Đối với nhiều bậc cha mẹ, lần đầu tiên bé ăn dặm đánh dấu cột mốc trong giai đoạn phát triển - mở ra một chương mới vô cùng kỳ thú trong cuộc đời bé. Cha mẹ cầu mong bé sẽ “ăn tốt”. Họ muốn bé yêu thích thức ăn, ăn uống khoa học và họ muốn gia đình có những bữa ăn dễ chịu, không căng thẳng.
Nhưng rất nhiều phụ huynh nhận thấy những năm đầu đời trẻ tập ăn dặm, cả bé và cha mẹ không hề cảm thấy vui vẻ. Cha mẹ phải đối mặt với các rắc rối chung, từ việc giúp bé ăn thô hay tình trạng kén ăn, đến các cuộc chiến nổ ra vào bữa ăn với trẻ mới biết đi. Thông thường, các gia đình đều miễn cưỡng đành phải để bé ăn trước và chế biến thực phẩm dành riêng cho bé.
Hầu hết các em bé đều bắt đầu ăn dặm bằng cách được cha mẹ đút thìa thức ăn nghiền nhuyễn vào thời điểm thích hợp. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không thích làm như vậy? Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn để bé quyết định thời điểm và cách thức bắt đầu ăn dặm? Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn để bé tự cầm thức ăn “phù hợp” thay vì đút thìa cho bé ăn? Nói cách khác, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn để bé tự quyết định?
Giống như rất nhiều gia đình, chắc chắn bạn và bé sẽ nhận thấy cuộc phiêu lưu này thú vị hơn. Bé sẽ cho bạn biết khi nào bé sẵn sàng, và bé sẽ cùng ăn với bạn ngay từ buổi đầu tập ăn. Bé sẽ học hỏi về thức ăn có lợi cho sức khỏe, bằng cách nếm, ăn thử và tự ăn - không phải cháo đặc hay thực phẩm xay nhuyễn, mà là thức ăn đích thực. Bé sẽ có thể làm được tất cả những điều này từ khi được 6 tháng tuổi.
Phương pháp ăn dặm do bé chỉ huy1 (BLW) sẽ phát triển kĩ năng nhai của bé, kĩ năng cầm tay thuận và phối hợp tay - mắt. Với sự trợ giúp của bạn, bé sẽ khám phá ra một loạt các món ăn có lợi cho sức khỏe và học được các kĩ năng xã hội quan trọng. Bé sẽ ăn theo nhu cầu, giúp bé ít có nguy cơ bị thừa cân khi lớn. Nhưng trên hết, bé sẽ thích - và kết quả là bé sẽ vui vẻ và hào hứng khi đến giờ ăn.
1 Baby-led Weaning (BLW).
BLW an toàn, tự nhiên và dễ dàng - cũng giống như hầu hết các ý tưởng hay khác về kỹ năng nuôi con, phương pháp này không hề mới. Chính các bậc cha mẹ trên khắp thế giới phát hiện ra phương pháp này, chỉ đơn thuần bằng cách quan sát bé. BLW đem lại hiệu quả, bất kể bé đang bú sữa mẹ hay uống sữa bột, hay vừa bú mẹ vừa uống sữa bột. Và, theo các bậc cha mẹ từng thử cả phương pháp BLW và và đút cho bé ăn, phương pháp ăn cho phép bé chỉ huy sẽ dễ dàng và thú vị hơn.
Rõ ràng việc cho bé tự bốc thức ăn từ khi 6 tháng tuổi không phải là một sự thay đổi to lớn. Điểm khác biệt của BLW là bé chỉ được dùng tay ăn, biến cháo xay và ăn bằng thìa trở thành chuyện của dĩ vãng.
Cuốn sách này sẽ cho bạn thấy tại sao BLW là phương pháp khoa học giúp bé tập ăn dặm và tại sao lại hợp lý khi bạn tin tưởng vào kĩ năng và bản năng của bé. Cuốn sách sẽ cung cấp mẹo giúp bạn khởi động và kỳ vọng; đồng thời giúp bạn khám phá một trong những bí mật được giữ tốt nhất về phương pháp nuôi con không căng thẳng.
