Chương IGiao tiếp - Nhịp cầu kết nối

ĐỂ SỨC HẤP DẪN CỦA BẠN LAN TỎA

Trong thế giới rộng lớn và phức tạp này, con người là thực thể sống động nhất và cũng là câu đố khó tìm ra lời giải nhất, vì giữa con người với nhau luôn có một mối quan hệ xã hội nhất định. Ngày nay, sở dĩ chúng ta phải bàn về đề tài này nhiều đến vậy vì giao tiếp xã hội đã trở thành môn học bắt buộc đối với những người muốn nâng cao, phát triển và hoàn thiện bản thân. Đối với người làm lãnh đạo, mức độ quan trọng của nó là điều không phải bàn cãi. Trong cuốn sách giáo trình thông dụng Các tầng lớp xã giao và vận may thịnh hành trên 20 năm nay ở Mỹ của nhà xã hội học nổi tiếng Adam Kim viết:

“Giao tiếp giống như một sức hấp dẫn tiềm ẩn trong tố chất căn bản của mỗi con người, nó có thể thổi luồng gió đầy sức sống vào những sự việc cứng nhắc khô khan, có thể làm cho những sự việc rối rắm, lộn xộn trở nên thông suốt, rõ ràng; quan trọng hơn, nó có thể đưa một người không có nhiều năng lực lên đỉnh cao của công danh sự nghiệp. Giả dụ đời người như một đỉnh núi tuyết, thì giao tiếp như cây đục băng giúp bạn trèo được lên đỉnh núi; giả dụ đời người là biển cả, thì giao tiếp chính là con tàu chở bạn trên hành trình chinh phục biển khơi; giả dụ đời người là một cuốn sách dày, thì giao tiếp chính là mật mã ghi lại thành công của bạn. Ngày nay, con người sở dĩ phải học cách giao tiếp là vì chúng ta đã có sẵn những điều kiện có lợi sau: một là vận may tốt nhất; hai là tham vọng mãnh liệt nhất; ba là cơ hội thể hiện nhiều nhất. Vì vậy, từ rất nhiều ví dụ thực tế thành công xung quanh tôi, tôi có thể đưa cho bạn đọc một lời khuyên ‘khả năng giao tiếp là phép màu giúp con người bước lên nấc thang của thành công, nó có thể khiến cho sức hấp dẫn của bạn lan tỏa vô tận và giá trị của bạn được nâng lên một cách đáng kinh ngạc’”.

Nếu dùng ngôn ngữ mộc mạc nhất để khái quát lại thì đó là: sức hấp dẫn và giá trị của con người được quyết định bởi khả năng giao tiếp. Ở đây, nếu ai đó có khát vọng đạt đến thành công đều phải công nhận ba chữ “nhất” mà giáo sư Adams đưa ra, giả dụ bạn gặp thất bại hoặc sự việc không như ý, thì đó là vì bạn đã không biết cách vận dụng ba chữ “nhất” kia một cách hợp lý vào các trường hợp giao tiếp; giả dụ bạn đạt được thành công như ý muốn, thì đó là vì hơn ai hết, bạn đã chứng minh một cách thấu đáo về cách vận dụng khả năng giao tiếp tuyệt vời của mình. Hãy ghi nhớ: giao tiếp là cây đục băng giúp bạn trèo lên núi tuyết, là con tàu đưa bạn vượt qua hành trình xa xôi, là mật mã ghi lại thành công của bạn. Khi gặp khó khăn, bạn nên đọc thuộc lòng câu nói này: “Sức hấp dẫn của giao tiếp là một loại ma lực!”

Giao tiếp là một khái niệm theo nghĩa rộng, nó là nhân tố xuất hiện trong những cuộc giao lưu, liên hệ giữa con người với nhau. Bất luận là với bạn bè, cấp trên, cấp dưới, bạn học, bạn đồng nghiệp, đồng hương… hay với những người trong đủ mọi ngành nghề khác, trong điều kiện nhất định thì vấn đề được đặt ra là làm thế nào để hoạt động giao lưu qua lại này diễn ra đúng mực và hiệu quả.

Giao tiếp - vấn đề từng bị con người lãng quên thì ngày nay nó đã giữ vị thế quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Trong điều kiện kinh tế tự cung tự cấp, con người có thể tự lực cánh sinh và sống cuộc đời tự do tự tại với ruộng đồng vườn tược. Thế nhưng, trong xã hội hiện đại với nền kinh tế hàng hóa phát triển như vũ bão, khó có thể tưởng tượng được chúng ta sống hạnh phúc khi không hề có mối liên hệ nào với những người xung quanh. Giao tiếp rộng và toàn diện đã trở thành sự đảm bảo quan trọng cho thành công của con người trong công việc cũng như cuộc sống hàng ngày.

NẮM CHẶT CƠ HỘI CÓ THỂ VUỘT KHỎI TẦM TAY

Mọi giao tiếp đều không phải là mù quáng, trong quá trình giao tiếp đó, bạn phải tìm ra và nắm bắt lấy các điều kiện và nhân tố của thành công. Do vậy, người lãnh đạo thành công là người luôn tìm kiếm cơ hội trong các mối quan hệ quanh mình.

Việc đáng tiếc nhất của đời người là cơ hội đi ngang qua bạn, còn bạn thì chẳng đạt được điều gì cả.

Hạnh phúc nhất của đời người là cơ hội đến với bạn, và giúp cuộc đời bạn bước sang một trang mới.

Nhà khoa học người Mỹ Karl Peter nói: “Nắm được cơ hội là nắm được vận mệnh, chạm vào cơ hội là chạm vào vàng. Cơ hội chẳng bao giờ hiển hiện trước mắt bạn rõ mồn một, bạn phải dùng trí tuệ của mình để giải mã.”

Cơ hội đặt ra bài toán khó trước mắt chúng ta vì nó thần bí mà khó giải, ngẫu nhiên mà khó dự đoán. Thực sự, cơ hội đem đến cho chúng ta thành công thì đồng thời cũng đi kèm với khó khăn, vất vả. Nhà khoa học người Anh William Charles từng nói: trên đời có ít nhất bốn thứ mà bạn không bao giờ có thể lấy lại được, đó là lời đã nói ra, tên đã bay khỏi cung, thời gian đã trôi qua và cơ hội đã vuột mất.

