Vào tuần lễ cuối cùng của tháng Hai, tôi sẽ tham gia nói chuyện tại một buổi hội thảo được tổ chức ở một bang khác. Tôi đã biết về sự kiện này từ hồi mùa thu, trước khi năm học bắt đầu, và đã thường xuyên nhắc Ed Somers rằng tôi vẫn đang lên kế hoạch tham dự hội thảo này. Giờ đây, khi cuộc hội thảo đang đến gần, tôi lại gọi cho Ed một lần nữa để sắp xếp tìm người dạy thế trong lúc tôi vắng mặt.
Trước đây, bọn trẻ đã từng có giáo viên dạy thế một lần hồi tháng Mười một, khi tôi phải tham dự một cuộc hội thảo khác. Lần đó tôi đi vắng chỉ có một ngày, và tôi đã chuẩn bị tinh thần trước cho bọn trẻ, thế nên mọi việc diễn ra khá êm đẹp. Tôi cảm thấy việc để cho bọn trẻ thực hiện những bài kiểm tra nhỏ về khả năng độc lập như thế này rất quan trọng. Dù chúng đã có nhiều tiến bộ trong năm học này, nhưng điều đó cũng chẳng có ích gì nếu chúng chỉ có thể học tập và cư xử đúng mực khi có mặt tôi. Tôi từng thấy những giáo viên còn giỏi hơn mình gặp thất bại vì vấn đề này nhiều hơn bất cứ vấn đề nào khác, và tôi bị ám ảnh bởi cái suy nghĩ rằng tôi cũng sẽ đầu hàng trước khó khăn này. Tôi nghĩ rằng điều làm tôi lo lắng nhất đó là tôi có xu hướng hình thành một mối quan hệ gần gũi, bền chặt với học sinh của mình hơn hẳn một số giáo viên cùng giảng dạy những lớp đặc biệt giống tôi. Chính vì vậy khi thấy bọn trẻ hình thành sự phụ thuộc thông qua những cách cư xử hết sức vô tư, tôi sợ rằng mình sẽ gặp rắc rối. Tính đến lúc ấy, tôi vẫn chưa gặp rắc rối nào, nhưng tôi đã nắm bắt mọi cơ hội mình có để cho các học sinh của tôi có thể đối mặt với khó khăn mà không cần có tôi bên cạnh.
Dù vậy Sheila khiến tôi rất lo lắng. Con bé vừa mới vào lớp chưa bao lâu và vẫn còn rất phụ thuộc vào giáo viên. Lúc đó, tôi coi đây là một giai đoạn tự nhiên đối với con bé, nhưng tôi vẫn lo rằng việc tôi vắng mặt, dù chỉ là trong một khoảng thời gian ngắn, cũng có thể làm nó hoảng sợ.
Vì sẽ đi vắng vào ngày thứ Năm và thứ Sáu, nên vào hôm thứ Hai, tôi thông báo cho bọn trẻ biết việc tôi sẽ đi vắng bằng một buổi nói chuyện thân mật. Sang thứ Ba, tôi nhắc lại chuyện này một lần nữa. Cả hai lần Sheila đều có vẻ không chú ý gì đến những điều tôi nói. Sau giờ ăn trưa ngày thứ Tư, tôi bảo bọn trẻ ngồi xuống để nói chuyện. Tôi giải thích rằng tôi sẽ phải đi vắng trong hai ngày tới, và sẽ không có mặt trong lớp được. Anton và Whitney sẽ ở bên cạnh bọn trẻ, và sẽ có một giáo viên khác đến dạy thế. Mọi việc vẫn sẽ diễn ra như bình thường và chẳng có gì phải lo lắng cả. Tôi sẽ quay lại vào thứ Hai tuần sau, rồi tất cả chúng tôi sẽ cùng đi tham quan trạm cứu hỏa. Chúng tôi cùng trao đổi về những cách thức để bọn trẻ có thể cư xử đúng mực với giáo viên dạy thế, về những việc sẽ giúp cho công việc của cô giáo mới được dễ dàng hơn, cũng như những điều không nên làm. Chúng tôi lần lượt phát biểu xem sẽ nói chuyện với cô ấy thế nào, và làm sao để đối mặt với những rắc rối nhỏ vẫn thường xảy ra khi một lớp học có giáo viên dạy thế. Tất cả mọi người đều tham gia vào cuộc thảo luận này một cách sôi nổi. Trừ Sheila. Khi hiểu ra những điều tôi đang nói, con bé chăm chú nhìn tôi một cách đầy lo âu. Sau đó, nó giơ tay lên xin phát biểu.
