Uống bia và bia không cồn có hay?

Ai cũng biết Việt Nam là nước tiêu thụ bia thuộc loại nhiều nhất thế giới. Một đất nước kinh tế còn khó khăn là thế mà không hiểu tại sao dân chúng lại đốt tiền để mua bệnh và mang tai nạn giao thông về cho chính mình và những người xung quanh. Bạn tôi từ nước ngoài về công tác bảo với tôi, người ta nhìn Việt Nam bia rượu thấy bệ rạc quá.

Thống kê chính thức cho biết hàng năm Việt Nam uống ba tỷ lít bia. Là ủy viên Ban chấp hành Trung ương Hội Xuất bản Việt Nam, vừa đi dự Hội nghị thường niên lãnh đạo Hiệp hội Xuất bản các nước ASEAN từ Yangon, Myanmar trở về, tôi muốn nhắc lại một con số khác: mỗi người Việt chỉ đọc chưa đầy một cuốn sách (0,8 cuốn) mỗi năm. Bạn có thể giúp tôi dành ra một phút để suy nghĩ về hai con số này không ạ.

Tôi không muốn bàn về hậu quả của bia rượu bởi đã có quá nhiều bài viết về vấn đề này. Không chỉ là bạo hành, tai nạn giao thông, mất kiểm soát hành vi, bệnh tật mà là vấn đề giảm trí nhớ, suy thoái văn hóa, bệ rạc cách sống…

Tôi đã từng vào một quán ăn sáng trên đường đi công tác. Vừa vào chủ quán đã hỏi uống bia gì hay rượu gì. Tôi giật mình nghĩ chắc mình nghe nhầm: mới sáng ra mà đã uống bia, uống rượu thì bà chủ định cho chúng tôi nghỉ không làm việc cả ngày à. Uống tối thì về đi ngủ chứ uống sáng thì đến ngủ ở cơ quan ư?

Tôi có một anh người quen, có chức vụ khá cao nhưng suốt ngày thấy tin tức về nhậu nhẹt và bia rượu trên facebook của anh ấy. Không hiểu sao anh này nhậu và bia rượu nhiều thế. Không hiểu sức khỏe của anh ta sẽ như thế nào? Anh ấy là người đứng đầu một cơ quan nhà nước nên dĩ nhiên không ai dám động đến, nhưng lạ rằng tại sao anh ấy không hiểu tác hại ghê gớm của bia rượu. Buồn thay, anh ấy lại là dân… trí thức.

Biết tôi là doanh nhân Phật tử, mấy anh bạn hỏi ý kiến về bia không cồn. Họ hỏi tôi, bia không cồn có được gọi là bia chay hay không. Bởi được sản xuất từ lúa đại mạch, gạo... và không có cồn.

Thú vị thật. Không cần biết ngoại ngữ hay kiến thức về sinh học, bạn dễ dàng hiểu rằng gọi là bia không cồn là không đúng. Tất cả các loại bia này đều có cồn nhưng nồng độ cồn ở mức thấp. Trên báo chí thấy nói bia không cồn của Công ty bia Sài Gòn Bình Tây có hàm lượng cồn 0,5%. Ở các nước khác nhau, nồng độ cồn cho phép khác nhau.

Mấy ông bạn bảo tôi rằng bia không cồn là một giải pháp tốt cho những ai không muốn uống bia nhưng vẫn phải uống khi chiêu đãi, tiếp khách, ký hợp đồng. Nghe ra có vẻ có lý nhưng bao năm nay tôi không hề uống bia rượu mà có vẻ như vẫn có hợp đồng, vẫn kinh doanh khá.

Mấy vị khác nói với tôi rằng bia không cồn không gây bệnh, ít ảnh hưởng đến gan, tim, thận. Ô hay. Chính các bạn nói đấy nhé, ít ảnh hưởng hơn chứ không phải là không ảnh hưởng.

Lại thêm lý do nữa nói với tôi trưa nay rằng uống bia không cồn không bị say, không gây tai nạn giao thông, không thể làm càn, không giảm trí nhớ. Tôi giật mình: một lon có 0,5% nồng độ cồn thì uống 10 lon có thành 5% không?

Tự nhiên tôi nhớ đến thuốc lá điện tử. Để giảm hút thuốc lá, người ta đã nghĩ ra loại thuốc lá điện tử này. Và bạn cứ ngẫm về tác hại của nó xem đã về con số không chưa nào.

