Trước sự bội tín và hiếu chiến của kẻ thù Đảng, Nhà nước và toàn thể quân dân ta một lần nữa phải chủ trương thực hiện một cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện cùng với sự trở lại Tân Trào của Hồ Chủ tịch. Mặc dù lúc ấy, ta đã giành lại được chính quyền nhưng công cuộc kiến tạo đất nước vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, nhất là nạn đói của đồng bào Bắc Bộ vừa qua với hai triệu người chết. Vào ngày 16/9/1945, Tuần lễ vàng được phát động nhằm khắc phục tình thế thiếu hụt về kinh tế nói chung và cũng là dịp để quần chúng thể hiện lòng yêu nước qua những đóng góp thiết thực vào công cuộc khôi phục, xây dựng và giữ nước.
Bên cạnh đó, ta còn phải đối diện với những âm mưu xâu xé đất nước của quân Tưởng Giới Thạch, phái bộ Mỹ, tàn quân Pháp với sự hỗ trợ từ phía Anh, Ấn, Nhật tại Nam Bộ. Tuy nhiên, chúng nhanh chóng nhụt chí trước sự kiên cường, anh dũng của quân dân nơi đây và đoàn quân Nam tiến do Võ Nguyên Giáp dẫn đầu. Dù vậy, Hồ Chủ tịch vẫn xem chúng là kẻ thù chính của chúng ta. Trong khi đó, bè lũ quân Tưởng hòng thực hiện âm mưu “sắp xếp chế độ chính trị” tại miền Bắc Đông Dương nhưng sau cùng, chúng vẫn phải lùi bước trước khí thế của 30 vạn đồng bào yêu nước “hoan nghênh phái bộ Đồng minh”.
Nhận thức được việc chúng ta không thể đối đầu một lúc với nhiều kẻ thù, Người đã thực hiện một số chính sách hòa hoãn nhằm giữ nguyên sự thống nhất, đoàn kết chung bằng cách mềm dẻo, linh hoạt trong việc nhận định kẻ thù trước mắt. Trong thời gian này, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kí kết với Pháp Hiệp định Sơ bộ (06/3/1946) trên cương vị là một quốc gia tự do nằm trong Liên hiệp Pháp. Đứng trước các đại biểu vẫn ngoan cố của Pháp, Võ Nguyên Giáp đã đanh thép khẳng định: “Nếu tiếng nói của chúng tôi không được đáp lại, bản Hiệp định (Sơ bộ ngày 06/3/1946) không được tôn trọng thì chúng tôi sẽ không chịu trách nhiệm về tất cả những gì xảy ra trong tương lai,... Lịch sử sẽ chứng minh lời nói của chúng tôi là đúng”.
Sau này, Võ Nguyên Giáp đã rút ra bài học lớn thông qua việc thực tế đàm phán là lực lượng của nhân dân có lớn mạnh thì mới có sức nâng đỡ các công cuộc quân sự, ngoại giao. Có lẽ chính tiếng “sầm” khi đóng cửa và rời đi năm ấy của đồng chí Văn đã phản tỉnh kẻ thù và tiếp nối những thành công sắp tới với lời tuyên bố của Bác Hồ: “Không trước thì sau, tôi dám quyết rằng, Việt Nam nhất định độc lập, Trung, Nam, Bắc nhất định thống nhất” với sự trở lại Tân Trào lần nữa.