Để cuộc sống luôn đầy ắp niềm vui trọn vẹn, hãy chia sẻ với mọi người những điều mình có. Hãy giữ tâm hồn rộng mở khi hướng về mọi người. Hãy biết yêu thương và chấp nhận con người như bản chất vốn có của họ, thay vì đòi hỏi hoặc ước ao thay đổi họ theo ý muốn của bạn. Hãy tìm kiếm những điều tốt đẹp ở người khác và học cách quý mến họ.
Napoleon Hill đã viết về sự khoan dung như sau:
“Khi ánh bình minh của Sự Thông Minh lan đến đằng đông của đời người, khi sự Thờ ơ và Mê Tín không còn tồn tại với thời gian, thì tội nặng nhất tìm thấy trong trang cuối của quyển sách cuộc đời chính là tấm lòng thiếu khoan dung.
Sự thiếu bao dung phát xuất từ sự phân biệt tôn giáo, sắc tộc, thành kiến kinh tế và tư tưởng. Than ôi, loài người đáng thương, chúng ta phải mất bao lâu mới hiểu ra sự điên rồ của mình khi cố tiêu diệt nhau chỉ vì những khác biệt trên?
Ý nghĩa cuộc sống của chúng ta trên trái đất này là gì, thời gian mà chúng ta tồn tại là bao lâu nếu không phải chỉ là những khoảnh khắc chóng qua? Như sáp nến, chúng ta được thắp lên và cháy sáng trong một thời gian giới hạn trước khi tan chảy. Vì sao chúng ta không biết cách sống khi còn là kẻ lữ hành trong cuộc hành trình ngắn ngủi trên chốn nhân gian. Để khi Thần Chết gõ cửa báo rằng cuộc hành trình đã đến hồi kết thúc, chúng ta sẵn sàng khăn gói lên đường tiến vào một thế giới bí ẩn, kỳ diệu mà không phải run rẩy, sợ hãi?
Bạn hy vọng điều gì khi bước chân sang thế giới bên kia? Riêng tôi, tôi hy vọng mình sẽ chỉ gặp được ở nơi ấy những tâm hồn người hiền hậu, những anh chị em tôi, những con người không mang tỳ vết của sự phân biệt chủng tộc, tôn giáo hay màu da. Nơi ấy, tôi sẽ được nghỉ ngơi bình yên đến muôn đời, vì tôi từng ước mình sống trong nhân ái với lòng bao dung, độ lượng.”
Tinh yêu thương và những cử chỉ ân cần tạo ra môi trường tinh thần và thể chất cho thái độ sống tích cực phát triển.
Dưới đây là một chuyện có thật:
Một cậu học sinh trường New England là một vận động viên bơi lội xuất sắc. Ngày nọ, cậu đến dự buổi họp mặt chuẩn bị cho hội thao sắp tới. Khi lái xe ngang qua một cây cầu, cậu để ý thấy các thanh chắn ở một bên thành cầu bị bạt hẳn đi. Linh tính cho cậu biết có một vụ tai nạn vừa xảy ra, cậu nhảy ra khỏi xe và kịp trông thấy một chiếc xe tải đang chìm dần vào dòng sông bên dưới. Cậu đoán là người tài xế chưa kịp thoát ra, không chần chừ, cậu tháo giày và lao mình xuống dòng nước xoáy. Người tài xế trong cơn hoảng loạn không tìm ra cách mở cửa xe để tự thoát thân. Bám vào cửa xe, cậu ra hiệu cho ông xoay cửa sổ xuống, vì chiếc xe gần chìm hẳn rồi. Ông ấy vặn được cánh cửa xuống, và chàng trai đã dùng hết sức và mọi kinh nghiệm có được để kéo người tài xế ra khỏi chiếc xe. Nhờ vậy, cậu đã cứu được ông.
Cũng vì điều này mà chàng trai đã không kịp xuất hiện trong buổi họp tối hôm đó và ban tổ chức càng có lý do để loại cậu ra khỏi cuộc thi, bởi sự thật là trước đó, nhà trường đã không muốn cho cậu tham gia do tác phong cậu không được gọn gàng với mái tóc quá dài.
Tại sao chúng ta lại cứ đánh giá người khác qua dáng vẻ bên ngoài?
Sự thật mà nói thì đáng ra chàng trai trẻ phải được tuyên dương nữa là đằng khác. Giá trị của tâm hồn không phải nằm ở cái dáng vẻ mà chúng ta đang trông thấy, mà nó nằm ở chỗ chúng ta phải cảm nhận bằng trái tim.
Một trong những ảnh hưởng đáng buồn nhất của lối sống vô tâm, ích kỷ là: Khi người ta phải chịu một cách đối xử nào đó từ người khác, họ dễ cư xử lại với những người xung quanh như vậy.
