T
hời xa xưa, khi còn sống trong những cộng đồng săn bắt-hái lượm, chúng ta luôn nghi ngại người lạ và chỉ đối xử tốt với những người cùng bộ lạc với mình. Thế giới ngoài kia thật khắc nghiệt, vì vậy chúng ta phải tương trợ nhau để sống sót.
Thế nhưng cuộc sống bây giờ đã khác xưa. Chẳng còn mấy ai sống trong một nhóm nhỏ gồm những người sống với nhau cả đời và phụ thuộc nhau về mọi mặt. Ngày nay, chúng ta hiếm khi biết rõ hàng xóm của mình, và chúng ta cũng không thường sống mãi ở nơi mình đã sinh ra. Hầu hết chúng ta đều sống ở chốn đô thị với các cộng đồng tạm thời, và điều này có thể khiến ta cảm thấy khá cô đơn và lẻ loi.
Đối xử tử tế với người lạ giúp bạn kết nối chặt chẽ hơn với thế giới mình đang sống, việc này thách thức những định kiến của bạn và làm bạn tạm quên đi vấn đề của riêng mình.
Đối xử tốt với một người lạ (một người có thể chẳng bao giờ gặp lại bạn, và bạn cũng không được khen thưởng vì việc làm tử tế đó) là một hành động có sức mạnh thay đổi cuộc đời một con người.
Bạn không thể biết sự tử tế của mình sẽ tạo ra tác động gì, nhưng một điều chắc chắn là bạn đã giúp cuộc sống của ai đó dễ thở hơn một chút, dù chỉ bằng hành động nhường ghế ngồi cho một hành khách mệt mỏi.
Nếu bạn muốn sống trong một thế giới tươi đẹp, hạnh phúc và bình yên, tin vui là bạn có thể góp sức xây dựng một thế giới như vậy chỉ đơn thuần bằng cách làm việc tốt và biến bản thân trở thành chính những điều tốt đẹp đó.
366 ngày sống tử tế
Sau khoảng nửa năm nỗ lực sống tử tế, tôi bắt đầu hoài nghi không biết những gì mình đang làm có thật sự tạo nên sự khác biệt không. Hàng ngày tôi làm điều tử tế cho những người xa lạ, thế nên tôi chưa từng nhận được bất cứ phản hồi nào. Trong khoảng thời gian đó, tôi hỏi bạn bè và những người xung quanh xem họ có biết ai đang cần được động viên tinh thần không, và cô bạn Denise của tôi gợi ý tôi gửi quà cho anh bạn Stewart của cô ấy. Stewart đang bị xuống tinh thần sau ca phẫu thuật hông gần đây. Vì vậy, tôi gửi cho anh ấy một tấm thiệp tự làm có viết những lời động viên. Vài tháng trôi qua, Denise nói với tôi rằng Stewart đã nhận được tấm thiệp của tôi và rất thích nó. Tôi liên lạc với anh ấy để xin một cuộc hẹn. Vài tuần sau, chúng tôi chính thức gặp nhau. Stewart tâm sự với tôi, “Những lúc tâm trạng chạm đáy như thế, chúng ta chẳng cần gì nhiều để vực mình dậy. Tất cả những gì chúng ta cần chỉ là một nụ cười hoặc một lời động viên; hiệu ứng lan tỏa của những việc đó phi thường lắm đấy”. Anh nói tấm thiệp của tôi đã giúp anh bớt trầm cảm, và không lâu sau đó, anh bắt đầu hồi phục dần. Cuộc gặp gỡ đó giữa tôi và Stewart đã giúp tôi vững tin và tiếp tục sứ mệnh của mình vì tôi biết một hành động tử tế, dù nhỏ bé, cũng có thể tạo nên tác động hết sức tích cực.