Trước khi viết bài này, tôi gọi điện cho 10 người bạn để hỏi ý kiến. Phần lớn (8/10) nói rằng uống bia không cồn vẫn hại cho sức khỏe. Có một bạn bảo rằng uống loại bia này giống như uống nước ngọt nên vô hại!!! Ô hay, ngay cả nước ngọt cũng có bổ béo gì đâu, chắc chắn dẫn đến béo phì, tiểu đường, hại men răng, ảnh hưởng đến đường tiểu.

Là Phật tử nên tôi xin phép được quay lại năm giới căn bản của cư sĩ tại gia. Chúng ta cùng xem lại giới thứ năm nhé, nuôi dưỡng và trị liệu.

Ý thức được những khổ đau do thói tiêu thụ không chánh niệm gây nên, con nguyện học hỏi cách chuyển hóa thân tâm, xây dựng sức khỏe cơ thể và tâm hồn bằng cách thực tập chánh niệm trong việc ăn uống và tiêu thụ. Con nguyện nhìn sâu vào bốn loại thực phẩm là đoàn thực, xúc thực, tư niệm thực và thức thực để tránh tiêu thụ những thực phẩm độc hại. Con nguyện không uống rượu, không sử dụng các chất ma túy, không ăn uống hoặc tiêu thụ bất cứ một sản phẩm nào có độc tố, trong đó có mạng lưới internet, phim ảnh, truyền thanh, truyền hình, sách báo, bài bạc và cả chuyện trò. Con nguyện thực tập thường xuyên trở về với giây phút hiện tại để tiếp xúc với những gì tươi mát, có khả năng nuôi dưỡng và trị liệu trong con và xung quanh con, không để cho tiếc nuối và ưu sầu kéo con trở về quá khứ và không để cho lo lắng và sợ hãi kéo con đi về tương lai. Con nguyện không tiêu thụ chỉ để khỏa lấp sự khổ đau, cô đơn và lo lắng trong con. Con nguyện nhìn sâu vào tự tính tương quan tương duyên của vạn vật để học tiêu thụ như thế nào mà duy trì được an vui trong thân tâm con, trong thân tâm của xã hội, và trong môi trường sự sống.

Rõ ràng trong giới thứ năm đã chỉ rõ, rằng chúng ta nên ăn uống trong chánh niệm, tránh tiêu thụ những gì độc hại, kể cả phim ảnh, phát thanh truyền hình và chuyện trò mà nếu như thấy có hại cho thân và tâm. Tiêu thụ ở đây không chỉ qua miệng, tức là ăn và uống mà qua cả năm giác quan khác: mắt, tai, mũi, thân và ý.

Tôi nghĩ, ngồi uống bia với các bạn nhậu là ta mất tư cách, mất oai nghi của người Phật tử. Ngồi uống bia không cồn, cứ cho là không hại sức khỏe đi nữa nhưng rất mất thời gian và tốn tiền. Người Việt Nam chúng ta đã nghèo rồi, nếu tiếp tục lãng phí thế này sẽ lại càng nghèo thêm. Tiền làm ra với bao công khó nhọc lại ném hết vào quán nhậu, vào bia. Nhớ rằng giá bia không cồn cũng đắt ngang với bia có cồn bình thường đấy nhé.

Tôi cũng thấy rằng ăn uống nhiều, la cà quán xá kéo theo cách sống ít vận động thân thể và trí óc. Vậy thì có phát triển được trí tuệ hay không ? Vậy thì có tăng được trí nhớ? Vậy thì vốn hiểu biết có lớn mỗi ngày hay lại tụt đi.

Là người làm xuất bản sách và thực sự đang lo cho giáo dục và văn hóa đất nước, tôi ngồi và thầm ước ao số tiền uống bia đó được dùng để mua sách, để lập thư viện và các phòng đọc, để tăng tri thức và văn hóa. Tôi ngưỡng mong thời gian uống bia và la cà quán xá thì mọi người dùng để đọc sách và hành thiền.

Mà khoan nói về những cái đó, nếu dành thời gian đi uống bia để lao động sản xuất, chúng ta sẽ làm ra của cải vật chất cho xã hội. Tương lai phụ thuộc vào ai, nếu không phải là vào bạn và tôi.