TRÍ TUỆ CỔ XƯA
Những khó khăn của bạn là hướng đi cho bạn.
- Geshe Potowa, người Tây Tạng, 1027 – 1105
NHỮNG CHIẾC MÁY BAY TRÊN ĐƯỜNG BĂNG
Trước kia có một vị Lama người Tây Tạng cao quý tên là Khen Rinpoche đã nói rằng: “Khi bạn gặp phải vấn đề thì đó là một điều tốt, bởi vì chúng cho bạn biết những vấn đề của bạn ở đâu.” Và điều này đem chúng ta đến những chiếc máy bay trên đường băng.
Hầu hết những doanh nhân đều phải đi công tác. Vì vậy chúng ta dành rất nhiều thời giờ nhìn ra ngoài cửa sổ máy bay và tự hỏi thực sự máy bay của chúng ta mang số hiệu bao nhiêu, như người phi công đã khẳng định, chiếc số ba đang trên đường băng cất cánh, và sẽ còn chậm trễ bao lâu nữa.
Vấn đề là, nghiệp quả vận hành giống như những chiếc máy bay. Trước khi chúng ta nghe về Quản lý Nghiệp, chúng ta đã hầu như chẳng mấy quan tâm tới những đồng nghiệp, nhà cung cấp và khách hàng của chúng ta và xã hội, thậm chí đôi khi còn “hạ thủ” họ vì một lý do nào đó. Và tất cả những hạt giống nghiệp quả này vẫn sẽ còn đó trong tâm trí chúng ta: Không có gì mất đi, dù điều tốt hay điều xấu.
Những hạt giống đã được gieo xuống trước đó, và tự nhiên – như máy bay số một và hai trên đường băng trước mặt chúng ta ngày hôm nay - chúng chuẩn bị cất cánh trước. Điều gì đó đang đến và làm trì hoãn kế hoạch bán được 100.000 sản phẩm của chúng ta.
Không chỉ thế. Không ai là hoàn hảo cả. Kế hoạch đầu tiên bạn muốn thực hiện bằng Tám Quy Tắc của Quản lý Nghiệp cũng rất giống bài luận đầu tiên bạn từng viết ở phổ thông. Vâng, bạn vẫn còn nhớ - Bonzo Chuột Túi đã thắng ở giải đua lớn. Với mỗi hành động bạn giúp các đối tác tâm linh trong kinh doanh của mình thành công, bạn cũng làm ba việc khác để ngăn không cho họ thành công, chỉ vì thói quen cũ. Giờ thì ổn rồi: Một hành động tích cực thì hơn 100% những gì chúng ta đã làm trong quá khứ, và nó đủ để tạo ra nhiều thành công hơn so với trước đây. Nhưng mặt khác, những hạt giống tiêu cực sẽ thình lình xuất hiện vào thời điểm phiền toái trong dự án của chúng ta và gây ra những vấn đề rắc rối. Giống như Frank.
TẠI SAO MỘT SỐ NGƯỜI “XẤU” LẠI THÀNH CÔNG?
Chỉ một chút ngoài lề ở đây trước khi chúng ta tiếp tục. Đôi khi – có thể là lúc này - bạn sẽ hỏi tại sao một số người rõ ràng không cố gắng tạo ra thành công cho đồng nghiệp, khách hàng, nhà cung cấp và xã hội lại dường như đang thành công. Và bạn sẽ hỏi tại sao một số người đã giúp người khác thành công lại dường như không thành công. Có ba điều bạn cần nhớ về nghiệp quả để hiểu những gì đang diễn ra với những người này:
1. Không có gì là “hiển nhiên” cả. Cốt lõi thật sự của nghiệp quả - điều đích thực ẩn đằng sau sức mạnh nghiệp quả của mỗi hành động – là những gì người ta đang nghĩ tới trong sâu thẳm trái tim mình. Có rất nhiều nhà quản lý “rõ ràng” tỏ ra bủn xỉn, nhưng sâu thẳm trong họ là mong muốn công ty và mọi người thành công. Đó chính xác là lý do tại sao họ quá khắt khe và khó khăn với mọi người.