Với phương pháp BLW, không có chương trình nào để bạn tuân thủ và không có giai đoạn nào để hoàn thành. Bé của bạn sẽ không phải chật vật làm quen với bột, thức ăn nghiền nhuyễn và lổn nhổn trước khi bé được phép ăn thức ăn “đích thực” - và bạn không phải tuân thủ lịch trình phức tạp của các bữa ăn. Thay vào đó, bạn sẽ được thư giãn và hưởng thụ niềm vui từ cuộc phiêu lưu của bé với đồ ăn.
Hầu hết các cuốn sách hướng dẫn bé ăn dặm đều ghi rõ công thức và thực đơn chuẩn bị, cuốn sách này thì khác. Cuốn sách đề cập sâu đến cách thức để bé tự ăn, thay vì thứ được cho bé ăn. Lập kế hoạch “bữa ăn cho bé” khiến bé không thể ăn thức ăn thông thường của gia đình, hoặc đồ ăn của bé phải được chuẩn bị riêng. Nhưng hầu hết các thực đơn trong sách hướng dẫn nấu ăn đều có thể được điều chỉnh dễ dàng để bé 6 tháng tuổi của bạn có thể cùng ăn. Chỉ cần chế độ ăn của gia đình bạn khoa học và đầy đủ dinh dưỡng, không cần thiết phải chuẩn bị món ăn riêng cho bé.
Tuy nhiên, chúng tôi cũng nêu một số gợi ý đối với các thức ăn khoa học cho bé trong giai đoạn đầu và thức ăn nên tránh, nhằm giúp bạn khởi động suôn sẻ. Và, bởi vì rất nhiều cha mẹ coi phương pháp BLW là cơ hội để nhìn xem họ ăn gì, chúng tôi cũng hướng dẫn cách thức đảm bảo bữa ăn lành mạnh và cân bằng dành cho cả gia đình. Vì vậy, nếu bạn đang sống dựa vào đồ ăn vặt hoặc đồ ăn nấu sẵn, bạn có thể vận dụng cuốn sách này để thay đổi cách sống.
Phương pháp BLW có thể trở thành niềm vui lớn dành cho bạn và bé. Nếu bạn chưa thấy em bé nào bắt đầu ăn dặm theo phương pháp này, có lẽ bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy bé thuần thục xử lý các loại thức ăn khác nhau và bé rất ưa mạo hiểm với các mùi vị thức ăn mới, nếu so với các bé khác. Các bé vui hơn khi tự làm mọi việc cho mình - và điều đó sẽ giúp bé học hỏi.
Rất nhiều phụ huynh áp dụng phương pháp BLW đã chia sẻ kinh nghiệm để chúng tôi viết cuốn sách này. Một số cha mẹ từng thấy khó khăn khi phải cho bé ăn bằng thìa; một số người tìm đến BLW trong cơn tức giận khi bé 6 tháng tuổi từ chối không chịu ăn đút thìa. Một số người mới làm mẹ lần đầu và bị hấp dẫn bởi phương pháp BLW - đây là phương thức tập cho bé ăn dặm rất nhẹ nhàng và được đúc kết dựa trên kinh nghiệm. Rất nhiều lần chúng tôi nghe được rằng, các em bé của họ cực kỳ thích phương pháp này, giúp bé ăn vui vẻ và hòa đồng.
Chúng tôi hi vọng cuốn sách này sẽ giúp bạn khám phá sự dễ dàng trong giai đoạn chuyển tiếp của bé sang bữa ăn gia đình, và cách thức áp dụng phương pháp BLW có thể tạo nền tảng suốt đời cho chế độ ăn lành mạnh, thú vị cho bé.
Lưu ý: Xuyên suốt cuốn sách này, chúng tôi cố gắng tạo sự cân bằng giới tính bằng cách sử dụng linh hoạt từ “bé” dành cho cả bé trai và bé gái. Cuốn sách không ám chỉ bất kỳ sự phân biệt nào giữa bé trai và bé gái.