- Có chuyện gì thế, Sheila?
- Cô sẽ đi à?
- Đúng thế. Nãy giờ tất cả mọi người đều nói về chuyện này mà. Cô sẽ không có mặt ở đây vào ngày mai và cả thứ Sáu nữa, nhưng cô sẽ quay lại vào thứ Hai. Đó là vấn đề mà chúng ta đang nói đến.
- Cô sẽ đi à?
- Trời ơi, Sheila! – Peter nói. – Cậu bị điếc đấy à? Chứ cậu nghĩ nãy giờ mọi người đang làm gì?
- Cô sẽ đi à?
Tôi gật đầu. Những đứa trẻ khác đang nhìn con bé một cách kỳ lạ.
- Cô sẽ không có mặt ở đây sao?
- Cô sẽ quay lại vào thứ Hai. Chỉ hai ngày thôi, rồi cô sẽ quay lại mà.
Mặt nó sầm xuống, trong mắt nó tràn ngập nỗi lo âu. Con bé đứng dậy và đi về góc để đồ chơi, rồi nó ngồi đó, liên tục quan sát tôi.
Tôi tiếp tục trả lời những câu hỏi khác, và rồi cuối cùng tôi cũng đã đả thông tư tưởng cho các học sinh của mình. Bọn trẻ có vẻ như đã hài lòng với những gì tôi nói và sẵn sàng cho những ngày sắp tới.
Giờ giải lao, rồi giờ nấu ăn, Sheila vẫn ngồi nguyên trong góc lớp, nghịch vẩn vơ mấy món chai lọ đồ chơi. Anton bảo nó mặc áo khoác vào rồi ra ngoài chơi, nhưng con bé không chịu, mà cho ngón tay cái vào miệng mút, rồi nhìn Anton một cách bướng bỉnh. Tôi ra hiệu cho Anton ra ngoài cùng với những đứa khác, còn tôi đến bên cạnh con bé. Tôi xoay ngược một cái ghế lại và ngồi xuống, cằm tì trên lưng ghế.
- Con đang giận cô phải không?
- Cô chưa bao giờ nói với con là cô sẽ đi cả.
- Có, cô có nói rồi mà Sheil. Cả thứ Hai lẫn hôm qua cô đều đã nói, trong buổi nói chuyện vào buổi sáng ấy.
- Nhưng cô không có nói với con.
- Cô đã nói với tất cả mọi người.
Con bé ném một cái chảo thiếc xuống đất khiến nó phát ra âm thanh chát chúa.
- Thật là không công bằng tí nào khi đến cô cũng bỏ con mà đi như thế. Con không muốn cô như thế.
- Cô biết, và cô rất tiếc khi cô buộc phải đi như vậy. Nhưng cô sẽ quay về mà, Sheila. Cô chỉ đi có hai ngày thôi.
- Con sẽ không bao giờ, không bao giờ thích cô nữa. Con sẽ không bao giờ làm bất cứ điều gì mà cô yêu cầu nữa. Cô thật là xấu xa với con. Cô cảm hóa con để con thích cô rồi cô bỏ đi. Lẽ ra cô không nên làm như thế, cô có biết không? Đó là những điều mà mẹ con đã làm và đó là một điều không hay tí nào khi làm như thế với những đứa trẻ. Họ sẽ tống cô vào tù nếu bỏ rơi những đứa trẻ. Cha con, ổng nói như vậy.
- Sheila, chuyện này khác với chuyện đó chứ.
- Con sẽ không nghe lời cô đâu. Con sẽ không bao giờ nghe lời cô nữa. Con đã thích cô mà cô lại chơi xấu con như vậy. Cô sẽ đi mà cô lại nói với con là cô sẽ không đi đâu hết. Đó là một điều vô cùng tàn nhẫn khi làm thế với một đứa trẻ mà cô đã cảm hóa. Cô có biết thế không hả?
- Sheila, nghe cô nói này…
- Con sẽ không bao giờ nghe cô nói nữa. Cô không nghe con nói hả?
Giọng con bé gần như là không bật thành tiếng, nhưng lại chứa đầy cảm xúc.
- Con ghét cô.
Tôi nhìn nó. Nó vẫn ngoảnh mặt đi. Lần đầu tiên kể từ khi nó đến đây, tôi thấy nó giơ một ngón tay lên chặn một bên mắt để ngăn không cho nước mắt trào ra. Con bé hoảng loạn ấn chặt ngón tay vào hai bên thái dương, cố gắng để không òa lên khóc.
