha. Ví dụ, một ca điều trị nắn chỉnh bình thường phải mất khoảng mười tám – ba mươi sáu tháng (tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ). Tuy nhiên, nếu có sự hỗ trợ của minivis, thời gian niềng răng có thể rút xuống khoảng còn một – hai năm. Sau ba - sáu tháng gắn mắc cài, bạn sẽ được đặt minivis. Trong trường hợp khách hàng bị mất các răng cụ thể như răng số 6 - là điểm cố định quan trọng trong niềng răng thì bệnh nhân cần phải được cắm minivis để hỗ trợ tốt hơn cho quá trình niềng răng diễn ra nhanh và hiệu quả hơn.
Với những ca niềng răng phải nhổ răng (nhổ răng khôn, răng mọc ngầm...), thì niềng răng mắc cài thường sẽ phải nhổ răng số 4 để tạo khoảng trống cho răng dịch chuyển đồng thời nhờ có sự hỗ trợ của các khí cụ mà răng sẽ di chuyển tốt. Tuy nhiên nếu xương hàm quá cứng, răng sẽ di chuyển lâu hơn nên cần cắm minivis để kéo khít khoảng trống của răng bị nhổ. Nhờ thế, khả năng bồi lắp khoảng trống trên cung hàm khi niềng sẽ nhanh hơn, hạn chế tối đa thời gian niềng. Vị trí để cắm vít thường ở vị trí của răng số 5, 6 thậm chí có những ca đặc biệt cần đặt vít ở răng cửa hàm trên tạo lực nắn chỉnh và dịch chuyển răng về đúng vị trí như mong muốn. Niềng răng mắc cài kim loại trong các trường hợp đặc biệt cần sử dụng minivis hỗ trợ. Số lượng minivis được cắm trên răng thường là bốn cái phân đều cho hàm trên và hàm dưới.
Các loại minivis
Kỹ thuật cắm minivis vào xương hàm cũng gần giống với thao tác cấy trụ implant (trồng răng). Tuy nhiên, phương pháp này đơn giản hơn vì minivis này có kích thước khá nhỏ nên ít gây đau hay khó chịu. Thời gian bắt vít có thể kéo dài khoảng 10 phút cho 1 minivis. Sau khi bắt vít, bệnh nhân có thể hơi ê nhẹ chứ không đau quá mức. Trong trường hợp sau khi bắt vít cảm thấy đau nhiều, bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ để kiểm tra. Minivis được gắn vào xương hàm nên hoàn toàn không ảnh hưởng đến niêm mạc, lợi hay nướu răng bên cạnh, vì thế bệnh nhân có thể tin tưởng vào độ an toàn của khí cụ này.
Cắm minivis
Vậy là với tình trạng của Vân, cộng với những cân nhắc về mặt kinh tế của một sinh viên chưa ra trường, em sẽ được dùng mắc cài kim loại, có kèm minivis, với liệu trình kéo dài khoảng mười tám tháng. Ca niềng răng của em đã kết thúc khá mỹ mãn, không chỉ vì hiệu quả của quá trình niềng răng, mà còn bởi lần cuối cùng em đến phòng khám, em thông báo là mình đã được nhận vào làm ở công ty mà em hằng mơ ước.
Đẹp mọi lúc mọi nơi
Giống như mọi loại hình dịch vụ khác, từng tiến bộ, đổi mới, phát triển là để đáp ứng những nhu cầu không giống nhau, những điều kiện không giống nhau của từng bệnh nhân. Dẫu mục tiêu chung cuối cùng là răng đẹp, răng khỏe, thì trong quá trình thực hiện, mỗi người lại có những mong muốn khác nhau. Có người muốn không đau, có người muốn tiết kiệm và cũng có người muốn đẹp. Đẹp mà tôi nói ở đây không phải là đẹp sau khi niềng răng, bởi đó là mục tiêu chung của tất cả bệnh nhân niềng răng rồi, đẹp ở đây là đẹp ngay cả trong quá trình niềng răng. Điều này có thể không?