Có bao nhiêu người đang thầm than thân trách phận rằng, mặc dù họ đã cố gắng hết sức mà vẫn trắng tay. Thế nhưng, trong số đó có bao nhiêu người biết thầm tiếc cơ hội đã vuột mất một cách đau đớn đây? Có lẽ, đợi đến khi bạn bạc đầu rồi mới thực sự thấy thấm thía giá trị của nó.

Nhưng đó không phải là cái cớ bạn có thể vin vào để tha thứ cho bản thân mình. Chúng tôi hi vọng bạn có thể mở toang cánh cửa còn đang khép chặt và mở to hai mắt, nắm chặt nắm tay để sẵn sàng tóm gọn mọi cơ hội có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, từ đó thực hiện mục tiêu của đời bạn một cách nhanh hơn, cao hơn, mạnh hơn và tìm được chỗ đứng cho riêng mình trong xã hội cạnh tranh ngày một khốc liệt này.

Liệu điều này có quá khó không? Có lẽ, đối với những người không có ước mơ, hoài bão; chí lớn nhưng tài mọn thì câu trả lời là có. Vì vậy bạn cần nâng cao nhận thức, học cách nắm bắt cơ hội, và cần hiểu rằng có ai đó dẫu muốn thừa nước đục thả câu cũng không phải dễ dàng.

Cơ hội giống như người phụ nữ đeo mạng che mặt, bạn buộc phải biết cách làm thế nào để tìm thấy nàng, giữ lấy nàng, đợi chờ nàng, chiều lòng nàng. Và áp dụng tất cả những chiêu thức mà bạn có như thừa thắng xông lên, của người phúc ta… thì cuối cùng mới có thể chiếm được trái tim của người đẹp, sau đó vén tấm mạng che mặt của nàng lên, bạn sẽ được chiêm ngưỡng nụ cười rạng rỡ nàng dành cho bạn.

CƠ HỘI KHÔNG CÒN LÀ THẦN BÍ

Cách thức nắm bắt cơ hội giờ đây không còn là điều thần bí, cao siêu, không thể với tới nữa. Bạn sẽ thấu hiểu sâu sắc hơn câu nói: “Người thông minh luôn nắm bắt được mọi cơ hội, người thông minh hơn nữa sẽ biết cách không ngừng tạo ra cơ hội.”

Tâm niệm của chúng tôi là để vuột mất cơ hội là sai lầm lớn nhất, cảm nhận được cơ hội là trí tuệ lớn nhất, nắm bắt được cơ hội là thành công lớn nhất, thực hiện được cơ hội là niềm vui lớn nhất.

Giao tiếp xã hội là nhằm tạo ra cơ hội. Trong cuộc sống có những việc rất kì lạ, một khi bạn bước chân ra khỏi cửa, kết giao với mọi người, bạn sẽ thấy xung quanh mình tràn ngập cơ hội và bớt đi đau khổ nếu lâm vào bước đường cùng.

VẬN DỤNG LINH HOẠT “MẠNG LƯỚI QUAN HỆ”

Bạn đã từng có trải nghiệm như thế này chưa: khi bạn gặp phải khó khăn nào đó, muốn tìm người giúp đỡ, nhưng chợt nghĩ ra, trước đó lẽ ra bạn nên đến thăm hỏi họ, bây giờ có việc cần nhờ vả mới đến tìm, liệu có quá đường đột không?

Để châm biếm việc nhờ vả khi gặp chuyện, người Trung Quốc dùng một câu rất ngắn gọn là “Thường ngày không thắp hương, gặp chuyện ôm chân Phật”. Còn tục ngữ của họ nói rất hay: “Thường ngày năng thắp hương, lúc cần có người giúp”. Những người làm lãnh đạo thực sự biết cách tận dụng các mối quan hệ đều là những người có con mắt nhìn xa trông rộng khi bất ngờ gặp khó khăn, họ mới nhận được sự giúp đỡ từ người khác.

Không nói chắc bạn cũng biết, khoản đãi hay tặng quà cho những người mang lại lợi ích cho bạn là việc cần làm, nhưng khoản đãi thế nào, tặng quà ra sao, lúc nào nên khoản đãi, khi nào tặng quà… lại không hề đơn giản.

Sau khi người ta giúp đỡ mình rồi bạn mới tặng quà thì đối phương nhất định sẽ nghĩ, việc bạn làm là lẽ đương nhiên. Nếu chưa từng nhờ cậy người ta việc gì mà bạn vẫn gửi quà thì người nhận ắt hẳn sẽ phải nghĩ khác. Tặng quà cho cấp trên mới nhậm chức và cho thủ trưởng sắp chuyển công tác, hiệu quả đem lại cũng khác nhau rõ rệt. Tặng quà cho người vốn là cấp trên của mình, nhưng nay sắp chuyển sang bộ phận khác, đảm nhận chức vụ mới, sẽ làm người đó vô cùng cảm kích. Có một người từng làm cục trưởng ở một cơ quan cấp bộ, cứ vào dịp cuối năm, quà cáp và thiệp chúc mừng chất ở nhà ông cao như núi. Nhưng ngay năm đầu tiên sau khi ông về hưu, quà cáp ông nhận được chỉ còn vài món, mà thiệp chúc mừng thì càng không thấy đâu. Trước đây, cứ vào dịp lễ tết, khách khứa lũ lượt đến thăm thì nay hầu như chẳng có ai. Trong lúc ông cảm thấy thấm thía cảnh thất thế, thì có một cấp dưới mang quà đến hỏi thăm. Lúc tại vị, ông chẳng hề coi trọng người này, nhưng nay người đến thăm ông lại chính là anh ta, bất giác ông cảm thấy xúc động đến rơi nước mắt. Bẵng đi hai, ba năm sau, người cấp dưới kia được đề bạt trọng dụng. Anh ta đã mời ông làm cố vấn cho cơ quan cũ, đương nhiên là ông nhận lời, bởi vì trong lúc xây dựng mối quan hệ với ông chẳng đem lại lợi lộc gì, nhưng anh ta vẫn đến thăm hỏi. Ông cảm kích trước tấm chân tình của anh ta và suy nghĩ: “Một ngày nào đó, chỉ cần có cơ hội, mình nhất định phải báo đáp ân tình này”.

