C
hỉ là cậu bé dẫn trâu, lúc xúc cá giăng lờ, khi cắm câu bắt bép, suốt ngày cặm cụi đen đúa, nhưng cũng bị tình nghi có dính líu đến những vụ ám sát, nên Tám Trăm đã từng nếm thuốc đắng tại bốt Hàng Keo, bốt tra tấn Việt cộng vào loại ác ôn khét tiếng, chỉ sau có Tổng nha Cảnh sát, với đủ mọi đòn tra óc hiểm, tra cho kỳ “lòi lời khai”. Tám Trăm chỉ bị nghi, nhưng có lẽ vì số may nên ba ngày sau, chúng thả “thằng ngớ ngẩn chỉ biết xúc cá cắm câu”. Cũng nhờ có mấy ngày trong bốt, Tám Trăm phát hiện ra tên Ba Nghĩa, một tên trùm ác ôn chỉ huy bốt Hàng Keo, hóa ra nhà hắn lại ở ngay Thủ Đức.
Thời gian này, khoảng năm 1963-1964, người chỉ huy du kích Năm Lý được cấp trên giao nhiệm vụ diệt ác ôn, chỉ điểm, những tên chuyên săn lùng phá phách cơ sở cách mạng trong vùng. Nhiều nơi đã bị những tên này phanh phui, có lần cả một đơn vị trú quân trong chùa, toàn bộ hầm bí mật đã bị chỉ điểm, lực lượng ta bị địch chụp, tấn công như úp cá, thiệt hại gần hết đơn vị.
Muốn diệt được ác ôn, phải có mạng lưới trinh sát tinh vi, không dễ gì những tên ác ôn lộ diện khơi khơi, chúng thường trá hình dấu mặt rất kín đáo. Anh Năm Lý cùng với đôi mắt trinh sát của Tám Trăm, đã nhìn nhận ra nhiều tên, kịp thời đến “hỏi thăm”.
Tám Trăm trong vai trò một thú y chữa heo chữa bò trong vùng. Với hộp thuốc, hộp kim chích, thùng dụng cụ nhà nghề, Trăm còn chở Năm Lý đi khắp nơi “chữa heo” trinh sát.
Tám Trăm hôm nay gặp anh Năm Lý:
- Tôi biết đích xác hắn là chỉ huy trên bốt Hàng Keo. Thường thứ bảy nó về nhà với vợ. Vợ tên này cũng là con mắt dòm ngó đắc lực cho chồng nó.
- Tôi cũng được biết hắn là tên cảnh sát mật, nhưng không biết hắn ta lại là trùm ác ôn bốt Hàng Keo, khét tiếng săn lùng tàn sát người của ta. Được rồi, chú đã trinh sát là chắc ăn, đây là đối tượng ta cần giải quyết ngay.
Đã một lần, Năm Lý được “diện kiến” tên trùm ác ôn. Kế hoạch thanh toán tên này đã được hai anh em Năm Lý và Tám Trăm lên phương án.
Bữa đó là trưa thứ bảy. Tám Trăm:
- Tôi đi qua nhà, nếu thấy giơ tay lên lột nón, gãi gãi đầu, là chắn chắn nó có mặt trong nhà.
- Chú đi trên tôi chừng ba chục thước nghe. Tám Trăm gật gật.
Năm Lý chuẩn bị khẩu súng Côn, lắp ba viên đạn, giắt súng trong lưng quần, tay cầm chùm cần câu.
Giữa trưa vắng, hai người từ trong xóm đi ra lộ, Năm Lý đầu đội chiếc nón lá dừa chằm đã cũ nát, rủ che gần hết mặt. Mắt không rời người đi phía trước.
Qua nhà tên cảnh sát, Năm Lý đã nhận thấy ám hiệu từ phía trước, anh rảo bước tiến lên. Liếc mắt, thấy tên Ba Nghĩa đang nằm trên võng, anh bước vào cửa, rút súng chĩa thẳng vào đầu hắn, bóp cò. Tên cảnh sát không kịp kêu một tiếng. Vừa lúc đó, vợ hắn nhô từ trong nhà ra, chứng kiến cảnh tượng, cô ta liền nhanh tay với khẩu súng trên đầu bàn thờ, chĩa vào người Năm Lý, nhưng không nhanh tay bằng khẩu súng Côn. Tuy không trong kế hoạch ám sát cả vợ hắn, nhưng trong tình cảnh ấy, không thể nào khác được.