- Xem cô đã khiến con phải làm gì nè. – Con bé thì thầm buộc tội tôi. – Cô đã khiến con khóc mà con thì không muốn như thế. Cô đã biết là con không thích khóc rồi mà. Con ghét cô hơn bất kỳ ai trên đời này và con sẽ không bao giờ cư xử ngoan ngoãn trong cái lớp này nữa. Dù thế nào đi nữa cũng không đâu.
Trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, những giọt lệ long lanh trên khóe mắt của con bé rồi vỡ ngay. Chúng không bao giờ trào ra ngoài cả. Con bé lao vụt qua tôi, quơ lấy cái áo khoác của mình rồi chạy ra ngoài sân chơi.
Tôi cũng lấy áo khoác và ra ngoài tham gia cùng bọn trẻ. Sheila ngồi một mình ở góc đằng xa. Con bé ngồi co ro trong làn gió tháng Hai lạnh buốt, gục đầu trong hai cánh tay đang khoanh lại của mình.
- Không dễ dàng đón nhận chuyện đó hả? – Anton hỏi.
- Không, con bé đón nhận chuyện đó không mấy dễ dàng.
Sau giờ nghỉ giải lao, khi những đứa trẻ khác đã chuẩn bị sẵn sàng cho giờ nấu ăn, Sheila vẫn ở trong góc chơi đồ hàng và vơ vẩn nghịch mấy món đồ chơi. Tôi vẫn để con bé ngồi yên đó. Nó đang cảm thấy không vui và đương nhiên là có lý do khi muốn ngồi một mình như thế. Mặc dù tự cô lập mình, nhưng con bé vẫn kiểm soát cơn bực bội của mình khá tốt. Không có cơn thịnh nộ nào, không có trò phá phách nào, cũng không hề bỏ chạy. Tôi cảm thấy ngạc nhiên và hài lòng với cái cách con bé đang đối mặt với vấn đề của mình. Sheila đã vượt qua được một chặng đường dài trong vòng hai tháng qua.
Những đứa khác cố dỗ ngọt Sheila tham gia cùng chúng. Tyler, vẫn tỏ ra là đại ca của lớp như mọi khi, cứ chú ý thái quá đến Sheila cho tới khi Whitney bảo con bé quay về với công việc nấu ăn của mình. Peter thì luôn mồm hỏi vì sao Sheila lại cứ đứng ở đó mà không tham gia cùng với mọi người. Tôi giải thích rằng lúc đó Sheila đang cảm thấy hơi tức giận một chút và đang tự kiểm soát hành động của mình bằng cách không tham gia cùng chúng tôi.
Sau khi làm bánh xong, mọi người quây quần bên nhau để cùng ăn, tôi ngồi cạnh William và Guillermo. Tyler đã mang vài cái bánh đến cho Sheila - con bé vẫn ru rú trong góc để đồ chơi, giữa
đám búp bê và xoong nồi lỉnh kỉnh. Guillermo đang cho tôi xem một cái đồng hồ chữ Braille mới mà ông thằng bé đã cho nó, và nó cùng với William đang kiểm tra xem liệu tôi có thể xem giờ bằng cái đồng hồ ấy khi nhắm mắt không.
- Torey! – Sarah hét lên từ phía bên kia phòng.
– Đến đây nhanh lên, Sheila bị nôn rồi.
Peter nhảy tưng tưng một cách vui sướng:
- Sheila nôn tung tóe lên tất cả mọi thứ rồi. - Thằng bé rất thích thú với những rắc rối kinh hoàng như thế này.
Anton đi gọi người lao công của trường, còn tôi quay lại để xem chuyện gì đã xảy ra. Những đứa trẻ khác đang tụ tập xung quanh như thể chúng tôi đang có một đoàn xiếc trong lớp vậy.
Tôi bế Sheila ra khỏi chỗ đó và đặt con bé xuống bên cạnh mình. Tôi gạt mớ tóc lòa xòa trên trán con bé sang một bên rồi sờ trán nó. Con bé không bị sốt.
- Có thể bạn ấy bị nhiễm vi-rút. – Peter nói. – Năm ngoái có lần con bị nôn đến hàng triệu lần chỉ trong một đêm, tung tóe ra khắp giường và đồ đạc của con, và mẹ con nói là con bị nhiễm vi-rút.
- Không. – Tôi đáp. – Cô không nghĩ là Sheila bị ốm. Cô nghĩ rằng bạn ấy chỉ là hơi căng thẳng một chút với những việc xảy ra ngày hôm nay, và chuyện đó khiến dạ dày của bạn quặn lên.