“Điều này có thể không?” là câu hỏi duy nhất mà Ngân quan tâm khi cô đến phòng khám của tôi tìm sự tư vấn. Khi đó Ngân đang khá thành công trong vai trò quản lý một đơn vị tổ chức sự kiện. Bởi luôn phải tiếp xúc, gặp gỡ khách hàng, tiêu chí trên hết của cô là quá trình niềng răng vẫn phải đảm bảo tính thẩm mỹ. Tôi kiểm tra tình trạng răng của cô. Rất may răng chỉ nằm trong tình trạng không đồng đều, thiếu ngay ngắn, khiến nụ cười bị kém duyên đi. Đây là một ca tương đối “nhẹ”. Tôi hỏi cô tại sao không đi chỉnh sớm hơn, cô cười bảo vì cảm thấy răng cũng “không đến nỗi”, hơn nữa cô quá bận rộn nên chẳng có thời gian nghĩ đến chuyện “đẹp hơn”. Tôi hiểu điều này, rất nhiều người e ngại niềng răng vì nghĩ tốn nhiều thời gian. Tuy nhiên kết quả luôn xứng đáng cho thời gian bỏ ra, tôi có thể chắc điều đó.
Trả lời cho câu hỏi của Ngân, tôi đưa cô xem khí cụ này:
Đây là khay niềng răng trong suốt. Đây là câu trả lời cho vấn đề của Ngân. Kỹ thuật niềng răng trong suốt được phát triển để khắc phục nhược điểm kém thẩm mỹ của những phương pháp khác, nó còn được gọi là niềng răng trong suốt thẩm mỹ, đây là phương pháp chỉnh nha hiện đại, sử dụng chuỗi khay trong suốt được thiết kế riêng biệt và duy nhất cho từng bệnh nhân để nắn chỉnh lại bộ răng về đúng vị trí mong muốn. Những khay này tự tháo lắp được, thoải mái và gần như vô hình, cách hai tuần sẽ thay một khay niềng mới nhằm tăng độ dịch chuyển từng răng một theo thời gian.
Khay trong
Giải pháp này giúp khắc phục những nhược điểm của một vài phương pháp niềng răng truyền thống. Nhiều bệnh nhân lo lắng trong quá trình niềng răng và đeo mắc cài có thể làm họ ít tự tin hơn, đặc biệt là khi cười hé môi với những dây cung và mắc cài. Với bộ khí cụ trong suốt gần như “vô hình”, niềng răng khay trong giúp bệnh nhân tự tin ngay cả khi đeo bộ dụng cụ niềng răng chỉnh nha.
Niềng răng với khay trong
Cơ chế hoạt động của phương pháp này là răng sẽ di chuyển nhờ sự thay đổi của các khay niềng theo phác đồ điều trị. Trung bình hai tuần/lần, người niềng sẽ thay một khay trong suốt mới để dịch chuyển răng. Bệnh nhân có thể tự tháo lắp khay niềng khi ăn nhai hoặc vệ sinh răng miệng theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Hiện nay, niềng răng trong suốt có các phương pháp phổ biến là: Niềng răng Invisalign (xuất xứ Mỹ), eCligner (xuất xứ Hàn Quốc) và 3D Clear (xuất xứ Việt Nam).
Niềng răng khay trong cũng giống như các loại niềng răng khác, có tác dụng nắn chỉnh răng bị hô, vẩu, móm về đúng vị trí. Nhưng mỗi loại sẽ đem lại những thế mạnh khác nhau.