Người lãnh đạo khi bàn bạc công việc hoặc sách lược với cấp dưới, để việc thuyết phục diễn ra một cách thuận lợi thì việc tạo ra bầu không khí trước khi diễn ra việc chính là rất cần thiết.

Nếu lãnh đạo và nhân viên có thể thảo luận, trao đổi ý kiến và đồng tình nhất trí với nhau trong không khí thân thiện, hòa nhã, thì không chỉ nhân viên có thể tích cực bàn mưu hiến kế, tự do phát biểu, đưa ra ý kiến, phân tích thiệt hơn, mà trong bầu không khí thoải mái đó, lãnh đạo cũng có thể sáng suốt phân biệt đúng sai và đưa ra những lựa chọn đúng đắn.

Có thể thấy, tạo không khí thân thiện là điều cần thiết cho việc nghiên cứu phương án, phối hợp với cấp dưới. Ví dụ như trưởng bộ phận kinh doanh của công ty A đang bàn bạc bước tiếp theo trong công việc bán hàng với các nhân viên của mình. Mục đích của cuộc họp lần này là lập ra phương án hiệu quả nhằm chiếm lĩnh mảng thị trường điện máy phía Đông Nam. Nhiệm vụ của dự án này khá nặng nề, chủ nhiệm Trần vẫn chưa nghĩ ra hướng nào khả thi. Vì vậy, để tất cả nhân viên có thể phát huy hết khả năng của mình, chủ nhiệm Trần đã tạo ra bầu không khí hết sức thoải mái cho mọi người tự do thảo luận. Cuộc họp không diễn ra ở phòng hội nghị như bình thường, mà mọi người cùng ngồi bệt quanh một chiếc bàn nhỏ, với vài chai nước ngọt, một đĩa điểm tâm. Trong không khí thoải mái đó, không còn cảnh tượng mọi người công kích lẫn nhau như trước đây, mà cùng nhau công nhận ưu điểm của phương án được đưa ra, sửa lại những điểm chưa hợp lý. Cứ như vậy, sau một giờ đồng hồ những công việc lớn đã được hoàn thành. Quả nhiên sau khi đi vào thực hiện, sản phẩm tủ lạnh của công ty A đã hoàn toàn chiếm lĩnh thị trường phía Đông Nam.

Vì thế, bầu không khí thoải mái, dễ chịu có lợi cho việc phát huy tính tính cực của nhân viên, giúp họ thoát khỏi trạng thái căng thẳng vốn có khi làm việc để tập trung suy nghĩ, tìm cách giải quyết vấn đề.

Người lãnh đạo khi trao đổi với cấp dưới cũng nên đặt điều này làm quy tắc nhằm tạo ra bầu không khí cởi mở, khiến họ không còn cảm thấy đây là quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới nữa mà là bạn bè giúp đỡ lẫn nhau. Như vậy, chẳng những có thể đưa ra được các phương án giải quyết thông thường, mà có khi còn xuất hiện những cách làm vô cùng linh hoạt, thậm chí nghe qua tưởng chừng rất hoang đường, nhưng thêm một con đường là thêm một cơ hội thành công, công ty có thêm cơ hội kinh doanh.

Hãy ghi nhớ, bầu không khí cởi mở luôn là chiếc nôi sản sinh ra “thần cơ diệu kế”.

TẠO MỐI QUAN HỆ TỐT ĐẸP VỚI CỘNG ĐỒNG

Có một nhà máy sản xuất gốm sứ ở bang Ohio, Mỹ, không may bị ngọn lửa thiêu trụi chỉ trong vòng một đêm. Nhà máy này lại không hề đóng một khoản bảo hiểm nào, xem ra số phận của nó đã được định đoạt là sẽ hoàn toàn biến mất khỏi bang Ohio. Tuy nhiên, sau trận hỏa hoạn, vào buổi sáng ngày hôm sau, đã diễn ra một cảnh tượng xúc động. Công nhân của nhà máy, các hộ gia đình trong thị trấn, ông chủ của các quán giải khát và khách sạn, tiểu thương buôn bán và các linh mục, mọi người đều không hẹn mà cùng nhau tụ họp trên đống đổ nát và cùng nhau dọn dẹp tàn tích của trận hỏa hoạn. Chỉ trong vài tháng ngắn ngủi sau đó, mọi người ai có tiền thì góp tiền, ai có sức thì góp sức, trên đống đổ nát ngày nào lại mọc lên công xưởng của nhà máy với diện tích 20.000m2. Nhà máy gốm sứ rất nhanh sau đó đã đi vào hoạt động trở lại.

Vì sao nhà máy này có được “nhân duyên” tốt đến vậy? Nguyên nhân nằm ở chỗ, người chủ của nhà máy thường ngày vô cùng coi trọng quan hệ hữu hảo với những người dân xung quanh, thật đúng với câu tục ngữ “bán anh em xa mua láng giềng gần”.

Mọi doanh nghiệp đều không thể sống trong môi trường tách biệt với thế giới bên ngoài, mà luôn nằm trong một cộng đồng nhất định. Xung quanh doanh nghiệp có các đơn vị đoàn thể xã hội và dân cư. Họ hợp thành cộng đồng sinh hoạt tương đối độc lập, trong cuộc sống cũng như công việc thường ngày có ảnh hưởng, tác động lẫn nhau. Những đơn vị đoàn thể xã hội và dân cư này có thể coi là quần chúng của doanh nghiệp, mối quan hệ giữa hai thực thể này có thể gọi là mối quan hệ cộng đồng của doanh nghiệp.

