Chúc bạn tận hưởng khoảng thời gian vui vẻ. Giá như tôi có thể ở đó.
- Lời thoại trong bộ phim Postcards from the edge
Điều đó lại xảy ra. Khi tôi sắp viết xong thì nhận được thư của một người bạn từ Texas. Cô ấy hỏi: "Làm thế nào để giữ cân bằng trong cuộc sống đây, Terry? Tôi cảm thấy kiệt sức với sách vở, hơn một năm trời đi lại, ký kết, tham gia phát biểu, cùng 2 ngôi nhà, 4 con chó, 3 nhà trọ và nhiều thứ nữa. Tôi tin là anh sẽ biết câu trả lời.".
Tôi thấy vui khi nhận được bức thư và thực sự muốn giúp đỡ. Hơn thế nữa, tôi muốn nhân cơ hội này để thể hiện khả năng xử lý tình hình của mình. Nhưng xét về luật thì tôi không được phép đưa ra phương pháp trị liệu, thế nên tôi vắt óc nghĩ cách giúp cô ấy.
Tôi thư giãn một chút, ngồi cùng Zach trên chiếc ghế dài trước hiệu bánh Bob’s (Đây là nơi tụ tập mỗi sáng của những người dân địa phương chúng tôi). Chúng tôi ăn bánh quế. Ngon tuyệt! Nó làm tôi quên luôn cái nhu cầu tỏ ra hữu ích kia. Chiếc ghế được làm từ một thân cây; với thời gian và nhờ nhiều người sử dụng, nay nó trở nên nhẵn nhụi hơn. Tôi và Zach ngồi ngắm nhìn dòng xe chạy qua nhịp nhàng như thơ. Zach gặm cả nửa cái bánh, miệng nhồm nhoàm nói: "Bố ơi, cuộc sống là thế này đây!".
Với những câu hỏi về cách sắp xếp cuộc sống hay tìm kiếm sự cân bằng, ta thường có xu hướng đưa ra các giải pháp, đồng nghĩa với việc thêm điều gì đó vào danh sách cần thực hiện. Cuối cùng thì nó giống như cuốn sách về 99 cách đơn giản hóa cuộc sống, bởi rõ ràng là một cách vẫn chưa đủ. Thường là như vậy!
Tôi tìm được cuốn sách khác về chế độ ăn kiêng hợp lý (cũng giúp ta sống tốt hơn), nhưng sau một tuần ăn kiêng, tôi tự hỏi mình đang làm gì, cứ như thể là một cuộc thi thố. Nếu thất bại, liệu tôi có bị buộc phải tham dự hội thảo về cân bằng cuộc sống? Tôi bắt đầu băn khoăn về lợi ích của một cuộc sống cân bằng khi tôi luôn ngoái nhìn lại để xem có ai ấn tượng với việc tôi đang tuân thủ chế độ lành mạnh không.
Dường như vẫn chưa đủ, chúng ta còn phức tạp hóa vấn đề bằng các giải pháp với nhiều hoạt động… rình rang… được xem là thiết thực nhằm làm cuộc sống ý nghĩa hơn. Theo cách nói của T.S. Eliot, chúng ta "được giải thoát khỏi sự sao lãng bởi chính sự sao lãng".
Tôi từng tham dự buổi hội thảo của một vị mục sư về chủ đề Đổi mới bản thân. Quá nhiều nội dung và hoạt động, chương trình diễn ra từ 6 giờ sáng tới 10 giờ đêm (Tôi không hề phóng đại!), nên cuối tuần đó tôi ngồi bất động với ánh mắt vô hồn, hy vọng được giải thoát khỏi sự nặng nề này.
Song, thói quen ấy đã bắt đầu hình thành từ rất sớm. Tôi đọc được bài viết sau trên tờ New York Times:
Từ "nhà trẻ" (kindergarten) có nghĩa là "khu vườn của bé"; bao năm nay nó gợi lên hình ảnh ở nơi đây, lũ trẻ được thoải mái chơi đùa với những mô hình, té nước vào nhau trong những bể nhỏ, hóa trang thành các nhân vật cổ tích... Nhưng hiện tại, với xu hướng bổ trợ thêm các giá trị giáo dục hàn lâm ngay cả với bậc học nhỏ nhất, thời gian vui chơi của trẻ bị "cắt xén" để dành cho sách vở, làm toán, các bài kiểm tra chất lượng.