Lan tỏa yêu thương
Vào dịp lễ Valentine năm 2012, tôi và một số người bạn đã tự làm và gửi một trăm năm mươi tấm thiệp Valentine đến những người hoàn toàn xa lạ ở khắp Luân Đôn. Mục đích của chúng tôi là tái khẳng định lễ Valentine là ngày lễ tình yêu của toàn nhân loại, chứ không riêng gì những cặp tình nhân. Hầu hết mọi người đều thích ý tưởng này. Tuy nhiên, vẫn có vài người nghi ngại từ chối nhận thiệp, có lẽ họ cho rằng chúng tôi đang muốn bán một món hàng nào đó hoặc đang cố thuyết phục họ ký vào biên bản gì đó. Một người đàn ông còn chửi thề với tôi. Nhưng bên cạnh đó, chúng tôi cũng nhận được rất nhiều cái ôm, nụ cười, những ly cà phê và rượu miễn phí, và tất nhiên không thiếu những lời cảm ơn. Suốt cả ngày hôm đó, chúng tôi đã trải qua biết bao niềm vui, phấn khởi và cả mệt mỏi nữa, vì chúng tôi phải đi từ Deptford đến các quán rượu ở Soho, nhà tù Holloway và công viên Hampstead Health. Chúng tôi đã gặp một người giao sữa, vài sĩ quan cảnh sát, một người đàn ông đứng dưới mưa mặc bộ đồ hóa trang điện thoại di động để quảng cáo cho một hãng điện thoại, các cặp đôi và gia đình đi dạo phố, khách du lịch và nhân viên văn phòng, công nhân xây dựng và những người vô gia cư, thậm chí chúng tôi còn gặp một ca sĩ opera mặc chiếc áo khoác nhung màu vàng kim. Chúng tôi gặp rất nhiều người lạ và đã làm nhiều người mỉm cười. Kể từ đó, năm nào tôi cũng thực hiện truyền thống này để nhắc mình nhớ rằng hầu hết mọi người đều thân thiện, tử tế và cởi mở. Tất nhiên, vẫn có một số người không có hứng thú nhận tấm thiệp thủ công có viên kẹo dẻo hình trái tim đính bên trên của chúng tôi, và chuyện đó cũng bình thường thôi.
Ngoài ra, có những cách thể hiện sự tử tế đỡ tốn công hơn mà vẫn mang lại hiệu quả tương đương. Bạn không cần phải ra khỏi vùng an toàn của mình hoặc bắt bản thân trở thành người hướng ngoại. Hãy khởi đầu một cách dễ dàng thôi. Bạn có thể bắt đầu bằng việc nghĩ tốt về mọi người. Hãy tập trung vào những điểm chung của con người chúng ta. Tất cả chúng ta đều cần ăn và ngủ, cần một chốn nương thân và tình yêu thương. Ai cũng từng trải qua những ngày tồi tệ. Thật khó chịu khi có người chen lấn để vượt xe lên trước bạn, nhưng những lúc như vậy, hãy tự nhắc bản thân rằng có thể họ đang phải trải qua những chuyện khó khăn. Hãy để ý lúc người khác đang có chuyện buồn khổ.
Hãy bắt đầu bằng việc nghĩ tốt về người khác.
Hãy để ý xem khi nào bạn có thể giúp đỡ những người lạ và nắm bắt cơ hội để làm việc đó. Bạn có thể thực hiện việc ấy ngay trên đường đi làm/đi học và trên đường về.
Mỉm cười
Để góp phần làm thế giới này ngày càng tươi đẹp hơn, mỗi người chúng ta hãy đối xử với người lạ theo cách chúng ta muốn mình được đối xử. Trước tiên, bạn hãy thử mỉm cười và chào hỏi những người bạn gặp. Hãy làm việc này hàng ngày trong vòng một tuần, và ghi chú lại xem mỗi ngày bạn trao đi và nhận lại bao nhiêu nụ cười, cũng như bạn cảm thấy thế nào về việc đó. Để thử thách này thêm phần thú vị, hãy cố phá kỷ lục của ngày hôm trước về số lượng nụ cười được trao đổi. Trong một số trường hợp, nụ cười của bạn sẽ kéo theo một cuộc trò chuyện. Bạn cũng sẽ nhận thấy mình gặp đi gặp lại một số người, và thậm chí họ có thể trở thành bạn của bạn.
Giúp đỡ người khác
Có vô số việc bạn có thể làm để giúp một ngày của người khác trở nên dễ dàng hơn. Hãy để ý và nắm bắt mọi cơ hội thể hiện lòng tốt. Hãy thử dành ra một tuần và tận dụng mọi cơ hội để làm việc tốt trong cuộc sống hàng ngày. Đừng quên viết vào nhật ký những việc bạn đã làm, thời điểm bạn làm việc đó, phản ứng bạn nhận được và cảm xúc của bạn khi nhận được phản ứng ấy. Một số việc tử tế bạn có thể làm là giúp người khác xách hành lý, túi đồ nặng, giữ cửa cho người đi sau, nhường ghế cho người khác, để ý xem có ai đang bị lạc không và chỉ đường cho họ, cho người khác mượn báo hoặc tạp chí khi bạn đã đọc xong, giữ cửa thang máy cho người khác, nhường chỗ đậu xe cho người khác,...