Quan hệ cộng đồng hay còn gọi là quan hệ khu vực, quan hệ môi trường và quan hệ láng giềng. Đối với bất kì tổ chức xã hội nào, quan hệ cộng đồng rất quan trọng. Đối với doanh nghiệp, mối quan hệ này lại càng trở nên quan trọng hơn vì hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có thể tiến hành thuận lợi hay không đều phụ thuộc vào các dịch vụ xã hội như giao thông vận tải, điện nước, bảo vệ trị an, bảo hiểm phòng hỏa hoạn…; cuộc sống hàng ngày của nhân viên doanh nghiệp cũng như người nhà của họ lại phụ thuộc phần lớn vào các cửa hàng, siêu thị, bệnh viện, trường học, nhà trẻ… của khu dân cư. Nếu người lãnh đạo doanh nghiệp xử lý không ổn thỏa mối quan hệ với cộng đồng xung quanh, hàng ngày doanh nghiệp sẽ sống trong tiếng kêu ca, oán thán từ tứ phía. Vì vậy, cho dù quy mô doanh nghiệp lớn hay nhỏ, người lãnh đạo đều phải bỏ nhiều công sức vào việc xử lý tốt các mối quan hệ với cộng đồng, nếu không, sẽ khó tránh khỏi kết cục bi thảm như nhà máy trong câu chuyện dưới đây.

Đầu năm 1983, tại một huyện nọ của tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, mọc lên một nhà máy sản xuất đất đèn. Nhà máy này được đặt ở thôn Lưu, cách thị trấn huyện 5km. Trong điều kiện sản xuất bình thường, hàng năm nhà máy có thể đóng góp vào ngân sách nhà nước 6 tỉ Nhân dân tệ và là doanh nghiệp trọng điểm trong huyện. Mùa đông năm đó, thời tiết thay đổi bất thường, cây cối cùng gia súc của khu vực này bỗng nhiên chết hàng loạt, đặc biệt là hàng cây bạch dương dọc hai bên đường vào nhà máy cũng bị chết khô. Người dân địa phương nhốn nháo bàn luận, cho rằng sự việc có liên quan đến khí thải của nhà máy, thế là họ không ngừng đưa ra kháng nghị với nhà máy. Đối mặt với sự kiện cáo của nhân dân, lãnh đạo nhà máy không biết phải làm thế nào, đành cầu cứu chính quyền huyện ra mặt giải quyết, nhưng chính quyền đã không kịp thời đưa ra được bất kì biện pháp nào để xử lý. Hậu quả là dân chúng phẫn nộ, phá hỏng con đường duy nhất dẫn vào nhà máy, khiến cho nguyên liệu cần thiết và sản phẩm của nhà máy không thể tiến hành lưu thông. Nhà máy này đã buộc phải đóng cửa, ngừng hoạt động vĩnh viễn.

Có thể thấy, quan hệ cộng đồng tốt đẹp có ý nghĩa không hề nhỏ đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Để có được điều này, doanh nghiệp không được xây dựng tiền đồ của mình trên sự tổn hại lợi ích của cộng đồng dân cư mà nên nỗ lực bảo vệ môi trường sống của cộng đồng.

Đúng như một nhà quan hệ công chúng người Mỹ trong cuốn sách Sổ tay quan hệ công chúng đã viết như sau: “Quan hệ công chúng bắt nguồn từ quan hệ cộng đồng, hơn nữa, nên nhận thức rằng quan hệ cộng đồng là một bộ phận cấu thành đặc thù của quan hệ công chúng, đáng được xem xét, lên kế hoạch và thực thi… Mối quan hệ cộng đồng tốt sẽ đem đến lợi ích vô tận cho doanh nghiệp.”

Doanh nghiệp nên làm thế nào để xây dựng tốt mối quan hệ cộng đồng này? Quan trọng nhất là cần làm tốt hai việc sau đây: một là nỗ lực phục vụ cho cộng đồng, hai là tăng cường mối dây liên lạc với họ. Làm tốt hai điều này, người lãnh đạo như bạn đã hoàn thành nhiệm vụ.

ĐỂ TRUYỀN THÔNG LÊN TIẾNG GIÚP BẠN

Có người nói, phóng viên là ông vua không cần vương miện, tính chất công việc họ làm khiến họ được tôn trọng bội phần. Vì vậy, người lãnh đạo nên là một người có tâm, kết giao rộng với giới truyền thông, chưa biết chừng đến một lúc nào đó họ sẽ giúp ích không ít cho bạn.

1. Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với giới truyền thông

Mục đích khi kết giao với giới truyền thông là lan truyền thông tin một cách rộng rãi nhất, để mọi người hiểu và ủng hộ công việc của bạn. Kĩ xảo của việc kết giao này có thể thu gọn trong hai từ “chân thành, chủ động”. Bạn nên nghiên cứu cặn kẽ đối tượng truyền thông mà bạn sẽ kết giao, làm quen với các phóng viên đưa tin của báo chí và đài truyền hình, truyền thanh ở địa phương, chủ động liên hệ với những phóng viên, biên tập viên liên quan, tin cậy và hỗ trợ lẫn nhau với tinh thần đoàn kết, hợp tác.

2. Chủ động cung cấp nguồn tin chính xác, tin cậy và có giá trị cho giới truyền thông

Ngoài những tin tức thời sự mà báo chí yêu cầu, điều quan trọng hơn là kịp thời cung cấp những tin có lợi cho việc xây dựng cảm tình của độc giả, thính giả và khán giả đối với doanh nghiệp.

3. Phải chú ý đến lượng giá trị của tin tức thời sự

Nếu bạn tùy tiện gửi tin tức, bài viết cho giới truyền thông, thì người phụ trách các mảng tin đó sẽ coi nhẹ giá trị của nguồn tin, bài bạn cung cấp. Chỉ có những đề tài mang tính sáng tạo mới có thể nhận được sự coi trọng của họ.

4. Chú ý khi gửi thư hoặc bài viết cho báo chí

Khi thực hiện công việc này, bạn cần coi báo chí như đồng nghiệp của mình. Đương nhiên, nếu bạn có cam kết “cung cấp tin tức độc quyền” với một cơ quan báo chí nào đó thì hãy tuân thủ theo cam kết, không được gửi một tin cho nhiều báo.

5. Tổ chức tốt cuộc họp báo

Khi tổ chức họp báo, nên mời lãnh đạo cấp cao nhất của doanh nghiệp tham gia, nhằm nâng cao sức ảnh hưởng trong việc kết nối với giới truyền thông. Trước khi mở cuộc họp báo phải làm công tác chuẩn bị kĩ càng.