Một trong những cách tốt nhất để thấy được thái độ sống ích kỷ hẹp hòi là tìm hiểu những giá trị cổ hủ đã từng thống trị xã hội. Ví dụ, trong nhiều năm, người ta cho rằng những ai theo Công giáo hoặc từng ly dị vợ thì không được bầu chọn để trở thành Tổng thống nước Mỹ. Nhưng hai trong số những vị tổng thống nổi tiếng nhất của thời đương đại đã phủ định niềm tin này: John F. Kennedy là một người Công giáo, và Ronald Reagan đã từng ly dị vợ.
Hãy đừng để những ý tưởng hạn hẹp, tiêu cực từ người khác làm giới hạn khả năng thành công của bản thân. Luôn cần có một người tiên phong để vượt qua những rào cản của khuôn khổ có sẵn. Tại sao người đó lại không phải là bạn?
Thực hành: sống khoan dung
Bí quyết của việc chấp nhận người khác đúng với bản chất của họ là hãy hành động như bạn đã chấp nhận họ rồi. Hãy nghĩ đến người mà bạn gặp khó khăn trong việc chấp nhận họ, và viết tên của người đó:
Tên:
Bây giờ, bạn hãy tự hỏi mình xem, nếu tôi đã chấp nhận được người này đúng với bản chất của họ, tôi sẽ cư xử thế nào? Khi đó, hành động thật sự của tôi là gì? Hãy hình dung câu trả lời thật cụ thể. Sau đó, thực hiện trong thực tế.
Hầu hết chúng ta đều để cho cảm xúc chi phối và điều khiển hành vi. Nhiều người cho rằng họ không thể cư xử hòa nhã, độ lượng… đối với một ai đó cho đến khi hình dung được cảm xúc đúng đắn về tình yêu, sự bao dung… Nhưng thật ra, những hiểu biết mới về thái độ sống tích cực sẽ giúp chúng ta nhận ra điều này: Chúng ta có thể vượt qua được cảm xúc của mình! Bạn có thể chọn lựa thái độ cư xử với người khác đúng như những gì bạn muốn thấy về họ.
Điều hấp dẫn trong việc này là bắt đầu từ đó, cảm xúc sẽ “ngoan ngoãn” vâng lời bạn.
Trắc nghiệm bản thân
Xét những tình huống sau:
1. Sát bên phòng làm việc của bạn là phòng làm việc của người phụ trách kinh doanh. Người “láng giềng” này rất ồn ào, mỗi khi nhận được tin vui từ phía các đại lý hay khách hàng, anh ta lại reo mừng và nói chuyện oang oang. Nhiều lần, bạn phải dừng công việc vì bị phân tâm. Bạn sẽ phản ứng như thế nào?
a. Đóng kín cứa phòng làm việc của mình.
b. Nói cho người “láng giềng” biết rằng anh ta đang vi phạm quy định của công ty và yêu cầu không nên tái diễn những chuyện như thế nữa.
c. Làm điều gì đó thể hiện sự tán dương lòng hăng hái nhiệt tình của anh ta, qua đó chia sẻ với anh về niềm vui vừa gặt hái được.
2. Con trai bạn báo tin chuẩn bị thành hôn với một cô gái trẻ mà bạn đã từng gặp và quý mến. Nhưng sau đó, bạn phát hiện ra cha mẹ cô gái là những người theo đảng đối lập với bạn. Phản ứng của bạn là gì?
a. Tìm mọi cách để tránh gặp cô gái ấy và cha mẹ cô ta.
b. Nói với chúng rằng tốt nhất là chúng đừng có nhắc đến tư tưởng nực cười nào của cha mẹ vợ khi ở gần bạn.
c. Giữ thái độ vui vẻ với cha mẹ cô gái và cả con gái họ, đồng thời vẫn giữ những nguyên tắc riêng của bạn. Hãy nghĩ rằng đây là cơ hội làm quen với những người, mà nếu không ở trong trường hợp này, thì chẳng bao giờ bạn có thể chia sẻ được điều gì với họ.
3. Một đơn kiến nghị truyền đi trong khu phố bạn đang ở có nội dung: Yêu cầu chính quyền địa phương làm việc với chủ ngôi nhà cuối phố vì họ thường làm ô nhiễm môi trường bởi rác thải. Bạn sẽ làm gì?
a. Tránh xa những phiền phức liên quan đến chuyện người khác và không ký vào tờ đơn ấy.
b. Ký vào tờ đơn cho xong chuyện nhưng không quan lâm.
c. Đến thăm người hàng xóm ấy và giải thích cho họ về những điều đang gây phiền lòng mọi người. Bạn giúp họ tìm hướng giải quyết trước khi phải đưa vấn đề ra chính quyền.
4. Công ty bạn mới tuyển thêm một nhân viên nữ và cô ấy làm cùng bộ phận với bạn. Cô làm việc rất tốt, nhưng các đồng nghiệp khác muốn xa lánh vì nghe đồn cô là người đồng tính. Bạn sẽ phản ứng ra sao?
a. Không quan tâm đến dư luận.
b. Nói cho cô nhân viên mới biết những điều mọi người đang bàn tán về cô; gợi ý cô nên tìm việc ở một công ty khác vì như thế có lẽ sẽ tốt hơn cho cô.
c. Tìm cách gần gũi để hiểu rõ về cô ấy hơn.
