Trung đạo là gì? Đại trí độ luận quyển 43 viết: “Thường là một biên, đoạn là một biên, lìa khỏi cả hai biên này, thực hành trung đạo, chính là Bát nhã Ba la mật”.
Thoát ly “thường biên” và “đoạn biên”, chính là trung đạo. Trí tuệ tối thượng đủ để thể hội được trung đạo, chính là “Bát nhã Ba la mật đa”. Thường biên còn gọi là hữu biên, tăng ích biên. Đoạn biên còn gọi là vô biên, giảm tổn biên. Chấp trước thường biên thì gọi là “thường kiến” hoặc “hữu kiến”, chấp trước đoạn biên thì gọi là “đoạn kiến” hoặc “vô kiến”, cả hai được gọi chung là “biên chấp kiến”. Các tông phái Phật giáo đều cho rằng chính mình đứng trên lập trường của trung đạo, kỳ thực có sự phân chia sâu cạn, lược thuật như sau:
Bà sa tông: Quả sinh thời nhân diệt, nên xa lìa thường biên. Nhân diệt thời quả sinh, nên xa lìa đoạn biên.
Kinh lượng bộ: Pháp hữu vi sát na biến diệt, nên xa lìa thường biên. Pháp hữu vi tương tục không dứt, nên xa lìa đoạn biên.
Duy thức tông: “Biến kế chấp” chẳng phải chân thật tồn tại, nên xa lìa thường biên. “Y tha khởi” chân thật tồn tại, nên xa lìa đoạn biên.
Trung quán tông: Tất cả pháp thắng nghĩa là không, nên xa lìa thường biên. Tất cả pháp thế tục là hữu, nên xa lìa đoạn biên.
Hai ý đầu là quan điểm trung đạo của hai tông phái là Bà sa tông và Kinh lượng bộ, hai ý sau là quan điểm trung đạo của Duy thức tông và Trung quán tông. Trong bốn phái này, kiến giải về trung đạo của hai phái sau tương đối sâu hơn so với hai phái trước.
Qua quan điểm trung đạo của bốn bộ phái được nêu trên, có thể thấy rằng trung đạo mà Phật giáo nói là đứng trên lập trường “lý trí” để nhìn về chân lý, mà không phải chỉ cho sự êm dịu của phương diện “tình cảm”, cũng không phải sự chu đáo dày dặn trong việc “xử thế”. Kinh dạy rằng: “Bát nhã như bó đuốc lớn”, chính là nói, lấy trí tuệ lớn sau khi liễu ngộ trung đạo để đốt cháy mọi biên kiến. Do đó, trung đạo của Phật giáo chẳng phải là “chính” hay “phản”, cũng không phải là “hợp cả chính phản”, mà là triệt để lìa tất cả biên. Tư tưởng của ngoại đạo Ấn Độ có 62 loại, đều không ra ngoài thường biên và đoạn biên, dưới ngọn đuốc Bát nhã trung đạo của Phật giáo, tất cả đều lần lượt bị phá trừ không còn dấu vết.