- Con cũng bị như vậy một lần rồi. Lần đó cậu con sắp đến thăm nên con vô cùng phấn khích, – William nói chen vào, – và thế là con lăn ra ốm. Cậu sẽ dẫn con đi câu cá mà.
Peter khụt khịt:
- Tớ cá là bạn ấy bị như thế này là vì mấy cái bánh của Tyler.
- Cô nghĩ rằng sẽ tốt hơn nếu tất cả không bu lại chỗ này nữa và tản ra kia ngồi. – Tôi nói.
Khi Anton quay lại, tôi đưa Sheila vào nhà tắm để rửa ráy cho nó. Con bé không kháng cự, nhưng vẫn không chịu nhìn tôi và cũng không chịu nói lời nào. Thế là tôi rửa mặt mũi và quần áo cho con bé trong im lặng.
- Con có nghĩ là con sẽ lại nôn một lần nữa không? – Tôi hỏi.
Không trả lời.
- Sheil, thôi đi nào. Trả lời cô đây này. Cô đang hỏi con cảm thấy thế nào. Con sẽ lại bị thế này nữa chứ?
- Con không có ý như thế.
- Cô biết là con không cố ý. Nhưng cô muốn biết là con có đang thấy không khỏe không, để chúng ta có thể chuẩn bị nếu cần thiết. Sắp đến giờ về nhà rồi.
- Xe buýt của con phải năm giờ mới đến.
- Cô nghĩ tốt hơn là con nên về nhà khi vừa hết giờ học. Họ có đặt ra những quy định về những trường hợp bị nôn trong trường. Họ không muốn con đi xe buýt đâu. Và cô nghĩ rằng tốt hơn là con nên về nhà. Sau khi tan học, chú Anton có thể đưa con về.
- Nhưng con không cố ý mà. Con sẽ không như thế nữa đâu.
- Cưng ơi, vấn đề không phải chỗ đó.
- Cô ghét con. Cô căm ghét và thậm chí còn không buồn tử tế với con một chút khi con bị ốm nữa. Cô thật là một người xấu xa.
Tôi đảo mắt một vòng, bực tức.
- Sheila, cô không ghét con. Thật đấy, cô phải làm gì để con hiểu là cô sẽ quay về với con chứ? Cô sẽ chỉ đi ngày mai và thứ Sáu thôi mà. Chỉ hai ngày ngắn ngủi thôi. Rồi sau đó cô sẽ quay về. Chẳng lẽ con không hiểu điều đó hay sao?
Tôi cảm thấy nản lòng quá đỗi. Con bé là một đứa sáng dạ, nó biết hai ngày chỉ là một khoảng thời gian ngắn, vậy mà nó vẫn không chịu hiểu. Tôi ngờ rằng việc nó nôn ra không gì khác ngoài một cách mà cơ thể nó phản ứng với sự buồn bực về mặt tâm lý của con bé, nhưng tôi không biết phải làm gì với nó nữa. Con bé không chịu nghe những gì tôi nói.
Tôi rửa ráy cho nó xong rồi đứng dậy, lắc đầu. Sau đó, tôi nhún vai và nói:
- Con có muốn cô dỗ con một chút cho đến khi tan học không? Có thể việc đó sẽ giúp bụng dạ con bớt nôn nao.
Con bé lắc đầu.
Người lao công vừa đi khỏi, còn bọn trẻ đang chuẩn bị ra về. Anton nhìn về phía tôi với vẻ thắc mắc. Tôi nhìn anh với vẻ bối rối.
Những đứa khác đang mặc áo khoác vào, còn Sheila vẫn đứng nguyên ở cửa nhà tắm và quan sát. Tôi nhìn con bé, thấy nó hơi xanh xao. Có thể tôi đã hơi hồ đồ khi phán xét mọi việc vội vàng như thế, có thể đúng là con bé bị nhiễm vi-rút thật. Nhưng tôi không nghĩ vậy. Tôi đã nhiều lần cảm thấy bụng dạ mình nôn nao rồi. Xét cho cùng thì con bé chỉ đang cảm thấy khó chịu khi đối mặt với một việc mà nó thấy khó chấp nhận thôi.
