1 - BẢO VỆ, CỦNG CỐ VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA
Năm 1946, Chính quyền nhà nước mới còn non trẻ, nhân dân còn đói nghèo và không biết chữ, cùng với tình thế thù trong giặc ngoài, Hồ Chí Minh đã đưa ra quyết sách giải quyết 6 vấn đề cấp bách để cứu nguy dân tộc, trong đó quan trọng nhất là giải quyết nạn đói và nạn dốt. Người đề ra chiến dịch học chữ quốc ngữ, hướng đến cuộc Tổng Tuyển cử, bầu ra Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Cùng lúc phải đối phó với nhiều kẻ thù, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng nhận rõ kẻ thù nguy hiểm nhất lúc này là thực dân Pháp. Người nêu cao sách lược hòa hoãn với quân Tưởng ở miền Bắc để có điều kiện đối phó với quân Pháp ở miền Nam. Ngày 6-3-1946, Việt Nam và Pháp ký Hiệp định sơ bộ. Đây là bản Hiệp định độc lập ký với nước ngoài, có sự chứng kiến của nhiều bên, nhằm chứng tỏ Việt Nam là một quốc gia độc lập.
Vậy nhưng Pháp đã vi phạm Hiệp định. Chúng ngang nhiên thể hiện thái độ ngoan cố và có những hành động trắng trợn đối với nhân dân miền Nam Việt Nam. Hồ Chí Minh đi đến quyết định tổng động viên nhân dân hăng hái tham gia du kích và tăng gia sản xuất, thì kháng chiến chống Pháp mới có thể giành thắng lợi. Song song với quân đội chính quy, Người còn hết sức quan tâm đến xây dựng các lực lượng nửa vũ trang như dân quân du kích và dân quân tự vệ.
Quân Pháp ngày càng táo tợn vi phạm những thỏa ước đã ký kết. Phía Việt Nam không thể nhân nhượng thêm được, vì “chúng ta càng nhân nhượng, giặc Pháp càng lấn tới”. Hồ Chủ tịch ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”.
II- LINH HỒN CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP
Chủ tịch Hồ Chí Minh đề ra yêu cầu xây dựng Đảng vững mạnh, trong sạch và có uy tín trước nhân dân đồng bào. Đường lối kháng chiến của ta bước đầu đã làm thất bại chiến lược đánh vào chiến khu Việt Bắc, cơ quan đầu não của Đảng của địch vào mùa đông năm 1947. Cùng với với việc củng cố quân đội, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn đẩy mạnh các hoạt động về tuyên truyền đối ngoại, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của quốc tế đối với cuộc chiến tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.
Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định mở Chiến dịch Biên giới năm 1950 nhằm phá tan âm mưu phong tỏa của quân Pháp, cùng với việc củng cố và mở rộng căn cứ điểm Việt Bắc. Chiến dịch giành thắng lợi, thay đổi cục diện chiến tranh và mở ra trước mắt ta một con đường lớn dẫn đến ngày toàn thắng. Năm 1951, Mặt trận Liên Việt ra đời, được hợp nhất từ Mặt trận Việt Minh và Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam, nhằm củng cố thêm và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc.
Ngoài chăm sóc xây dựng quân đội và lực lượng vũ trang, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng chủ trương xây dựng nền tài chính quốc doanh và đẩy mạnh sản xuất, thực hành tiết kiệm. Chính trị, quân sự và kinh tế được đảm bảo sẽ có nền móng vững chắc cho văn hóa, giáo dục phát triển.
Pháp vẫn không từ bỏ âm mưu chiếm đoạt Việt Nam. Năm 1953, chúng còn điều Tham mưu trưởng lục quân của NATO là Nava đến Việt Nam, vạch ra kế hoạch rộng lớn nhằm tiêu diệt phần lớn chủ lực của ta. Tuy nhiên chúng đã gặp phải bộ đội chủ lực của ta phối hợp với quân đội Pathet của Lào tiến công ở Lai Châu. Quân Pháp buộc phải nhảy dù xuống Điện Biện Phủ và xây dựng cứ điểm có cơ cấu phòng ngự vô cùng kiên cố. Cả nước được lệnh hậu phương phối hợp cùng nhau để chi viện cho chiến dịch lịch sử.
Chiến thắng Điện Biên Phủ thắng lợi sau “năm mươi sáu ngày đêm/ khoét núi, ngủ hầm/mưa dầm, cơm vắt/ máu trộn bùn non”, lá cờ đỏ sao vàng anh dũng tung bay trên nóc hầm De Castries. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã gióng lên hồi chuông báo tử cho chủ nghĩa thực dân kiểu cũ. Hội nghị Gieneve được khai mạc, công nhận và tôn trọng chủ quyền của ba nước Đông Dương. Việt Nam bước vào nhiệm vụ mới: tăng cường lực lượng quân sự, xây dựng Quân đội nhân dân, thực hiện chính sách ruộng đất và tăng gia sản xuất, phục vụ đất nước trong thời kỳ mới.
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã cho thấy sự lãnh đạo tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng với kỹ thuật chiến đấu đầy khéo léo và tinh nhuệ của quân đội Việt Nam. Qua đây ta có thể thấy rõ được Người chính là linh hồn của cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, là biểu tượng của tinh thần quyết chiến quyết thắng của dân tộc anh hùng.