NGUYỄN VĂN QUẾ đã can án bốn lần. Nét mặt khó khăn dữ tợn: Hai nắm lông mày sâu róm lởm chởm như cái bụi rậm trên đôi con mắt sâu hoắm. Hình thù xấu xí, thô tục như một tên tướng cướp, thoạt trông không đáng để ai thương cả. Cho nên vừa thấy một ông biện lý đã cướp lời của ông chánh án mà quát hỏi:
- Anh là người can phạm đã nhiều lần. Hiện giờ, anh buộc vào tội du đãng và lạm dụng thẻ thuế thân của người khác. Vậy tôi khuyên anh nên thú thật đi là hơn...
- Bẩm, con thú thật... Con oan.
Rồi anh ta hàn huyên kể lể. Đã ba năm tu chí làm ăn, hàng ngày thuê xe của Lê Thâm,... một người đội phú lít. Còn chiếc thẻ thuế thân, lý trưởng đã đưa cho, vì anh ta không biết chữ nên vẫn yên trí là của mình...
Nói xong nhoẻn miệng cười một cách quá ư vô duyên: Ai còn tin được lời một phạm nhân có tiền án. Người ta chỉ tin người làm chứng. Người làm chứng thứ nhất là Lê Thâm, ông đội phú lít kiêm chủ hiệu xe.
- Anh có cho tên Quế thuê xe không
- Bẩm... không...
Thấy Thâm ngượng ngập trả lời, ông chánh án hỏi vặn lại:
- Thật không chứ?
- Bẩm... quả con không cho thuê. Vợ con nó cho thuê đấy ạ...
Ra ông đội đổ lỗi cho vợ. Ông chánh án cố nghiêm nét mặt nói:
- Có thế mà ở cẩm anh không nói ra, để đến nổi người ta bị giam. Vợ anh thì khác gì anh?
- Bẩm... bẩm...
Rồi Thâm im bặt. Thành ra không biết anh ta định bẩm gì mà vợ với chồng khác nhau những thế nào. Ý chừng anh ta cũng không biết nốt.
Người làm chứng thứ hai là ông lý Thanh, lý trưởng làng tên Quế. Mặt ông đỏ gay, giọng ông lè nhè: Ý chừng ông vừa mới đi tìm can đảm ở trong một hàng rượu nào.
- Anh có phát thẻ thuế thân cho tên này không?
Nhìn Quế bằng con mắt lờ đờ, ông lý đáp:
- Bẩm có.
- Có phải cái thẻ này không?
ÔNG Lý cầm cái thẻ, lật đi lật lại hồi lâu, rồi nói:
- Bẩm phải... bẩm không... bẩm con không nhớ ạ.
Ông chánh án gắt:
- Anh liệu hồn, cái thẻ này của tên Mai, nhưng tên Mai không có tiền đóng thuế cho anh, anh giữ lại rồi anh bán cho tên Quế chớ gì?
Ông lý Thanh nhìn ông chánh án sửng sốt;
- Sao quan lớn biết?
Câu hỏi làm cho cử tọa cười, làm cho ông lý bị mắng một trận... tỉnh người, và làm cho Nguyễn Văn Quế được tòa tha trắng án.