Ý thức tự kiểm soát là tốt cho trẻ em ở mọi lứa tuổi, nhưng cha mẹ của những trẻ mắc khuyết tật học đường, mắc chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc rối loạn phổ tự kỷ (ASD) phải đối mặt với nhiều thách thức hơn. Đôi khi những biện pháp can thiệp mà những đứa trẻ này tiếp nhận thực sự sẽ làm giảm ý thức tự chủ của trẻ, khi mà trẻ cần có nhiều sự tự chủ tương đương với bất kì ai để cảm thấy mình đang có quyền kiểm soát.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự tổ chức và các yếu tố thúc đẩy động lực từ bên ngoài thường là những cách hiệu quả nhất để giúp trẻ tự kỷ hoặc trẻ tăng động giảm chú ý tập trung vào nhiệm vụ, hoàn thành công việc và cư xử đúng mực trong lớp và ở nhà. Kết quả là nhiều bậc cha mẹ và các chuyên gia phản đối việc cho những đứa trẻ này nêu ý kiến trong các quyết định ảnh hưởng đến cuộc sống của trẻ. Nhưng chúng tôi không đồng ý với quan niệm rằng sự tổ chức và sự tự chủ loại trừ lẫn nhau. Quan điểm của chúng tôi là cần cung cấp sự tổ chức và sự hỗ trợ có tổ chức ở một mức độ cao cho những trẻ này, miễn là trẻ không liên tục kháng cự với nó. Trẻ em mắc khuyết tật học tập và có các nhu cầu đặc biệt khác sẽ học tập và thể hiện tốt hơn khi cảm thấy sự giúp đỡ không bị áp đặt lên trẻ. Phần thưởng và các động lực bên ngoài khác có xu hướng làm suy yếu động lực bên trong của những đứa trẻ này, và nên được sử dụng một cách cẩn thận.
Nhiều cha mẹ cảm thấy những đứa trẻ mắc các chứng rối loạn phát triển không thể tự đưa ra các quyết định phù hợp trong cuộc sống. Tom Bình thường có thể tự chọn khóa học hoặc quyết định có tham gia chương trình bổ trợ ngoài giờ học hay không, nhưng Harry Tăng động thì không thể làm được điều đó. Một lần nữa, chúng tôi không đồng ý. Trong suốt nhiều thập kỷ nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy rằng khi những trẻ mắc ADHD, chứng khó đọc hoặc các khuyết tật học tập khác được cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết để đưa ra quyết định và không cảm thấy bị ép buộc, trẻ hoàn toàn có khả năng đưa ra lựa chọn thấu đáo. Trẻ vẫn là những chuyên gia về chính bản thân mình. Trẻ muốn cuộc đời mình diễn ra bình thường, và thường sẽ đón nhận sự giúp đỡ mà mọi người đề nghị và những sự hỗ trợ tạo điều kiện để trẻ học tập và thể hiện tốt hơn.
Một số nghiên cứu đã khẳng định những lợi ích của việc trao quyền tự chủ cho trẻ em có nhu cầu đặc biệt. Một nghiên cứu cho thấy khi học sinh tiểu học và trung học cơ sở mắc khuyết tật học tập cảm nhận được ý thức tự chủ khi ở nhà, trẻ có xu hướng học tập ở lớp tốt hơn và tìm cách giải quyết các trở ngại cá nhân suôn sẻ hơn.1 Nghiên cứu thứ hai phát hiện ra rằng những học sinh mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ chức năng cao đánh giá rằng giáo viên của mình có sự tự chủ cao hơn cho thấy năng lực tự quyết cao hơn trong học tập, tương ứng với đó là năng lực học tập cao hơn.2 Margaret Sibley thuộc Đại học Quốc tế Florida gần đây đã phát triển một cách tiếp cận mới với phương thức trị liệu dành cho trẻ vị thành niên mắc ADHD và cha mẹ của họ, phương thức này nhấn mạnh vào việc tăng cường sự tự chủ của thanh thiếu niên (chương trình STAND - Hỗ trợ năng lực tự chủ của thanh thiếu niên hằng ngày).3 Nhưng nghiên cứu trong lĩnh vực này còn tản mát. Tuy nhiên, kinh nghiệm của chúng tôi thì không như vậy. Trong nhiều năm, cả hai chúng tôi, đặc biệt là Bill, đã nhận thấy rằng khi những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt có ý thức tự kiểm soát cuộc sống của trẻ, trẻ sẽ phát triển vững vàng. Nếu bạn xem xét cách thức hoạt động của bộ não, bạn sẽ nhanh chóng hiểu được lí do tại sao. Não phát triển khi được sử dụng, và chúng tôi không muốn thấy bất kì đứa trẻ nào phát triển một bộ não quen với việc chống lại những nỗ lực kiểm soát trẻ trong thời gian dài. Chúng tôi biết rằng việc phải vật lộn trong học tập hoặc gặp vấn đề về kiểm soát xung động gây căng thẳng ra sao. Chúng tôi biết rằng ý thức tự kiểm soát có thể đánh bại căng thẳng và kích thích não bộ phát triển khỏe mạnh. Chúng ta muốn những đứa trẻ không có các nhu cầu đặc biệt có những lợi thế này, vậy thì điều quan trọng hơn là những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt cũng cần có những lợi thế đó.
Chương này không liên quan đến tất cả mọi người, nhưng nó liên quan đến nhiều người hơn bạn nghĩ. Sáu triệu rưỡi trẻ em và thanh thiếu niên Mỹ đã tiếp nhận các dịch vụ giáo dục đặc biệt trong năm 2013-2014.4 Có đến 20% học sinh mắc ít nhất một loại khuyết tật học tập, 11% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, và cứ 68 trẻ thì có 1 trẻ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ.5 Những con số thống kê này gần như chắc chắn là thấp hơn số lượng thực tế các trường hợp mắc chứng khó học, khó tập trung chú ý và khó giao tiếp xã hội, một phần vì thống kê không bao gồm những học sinh mắc các chứng rối loạn nhưng chưa được chẩn đoán. Ở cấp độ đánh giá mang tính cá nhân hơn, chúng ta khó có thể nghĩ ra một gia đình có ba đứa trẻ trong đó có ít nhất một trẻ không mắc khuyết tật học tập, ADHD hoặc rối loạn phổ tự kỷ.
Chương này không hướng đến thảo luận toàn diện về tất cả các nhu cầu đặc biệt và bạn nên làm gì nếu con bạn có một nhu cầu đặc biệt nào đó. Mỗi nhu cầu có thể viết thành một cuốn sách. Thay vào đó, điều chúng tôi hi vọng có thể làm được là cho bạn thấy những gì đang cản trở việc mang lại ý thức tự kiểm soát cho những đứa trẻ này, và đảm bảo với bạn rằng bạn có thể làm việc đó, cho dù bạn cần suy xét cẩn trọng hơn.