Tôi ngồi xuống ghế đu và quay về phía nó. Con bé vẫn đứng ở cửa. Dường như chúng tôi đang vô cùng xa cách nhau. Mối liên kết giữa chúng tôi mới mỏng manh làm sao. Suy nghĩ lớn nhất trong đầu tôi là tôi không thể thuyết phục được nó rằng tôi sẽ không bao giờ bỏ rơi nó như những người khác. Dù vậy, đằng sau suy nghĩ ấy, tôi lại hết sức khâm phục đứa trẻ này. Con bé thật mạnh mẽ và can đảm. Không có lý do gì mà con bé phải tin rằng tôi đang thành thật với nó cả. Những gì đã xảy ra trong quá khứ của nó càng không thể khiến nó tin rằng tôi sẽ quay lại, và con bé chỉ đang làm một điều theo những gì nó cảm nhận được mà thôi. Vậy mà khi nó đứng đó quan sát tôi, một vở kịch câm của sự nghi ngờ bản thân, của nỗi sợ hãi và sự phiền muộn đang hiển hiện trên gương mặt nó. Con bé đang hết sức cố gắng để có thể tin tôi; cuộc chiến giữa trải nghiệm của nó và những mơ ước nó đang mang phản chiếu rõ mồn một trong đôi mắt nó. Lòng tôi ngập tràn cảm giác tôn trọng dành cho đứa trẻ này, một sự tôn trọng như bóp nghẹt tim tôi và không thể nói thành lời, bởi tôi biết con bé đang cố gắng đến cùng cực. Đây là một trong những khoảnh khắc khiến cho tất cả những khoảnh khắc khác đáng sống. Chúng tôi đã chạm vào góc khuất trong tâm hồn của nhau.
Tôi chìa tay ra.
- Đến đây nào, mèo con của cô. Hãy để cô vỗ về con nào.
Con bé lưỡng lự, sau đó chậm chạp tiến đến gần tôi. Không nói không rằng, nó trèo vào lòng tôi.
- Hôm nay quả là một ngày khó khăn, có phải không?
Con bé lại ấn mấy ngón tay vào hai bên thái dương.
- Cô biết con không hiểu chuyện gì đang xảy ra, Sheila ạ. Cô nghĩ con không hiểu vì sao cô có thể làm chuyện này với con mà vẫn yêu thương con.
Tôi vỗ về con bé, vuốt mớ tóc lòa xòa trên trán nó và cảm nhận mái tóc mềm mại như lụa của nó.
- Con chỉ cần phải tin cô mà thôi.
Con bé tựa vào tôi, người cứng đờ, cũng giống như những ngày đầu con bé vừa đến đây vậy.
- Cô đã cảm hóa con. Con không yêu cầu cô làm thế, nhưng cô đã làm thế. Bây giờ cô lại bỏ con mà đi. Chuyện này thật không công bằng. Cô phải có trách nhiệm với con. Cô đã tự nói thế mà.
Tôi lấy làm lạ khi con bé đột ngột chuyển sang dùng thì quá khứ như thế. Tôi chưa bao giờ nghe nó nói như vậy trừ vài lần hiếm hoi trước đây.
- Mèo con, hãy tin cô. Cô sẽ quay về. Mọi việc sẽ không đến nỗi tồi tệ như con nghĩ đâu. Chú Anton sẽ vẫn ở đây, và cả chị Whitney nữa. Và cô giáo dạy thế sẽ đáng yêu lắm, cô biết mà. Nếu con tự cho mình một cơ hội thì con sẽ thấy vui vẻ thôi mà.
Con bé không trả lời, nó chỉ ngồi yên, mấy ngón tay vẫn ấn chặt vào hai bên thái dương. Chẳng còn gì để nói nữa cả. Hoặc con bé không tin tôi, hoặc nó không thể thừa nhận là nó đã tin tôi. Tôi đã quá quen với khả năng sử dụng ngôn từ của nó. Đôi khi tôi quên mất rằng nó chỉ là một đứa bé sáu tuổi. Tôi quên mất rằng nó có nhiều vấn đề như thế nào, và nó chỉ mới ở đây một thời gian ngắn. Vậy mà tôi lại trông đợi ở nó quá nhiều khi muốn nó hiểu ra vấn đề.
Cuộc hội thảo được tổ chức tại một bang ở bờ Tây, ở đó có khí hậu tháng Hai dễ chịu hơn nơi tôi đang sống. Chad đi cùng tôi, và chúng tôi dành phần lớn thời gian để nô đùa và thư giãn trên biển. Đó là một sự thay đổi thật tuyệt dịu. Tôi hiếm khi nhận ra mình đã trở nên khắng khít với bọn trẻ như thế nào nếu không có những dịp như thế này xảy ra – những lần tôi phải đi vắng. Những mối tương tác của tôi với bọn trẻ rất mạnh mẽ và chúng hoàn toàn chi phối tôi. Khi đang làm việc, tôi không bao giờ nhận thức được rằng công việc này khiến tôi cảm thấy căng thẳng như thế nào. Giờ đây, trên một bãi biển tràn ngập nắng vàng, tôi cảm thấy những mỏi mệt trong tôi đã hoàn toàn tan biến.
