M
ột trong những cuốn sách mà mẹ đọc lại nhiều lần suốt tuổi thơ là Totto-chan: Cô bé bên cửa sổ. Và Bống thấy buồn cười không, mẹ thấy một trong những ấn tượng của mình về cuốn sách là dáng vẻ sốt sắng của Totto-chan khi cô bé rất hay hỏi xem người khác đang nghĩ gì, đang làm gì... Thậm chí có khi, không phải là một ai, cô quan tâm luôn tới một chú chim vừa dừng chân bên cửa sổ.
Sau nhiều năm, nhiều kỷ niệm về cậu bạn trai đầu tiên của mẹ đã nhạt nhòa thì mẹ vẫn nhớ như in ánh mắt dịu dàng của mẹ bạn, khi bác hỏi “Con đang nghĩ gì thế?” – Khi đó, mẹ đang ngồi im lặng. Và mẹ cũng nhớ như in cái hôn lên trán bác dành cho mẹ lúc ra về, kèm câu nói thật ngọt: “Tạm biệt con gái!”. Câu hỏi ấy, cái hôn ấy chưa một người lớn nào dành cho mẹ. Bất thần, trong giây phút ấy, mẹ ngạc nhiên thấy tim mình đầy ắp những giai điệu rộn rã. Thực ra điều ấy không chỉ lạ với mẹ mà với rất nhiều những cô bé lớn lên từ những gia đình lao động nghèo, bố mẹ mải mê mưu sinh. Nhưng không hề lạ với anh em cậu bạn khi từ bé đến lớn hai anh em đã được mẹ dành cho sự quan tâm ngọt ngào như thế.
Mẹ cũng hay hỏi Bống: “Con đang nghĩ gì thế?”. Và con cũng thường dành cho mẹ câu hỏi ngược lại như vậy. Có khi, con hỏi cụ thể hơn là: “Mẹ đang nghĩ gì mà mẹ cười vậy?”, “Mẹ đang nghĩ mà mẹ buồn vậy?”. Một ngày, mẹ trải qua nỗi thất vọng lớn tới mức nước mắt chảy dài, vô tình con nhìn thấy, hỏi, mẹ ơi, sao mẹ khóc? Mẹ đang nghĩ gì, nói con nghe đi.
Dù rằng, nếu giải thích về một nỗi thất vọng khiến mình buồn phát khóc với một cô bé chưa đầy năm tuổi thì chắc rằng cô ấy sẽ chẳng hiểu gì nhiều. Nhưng quả thực, khi đang buồn, có một người đến bên hỏi mình đang nghĩ gì, đã thấy nỗi buồn nhẹ đi một nửa.
Và con gái, khi trình bày ý nghĩ của mình, con rất hay bắt đầu bằng “Con nghĩ là...”. Ai đó có thể cho rằng như thế văn vở quá, nhưng mẹ lại nhìn thấy sự tự tin hồn nhiên khi con nói chuyện theo cách ấy. Thậm chí, sự tự tin của con có lúc khiến người đối diện muốn phì cười, như khi con nói với bố: Con nghĩ là bố đừng la to, bố la to làm con buồn lắm đấy.
Anh bạn họa sĩ của mẹ chia sẻ về mẹ anh, điều duy nhất anh làm cho mẹ, nếu đáng kể, là việc giấu kỹ những nỗi buồn. Vì nỗi buồn của anh, mẹ biết sẽ buồn hơn gấp đôi, gấp ba lần. Và anh giấu kỹ như thể nó chưa từng diễn ra trong cuộc đời mình. Mẹ cũng từng là cô bé giấu kỹ nỗi buồn như anh. Mẹ giấu kỹ tới mức có những điều một góc thiên hạ đã rần rần biết hết cả, và coi chuyện buồn của mẹ như một trận cuồng phong với bất kỳ một cô gái trẻ nào, thì góc kia, phía bà ngoại vẫn yên ả như chẳng có gì, vẫn tưởng cuộc sống con gái mình êm ả lắm. Cho tới khi bà biết chuyện, thì nỗi buồn ấy đã trôi qua rồi, và bà chấp nhận chuyện ấy với sự vui vẻ vì con gái mình đã bản lĩnh vượt qua.
Mẹ vẫn luôn đặt ra giả thiết, nếu bà ngoại thường hỏi mẹ “Con nghĩ gì?” thì có lẽ mẹ chẳng gồng mình giấu đi những nỗi buồn. Giấu nỗi buồn với mẹ, không phải là dối trá, cũng không hề là bản lĩnh hay hiếu thảo gì. Đó là hoàn cảnh buộc mình như thế.
Một anh bạn của mẹ là doanh nhân kể rằng ba mẹ anh cũng là doanh nhân, đương nhiên rất bận. Và chẳng bao giờ họ quan tâm xem con cái mình đang nghĩ gì. Để cuộc sống của anh phát triển tốt nhất (theo họ), anh được gửi vào trường nội trú, các sơ sẽ bảo ban dạy dỗ cả tuần. Anh chỉ về với ba mẹ ngày Chủ nhật. Và họ hài lòng khi thấy con ngày một khôn lớn, trưởng thành, mạnh khỏe, ngoan, giỏi cả học tập lẫn thể dục thể thao.
Rồi ngày kia, anh xây dựng những sân chơi học đường miễn phí ở nhiều tỉnh thành, chỉ với mong muốn để ba mẹ cùng ngồi với con, xem con mình đang chơi gì, hỏi con đang nghĩ gì. Con đang nghĩ gì – đơn giản thế thôi nhưng không phải đứa trẻ nào cũng được quan tâm. Tuổi thơ anh không có điều ấy, và vì thế anh biết, trẻ con rất khát thèm điều đó. Những món đồ chơi chỉ là cái cớ để ba mẹ ngồi lại bên con mà hỏi han, chia sẻ mà thôi.
Sáng nay, cô gái bốn tuổi của mẹ vừa nói sau khi thức dậy rằng: “Đêm qua con mơ thấy mẹ. Con nghĩ là vì con nhớ mẹ nên con mơ thấy mẹ đó mà.” Và chỉ cần thế thôi, mẹ cảm thấy những điều ấy ngọt ngào, thơm phức hơn cả một ly cà phê Passio buổi sáng.