- Clara Hemphill, On Education
(tạm dịch: Bàn về Giáo dục) - 26/7/2006
Trong một bài báo khác về quan hệ láng giềng ở Beverly Hills, người ta phản đối đề xuất chỉ được phép xây nhà có diện tích dưới 1.500 mét vuông. Các căn nhà ở đây có diện tích trung bình từ 3.000 đến 12.000 mét vuông. Thực lòng tôi không phản đối việc xây nhà to, bạn cứ việc xây một ngôi nhà chứa cả thành phố hoặc như một đất nước thu nhỏ.
Yếu tố văn hóa đã bị bỏ qua. Thành công mới là mục tiêu. Càng to càng tốt. Càng nhiều càng tốt. Càng nhanh càng tốt. Ở đâu đó, sự cân bằng đích thực đã ra đi.
Mẹ Teresa rõ ràng đã không nhận được thư báo rồi! Nếu không thì có lẽ bà sẽ đăng ngay quảng cáo Hội người hủi phát triển nhanh nhất.
Giờ tôi đã hiểu. Chúa Jesus cần có một nhân viên quan hệ công chúng - người sẽ tiếp xúc với báo giới, truyền đạt ý nghĩa điều Ngài muốn gửi gắm: "Phúc thay cho những ai có tâm hồn nghèo khó"(18).
(18) Tám mối phúc, Matthew (5:1-12).
Gần đây, một tổ chức đề nghị tôi cung cấp tiểu sử cá nhân. Phải thừa nhận là tôi rất lúng túng, đắn đo không biết sẽ liệt kê, "tô vẽ" gì về bản thân. Tôi đã có một tuần tồi tệ. Trong một hiệu sách, tôi nhìn thấy cuốn sách của một người bạn bán chạy hơn sách của tôi gấp 100 lần. Nó khiến tôi phải bước đến khu vực
Tủ sách Thành công, đứng đó và tự hỏi: "Mình còn thiếu cái gì?".
Những mối lo lắng tai hại này chỉ có thể được xua tan khi ngắm nhìn bóng chiều tàn dần trên "nàng" hồng Winchester Cathedral phía ngoài cửa sổ phòng làm việc của tôi. Lúc những cánh hoa uống lấy từng giọt nắng cuối ngày, mọi muộn phiền trong tôi cũng dần tan biến. Tôi băn khoăn, làm sao để có được niềm hứng thú giống như Zach khi ăn bánh quế?
Hương hoa hồng, niềm vui của con trai tôi và hơi sương trong vườn đồng thời mách bảo tôi rằng tôi đang sống cuộc đời này, không cần tập trung tìm hiểu cân bằng là gì hay làm sao để đạt được cân bằng.
Và nếu cần có câu trả lời cho người bạn hỏi về cách giữ cân bằng, điều tốt nhất tôi có thể chia sẻ là hãy ngồi xuống chiếc xích đu bên hiên nhà. Thưởng thức buổi chiều ngoài mái hiên. Khi mặt trời chạm đến đường chân trời, hãy ngắm nhìn và cảm nhận tiếng thở phào nhẹ nhõm của mặt đất.
Hương thơm của bông lily "Casa Blanca" tràn ngập khắp sân.
Hòa vào khoảnh khắc diệu kỳ, ta thấy mình lạc đắm trong điều ngạc nhiên căn bản, một khái niệm do vị giáo sĩ Do Thái Abraham Heschel đưa ra.
Chúa Jesus không đợi mọi việc trôi đến giới hạn cuối cùng, Ngài luôn chủ động. Ngài đứng dậy, rời khỏi đám đông và tước vị. Ngài ra đi, đến với những "chiếc xích đu" ngoài ban công(19).
(19) Mark (1:35): Sáng sớm tinh sương, Ngài trỗi dậy ra đi, đến một nơi hoang vắng; và Ngài cầu nguyện ở đó.
Chúa Jesus có bận không? Có chứ. Ngài có vội không? Không bao giờ. Đó là sự cân bằng.
Lời truyền cảm
Ai có thể khơi trong dòng nước đục? Cứ để nó như vậy, tự nó dần dần sẽ trở nên trong thôi.
- Đạo Đức Kinh, Lão Tử
Thực hành tạm nghỉ
Hôm nay, nếu bạn có sẵn một "chiếc xích đu" ngoài ban công, hãy dùng nó. Nếu không có thì hôm nay là thời điểm tốt để đi tìm.