Đó là một cuộc hội thảo rất bổ ích, và thậm chí còn là một kỳ nghỉ tuyệt vời nữa. Tôi không hề nghĩ đến bọn trẻ trừ lúc đêm khuya, khi chuẩn bị đi ngủ. Nhưng ngay cả khi tôi có nghĩ đến, thì đó cũng là những hồi tưởng mờ nhạt. Tôi biết chúng có thể tự lo cho bản thân mình khi tôi vắng mặt. Với Chad và tôi thì dịp này giống như một sự hồi sinh về mặt tinh thần vậy. Từ khi Sheila xuất hiện, tôi phải đối mặt với những thách thức vô cùng lớn lao, phải mang cả công việc về nhà để xử lý, điều này ít nhiều ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa tôi và Chad. Anh hiểu niềm đam mê của tôi với bọn trẻ, nhưng anh vẫn cảm thấy không hài lòng khi đối diện với thực tế là bọn trẻ đã lấy đi mọi khoảnh khắc tôi dành cho anh. Bốn ngày được ở bên nhau khiến chúng tôi cảm thấy hạnh phúc và thư giãn.
Vào buổi sáng thứ Hai khi đi dạy lại, tôi cảm thấy hơi lo lắng. Trước đó chúng tôi đã lên kế hoạch đi tham quan đồn cứu hỏa vào buổi chiều hôm ấy,
thế là tôi phải ra ngoài thực hiện vài cuộc điện thoại vào giờ chót để sắp xếp mọi việc đâu vào đấy, đồng thời xác nhận lại với tất cả các bậc phụ huynh đã hứa là sẽ giúp một tay trong chuyến đi này.
Sau khi gọi điện xong và quay về lớp, tôi gặp
Anton ở hành lang. Mắt anh sưng lên vì mỏi mệt.
- Chúng tôi đã có một quãng thời gian đáng nhớ khi cô đi vắng. – Anh nói.
Qua giọng nói của anh, tôi có thể nói rằng cái "quãng thời gian" đó hẳn là chẳng tốt đẹp gì lắm, và tôi cảm thấy sợ khi phải hỏi kỹ hơn.
- Chuyện gì xảy ra vậy?
- Sheila hoàn toàn nổi điên. Con bé không chịu nói chuyện với ai. Nó lôi tất cả mọi thứ xuống khỏi tường, lôi hết sách ra khỏi kệ. Con bé tặng cho Peter một cái mũi đầm đìa máu vào thứ Sáu. Nó cũng không chịu làm bất cứ bài tập nào cả. Thậm chí tôi còn không thể bảo nó ngồi vào ghế. Hôm thứ Năm, con bé đã làm hỏng cái máy hát. Còn vào chiều thứ Sáu, nó đã cố làm vỡ kính cửa ra vào bằng giày của mình.
- Anh đùa đấy à!
- Ừ, đùa. Lạy Chúa tôi, Torey, tôi ước sao mình đang đùa. Con bé đúng là một nỗi kinh hoàng.
- Lạ thật. – Tôi lẩm bẩm. – Tôi cứ nghĩ là con bé đã không còn làm những việc quái đản như thế nữa rồi chứ.
- Thậm chí con bé còn cư xử tệ hơn cả hồi trước. Lúc nào nó cũng ngồi lì trong một góc. Nó cư xử tệ hơn bao giờ hết.
Tim tôi thắt lại. Một luồng cảm xúc tồi tệ sôi lên ùng ục trong lòng tôi. Tôi đã thật lòng nghĩ rằng tôi có thể tin là con bé sẽ cư xử ngoan ngoãn khi tôi đi vắng. Thật đau đớn khi nhận ra rằng tôi đã phán đoán sai mọi việc, phán đoán sai một cách tồi tệ. Tôi cảm thấy như chính bản thân mình đã bị sỉ nhục vậy. Tôi đã tin tưởng con bé; tôi đã phụ thuộc cảm xúc của mình vào việc nó sẽ cư xử đúng mực, ngoan ngoãn, và nó đã làm tôi thất vọng.
Tôi định sẽ nói chuyện với nó về vấn đề này, nhưng xe buýt của nó đến muộn. Những đứa khác đã lục tục đến lớp, tất cả đều có nhiều chuyện để kể với tôi.