Điểm lại những việc tử tế
Vậy là bạn đã làm được một số việc tốt. Nếu có thời gian, bạn hãy thử làm việc sau. Hãy ghi lại những việc tốt bạn đã làm, nơi bạn đã làm việc đó và phản ứng bạn nhận được. Đánh dấu tick (ü) vào những việc bạn đã làm và tận hưởng “thành quả” của mình.
Sau đây là một số ví dụ:
- Hỏi thăm và trò chuyện đôi ba câu với nhân viên tính tiền ở cửa hàng.
- Nói với người giao hàng rằng họ đã làm việc rất tốt.
- Để lại một ít tiền trong máy bán hàng tự động cho người mua hàng kế tiếp.
- Để lại mẩu giấy nhỏ có viết lời cảm ơn nhân viên phục vụ ở nhà hàng (kèm theo tiền boa).
- Giúp người khác lấy đồ ở kệ trên cao trong siêu thị nếu họ gặp khó khăn với chuyện đó.
- Hỏi thăm một người đang đau buồn xem họ có cần giúp đỡ gì không.
- Đưa tiền lẻ của bạn cho người đang loay hoay tìm tiền lẻ.
- Giới thiệu với khách du lịch những điều hay ho nhất ở nơi bạn sống để họ khám phá và trải nghiệm.
Tử tế là một phép màu
Bạn đã làm được kha khá việc tốt và cảm thấy tự tin hơn rồi phải không? Bây giờ, hãy mạnh dạn thực hiện những việc táo bạo hơn một chút nhé. Có thể bạn cũng nghĩ ra một số ý tưởng cho riêng mình. Một lần nữa, đừng quên ghi chú vào sổ tay việc bạn làm, nơi bạn làm việc đó và cảm giác của bạn sau khi làm việc đó.
- Khi bạn mua một ly cà phê, hãy trả tiền cho hai ly cà phê để người tiếp theo được nhận một ly cà phê miễn phí.
- Để lại lời nhắn thân thiện trong một quyển sách của thư viện.
- Kẹp một tờ giấy ghi chú dưới cần gạt nước của một chiếc xe hơi với thông điệp, “Chúc bạn một ngày tốt lành”.
- Để lại một lời nhắn dễ thương ở những nơi công cộng, ví dụ như trên tấm gương của nhà vệ sinh công cộng, với thông điệp đại loại như, “Hãy nhớ là bạn được yêu thương”.
- Viết một lá thư với những lời lẽ chân thành cho một người lạ và đặt nó ở nơi công cộng, ngoài bì thư đề dòng chữ “Xin hãy đọc tôi”.
- Gửi thiệp mừng Giáng sinh, thiệp mừng năm mới hoặc các ngày lễ cho những người xa lạ.
- Tặng dù cho người khác vào một ngày trời mưa.
- Tặng vé số cho một người lạ.
Hãy là một siêu anh hùng tử tế
Hãy thử làm những việc dưới đây, và nghĩ xem bạn sẽ chọn loại “siêu năng lực” nào nếu bạn có thể biến thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn.
• Đến bắt chuyện với một người đang đứng lẻ loi trong một buổi tiệc. Bạn không bao giờ biết mình sẽ có một cuộc trò chuyện đáng nhớ và có khả năng làm thay đổi cuộc đời người khác thế nào đâu.
• Bênh vực một người đang bị bắt nạt hoặc bị quấy rối.
• Luôn để ý xem có ai đang cần đến sự giúp đỡ hay lòng tốt của bạn không.
Để ý hành động tử tế của người lạ
Hãy dành trọn một ngày để ghi nhận lại mỗi khi có một người lạ đối xử tốt với bạn. Ngoài ra, bạn có thể để ý cách những người lạ đối xử tốt với nhau. Quan sát người khác làm việc tốt cũng có thể khiến bạn cảm thấy vui vui trong lòng đấy.
Việc tử tế nên làm cho người lạ
• Thường xuyên khen người khác. (Việc này có vẻ hơi căng thẳng đối với bạn, nhưng tôi chưa từng thấy ai không mỉm cười khi được khen. Và bạn tập trung vào những người ít khi nhận được lời khen thì càng tốt.)
• Nói chuyện với người lạ. Câu mở lời và gợi chuyện tốt nhất là bình luận về thời tiết và thể thao.
• Thử nói “Xin chào, bạn khỏe không?” với người lạ tiếp theo mà bạn gặp.
Một hành động tử tế nhỏ bé còn đáng quý hơn ý định vĩ đại nhưng không bao giờ được thực hiện.
- Oscar Wilde