Lại có rất nhiều nhà quản lý quan hệ rất tử tế với mọi người, nhưng không phải bởi vì họ thực sự muốn ai cũng thành công; họ chỉ hi vọng công việc mỗi ngày không quá vất vả. Nhà quản lý đầu tiên sẽ thành công với dự án của họ, còn người thứ hai sẽ thất bại, và khía cạnh đạo đức của câu chuyện này là trái tim của con người rất sâu thẳm: phán xét hành động việc làm của ai đó là một việc rất tinh tế.
2. Như chúng ta đã nói, chúng ta không biết có bao nhiêu chiếc máy bay – có bao nhiêu những hạt giống nghiệp khác – đã xếp thành hàng trong vô thức của một người, đã sẵn sàng cất cánh. Chắc chắn những hạt giống tốt đẹp mà chúng ta đã thấy người khác gieo trồng cũng đã xếp vào hàng, nhưng phía sau nơi mà chúng ta không hề biết.
3. Bạn cần biết Quy luật thứ hai của Nghiệp quả:
Nghiệp quả luôn lớn lên. Tức là, một người keo kiệt có thể đã từng thực sự hào phóng trước đó, nhiều tháng trước, theo một cách nào đó mà chúng ta không biết. Trong quan hệ nghiệp quả, dĩ nhiên là một hạt giống nhỏ bé sẽ lớn lên và tạo thành một thành công trong một dự án sau này. Bạn hãy gắng lên, một cây sồi nặng ba tấn lớn lên từ một hạt mầm chỉ nặng vài gram, và những hạt giống tâm linh cũng giống hệt như vậy.
Nói tóm lại, thực sự có một thứ công lý cho mọi sự trong vũ trụ, và mỗi người nhận được chính xác những gì họ xứng đáng. Khi thực tế hiển bày để mỗi người nhận được chính xác những gì họ xứng đáng, và vào đúng thời điểm, thì tất cả lại liên quan đến một khái niệm được gọi là “tính không”. Khái niệm này không được đề cập trong cuốn sách này, nhưng nó thật đáng kinh ngạc, phải không! Giờ thì hãy quay trở lại với Frank.
LOẠI BỎ FRANK LÀ VÔ ÍCH
Bây giờ thì Frank, như bạn sẽ nhớ (dù bạn chưa bao giờ nghe tên anh ta), là một anh chàng trong đội dự án, người nói rằng quảng cáo theo lối tiết kiệm trên Web mà Alice đề nghị (và bản năng mách bảo bạn nên tán đồng) sẽ không bao giờ hiệu quả. Vì vậy, dù Frank có thể không nhận ra, nhưng anh ta đang làm những gì có thể để ngăn cản việc quảng cáo theo lối tối giản. Anh ta trì hoãn giao hàng cho bên quảng cáo và sự phàn nàn của anh ta đang đe dọa tinh thần hợp tác mà bạn đã gây dựng để phát triển trong nhóm. Nói tóm lại, Frank là vấn đề lớn đầu tiên của bạn.
Bây giờ việc này sẽ dẫn tới điều tiếp theo. Đây là điều quan trọng nhất mà bạn từng học, về cách đương đầu với những vấn đề trong công việc, theo cách Quản lý Nghiệp (cách đúng đắn). Biểu đồ trên đây trông giống như một mô hình nhân - quả dễ hiểu; hiển nhiên là bạn phải sửa lại mô hình này.
Loại bỏ Frank ra khỏi đội. Sẽ không còn những lời phàn nàn, tinh thần của đội sẽ được phục hồi, việc bán hàng không còn bị đe doạ.