Căn cứ vào thành phần đối tượng tham gia họp báo để chuẩn bị một vài đề tài mà họ có thể thấy hứng thú. Cần hết sức thả lỏng, bình tĩnh và nhớ rằng bạn là người trong cuộc, không phải người lạ. Phải nhanh chóng tham gia vào cuộc tranh luận của đề tài nào đó. Đừng đặt mục tiêu duy nhất của việc tham gia này vào chuyện lợi dụng người khác, nếu chỉ chăm chăm để đạt được mục đích của mình sẽ làm cho người khác nảy sinh tâm lý đề phòng với bạn. Tiếp cận người bạn muốn quen biết, câu mở đầu có thể nói là: “Tôi vừa nghe thấy các vị nói về… Tôi cảm thấy rất hứng thú, xin hỏi…” Tỏ ra hứng thú với chủ đề nói chuyện của người khác là cách tốt nhất để tham gia cùng họ. Cần làm cho mình trở thành đối tượng được chú ý và nổi bật lên khỏi đám đông. Ví dụ: mặc trang phục độc đáo, nhắc đến hai bé trai song sinh của mình, kể cho mọi người những trải nghiệm khác thường của bạn…

6. Đích thân tiếp đón nhà báo đến làm việc

Cần chân thành, thẳng thắn trả lời các câu hỏi phỏng vấn, không những phải nắm rõ tình hình các vấn đề trong công ty, mà còn phải nắm được các vấn đề liên quan đến công ty, cơ quan nơi mình công tác, ví dụ như các vấn đề trong cùng lĩnh vực, tình hình mới xuất hiện trong xã hội, như vậy mới có thể làm tốt công việc được giao.

KẾT HỢP TỐT MỌI NGUỒN LỰC

Người lãnh đạo phải biết kết hợp các nguồn lực để tạo nên sức mạnh lớn nhất, điều này đòi hỏi bạn phải có khả năng giao tiếp và kiểm soát tốt. Người lãnh đạo khi sử dụng quyền lực không nên quá cứng nhắc, hãy thử đổi góc nhìn, học tập kinh nghiệm thành công từ quân đội.

Tướng quân Eisenhower (1890 - 1969) là thủ lĩnh quân sự cấp cao nổi lên sau Đại chiến Thế giới lần thứ hai. Lúc đó, ông từng lãnh đạo liên minh quân đội Anh, Pháp, Mỹ với hàng triệu quân sĩ đánh bại thế lực hung hăng kiêu ngạo của Hitler và đội quân phát xít Đức. Dưới trướng ông cũng có vô số các sĩ quan cao cấp trong quân đội, trong đó rất nhiều người là những nhân tài có cá tính mạnh, như tổng chỉ huy quân tiền trạm của quân đội Anh - tướng Batter, hay đội trưởng đội lục quân tác chiến của Pháp - tướng Monteney. Những sĩ quan này đều từng lập chiến tích hiển hách. Với vai trò là thủ lĩnh của quân Đồng minh, tuy có quyền lực to lớn chỉ huy toàn quân đội, nhưng thuộc hạ của ông đều là những tướng lĩnh cao cấp đến từ nhiều quốc gia nên khi lãnh đạo họ, tướng Eisenhower cũng phải hết sức cẩn trọng, để tránh xảy ra những chia rẽ hoặc xung đột không cần thiết.

Trong Đại chiến Thế giới lần thứ nhất đã từng xảy ra một trường hợp tương tự. Nước Pháp - một trong số thành viên của các nước Đồng minh lúc đó - có một vị tướng tên là Chirsé. Quân đội viễn chinh Pháp do ông chỉ huy được chỉ định nằm dưới sự chỉ huy của vị tướng lừng danh người Anh Foldeter. Trong một lần tổn thất quân số nghiêm trọng sau chiến dịch, do mất mát tương đối lớn, để chấn chỉnh lại quân ngũ, tăng cường sức mạnh thống lĩnh, tướng Foldeter quyết định sắp xếp lại thành viên quân đội. Ông yêu cầu lực lượng do Chirsé chỉ huy tách ra và nhập vào quân Anh, để đảm bảo thực lực chủ chốt của quân Anh sau tổn thất.

Đối mặt với quyết định này, tướng Chirsé đắn đo suy xét rất kĩ. Ông cho rằng làm như vậy sẽ tổn hại đến sự tôn nghiêm và hình tượng của quân đội Pháp, nên cuối cùng đã kiên quyết không tuân theo sự sắp xếp đó. Quyết định này đã nhận được sự đồng tình của các sĩ quan và binh lính trong quân đội Pháp, thậm chí Thống soái của Liên quân Anh cũng tán thành ý kiến và cách làm của ông. Cuối cùng, tướng Chirsé đã giữ vững được sự toàn vẹn của quân viễn chinh Pháp. Đội quân kiên cường được mệnh danh là “tiên phong thần kì” này đã thể hiện sức mạnh đoàn kết tập thể phi thường và tố chất quân đội khiến mọi người không thể không hài lòng, khâm phục và ca tụng. Trong cuộc chiến, họ đã xuất sắc hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Bài học trong chiến tranh này đã giúp cho Eisenhower hiểu rằng, tuy ông tạm thời có quyền lực tối cao trong việc lãnh đạo quân Đồng minh, nhưng vấn đề nằm ở chỗ, quân đội của ông không chỉ là người Mỹ, mà còn cả người Anh, người Pháp. Trong hoàn cảnh đó, mọi người nên cùng nhau bàn thảo, đồng tâm hiệp lực, đánh bại kẻ thù chung của các nước Đồng minh là phát xít Đức.

Điều này cho thấy, tướng Eisenhower vô cùng thận trọng trong việc lãnh đạo của mình. Trên thực tế, mặc dù ông là một tướng lĩnh cao cấp bậc nhất trong quân đội, nhưng chính bản thân ông chưa từng trực tiếp ra chiến trường chiến đấu. Trong Đại chiến Thế giới lần thứ nhất, ông mới chỉ là sĩ quan huấn luyện cấp thấp, chuyên phụ trách huấn luyện bổ sung quân số. Lúc đó chiến trường Pháp vô cùng cần quân tiếp viện, các binh sĩ do ông huấn luyện chủ yếu đều được điều ra chiến trường. Chính Eisenhower cũng rất muốn được tham gia chiến đấu, nhưng ông không có cơ hội đó, bởi vì nhiệm vụ của ông là phụ trách huấn luyện thêm nhiều lực lượng bổ sung mới. Vì thế trong suốt thời gian đó, ông chỉ ở căn cứ huấn luyện quân sự hậu phương của Mỹ.