Nói với cô ấy rằng bạn đánh giá cao cách làm việc năng động của cô và hỏi xem cô có gặp điều gì không được thoải mái ở môi trường làm việc mới này không.
Có thái độ sống tích cực không có nghĩa là bạn phải gắn chặt quy tắc vàng khi tiếp xúc với tất cả mọi người trong mọi trường hợp, nhưng bạn phải xem xét kỹ càng, cẩn thận hơn về cách cư xử của bạn dành cho mọi người. Hãy tự hỏi bản thân xem những cảm xúc của bạn có liên quan đến cách bạn đối xử với một người nào đó không?
Lòng khoan dung không phải là sự thụ động của thái độ sống tích cực hay của bất cứ khía cạnh nào khác trong cuộc sống. Những câu trả lời “a” trên đây phần lớn đi ngược lại với những nguyên tắc mà lòng khoan dung đề cập. Do đó, trong tình huống đầu tiên, việc tránh một chuyện làm bạn khó chịu sẽ khiến bạn mất cơ hội tìm hiểu về người khác và chia sẻ những niềm vui, ích lợi từ lòng nhiệt tình của họ.
Bạn sẽ không bao giờ có được sự hiểu biết này nếu bạn cố tạo ra khoảng cách giữa bạn và “người láng giềng” rắc rối. May mắn hơn thì bạn và người ấy có thể tiến tới thái độ “đình chiến” tạm thời, nhưng nếu bạn cứ đặt ra thử thách cho người đó, như trong những câu trả lời “b”, thì sự ôn hòa tạm thời ấy cũng không thể tồn tại lâu dài được.
Sự khoan dung không xóa bỏ khả năng xảy ra mâu thuẫn, nhưng nếu bạn có những phản ứng thuộc dạng “c” thì người khác sẽ cảm thấy sự tôn trọng của bạn đối với họ. Trên cơ sở đó, bạn có thể sẽ nhận lại được lòng tôn trọng tương ứng. Mối quan hệ đó mở đường cho bạn tiếp cận và làm việc với những người mà thông thường, bạn chẳng bao giờ bắt chuyện được. Sự khác biệt về tư tưởng giữa bạn và người đó có thể vẫn còn, nhưng sự kính trọng nhận được sẽ giúp bạn thay đổi cách nghĩ, cách đánh giá về người khác. Mọi chuyện đều có thể xảy ra khi có thái độ sống tích cực.
Gợi ý:
Bí quyết nho nhỏ mà bạn học được ở đây cũng là chìa khóa giúp bạn sống yêu thương mọi người, thậm chí yêu thương cả kẻ thù của mình. Khi đó câu hỏi “Làm thế nào để tôi yêu được kẻ thủ của tôi?” sẽ có câu trả lời, đó là hành động và cư xử với họ như những người thân yêu. Hãy yêu thương và quan sát tình yêu ấy lớn dần trong tim mình, cảm xúc dần dần sẽ đến. Bạn có mâu thuẫn với ai không? Hãy viết ra tên của người, và thử xem:
Tên:
Đến cuối ngày, bạn hãy suy nghĩ về những điều này xem:
- Bạn có làm cho ai hạnh phúc hay thất vọng không?
- Hôm nay bạn đã sống như thế nào?
- Hôm nay bạn làm những việc tốt hay xấu?
- Hôm nay, bạn có cho đi nụ cười hay chỉ cau mày nhăn nhó?
- Bạn đã từng nâng đỡ ai chưa, hay chỉ đạp người ta xuống?
- Bạn có san sẻ gánh nặng với người khác không, hay chỉ là vật cản lối không cho người khác tiến bộ?
- Bạn có tìm kiếm những nụ hồng, hay chỉ lo tích tụ hoa tàn nhụy rữa?
- Bạn đã làm những gì với cuộc sống được trao tặng, nhiệt tình nhận lấy hay ném nó đi?
“Để nhận ra một nhà thông thái, bạn phải thật sáng suốt.”
- Xenophanes
“Hiểu người hơn được người hiểu, mến người hơn được người mến.”
- Thánh Francis
“Hãy làm mọi việc lành trong tầm tay bằng mọi phương tiện bạn có theo mọi cách bạn biết ở mọi nơi bạn hiện diện vào mọi lúc bạn có cơ hội cho mọi người bạn gặp gỡ và đến khi nào bạn còn có khả năng.”
- John Wesley
“Không có việc lành nào bị mất đi. Đó là niềm vui chúng ta mua được với giá rẻ nhất, không tốn kém gì mà còn nhận được rất nhiều. Chúng ta cho đi điều gì thì cuộc sống của chúng ta sẽ được đáp lại và trả công gấp đôi.”
- Erastus Wiman
“Nhiều người cho rằng, họ đang suy nghĩ trong khi thực tế, họ chỉ đang sắp xếp lại các ý nghĩ có sẵn từ trước.”
- William J