Vấn đề ở đây là những gì đang diễn ra chỉ ở tầng có-vẻ-thật. Bạn đã luôn nghi ngờ rằng việc sa thải này, bởi vì có lần việc sa thải người đã làm bạn thất bại trong quá khứ, lại còn đưa đến sự thiếu hài hoà trong đội của bạn. Và đây là lý do tại sao:
Đó vẫn là một câu chuyện cũ. Sự phàn nàn của Frank không phải là từ trên trời rơi xuống: nó có nguồn gốc nghiệp quả của nó. Và đó là tất cả sự phàn nàn mà chính tôi đã nói về sếp của mình, người đã trút lên tôi dự án này để bán được 100.000 sản phẩm trong hai tháng; đó là điều không thể; sao bà ta không cho tôi những nhân viên làm được việc?
Vậy nên, bạn có thể loại bỏ Frank. Nhưng nếu bạn không xoá sạch nghiệp quả đã đưa Frank vào thực tại của bạn, thì đây là những gì sẽ diễn ra trong hai tuần tới:
Hẳn bạn đã đoán được. Thực tế, Alice là người khá ngưỡng mộ Frank, kể cả khi anh ta phàn nàn về việc quảng cáo theo lối tối giản của cô ấy. Và bây giờ Alice lại sẽ phàn nàn về sự thiếu tự do bày tỏ ý kiến trong đội dự án.
Alice cũng không phải từ trên trời rơi xuống. Khi bạn còn là một đứa trẻ, hẳn bạn đã từng mất cả ngày thứ Bảy để nhổ cỏ dại trong vườn nhà dì May? Và hai tuần sau đó, bạn lại phải quay trở lại nhà dì bởi vì bạn đã không nhổ cỏ tận rễ? Vì chúng đã mọc trở lại, xa hơn một chút, hãy nhìn vào sự khác biệt so với lần trước.
Vậy giờ chúng ta phải làm gì? Rất hiển nhiên. Bạn hãy loại bỏ nghiệp quả, và nó sẽ không còn đó để mọc ra Alice hay Frank; điều đó có nghĩa là bạn sẽ không phải loại bỏ Frank nữa, bởi vì anh sẽ đột nhiên trở thành người ủng hộ, cổ vũ cho cả đội, bởi vì bạn đã sử dụng van khoá nghiệp phàn nàn này lại.
VAN KHÓA NGHIỆP QUẢ
Bây giờ thì, van khoá nghiệp này cần một chút giải thích. Nếu bạn hiểu nó thì ngay cả dự án Quản lý nghiệp đầu tiên còn chưa đâu vào đâu của bạn cũng sẽ thành công một cách kỳ lạ. Còn nếu không, bạn sẽ gặp những vấn đề rắc rối, bởi vì bạn phải có.
Chúng ta đã nói rằng kể cả những suy nghĩ và hành động nhỏ bé cũng có thể được gieo vào trong vô thức và xuất hiện theo một cách lớn lao về sau. Điều này có nghĩa là mỗi chúng ta đang đi quanh quẩn với một túi đầy những hạt giống nghiệp - những hạt giống có thể cất cánh bất cứ lúc nào và tạo ra 12 lời phàn nàn của Frank về đội dự án của chúng ta.
Bạn thực sự nhớ bao nhiêu về tất cả những gì bạn đã nói, làm hay suy nghĩ trong tuần trước? Qua năm tháng bạn sẽ quên đi rất nhiều điều. Chúng ta thực sự không có cách nào để biết điều gì đang đến với mình.
Tức là, cho đến khi nó bắt đầu đến. Thời điểm lời phàn nàn của Frank thình lình nhảy vào đội của bạn – chính ngày đầu tiên bạn thấy sự bắt đầu của vấn đề kiểu như Frank - bạn cần nhanh chóng làm gì đó. Bởi vì bây giờ bạn biết rằng một hạt giống tiêu cực đang bắt đầu chín, và nếu bạn không mau chóng ngăn chặn, nó sẽ huỷ hoại dự án của bạn.