Còn giờ đây, ông đã là thống soái của hàng triệu quân Đồng minh. Thống lĩnh một đội quân hùng hậu tham gia tác chiến từng là mơ ước lớn nhất đời ông, thì giờ đây đã trở thành hiện thực. Ông phải hoàn thành công việc lãnh đạo này một cách thành công, sách lược lãnh đạo của ông nằm ở thuật thương thảo, điều phối.

Lúc đó, quân đội do Eisenhower chỉ huy, ngoài quân Mỹ chiếm số lượng đông đảo nhất, thì xếp thứ hai là quân đội Anh. Ông bèn thương thảo với các sĩ quan cao cấp của quân đội Anh, nhằm lôi kéo lòng người, giành được sự ủng hộ của họ để dễ bề phối hợp chiến đấu một cách thuận lợi.

Vào thời điểm đó, Eisenhower đã nhường các vị trí phó thống soái và nhiều chức vụ cao cấp khác cho những sĩ quan mang quốc tịch Anh đảm nhiệm, ví dụ như phó thống soái dưới ông là tư lệnh lục quân người Anh, Andrew Denter. Hoặc quyền chỉ huy tối cao của lực lượng hải quân được giao cho sĩ quan tuổi đời còn rất trẻ quốc tịch Anh, tên là Strathclyde Murben.

Eisenhower đã thương thảo, bàn bạc và lấy những điều kiện nhất định làm cơ sở để điều phối, thực hiện khả năng lãnh đạo của ông. Phương thức bàn thảo, trao đổi ý kiến này không chỉ được vận dụng thành công trong quân đội, mà còn ở các lĩnh vực, ngành nghề khác. Là một nhà lãnh đạo, bạn cũng có thể vận dụng một cách linh hoạt nhằm tăng hiệu quả, thực hiện thành công mục đích lãnh đạo của mình.

LỢI DỤNG CHÍNH PHỦ GIẢI QUYẾT CÔNG VIỆC CHO BẠN

Trong thời buổi kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt, môi trường sinh tồn của doanh nghiệp ngày càng phức tạp, khó khăn và những vấn đề họ phải đối mặt ngày càng nhiều. Điều này ví như trên mặt biển sóng lớn cuộn trào, những con thuyền nhỏ muốn trụ vững đều phải vật lộn với hoàn cảnh khắc nghiệt, để tránh bị sóng lớn lật thuyền hay va chạm với những con thuyền khác. Như vậy, làm thế nào để tăng cường khả năng chống lại rủi ro cho bản thân? Nhiều khi, chính phủ sẽ có vai trò không thể dự đoán trước trong chuyện này.

Có thị trường, tất sẽ có cạnh tranh; có cạnh tranh, tất sẽ có khả năng đụng độ giữa những người trong ngành với nhau. Trong hoàn cảnh đó, tranh thủ được sự ủng hộ của chính phủ để giảm thiểu hoặc loại bỏ tổn thất do hiện tượng “lật xe” mang lại cũng là vấn đề mà lãnh đạo các doanh nghiệp nên để tâm. Ở đây chúng ta sẽ lấy ví dụ về ngành công nghiệp ô tô của Đức để chứng minh.

Công ty sản xuất ô tô của Đức Mercedes Benz và General Auto là hai công ty ô tô lừng danh thế giới. Mấy chục năm trước, hai công ty này đều định vị sản phẩm của mình ở phân khúc ô tô hạng sang và không ngừng đưa ra thị trường các mẫu xe sang trọng, cầu kì, khiến sự tranh giành thị trường diễn ra khá khốc liệt. Để giành được khách hàng, chiếm lĩnh thị phần cao hơn, hai công ty không chỉ công khai đả kích sản phẩm của đối phương, mà thậm chí còn liên tục hạ thấp giá bán, dẫn đến có những thời điểm họ phải chấp nhận tiêu thụ với mức giá lỗ vốn. Kết quả là, không những Mercedes và General đều chịu những tổn thất nghiêm trọng về doanh số, mà trong lúc đó, các hãng ô tô nước ngoài đã thừa cơ xâm nhập vào thị trường ô tô Đức.

Sau cuộc chiến khốc liệt, lãnh đạo của cả Mercedes và General đều nhìn thấy thực tế tàn khốc này, nên họ đã chuyển sang giảng hòa, cùng nhau chia sẻ thị trường. Khi hai bên giảng hòa, lẽ tất nhiên sẽ phải đề cập đến vấn đề phân chia lợi ích, khó khăn không hề nhỏ. Nếu có một “trọng tài” đứng ra giải quyết là thích hợp nhất. Vậy tìm ai đây? Lãnh đạo của Mercedes đã tìm đến chính phủ, tận dụng mối quan hệ tốt đẹp này để nhờ chính phủ ra mặt giải quyết. Cuối cùng, dưới áp lực của chính phủ Đức, công ty General đã phải chấp nhận chuyển trọng tâm kinh doanh của mình sang phân khúc xe hạng trung bình và giá rẻ, còn Mercedes, nhờ tận dụng quan hệ tốt đẹp với chính phủ mà vẫn bảo vệ được đặc quyền trong phân khúc xe sang. Và kết quả sau cùng là, xét về toàn cục, việc làm này cũng đồng thời bảo vệ được lợi ích chung của ngành công nghiệp ô tô Đức.

LÀM BẠN VỚI GIỚI KINH DOANH

Người lãnh đạo nên làm thế nào để kết giao với giới kinh doanh đây? Hãy khéo léo tạo mối liên hệ trong mạng lưới quan hệ của mình!

Làm kinh doanh không thể tách rời các mối quan hệ xã giao, xử lý tốt các mối quan hệ này là khâu mấu chốt trong việc tiến hành các hoạt động buôn bán. Khi quan hệ với giới kinh doanh, người làm lãnh đạo bắt buộc phải chiến thắng lòng ưa hư vinh, ưa thể diện của bản thân. Nếu mượn một câu xã giao để nói thì đó là “Xử thế lương thiện, đối đãi chân thành.”

