Hôm nay, chúng ta sẽ cùng bàn với nhau về sứ mệnh của các em, của thầy trò mình. Cả xã hội Việt Nam hiện nay đang bị lệ thuộc vào điện thoại thông minh. Rất nhiều người Việt đang ngày đêm cúi đầu, dán mắt vào điện thoại. Còn thầy trò chúng ta, Vườn Yêu Thương của chúng ta, có biết bao việc hay để làm, bao điều thú vị để chia sẻ. Mỗi thứ Tư hàng tuần chúng ta lại quây quần bên nhau. Ít nhất chúng ta đã có một buổi không điện thoại di động. Còn ngoài kia, niềm vui của rất nhiều bạn trẻ đang rất đơn giản: họ suốt ngày ôm điện thoại và luôn cúi đầu vào điện thoại. Ngoài kia, các em biết không, có không ít bạn trẻ nhốt mình trong phòng, tách biệt với thế giới bên ngoài chỉ để chơi những trò chơi vô bổ trên điện thoại... Thế đấy.
May mắn thay khi chúng ta được thiền ăn. Thiền ăn là chú tâm vào thức ăn, cảm nhận mùi vị của thức ăn. Ngoài kia, nhiều bạn trẻ, dù có đang ngồi trên bàn ăn nhưng vẫn đang cúi đầu vào điện thoại họ để “Facebook ăn” đã. Họ cúi đầu để đếm những like, share và comment.
Thầy xin chia sẻ với các em thống kê của We Are Social vào tháng 1 năm 2018 rằng mỗi người Việt Nam sử dụng mạng xã hội 2 giờ 37 phút mỗi ngày. Nếu một ngày làm việc là tám tiếng thì thời gian cho mạng xã hội đã là một phần ba rồi đấy các em à.
Thêm nữa nhé các em, theo nghiên cứu của Tiến sĩ Kenneth Hansraj, thư viện Y học Quốc gia Mỹ, hiện tượng “text neck”, tức là những người gò cổ xuống, còng cổ xuống để dùng điện thoại ngày càng nhiều. Ông cảnh báo sẽ có những hậu quả nghiêm trọng.
Nghiên cứu chỉ ra, theo thời gian tư thế cúi đầu sẽ dẫn đến việc con người bị thoái hóa cột sống một cách nhanh chóng. Tiến sĩ Hansraj nói rằng hiện tượng text neck đang trở thành đại dịch.
Các em có biết không, đầu người nặng khoảng 4,5 kg. Khi cúi đầu, phần cổ chúi về phía trước, trọng lượng trên cột sống bắt đầu tăng lên. Nếu đầu cúi xuống 15 độ, áp lực lên cột sống tăng lên, và biết bao bệnh tật có thể gây ra. Nhớ kỹ điều này, thầy trò chúng ta phải nhắc nhau ngẩng đầu. Hãy ngẩng đầu nhiều nhất có thể các em nhé.
Lại thêm thống kê của We Are Social cho thấy người Việt sử dụng Internet ngày càng nhiều. Việt Nam đang có 64 triệu người trên tổng số 96,02 triệu dân sử dụng Internet. Như vậy là 67% dân số nước ta sử dụng Internet. Con số thống kê này vào tháng 1 năm 2018 và đã tăng 28% so với một năm trước đó, tháng 1 năm 2017.
Cũng vào tháng 1 năm 2018 Việt Nam có 55 triệu người dùng tích cực các mạng xã hội, chiếm 57% dân số và tăng 20% so với năm ngoái. Trong đó, người dùng mạng ở độ tuổi 18-34 chiếm đến 64% tổng số người dùng mạng, trong đó rất có thể có nhiều bạn bè của các em.
Trên chuyến bay từ Hà Nội đi Frankfurt mới đây, thầy có đọc được ý kiến của ông Sean Parker, chủ tịch điều hành đầu tiên của Facebook. Ông khuyến cáo tình trạng cúi đầu trên thế giới. Ông nhìn thấy nguy cơ khai thác lỗ hổng của con người và cho rằng mạng xã hội nguy hiểm ở nhiều mặt trong đó có cảm xúc, giao tiếp... trong cuộc sống của người dùng.
Thông điệp hôm nay thầy muốn gửi đến các em là chúng ta cần ngẩng đầu. Chúng ta không thể cúi đầu, không thể bị mạng xã hội chi phối. Các em hãy khắc cốt ghi tâm rằng càng cúi đầu, con người càng dễ cô đơn. Chỉ có ngẩng đầu chúng ta mới có giao tiếp, có yêu thương thực sự, có hạnh phúc, có năng động và sáng tạo.
Chia sẻ đến đây thầy lại nhớ đến nhà xã hội học người Mỹ Nicholas Christakis, người từng viết nhiều quyển sách nổi tiếng về truyền thông, về mạng xã hội. Ông viết trên báo New York Times rằng khi cô đơn, con người lan truyền nỗi cô đơn sang người khác. Người kia bây giờ đã bị nhiễm nỗi cô đơn của người truyền và họ hành động theo cùng cách người truyền. Một dòng thác cô đơn đang đổ ập xuống. Thế đấy. Và bây giờ chắc các em đã hiểu tại sao trong các buổi sinh hoạt của chúng ta bắt buộc phải tắt điện thoại di động. Ngay cả chế độ rung cũng không được. Và bây giờ các em đã hiểu, tại sao thầy hủy kết bạn với bất cứ ai đưa những tin lá cải, tiêu cực lên trang Facebook cá nhân của họ.
Chúng ta cần gặp nhau thường xuyên. Chúng ta cần giao tiếp với nhau nhiều hơn. Chúng ta cần ngẩng đầu. Chúng ta cần trở thành những thành viên đầu tiên của xã hội ngẩng đầu. Ngày xưa thầy trò mình tiên phong trong Tết Sách, lì xì sách, mừng tuổi sách, tặng quà bằng sách, thì ngày nay, chúng ta cần bên nhau làm gương và quyết tâm xây dựng một cộng đồng ngẩng đầu. Từ cộng đồng ngẩng đầu nhỏ ban đầu, chúng ta sẽ thấy một xã hội ngẩng đầu, một dân tộc Việt Nam ngẩng đầu.
Các em à, chúng ta luôn cùng nhau nấu ăn, cùng nhau ăn tối, cùng nhau hát ca, cùng nhau uống trà, cùng nhau tâm sự và sẻ chia. Chúng ta nhiều lần đi làm từ thiện, đi tổ chức các buổi giao lưu, nói chuyện. Chúng ta cùng nhau về các miền quê. Chúng ta cùng bên nhau vui chơi, giao lưu, hạnh phúc. Cuộc đời có bao niềm vui, bao việc để làm. Chúng ta đang ngẩng đầu.
Từ hôm nay thầy muốn mỗi em trở thành một chú virus. Em là một chú virus đọc sách. Em là một chú virus thiền. Em là virus hạnh phúc. Em là virus ngẩng đầu. Nhớ nhé, mỗi em. Hãy lây lan. Hãy lây thật nhanh.