Làm thế nào để ngăn chặn nó? Van khoá nằm ở đâu? Hãy quay trở lại thời điểm khi lần đầu tiên chúng ta bắt đầu nhận diện những đối tác tâm linh trong kinh doanh của chúng ta, chúng ta đã nghe về chính Quản lý Nghiệp – Luật thứ nhất: “Bất cứ thứ gì bạn muốn trong cuộc sống, trước tiên bạn phải làm điều đó cho người khác.” Quy luật này ngụ ý một thực tế là nghiệp quả của một việc làm và hệ quả của nó sẽ luôn có cùng nội dung: Nếu bạn làm điều gì đó tốt đẹp cho người khác, thì sau đó sẽ chỉ có điều tốt đẹp có thể quay trở lại với bạn, và ngược lại.
Phần này của Luật thứ nhất ám chỉ một điều quan trọng: Chúng ta có thể nhìn thấy vấn đề khi nó đến và suy ra loại hành động hẳn đã tạo ra nó, kể cả nếu chúng ta không nhớ đã làm việc đó. Với Frank, điều này có nghĩa là hẳn chính tôi đã phàn nàn về ai đó trong quá khứ và quấy nhiễu công việc của họ. Và vì vậy bước đầu tiên để loại bỏ một vấn đề chỉ là nhận ra phần nào hành động mà chúng ta đã phạm phải trong quá khứ để gieo nên nó.
Từ đây, may mắn là, việc sử dụng van đóng lại nghiệp quả này – đưa Frank trở lại đội dự án mà không phải nghĩ đến việc loại bỏ anh ta – là một việc dễ hiểu. Cách để đóng lại một nghiệp quả là bây giờ tuyệt đối không làm bất cứ điều gì tương tự như thế nữa.
Tức là, đã quá muộn để ngăn hạt giống nảy mầm. Một khi hạt cây đã lớn lên thành cây sồi, không có sức mạnh nào trong vũ trụ có thể đưa cái cây trở lại hạt giống và khiến cho hạt này biến mất. Đã quá muộn để dừng lại lời phàn nàn của Frank ngày hôm qua hay phần hạt giống đã gây ra điều đó.
NHỮNG VẤN ĐỀ LÀ NGƯỜI BẠN TỐT
Nhưng sự phàn nàn đó có một mục đích: Bạn thấy sự phàn nàn đó để cho tôi biết rằng vấn đề của tôi ở đâu. Bạn thử nghĩ xem, những vấn đề chỉ có thể ngăn cản dự án của bạn thành công, giờ thì bạn đã biết gieo thành công của mình trong những đối tác tâm linh trong kinh doanh. Điều gì tạo nên sự khác biệt giữa thất bại và thành công vào lúc này, rút lại chỉ là: Liệu bạn có thể mau chóng nhận ra vấn đề và đóng nó lại hay không?
Vì vậy hãy đưa sự vui vẻ vào những vấn đề của bạn; tập trung vào những vấn đề của bạn và đón nhận chúng. Đừng quay đi hay tránh né đương đầu với chúng. Chúng là bạn hữu; chúng đang đưa bạn vươn xa hơn mong đợi.
Giờ thì bạn đã nhận ra nguyên nhân của vấn đề: hẳn bạn đã phàn nàn trước đó. Từ giờ trở đi, nếu bạn thôi không phàn nàn - nếu bạn tuyệt đối cẩn trọng để không thốt ra một lời phàn nàn nào - bạn có thể gọi điều này là sức mạnh của sự cộng hưởng. Không phàn nàn, bởi vì bạn muốn Frank không phàn nàn nữa, thì rất giống với một lỗ đen có chọn lựa vậy. Bạn càng nỗ lực không phàn nàn bao nhiêu (nhất là về sự phàn nàn của Frank), lỗ đen nghiệp quả sẽ càng trở nên to lớn và mạnh mẽ bấy nhiêu. Lỗ đen “lôi cuốn” tất cả những lời phàn nàn ngày trước trong tâm vô thức của bạn: nó thu hút những hạt giống phàn nàn ngày trước, cuốn chúng vào, đóng chúng lại. Vậy nên Quản lý Nghiệp không chỉ trao cho bạn sức mạnh để tạo ra những thành công cho chính bạn trong tương lai. Nó còn trao cho bạn sức mạnh để lựa chọn nhắm tới bất kỳ vấn đề nào trong cuộc sống hay công việc của bạn, và đóng chúng lại.