1. Nhân tình thế sự khó lường

Trên thương trường, mối quan hệ rộng có ý nghĩa nổi bật đối với người trong giới kinh doanh. Ai cũng biết, “thêm một người bạn, thêm một con đường”. Người phương Tây đến làm ăn ở châu Á thường cảm thấy khó thích nghi với cách ứng xử của người châu Á. Do đó, người phương Tây chỉ còn biết ngửa mặt lên trời mà than rằng người phương Đông sao mà thần bí, cao thâm khó đoán, bất đắc dĩ họ đành phải ủy thác cho người phương Đông làm đại lý kinh doanh.

Mấu chốt của vấn đề chính là thể diện. Thể diện là sự tôn trọng dành cho đối phương trong quá trình hai bên có mối liên hệ với nhau, mà cốt lõi của sự tôn trọng chính là quan hệ làm ăn. Trong mối quan hệ giữa bạn bè, bạn đặt vị thế của đối phương cao hơn một bậc, như vậy tình cảm được tích lũy dần lên, bạn bè nhiều thêm, môi trường tồn tại và sự phát triển của công ty sẽ ngày càng đi vào quỹ đạo tốt đẹp.

Kể cả khi phải xử lý các mối bất hòa hay mâu thuẫn không quá nghiêm trọng trên thương trường, những người lãnh đạo cũng dùng các chiêu thức rất độc đáo, để lại đường lui và lưu lại chút tình người đề phòng sau này còn gặp lại, đây cũng là cách làm của người thông minh. Ham hố nhất thời được dương oai, thể hiện bản lĩnh mà làm bung bét sự việc, không để đường lui cho mình bị coi là cách làm của những người nông cạn.

Trong những mối quan hệ kinh doanh, nếu những mâu thuẫn không thuộc về nguyên tắc cơ bản, hoặc xung đột lợi ích không lớn, thì nên giữ lại một chút thể diện cho đối phương; ngược lại nếu bạn không cho người ta thể diện, còn dồn họ đến chân tường, thì sự việc này còn khiến đối phương căm hận bạn còn hơn việc bạn lừa của họ hàng chục tỉ đồng.

2. Thể diện với người làm ăn vô cùng lớn

“Thương nhân dựa trên mối quan hệ” là từ dùng để chỉ những người có hoạt động kinh doanh trên cơ sở thuần túy dựa vào các mối quan hệ xã hội. Những người này luôn luôn có mạng lưới quan hệ rộng khắp, tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường, tính cách mềm mỏng, độ lượng, thấu hiểu lòng người, do đó họ luôn tạo ra sức hút đối với người tiếp xúc. Trên thương trường, những người bạn tiếp xúc thường muôn hình muôn vẻ, mà mục đích và mức độ kì vọng khi bạn kết giao với họ cũng không giống nhau.

Khi bạn có chủ đích kết giao với người lạ thì nên chú ý điều chỉnh “độ lửa” trong cuộc nói chuyện, lúc đầu nên kín đáo một chút, sau cùng mới nói thẳng. Khi quyết định nói thẳng, bạn sẽ phải đối mặt với tình huống có thể xảy ra, hoặc là hai bên khó xử, hoặc là mọi người cùng vui vẻ. Để tránh rủi ro, nếu có thể đoán biết những suy nghĩ thực sự bên trong của đối phương thông qua hành động, cử chỉ của họ thì đó là một bản lĩnh đáng nể. Trong kĩ năng đàm phán khi đối phương còn chưa kịp biểu đạt ra mà bạn đã hoàn toàn nắm được suy nghĩ của họ và giải quyết ổn thỏa, thích đáng trước một bước, thì như vậy vừa cho đối phương thể diện mà việc làm ăn của bạn sẽ vô cùng thuận lợi.

3. Mối quan hệ giữa người với người trên thương trường

Thương trường là nơi tổng hợp của các mối quan hệ thương mại, sự vận hành của kinh doanh không thể tách rời sự vận hành của các mối quan hệ. Vì vậy nên có người nói, làm kinh doanh 30% dựa vào kĩ xảo, còn 70% dựa vào thu phục lòng người.

Bước vào thương trường hiện đại ngày nay, cũng đồng nghĩa với việc bước vào thời đại của quan hệ công chúng. Bạn buộc phải biết cách điều tiết các mối quan hệ trên nhiều phương diện khác nhau, bởi vì rất nhiều người sẽ liên hệ với công việc làm ăn của bạn, nên “quan hệ không phải vạn năng, nhưng không có các mối quan hệ thì mọi thứ đều không thể”. Vì lợi ích của bạn, bạn phải quen biết họ, tìm hiểu họ, tôn trọng họ và khiến các mối quan hệ xã giao của bạn trở nên trôi chảy.

Một thương nhân đã tổng kết không hề khuếch đại rằng: trên thương trường hiện nay, kinh doanh thực chất vận hành dựa trên các mối quan hệ, mối quan hệ chính là sức sản xuất.

4. Các mối quan hệ trong kinh doanh

Ngày nay, khi nói đến các mối quan hệ, những người làm kinh doanh có thể nói là vừa yêu vừa hận, vừa muốn lại vừa sợ, nhưng làm ăn lại không bao giờ có thể thiếu đi mạng lưới quan hệ đó, nó khiến người ta mệt mỏi, khó có được sự thanh thản, thoải mái. Có một người bạn trên thương trường đã nói, làm kinh doanh vốn vất vả, nếu quan hệ không tốt, thì công việc kinh doanh sẽ rất khó khăn hoặc thậm chí mắc cạn.

Một người muốn lập nghiệp thành công hoặc phát triển công việc kinh doanh, các mối quan hệ có thể được chia theo quy mô lớn - nhỏ, chất lượng tốt - xấu, thời gian ngắn - dài. Nói một cách đơn giản, quan hệ là một mạng lưới, mạng lưới này có thể bao trùm lên bạn, bó lấy bạn, kéo căng bạn, làm cho bạn phân tâm, hao tổn tâm trí, nhưng cũng chính nó có thể giúp bạn nhìn xa trông rộng, mở mang đầu óc, thuận lợi mọi bề, có được cuộc sống tự do, phóng khoáng, công việc làm ăn thuận buồm xuôi gió.