- Lẽ ra cô nên chứng kiến những gì mà Sheila đã làm. – Sarah nói một cách đầy phấn khích. – Bạn ấy đã phá sập cả lớp học.
- Đúng rồi! – Guillermo líu lo. – Cái cô giáo viên dạy thế, cô Markham ấy, cổ đã đét đít Sheila và bắt bạn ấy ngồi vào góc phòng, và Whitney đã phải giữ chặt bạn ấy suốt cả buổi chiều, vì bạn ấy không có chịu ngồi yên.
Peter nhảy tưng tưng xung quanh tôi, đôi mắt đen láy của thằng bé ngời lên rạng rỡ.
- Bạn ấy rất là xấu tính với Whitney, làm chị
Whitney khóc, mà cô biết chuyện gì nữa không? Cô Markham cũng khóc luôn. Và Sarah khóc, Tyler khóc. Tất cả bọn con gái đều khóc vì Sheila quá bướng bỉnh. Nhưng con thì không. Con đã thụi cho bạn ấy một quả. Con đã cho bạn ấy một trận ra trò vì đã cư xử quá tệ như thế.
- Bạn ấy hư lắm. – Max khẳng định trong lúc chạy mòng mòng xung quanh tôi.
Nỗi thất vọng và buồn chán trong tôi biến thành sự giận dữ. Làm sao con bé có thể làm điều này với tôi được cơ chứ? Rõ ràng là con bé đã cư xử một cách tồi tệ nhất kể từ khi tôi bắt đầu dạy dỗ nó. Tôi cứ nghĩ là con bé sẽ kiểm soát được mình, để vượt qua được hai ngày không có tôi ở bên cạnh. Tôi thực sự quá thất vọng. Lòng tin trong tôi sụp đổ. Niềm hy vọng có thể kiểm soát và dạy dỗ được nó đã xuống mức thấp nhất từ trước đến nay. Con bé đã trả đũa tôi; nó cố ý làm như thế, vậy là tất cả thời gian và nỗ lực tôi dành cho nó cuối cùng chẳng có ích lợi gì cả.
Sheila đến lớp sau khi chúng tôi đã bắt đầu cuộc nói chuyện buổi sáng. Con bé nhìn tôi một cách ngờ vực và ngồi xuống. Cái mùi nước tiểu khai ngấy lại dậy lên. Con bé thậm chí còn không thèm tắm rửa gì kể từ khi tôi đi.
Sự phiền muộn trong tôi không giảm đi chút nào khi tôi nhìn thấy nó. Lúc đó tôi đang cảm thấy rất dè chừng, tôi tin rằng cách cư xử của con bé trong những ngày qua là một đòn công kích trực tiếp vào lòng tin của tôi. Cũng như đối với tất cả những người khác mà con bé từng có dịp tiếp xúc, nó đã tìm ra điều gì là quan trọng nhất đối với tôi, và nó đã vin vào đó để trả thù tôi. Càng nghĩ về chuyện đó, tôi càng cảm thấy tồi tệ. Việc này đối với tôi còn khó chấp nhận hơn cả biến cố xảy ra vào ngày đầu tiên, hay thậm chí là rắc rối xảy ra với lớp học của cô Holmes, bởi vì nó đã trực tiếp nhắm vào tôi.
Sau buổi nói chuyện, tôi gọi con bé lại. Chúng tôi ngồi trên ghế, cách xa những người khác.
- Cô nghe nói là con không kiểm soát được mình lắm trong lúc cô đi vắng.
Con bé nhìn tôi chằm chằm, không thể biết được nó đang cảm thấy như thế nào.
- Cô đã quay về, và tất cả những gì cô nghe được là những trò quậy phá của con. Cô muốn con giải thích điều này cho cô.
Con bé chẳng nói gì mà chỉ nhìn tôi không chớp mắt.
- Cô giận con lắm, Sheila ạ. Đây là lúc cô thấy giận dữ nhất trong suốt một thời gian dài. Bây giờ cô muốn nghe lý do vì sao con làm thế.
Vẫn không có câu trả lời.
Cơn phẫn nộ trào lên trong lòng tôi khi tôi nhìn thấy cặp mắt lạnh lùng và xa cách của con bé.
Trong cơn tuyệt vọng đột ngột kéo đến, tôi chộp lấy hai vai nó và lay thật mạnh:
- Nói cho cô nghe xem nào. Khốn kiếp thật! Nói cô nghe xem nào!
