Có một họa sĩ phương Tây muốn phác họa chân dung Chúa Jesus, thế là người họa sĩ này bèn cất công đi khắp thế giới tìm kiếm, mong mỏi tìm ra một người có tướng mạo trang nghiêm thánh khiết giống như Chúa Jesus để làm mẫu. Trải qua nhiều nỗ lực, cuối cùng người họa sĩ đã hoàn thành bức họa.
Vài năm sau có người góp ý: “Tuy bức chân dung Chúa Jesus này quả thật rất thánh khiết, nhưng nếu anh có thể vẽ thêm một bức chân dung ma quỷ để so sánh đối chiếu, thì sẽ càng làm tăng thêm rõ rệt sự khác nhau giữa thiện và ác”. Thế là người họa sĩ lại đi khắp nơi để tìm một người tướng mạo xấu xí, ma chê quỷ hờn để vẽ. Cuối cùng, anh nghe nói ở một nhà tù nọ, có một phạm nhân vô cùng gian ác, hắn phạm vào những tội sát sinh, trộm cắp, tà dâm, vọng ngữ, không việc ác nào mà hắn không làm, tướng mạo xấu xí trông giống ác quỷ.
Người họa sĩ liền thương lượng với cai ngục để phạm nhân kia làm người mẫu cho mình vẽ. Trong quá trình hoàn thiện bức tranh, người họa sĩ lại thấy phạm nhân đó có khuôn mặt rất hiền từ, hai bên trò chuyện mới vỡ lẽ, hóa ra phạm nhân này chính là người mẫu cho bức chân dung Chúa Jesus trước đây. Bởi vì thời điểm đó, sau khi nhận được khoản thù lao lớn của người họa sĩ, anh ta bắt đầu sa đọa, ăn chơi vô độ, cờ bạc rượu chè, nghiện ngập, v.v. và cuối cùng rơi vào cảnh lao tù. Nghe xong, ngoài việc cảm thấy tiếc cho phạm nhân ấy, người họa sĩ bắt đầu trầm tư suy nghĩ, rồi than thở rằng: “Hóa ra thánh nhân hay ma quỷ đều do con người chúng ta diễn xuất cả mà thôi”.
Trong Phật giáo cũng có một câu chuyện tương tự vậy: Một hôm, Tôn giả Xá Lợi Phất trông thấy một người bạn lâu ngày không gặp, thấy tướng mạo anh ta lại trở nên hung dữ, liền ngạc nhiên và hỏi nguyên do. Người bạn kể do gần đây anh ta đang điêu khắc một bức tượng quỷ La sát. Xá Lợi Phất bèn khuyên, do điêu khắc chân dung ma quỷ, do phải quán tưởng đến bộ mặt dữ tợn của La sát suốt một thời gian dài, cho nên gương mặt anh mới trở nên xấu xí như vậy. Đổi lại nếu anh điêu khắc tượng Phật, tâm anh sẽ đong đầy từ bi và nhân ái, từ đó sẽ khiến sắc diện của anh thay đổi, trang nghiêm phúc hậu, thế chẳng phải tốt đẹp hơn sao? Người bạn nghe xong liền chuyển sang điêu khắc tượng Phật, mấy năm sau, do tâm tính thay đổi mà tướng mạo của anh ta cũng trở nên từ bi hiền hòa hơn, ai nhìn thấy cũng đều sinh tâm hoan hỷ.
Cho nên, “sự chân thành ở trong tâm sẽ thể hiện ra bên ngoài”, tất cả đều chỉ do thức mà biến ra, chỉ do tâm mà hiện bày. Đó cũng chính là “một tâm mở hai cửa”: “cửa tâm chân như” tức là Phật tính, “cửa tâm sinh diệt” tức là phàm phu mà Đại thừa khởi tín luận đã nêu.
Làm Phật hay làm chúng sinh đều do tâm chúng ta mà ra, trong tâm có thiên đường của thần thánh và cũng có địa ngục của ác quỷ. Một ngày chúng ta không biết đã bao lần ra vào thiên đường và địa ngục? Đã mấy độ lên xuống giữa thánh nhân và ma quỷ? Trong tâm ta chứa đựng đầy đủ mười pháp giới. Trong mười pháp giới, con người là nút chuyển để quyết định sự thăng trầm lên xuống. Bởi vì trên cõi người có các cõi Phật, Bồ tát, Thanh văn, Duyên giác, dưới có địa ngục, ngạ quỷ và súc sinh. Kinh Phật có câu: “Tất cả đều do ý thức mà biến đổi, do tâm mà hiện ra”.
Sống trên đời, nếu chúng ta biết lấy tâm Phật để đối nhân xử thế, thì thế gian này cũng sẽ theo đó mà biến thành cõi Phật; còn nếu đem tâm ma quỷ ra để đối đãi mọi người thì thế giới ắt cũng sẽ trở thành địa ngục. Cõi Phật hay cõi ma quỷ đều cùng tồn tại trong tâm. Vậy bạn muốn thành Phật hay biến thành ma quỷ đây? Phải nên hết sức thận trọng.