Đi phía trước, Tám Trăm đang hồi hộp chờ, bỗng một tiếng súng nổ, lại một tiếng súng ngay sau đó, anh biết chắc Năm Lý đã thanh toán xong, vì Năm Lý đã ra tay là bách phát bách trúng, người từng nhiều lần diệt ác ôn thành công. Về sau nghe anh Năm Lý nói lại mới biết, bất ngờ và bất đắc dĩ phải diệt cả vợ hắn, vì chỉ cần hai giây nữa mình đã bị mụ ta cho một băng đạn rồi.
Những tên đội trưởng dân vệ, khét tiếng săn lùng “Việt cộng” thường không sót tên nào qua được con mắt trinh sát Tám Trăm, sau đó được đội diệt ác của Năm Lý “hỏi thăm” liền.
Biết được hai tên chỉ huy Phân chi cảnh sát Mỹ Đức, tên đại úy Hai và trung úy Vàng, chuyên huấn luyện cảnh sát. Thường thường, chúng hay uống cà phê ở quán cô Năm. Mấy lần tìm cách tiếp cận, biết hai tên này đang có sở thích nuôi chim cu gáy. Tám Trăm, một chú em “dễ chịu”, rất rành loại chim cu, khoe mình có mồi, loại chim này chỉ có ăn lúa, mỗi lần “chú em” lại cho hai anh một bọc lúa mang về nuôi chim. Thế là họ quen nhau dễ dàng, bao nhiêu tình hình trong Phân khu cảnh sát Mỹ Đức, Tám Trăm từ từ thu lượm được hết. Một lần Tám Trăm chở hẳn nửa giạ lúa vào Phân khu cho “anh Hai”. Dưới con mắt kinh nghiệm quan sát, bữa đó, anh đã vẽ hoàn tất sơ đồ Phân khu cảnh sát Mỹ Đức.
Cũng nhờ có trinh sát tỉ mỉ, nắm đường đi nước bước, hoạt động của Phân khu, mà sau đó lực lượng biệt động của Chín Trí và Bảy Hát đã thanh toán gọn nhẹ cả Phân khu cảnh sát Mỹ Đức bằng một trận cường tập bất ngờ như thần sấm sét giáng, tiêu diệt gọn cả Phân khu trong một đêm. Cả hai “ông anh” nuôi chim cu cùng chung số phận.
Hầu như địa bàn Quận Thủ Đức, từ cầu Sài Gòn trở ra, Tám Trăm nắm địa hình như trong lòng bàn tay, dù không cần qua trường lớp đào tạo đồ họa nào, chỉ quan sát, anh vẽ sơ đồ cự li tỉ mỉ rõ ràng chính xác, giúp cho chỉ huy lên kế hoạch, lên phương án đánh cụ thể, để trận đánh nào cũng rất hữu hiệu.
Được Năm Lý phân công, Tám Trăm nắm bắt bọn ác ôn, bọn chỉ điểm trong vùng, nhất là trên địa bàn xã Phước Long. Tám Trăm nhớ lời Năm Lý dặn: Phải nhận biết chính xác, không được để sót tên nào, cũng không được nhận lầm, công việc này không cho phép chúng ta nhầm lẫn. Dưới con mắt kinh nghiệm, nhanh nhạy của Tám Trăm, phát hiện, nhìn nhận ra mục tiêu, khi nào báo cáo chỉ huy Chín Trí, Bảy Hát, Năm Lý, Tám Trăm cũng đưa ra những vấn đề cụ thể, tỉ mỉ, kèm theo cả sơ đồ. Nhờ vậy mà các trận đánh hầu hết đã thành công, giảm bớt sự thương vong cho đồng đội. Chỉ huy quân sự Cánh Đông Nam rất tin tưởng ở người chiến sĩ trinh sát “tai mắt” của mình. Chẳng bao lâu sau, trên địa bàn Tám Trăm trinh sát không mấy tên ác ôn tránh khỏi sự trừng phạt, dù cho chúng có bí mật dấu mặt, vỏ bọc có khéo đến đâu, anh cũng tìm ra. Những căn cứ địch trong vùng có được canh gác cẩn mật cỡ nào cũng không ra ngoài tầm ngắm của người chiến sĩ trinh sát xuyên Thủ Đức, Tám Trăm. Một số tên vì quá sợ hãi, phải bỏ xứ đi nơi khác
Chín Trí đã từng nói:
- Anh Tám là con mắt phải của tôi, hai anh em rất ăn ý nhau.