Một lần ở phòng khám tư, trong rất nhiều bệnh nhân đến có bác gái tầm 60 tuổi, qua câu chuyện hỏi thăm ban đầu bác sĩ được biết bác làm nhà giáo, dù đã về hưu nhưng vẫn ký hợp đồng giảng dạy tại tập đoàn Vingroup. Lần này bác đến khám vì đang gặp vấn đề cột sống thắt lưng. Bệnh diễn biến hơn 10 năm, tình trạng tương đối nhẹ nhàng nên bác đang cố gắng sống thích nghi với nó. Tuy nhiên sáu tháng trở lại đây, có vẻ cơn đau làm bác khó chịu hơn. Bác đã đi gặp một bác sĩ khác trước khi đến đây, ở đó bác sĩ bảo cần mổ ngay. Điều đó làm bác hoang mang, lo lắng vì dẫu sao bác vẫn đang đi làm mỗi ngày. Bác chia sẻ với bác sĩ rằng đang có hai vấn đề vướng mắc trong đầu: Liệu tình trạng bệnh đã phải phẫu thuật hay chưa? Và hiện nay với công nghệ sóng radio, bác có nên can thiệp hay không?
Đáp lại câu hỏi đầu tiên, bác sĩ khai thác thêm một số thông tin như hiện nay tình trạng bệnh đang ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bác thế nào (Bác đi bộ được bao xa, bác đứng nấu ăn có được lâu hay phải lấy ghế ngồi, đêm bác có mất ngủ vì cơn đau này không, bác có phải phụ thuộc vào thuốc giảm đau không, cuộc sống của bác có thay đổi nhiều từ lúc cơn đau tăng lên hay không?...). Tiếp đó, bác sĩ đánh giá tình trạng cột sống, khả năng vận động tay chân, đi đứng, độ tinh tế của đôi bàn tay cũng như độ vững vàng hai chân. Cuối cùng bác sĩ xem phim chụp cùng những đơn thuốc và những phương pháp điều trị đã dùng từ trước đến nay. Tổng thể kết luận, bác có dấu hiệu phụ thuộc thuốc giảm đau dù chưa nhiều. Với những tổn thương trên phim chụp thì vấn đề phẫu thuật có thể được đặt ra, tuy nhiên đó không phải là chỉ định bắt buộc và cũng chưa cần thực hiện ngay vì hầu như các chức năng trong cuộc sống đang ở giới hạn cho phép.
Với câu hỏi thứ hai về chỉ định sử dụng sóng radio tạo hình nhân nhầy đĩa đệm, bác hoàn toàn không nên thực hiện vì với phương pháp ấy, chỉ nên áp dụng cho những bệnh nhân trẻ tuổi khi đĩa đệm vẫn còn nhiều nước và tương đối nguyên vẹn vòng xơ bao quanh. Bác sĩ đưa mô hình cột sống minh họa kết hợp phân tích kỹ, đưa ra những lời khuyên về ưu nhược điểm và chi phí tài chính cho từng giải pháp chữa trị.
Kết thúc câu chuyện, bác nở nụ cười mãn nguyện, những khúc mắc gần như được giải đáp. Bác liên tục nói từ “Cảm ơn” và chia sẻ rằng nếu có phẫu thuật thì nguyện vọng của bác là nhờ chính đôi bàn tay bác sĩ thực hiện.
Câu chuyện bác sĩ chia sẻ ở trên chính là lời giải đáp cho câu hỏi: Làm sao để được bệnh nhân tin tưởng?
Khi người thầy thuốc thăm khám cẩn thận, phân tích giải thích kỹ tình trạng bệnh tật, giải đáp những thắc mắc câu hỏi từ người bệnh kết hợp chỉ định đúng thì hiệu quả điều trị sẽ cao, bệnh nhân hài lòng tin tưởng, uy tín của chúng ta vì vậy mà được nâng lên. Khi chúng ta thăm khám hời hợt, tương tác với bệnh nhân ít, chỉ định vội vàng hoặc chỉ định vì những yếu tố ngoài chuyên môn.… hiệu quả điều trị sẽ không cao, theo thời gian uy tín của chúng ta vì thế mà cũng sẽ rơi rụng. Nguyên lý đơn giản là vậy nhưng không phải ai cũng lĩnh hội và quán triệt áp dụng được. Mỗi ngành nghề có một đặc thù riêng, nhưng với riêng ngành Y thì đó còn hơn là một nghề. Đó là cả một nghệ thuật chăm sóc. Ở đó, nhân viên y tế không chỉ cần có chuyên môn mà còn cần cả một trái tim ấm áp, chân thành. Vì hơn ai hết, bệnh nhân là người cảm nhận rõ ràng tất cả.
Hà Nội, ngày 16/9/2018