Sẽ chẳng còn anh chàng Frank nào trong cuộc đời của bạn. Và hãy chú ý đến một điều rất rất lớn. Chúng ta không phải nói hay làm bất cứ điều gì với chính Frank về sự phàn nàn của anh ta. Đó là một trò may rủi xưa cũ, và bạn biết đấy – có thể nói chuyện với anh ta sẽ hiệu quả, nhưng cũng có thể việc đó sẽ làm tình hình xấu đi. Như ai đó đã nói, hãy bắt đầu từ chính bạn.
NHỮNG PHẢN ỨNG TỰ NHIÊN: MỘT LỜI CẢNH BÁO
Điều này đưa chúng ta đến vấn đề cuối cùng. Là con người, chúng ta đã chơi trò may rủi trong suốt 50.000 năm qua. Bây giờ trong chúng ta đã hình thành đủ loại phản ứng “tự nhiên” với những vấn đề. Ở đây trong ví dụ của chúng ta, phản ứng tự nhiên của chúng ta với việc ai đó trong đội phàn nàn là bắt đầu phàn nàn về họ. Cuối cùng, rút lại thì đó chỉ là bản năng từ xa xưa khi chúng ta dùng vũ lực để ngăn ai đó đang hành hung ta.
Bây giờ bạn đã biết đến Quản lý Nghiệp, bạn có thể nhìn thấy rõ ràng phản ứng này sai lầm đến thế nào. Cách tốt nhất và duy nhất để Frank tiếp tục phàn nàn và làm dự án của bạn rối tung lên là gieo những hạt giống phàn nàn mới, bằng cách chính bạn phàn nàn về Frank. Điều này được gọi là “vòng phản hồi nghiệp”, và nó là nguyên nhân gây ra tất cả những sự rắc rối trên thế giới. Bạn gây trở ngại cho dự án của tôi bởi vì tôi đã gieo một hạt giống cho điều đó bằng cách gây trở ngại cho ai đó trước đây. Và bây giờ tôi sẽ làm tổn thương bạn bởi vì bạn đã gây trở ngại cho tôi?
50.000 năm rồi, ai mà chẳng biết rõ điều đó!
CÂU CHUYỆN THÀNH CÔNG
Michael Gordon:
Những vấn đề thực sự giúp bạn vươn xa hơn mong đợi. Dĩ nhiên, hơi khó để nhận ra điều này khi chúng đang xảy ra, và đây là nơi mà tâm trí sáng suốt nhờ tập thiền, yoga và một đời sống thanh bạch sẽ giúp ích cho bạn.
Vào một tối thứ Sáu năm 1995; tôi trở về nhà tại khu ngoại ô của thành phố. Đột nhiên, tôi nhận được một cuộc gọi khẩn từ người quản lý sống gần toà nhà văn phòng làm việc, ở Manhattan. Anh ta nói rằng đang có một vụ cháy. Tôi tự nhủ, thế đấy, hẳn ai đó đã ném điếu thuốc là vào thùng rác và chúng ta chỉ cần tạt ít nước vào là xong; nhưng tôi đã vào xe và lái đi, thật nhanh.
