Cha mẹ thường phản đối quan niệm rằng còn có những con đường thay thế có thể dẫn tới một cuộc sống thành công và trọn vẹn. Một phần lí do là rất khó để tách biệt hoàn toàn cái tôi của bạn với câu hỏi con bạn định làm gì. Một số người, dù đã tách biệt cái tôi của họ, vẫn còn có những lo ngại. Đây là những gì chúng tôi nghe thấy nhiều nhất và cách chúng tôi trả lời:
“Nhưng những người chọn các lối đi chuẩn mực hơn sẽ kiếm được nhiều tiền hơn.”
Đúng là những người thông minh và có kỷ luật để hoàn thành bốn năm đại học thường có khả năng làm việc rất tốt. Nhưng họ vẫn sẽ thông minh và có kỷ luật dù cho họ có tốt nghiệp đại học hay không. Ai có thể khẳng định rằng chính việc học đã khiến họ trở nên như vậy?
Mike Rowe – diễn viên, người dẫn chương trình truyền hình và cũng là một người thích khiêu khích – đã xây dựng một quỹ tài trợ nhằm thách thức quan điểm rằng thành công chỉ dành cho những ai có tấm bằng đại học chương trình bốn năm. Trên trang web của quỹ tài trợ Profoundly Disconnected, ông đưa ra lập luận bằng ba gạch đầu dòng đơn giản:
• Các khoản vay cho sinh viên trị giá nghìn tỉ đô la Mỹ.
• Tỉ lệ thất nghiệp cao kỷ lục.
• Ba triệu công ăn việc làm tốt dường như không ai muốn làm.4
“Không phải là việc học đại học hiện nay trở nên quan trọng hơn khi mà tầng lớp trung lưu đang thu hẹp sao? Nhà tuyển dụng thậm chí không buồn nhìn nếu bạn không có bằng đại học.”
Có một số vấn đề ở đây. Đầu tiên, không ai có thể dự đoán được môi trường làm việc sẽ như thế nào trong năm hoặc mười năm nữa do ảnh hưởng của robot và các dạng công nghệ khác. Chúng ta biết lực lượng lao động mới cần phải có kĩ năng, nhưng chúng ta lại không biết những kĩ năng đó đòi hỏi phương pháp giáo dục như thế nào.
Các bạn còn nhớ Ben, người thiết kế đồ họa không? Ben nói rằng anh ấy tự tin là sẽ luôn có việc làm vì anh ấy biết một nghề mà mọi người đều cần. Anh cảm thấy an toàn hơn khi biết làm điều gì đó hữu ích thay vì có bằng cấp.
Tuy vậy, việc có bằng tốt nghiệp đại học (và bằng cấp cao hơn) cũng có nhiều ưu điểm. Chúng ta muốn con trẻ học đại học và tốt nghiệp nếu chúng có thể. Nhưng việc chúng tôi thực sự không muốn làm là khiến những đứa trẻ không thể học đại học mất đi động lực. Chúng tôi không muốn trẻ em tin rằng điều đó có nghĩa là trẻ không thể có một cuộc sống tốt đẹp.