Giả dụ bạn có mạng lưới quan hệ rộng, chất lượng cao, và mọi kênh thông tin đều thông suốt, thì bạn không những có thể thu được nhiều nguồn tin, có thêm nhiều lựa chọn, mà bạn còn có thể truyền đi những phát ngôn có lợi cho mình, làm cho hình tượng của bạn trước công chúng trở nên chói sáng; ngược lại, nếu mạng lưới này truyền đến bạn những thông tin giả hoặc lại truyền ra ngoài những điều không tốt về bạn, khiến bạn có lý lẽ mà không được giãi bày, bạn sẽ cảm thấy vô cùng khó chịu. Như những người làm thương mại xuất nhập khẩu, phải thông qua các khâu khai báo hải quan, vận chuyển, chuyển nhận tiền…, bạn bè nhiều hay ít, quen biết hay không quen biết rõ ràng là một sự khác biệt rất lớn.

Kinh tế thị trường vừa công bằng lại vừa vô tình, vì nó phá vỡ quan niệm đẳng cấp sang hèn vô hình vẫn tồn tại giữa con người với con người, cũng xóa nhòa đi kiểu cách thanh cao quý tộc. Trên thương trường, chẳng người nào dám khoe khoang tự mình làm nên mà không nhờ vả ai, sống trong “rừng” bê tông cốt thép nơi đô thị hiện đại, hít thở “bầu không khí” lừa đảo gian trá trên chốn thương trường, người làm kinh doanh có đủ lý do để khoác lên mình tấm áo giáp sắt tự vệ, nhưng bạn lại buộc phải có một trái tim mềm mỏng, lương thiện và hòa hợp với mọi người. Thương trường là nơi tổng hòa các mối quan hệ thương mại. Trong nhiều trường hợp, không có tình người và chính nghĩa thì việc làm ăn cũng không thành, khi thiếu đi tình người thì nhiều việc cũng khó tránh khỏi mắc cạn trên chính bãi cạn mang tên tình người.

5. Triết lý xử thế của trí thông minh cảm xúc

Có một vài nguyên tắc thiết thực và khả thi để giúp bạn trở thành một người giỏi giao tiếp như sau:

Một: Khi bạn đang cầm trong tay những tấm danh thiếp của người mới quen biết, bạn buộc phải nhanh chóng “xuất kích”, làm cho mối quan hệ nhanh chóng trở nên thân thiết. Đây chính là sợi dây sinh mệnh cho các mối quan hệ của bạn, hay nói cách khác là “hàng trong kho”, lúc cần đến bạn có thể lấy ra bất cứ lúc nào. Cái khó ở đây là bạn phải vượt qua sĩ diện thanh cao của mình. Không chủ động kết giao với người khác dưới mọi hình thức là trở ngại tâm lý thường gặp, điểm mấu chốt là bạn không nên quá vội vàng trong việc biến người xa lạ thành khách hàng của mình, mà cần phải từ từ kéo họ về phía mình. Cái đạo của kinh doanh là làm chậm nhưng chắc, không nên nóng vội. Với bạn bè cũng vậy, cần phải có sự nhẫn nại để có được sự thấu hiểu và lòng tin của họ bằng việc làm thực tế và thời gian.

Hai: Hãy chân thành từ những điều nhỏ nhặt nhất, mà muốn làm được như vậy thì trong tâm phải có sự chân thành. Ở một phương diện ý nghĩa nhất định nào đó, “khách hàng là Thượng đế”. Đó không phải là điều chúng ta nói cho khách hàng nghe, mà chính là nói cho bản thân chúng ta nghe, để cho tư tưởng đó thấm vào từng hành động của chúng ta tự nhiên như “mưa dầm ngấm đất” vậy. Mấu chốt trong vấn đề này là sự thấu hiểu về đối phương, bất luận là bạn bè hay đối tác. Khi họ kết giao, hợp tác với bạn thì họ đều mong muốn có được một phần lợi ích từ bạn, dù ít hay nhiều. Bạn hãy làm quen với điều đó. Sau khi hiểu thấu đáo rồi mới có thể đối xử chân thành, bình thản hành động theo tình người đến nơi đến chốn, để họ thực sự cảm nhận được sự thân thiện của bạn. Còn những hành động nhiệt tình một cách khoa trương, vồn vã hay ân cần quá mức thì ngược lại cho thấy sự miễn cưỡng và không đủ chân thành.

Ba: Xây dựng danh tiếng cho bản thân, từ đó dựng nên hình tượng của công ty bạn. Tích lũy dần dần sức ảnh hưởng của bạn thông qua sự tu dưỡng về đạo đức, phẩm chất, kĩ năng giải quyết theo thông lệ và quy tắc chuẩn mực. Cho đến khi mọi người cùng hướng sự chú ý về phía bạn, nói rằng bạn rất được, có danh tiếng, xử lý vấn đề đến nơi đến chốn. Như vậy, lúc này nguồn tài nguyên của bạn đã nhiều lên rồi đấy, sẽ có không ít người vô tình trở thành cổ động viên cho bạn, tài năng của bạn có thể phát huy hết sức mình.

Người lãnh đạo phải xây dựng quan niệm đầu tư lâu dài cho các mối quan hệ xã hội. Đôi khi có những nhân vật và sự việc trong thời gian ngắn không thể hiện tầm quan trọng, nhưng về lâu dài lại có thể trở nên quan trọng. Vì vậy, những lãnh đạo doanh nghiệp mưu trí nếu biết cách dùng tiền một cách hợp lý vào việc đầu tư nhân tài, đầu tư vào những người bạn có năng lực, thì chẳng bao lâu sau đó, sự báo đáp mang lại chắc chắn sẽ vượt xa sự đầu tư của bạn.

Thời đại kinh tế thị trường, cùng với sự lên ngôi của các quan niệm “hòa khí sinh tài”, “hai bên cùng có lợi”, “đối xử chân thành”… là sự sản sinh của những mối quan hệ xã hội kiểu mới trong giới kinh tế, làm cho cuộc sống xã hội cũng âm thầm thay đổi. Những người bước ra từ thương trường thường trở nên khiêm tốn, hòa nhã hơn, mà sự khiêm tốn và hòa nhã này của họ lại ảnh hưởng đến nhiều người xung quanh.