Làm việc trong tập thể, hiệu quả công việc được thiết lập dựa trên mối quan hệ giữa các thành viên, mối quan hệ hài hòa thì công việc mới tiến hành thuận lợi. Sau đây tôi xin đưa ra sáu điều quan trọng trong khi làm việc.
Thứ nhất là giữ vững nguyên tắc.
Nguyên tắc ở đây không phải chỉ nguyên tắc của từng cá nhân, mà là nguyên tắc của cả tập thể. Mỗi chúng ta đều có không gian phát huy tài năng và phát biểu ý kiến của mình nhưng phải tuân thủ theo nguyên tắc của tập thể, có như vậy mới không xảy ra sai sót gì. Hay nói cách khác, chúng ta phải chú trọng đến “tính chỉnh thể”, chỉnh thể ở đây chỉ môi trường, phương hướng và nguyên tắc. Mỗi cá nhân là một thành viên, do vậy chúng ta nên học cách hợp tác và thúc đẩy tập thể phát triển lớn mạnh hơn. Tuyệt đối không thể vì nhân tố cá nhân nào đó mà yêu cầu cả tập thể phải phối hợp với mình. Giống như những thanh gỗ bó lại thành từng bó, trong đó có một thanh tự nhận mình là thủ lĩnh đầu đàn, bắt các thanh còn lại phải chạy theo mình, làm như vậy là sai, đó là tính cá nhân chứ không phải tính chỉnh thể.
Ngoài nguyên tắc lớn của tập thể, các bộ phận nhỏ trong đó cũng cần xây dựng nguyên tắc, chính sách riêng cho mình. Thậm chí một hạng mục công việc nào đó do một người nào đó phụ trách cũng cần phải có nguyên tắc dựa trên tiền đề không vi phạm các nguyên tắc của tập thể. Hành pháp không thể tách rời hiến pháp, cũng giống như nước có hiến pháp, dưới còn nhiều loại pháp lệnh khác đều được lập lên dưới nguyên tắc không vi phạm hiến pháp. Do vậy mà cần phải giữ vững nguyên tắc, như thế mới nắm bắt tốt tình hình công việc.
Thứ hai là cần phải biết cách giao việc.
Điều này ám chỉ mối quan hệ cấp trên và cấp dưới. Người cấp trên cần phải nắm rõ quyền hạn phân chia công việc, không gây khó khăn cho cấp dưới, nếu việc gì cũng can thiệp thì cấp dưới không thể xử lý khó khăn được. Hậu quả có thể gây đình trệ công việc, hiệu quả thấp kém. Còn cấp dưới nên xin ý kiến cấp trên trước khi làm và báo cáo sau khi hoàn thành. Sau khi giao phó công việc, tuyệt đối không được bỏ mặc thờ ơ mà vẫn phải thường xuyên quan tâm, giám sát. Như vậy mới duy trì chất lượng công việc và không gây ra hậu quả đáng tiếc, hoặc những thiếu sót không thể cứu chữa được.
Thứ ba là cần tôn trọng người khác.
Giữa con người với nhau thì nên tôn trọng nhau, luôn mang theo tấm lòng biết ơn người khác. Ngay cả cấp trên cũng cần phải quan tâm, tôn trọng cấp dưới, nhưng tôn trọng không có nghĩa là đồng tình: thứ nhất, cần tôn trọng ý kiến, cách nghĩ và nhân cách của đối phương, nếu không cho phép đối phương bày tỏ ý kiến hay ý tưởng thì e rằng họ sẽ không có cảm giác thành công trong công việc. Do vậy mà không nên cứng nhắc bắt họ phải làm theo cách của mình, chỉ cần không làm chuyện gì gây hại cho tập thể là có thể hoàn thành công việc được. Thứ hai là phải tôn trọng năng lực của người khác. Năng lực học tập, khả năng thích ứng, khả năng cơ bản của mỗi cá nhân có sự phân chia cao thấp khác nhau, chúng ta không thể yêu cầu ai cũng phải giống ai hoặc phải ngang bằng với năng lực của mình. Tuy có người thể hiện năng lực không tốt, nhưng khi đã nhận họ vào làm việc thì cần phải tôn trọng họ. Hoặc thái độ làm việc của người khác không phù hợp với bản thân mình thì cũng không nên dùng lời lẽ cay độc chỉ trích họ. Đây đều là việc tôn trọng nhân cách cơ bản nhất.
Thứ tư là cần quan tâm đến người khác.
