T
ại sao…
Ta sống. Ta thở. Ta đi lại. Ta nói chuyện. Ta suy nghĩ.
Ta chẳng bao giờ phải nghĩ về những chuyện này, vậy tại sao ta lại cần suy nghĩ về việc tư duy?
Tư duy là một việc rất tự nhiên. Ta sống và ta tự biết tư duy. Người thông minh có thể tư duy mà không cần học cách tư duy. Những người khác thì không thể tư duy được cho dù có nỗ lực đến thế nào đi nữa. Quan điểm này có gì sai?
Bởi vì...
Tư duy là kỹ năng cơ bản nhất của con người.
Kỹ năng tư duy của ta sẽ quyết định hạnh phúc và thành công của ta trong đời.
Ta cần tư duy để lập kế hoạch, để dẫn đầu, giải quyết vấn đề, mở ra cơ hội và tạo lập con đường tương lai cho bản thân.
Nếu không có năng lực tư duy, chúng ta sẽ giống như một đám lục bình trôi nổi vô định trên dòng nước, hoàn toàn không kiểm soát được vận mệnh của mình.
Tư duy là một việc vui vẻ và thú vị – nếu chúng ta biết cách làm cho quá trình tư duy trở nên vui vẻ và thú vị.
Tư duy và trí thông minh hoàn toàn khác nhau. Trí thông minh giống như mã lực của xe. Tư duy thì giống kỹ năng của người lái xe. Nhiều người có trí thông minh siêu việt nhưng lại là người tư duy kém và bị vướng vào “cái bẫy của sự thông minh”. Trong khi nhiều người kém thông minh hơn lại phát triển được kỹ năng tư duy ở trình độ cao.
Tư duy là một kỹ năng mà chúng ta có thể học hỏi, rèn luyện và phát triển. Nhưng trước tiên ta phải có mong muốn phát triển nó, tương tự như việc ta cần có mong muốn học cách đạp xe đạp hoặc lái ô-tô.
Nền giáo dục truyền thống tại các trường trung học và đại học chỉ dạy chúng ta một khía cạnh của tư duy.
Còn cảm xúc và các giá trị thì sao?
Có thể bạn tin rằng cảm xúc và giá trị là những điều quan trọng nhất trong cuộc sống.
Bạn đã đúng.
Đó là lý do tại sao tư duy lại quan trọng đến vậy.
Mục đích của tư duy là mang đến cho bạn các giá trị mà bạn đang tìm kiếm, giống như tác dụng của xe đạp là đưa bạn đến nơi bạn muốn đến. Tư duy giống như một chiếc xe giúp bạn tốn ít năng lượng hơn, đưa bạn đến đích nhanh hơn và giúp bạn đi được xa hơn. Vậy nên tư duy cũng giúp bạn tận hưởng các giá trị của bạn một cách hiệu quả hơn.
Bạn bị nhốt trong một căn phòng. Bạn cực kỳ muốn thoát khỏi căn phòng đó. Bạn muốn được tự do. Cảm xúc của bạn đang trào dâng. Lúc này, điều gì sẽ hữu dụng hơn: cảm xúc đang trào dâng hay chìa khóa để mở cửa căn phòng?
Có cảm xúc mà không có phương tiện thể hiện thì cũng chẳng ích gì. Đồng thời, cũng chẳng ích gì nếu bạn có chìa khóa nhưng lại không có khát khao muốn thoát khỏi căn phòng.
Chúng ta cần giá trị, cảm xúc và tư duy. Cảm xúc không thể thay thế tư duy. Tư duy mà không có giá trị thì chỉ là tư duy không mục đích.
Đây là cuốn sách về tư duy. Giá trị và cảm xúc đều quan trọng như nhau, nhưng vẫn chưa đủ nếu thiếu tư duy.