Niềng răng khay trong có lợi thế lớn nhất là tính thẩm mỹ, dễ vệ sinh, có thể tháo ra trong những dịp quan trọng. Một ưu điểm nữa là khi thiết lập kế hoạch điều trị trên phần mềm mô phỏng kết quả, bệnh nhân có thể hình dung được kết quả chỉnh nha của mình một cách tương đối trên máy vi tính. Điều này giúp bạn yên tâm hơn trước khi chỉnh nha. Ngoài ra, khi điều trị bằng khay trong suốt, bệnh nhân không nhất thiết phải đến gặp bác sĩ thường xuyên theo lịch cố định, mà chỉ cần theo sát hướng dẫn cách sử dụng khay Invisalign của bác sĩ. Vì vậy, chỉnh nha trong suốt rất thuận tiện cho các bệnh nhân ở xa, hoặc do điều kiện công việc không thể đến gặp bác sĩ thường xuyên. Đặc điểm cuối và khác biệt nhất so với phương pháp niềng răng mắc cài là với niềng răng khay trong, bệnh nhân gần như không bao giờ gặp phải tình trạng khẩn cấp như sút mắc cài, hoặc dây dài ra đâm vào má gây nhiệt miệng, lở miệng (thường là khá đau). Với những người luôn bận rộn vì công việc hoặc điều kiện địa lý ở xa nha khoa, hay đơn giản là bạn “không muốn gặp những phiền phức khi đeo mắc cài”, thì phương pháp này là vô cùng tiện lợi.
Về thời gian, dù phương pháp nào cũng vậy, không thể nói chính xác cụ thể mà chỉ có thể ước chừng, vì với mỗi tình trạng răng sẽ có lộ trình trị liệu khác nhau. Nhưng thông thường thì một ca niềng răng khay trong sẽ đeo liên tục trong khoảng thời gian từ sáu đến bốn mươi tám tháng. Với khoảng thời gian đó khay niềng mới có thể điều chuyển răng về đúng vị trí phù hợp. Bạn có thể thoải mái điều chỉnh răng niềng sau hai tuần và liên tục tạo sự can thiệp cho đến khi hàm răng của bạn trở nên đều đặn hơn. Thông thường kết thúc mỗi khay, răng có thể di chuyển được tầm 0,25 mm.
Thời gian đeo niềng còn tùy thuộc vào kết quả sau mỗi lần khám, kiểm tra và chụp phim của bệnh nhân. Sau mỗi lần kiểm tra, tất cả các thông số sẽ được xác định trên màn hình, các nha sĩ sẽ dựa vào đó để xác định lại khay mà bạn cần đeo và khoảng thời gian còn lại bạn cần chữa trị.
Tuy nhiên không phải ai muốn niềng răng cũng có thể lựa chọn phương pháp này. Niềng răng trong suốt nhanh và hiệu quả trong việc sắp đều các răng bị lệch lạc mức độ nhẹ, trung bình, kéo các răng hô, móm về đúng vị trí trong trường hợp không cần phải nhổ răng. Với những trường hợp phức tạp hơn như răng quá hô, móm dẫn đến tình trạng sai khớp cắn nghiêm trọng hoặc răng bị lệch lạc quá nhiều cần phải nhổ răng mới kéo răng về đều và đúng vị trí thì niềng răng trong suốt có thể không hiệu quả. Những trường hợp răng ở mức độ khó, phức tạp, bác sĩ thường chỉ định các phương pháp niềng răng mắc cài để đảm bảo độ bền chắc và quá trình điều trị diễn ra liên tục, hiệu quả. Ngoài ra, những trường hợp, khách hàng bị hô, móm do hàm (không phải do răng) thì các biện pháp phẫu thuật hàm sẽ phù hợp hơn. Chính vì thế, một lưu ý quan trọng để không phải “mất tiền mà răng vẫn xấu”, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, cân nhắc lựa chọn phương pháp niềng răng phù hợp.
Về chi phí, đây sẽ không phải là một lựa chọn cho những bạn có điều kiện kinh tế chưa thoải mái. Với niềng răng khay trong, số tiền bạn phải bỏ ra cho một liệu trình là cao hơn rất nhiều so với các phương pháp truyền thống khác, có thể cao gấp đôi, thậm chí gấp bốn lần.
Tóm lại, với những ai gặp tình trạng răng không quá nghiêm trọng, có kinh tế thoải mái, và đặt tiêu chuẩn “đẹp mọi lúc mọi nơi” lên hàng đầu, như Ngân, thì niềng răng khay trong chính là câu trả lời cho bạn.