Ở đây không phải chỉ sự quan tâm trong công việc, mà cần quan tâm đến tính tình, tâm trạng, gia đình của họ. Ta nên chủ động thường xuyên thăm hỏi ví như khi thấy đồng nghiệp không vui ta có thể hỏi thăm hoặc khuyên nhủ, an ủi họ, biết đâu họ sẽ tự mở lòng mình với mọi người. Ta cũng nên quan tâm chú ý đến tâm trạng của nhân viên, đồng thời cần chủ động quan tâm đến tất cả nhân viên chứ không chỉ riêng một hai người, nếu không sẽ khiến một số người cảm thấy không công bằng.
Ngoài ra, mọi người cũng không nên “làm nũng” hoặc giở mánh khóe, cố ý tìm cách thu hút sự chú ý để người khác quan tâm mình hơn.
Mọi người cùng làm việc với nhau nên chủ động quan tâm nhau hơn, không gây phiền toái cho người khác, tốt nhất là nên tự giải quyết mọi phiền não và rắc rối của bản thân.
Thứ năm là chủ động giao tiếp.
Dù là cấp trên đối với cấp dưới, cấp dưới đối với cấp trên hay người cùng ban ngành với nhau đều nên chủ động thăm hỏi, giao tiếp nói chuyện. Ở đây tôi muốn nhấn mạnh sự giao tiếp chủ động của cá nhân chứ không phải là thụ động chờ đợi người khác bắt chuyện với mình trước. Tốt nhất cần suy nghĩ kỹ nên nói gì, làm gì, đưa ra những tình huống có thể gặp phải và cách giải quyết ra sao, phương án thay thế trước khi chủ động giao tiếp với ai đó. Hễ gặp khó khăn liền yêu cầu người khác làm, như vậy sẽ chẳng làm được việc gì, mà còn gây ra tai tiếng thị phi. Khi vấn đề không thể giải quyết được sẽ dễ gây chán ngán môi trường xung quanh, thấy rằng đâu đâu cũng đầy khó khăn vất vả, trong lòng đau khổ khó chịu, thậm chí còn đa nghi. Nếu cứ tiếp tục như vậy thì cả tập thể đó không thể hòa đồng, hòa hợp với nhau.
Muốn hoàn thành nhiệm vụ nhất định phải chủ động trong giao tiếp bằng thái độ tôn trọng người khác. Vậy khi gặp phải thất bại không thể vượt qua được ta nên làm thế nào đây? Đôi khi không phải do yếu tố môi trường không tạo điều kiện, mà do tâm ta nghĩ chưa thông suốt, những lúc như vậy thì làm cách này không được ta tìm cách khác. Nếu sau đó vẫn chưa thông suốt thì phải thay đổi lại cách nghĩ, nếu vẫn chưa được thì chỉ còn biện pháp thay đổi cái tâm trong mình. Nguyên nhân dẫn đến sự việc trên có thể do cách nghĩ không đúng đắn, lúc này cần thay đổi quan niệm, thay đổi phương hướng. Tuyệt đối không nên vì không cam lòng mà cố chấp làm theo cách cũ.
Thứ sáu là luôn kiểm điểm bản thân.
Kiểm điểm ở đây là suy nghĩ xem xét lại những lỗi lầm sai sót của bản thân chứ không phải bới móc lỗi lầm của người khác. Dù là giao tiếp không thành công, công việc không thuận lợi, người khác đối với mình không tốt thậm chí bị người khác đùn đẩy trách nhiệm, chúng ta đều nên tự kiểm điểm lại bản thân xem đã làm điều gì sai trái mà dẫn đến tình trạng như thế. Nếu nhiều lần kiểm điểm bản thân và cố gắng hết sức giao tiếp với đối phương mà không thể cải thiện tình hình thì có thể trao đổi với cấp trên. Nếu cấp trên không đồng tình với bạn và không tìm ra cách nào giải quyết vấn đề thì ta nên thông cảm, tha thứ và tiếp nhận đối phương bởi dù sao cũng là đồng nghiệp cùng làm trong một tập thể.
Chúng ta luôn cần kiểm nghiệm chất lượng công việc, thành quả công việc. Sau khi hoàn thành cần mở cuộc họp bàn về cách làm, cách thực hiện để rút ra kinh nghiệm và có phương pháp cải tiến thích hợp hơn, không nên cậy thế mà ức hiếp người khác mà khiến cho chẳng còn ai muốn hợp tác cùng bạn nữa. Ngoài ra, chúng ta nên tán thưởng, cổ vũ sự cống hiến của người khác và tự kiểm điểm sửa chữa lỗi lầm của mình.