Khi đến nơi, tôi nhảy ra khỏi xe và luồn lách qua 12 chiếc xe cứu hoả. Họ nói rằng toàn bộ toà nhà, tầng nào cũng đang bị cháy bên trong. Sau đó tôi bắt đầu nghĩ rằng thôi được, mọi thứ sẽ ổn cả, chỉ cần dọn dẹp và lau chùi lại một chút là chúng tôi có thể quay trở lại làm việc. Nhưng người trưởng đội cứu hoả đi qua và nói với tôi rằng phải mất chín tháng chỉ để sửa lại phần kết cấu đã bị phá huỷ.
Chính lúc đó, bản năng trong tôi trỗi dậy. Trong đầu tôi lập tức tính toán xem điều này sẽ ảnh hưởng thế nào đến các nhân viên của chúng tôi – hơn 100 người vào thời điểm đó. 100 người đột nhiên mất việc làm; 100 gia đình đột nhiên mất đi một khoản thu nhập. Tôi chạy đến và chộp lấy người trường phòng nhân sự và kế toán trưởng. Chúng tôi đi qua một khách sạn gần đó, thức trắng đêm, vạch ra một kế hoạch tỉ mỉ để giúp những người này.
Tám giờ sáng thứ Hai, cả ba chúng tôi đứng trước bộ khung đã bị cháy rụi của toà nhà, chặn lại những nhân viên sửng sốt của chúng tôi khi họ đến làm việc. Ngay tại vỉa hè, chúng tôi tổ chức một buổi họp lớn của công ty. Trưởng phòng nhân sự, Connie, đã chia cả công ty ra thành ba nhóm và thuê ba chỗ khác nhau gần đó cho mọi người bắt đầu lại công việc ngay ngày hôm đó.
Không một ai bị mất việc làm. Và trong vòng một tuần, chúng tôi đã trở lại giải quyết công việc với hơn 350 khách hàng, lượng trung bình hàng ngày của chúng tôi.
Đây là những tiếng vọng - bạn thấy đấy - những tiếng vọng mới mẻ - được phát ra, và chúng tôi đã dùng vụ cháy như là cơ hội để nhắc nhở bản thân rằng chúng tôi đã phát ra chúng. Chúng tôi chăm sóc những nhân viên của mình, và chúng tôi cũng chăm sóc những khách hàng của mình.
Trong tiếng vọng trở lại, những nhà cung cấp và xã hội đã giúp đỡ chúng tôi. Công ty điện thoại đã nhận thấy hệ thống điện thoại của chúng tôi có vấn đề, và không đợi chúng tôi phải đề nghị, họ đã tìm ra nơi để đưa những cuộc gọi đi bằng đường khác.
Và bây giờ chúng tôi đã có một toà nhà hoàn toàn trống rỗng để tái thiết lại mọi thứ, theo cách mà chúng tôi luôn mơ ước.
Kết quả thật bất ngờ. Chín tháng sau, khi chúng tôi mở cửa lại toà nhà, công chúng đã nhấn chìm chúng tôi.
DANH SÁCH CÁC VIỆC BẠN PHẢI LÀM
• Giờ thì bạn biết điều gì sắp xảy ra. Bạn đã xây dựng những kế hoạch rất chi tiết, giản dị để khiến những người xung quanh bạn thành công. Bây giờ bạn sẽ tới chỗ Ngồi Yên Lặng, lấy ra cuốn sổ Quản lý nghiệp cũ kỹ và viết ra ba vấn đề thực tế hoặc còn tiềm năng mà bạn dự đoán là chúng sắp xảy ra và ngăn cản đội của bạn bán được 100.000 sản phẩm.
• Sau đó thì mọi chuyện thật đơn giản. Bạn chỉ cần làm theo Quản lý Nghiệp Luật thứ tư và Luật cuối cùng:
Nếu điều gì xảy ra với bạn
mà bạn không thích,
thì đừng làm điều đó
với những người khác.
- Jey Rinpoche (1357 – 1419)
Giáo thọ của Dalai Lama thứ nhất.
• Bạn thấy đấy, việc này cũng giống như ba bước để chấm dứt sự phàn nàn, hay dù là vấn đề nào đi nữa.