Nhưng con bé đã cố kìm nén cảm xúc của mình, nó nghiến chặt hai hàm răng lại. Hoảng sợ vì đã mất kiểm soát, tôi buông vai nó ra. Lạy Chúa, việc này đang bắt đầu trở nên quá sức chịu đựng của tôi.
Con bé vẫn câm như hến, mắt vẫn nhìn tôi chằm chằm. Sự nóng nảy của tôi đã khiến chính con bé nổi giận, và giờ đây con bé đã trở thành một đối thủ xứng tầm của tôi, nếu không nói là vượt trội hơn. Đây là thế giới của con bé, cái vương quốc của sức mạnh thể xác này. Con bé thông thạo về nó hơn tôi. Có thể nói rằng tôi đã phạm sai lầm khi chạm vào nó như thế. Tôi hình dung được rằng con bé có thể chịu đựng tất cả những trò hành hạ về thể xác mà tôi có khả năng thực hiện, nhưng vẫn sẽ không chịu mở miệng nói một lời nào. Tôi quá thất vọng. Thất vọng ê chề. Hai vai tôi chùng xuống.
- Cô đã tin con.
Tôi nói, giọng nhẹ nhàng, lộ rõ sự nản lòng.
- Cô đã tin con trong suốt hai ngày tồi tệ vừa qua, Sheila ạ, cô đã tin ở con, con không thấy như thế sao? Và con muốn biết cô cảm thấy như thế nào khi quay về và nghe nói rằng con đã cư xử như thế không?
Sheila bùng nổ với một cơn thịnh nộ mà tôi không hề chuẩn bị trước.
- Con chưa bao giờ bảo cô phải tin con. Con chưa bao giờ nói như thế, mà là chính cô! Con chưa bao giờ nói là cô có thể tin ở con. Cô không thể! Không ai có thể tin con cả! Con chưa bao giờ nói là cô có thể tin con mà!
Con bé đứng bật dậy, đi vòng quanh lớp một cách bấn loạn trước khi trốn dưới gầm bàn đặt mấy cái chuồng thú. Nỗi đau khổ của nó mãnh liệt đến mức nó cứ ngồi dưới gầm bàn và tạo ra những âm thanh nho nhỏ kỳ lạ, không rõ là tiếng khóc, tiếng hét hay tiếng nói. Nhưng cảm xúc của nó thông qua những âm thanh này thì đã quá rõ ràng.
Phản ứng của con bé khiến tôi ngạc nhiên. Tôi ngồi bất động trên ghế. Những đứa trẻ khác đã dừng hết các việc chúng đang làm lại để quan sát chúng tôi. Sự lo lắng thể hiện rõ trong ánh mắt chúng. Tôi chỉ biết ngồi đó và nhìn con bé đang trốn dưới gầm bàn. Tôi chẳng biết phải làm gì nữa.
- Vậy thì chiều nay con sẽ không được đi với các bạn, Sheila ạ. – Sau cùng, tôi lên tiếng. – Cô sẽ không đưa bất cứ ai mà cô không tin tưởng theo cùng. Con có thể ở lại đây với chú Anton.
Con bé lồm cồm bò ra khỏi gầm bàn.
- Con có thể đi cùng.
- Không, cô e là không thể. Cô không thể tin con được.
Con bé như cứng đờ người vì sợ hãi. Tôi biết chuyến tham quan này rất có ý nghĩa với nó. Con bé rất thích đi đây đi đó cùng chúng tôi.
- Con có thể đi cùng mà. Tôi lắc đầu.
- Không, con không thể.
Sheila hét lên, những tiếng hét chói tai. Con bé vẫn đứng nguyên ở chỗ chuồng thú và bắt đầu nhảy lên nhảy xuống, hai tay đập chan chát trong không khí.
- Hãy thôi ngay đi Sheila, nếu không con sẽ bị phạt đứng vào góc lớp đấy. Thôi ngay đi!
Rõ ràng là con bé đã hoàn toàn mất kiểm soát. Nó lao người xuống sàn và đập đầu thình thịch xuống mặt đất. Anton lao đến để ngăn con bé tự hủy hoại mình. Con bé chưa bao giờ làm một điều tương tự như thế trước đây cả; tôi đã nghĩ rằng nó sẽ nổi cơn điên phá phách, và rõ ràng những đứa trẻ khác cũng đã nghĩ như thế khi đem cất những món đồ quý của chúng đi. Nhưng trước đây con bé chưa bao giờ cố tự làm tổn thương chính mình cả. Một vài đứa trẻ khác, đặc biệt là Max và Susannah, sẽ làm thế, nhưng Sheila thì chưa bao giờ.
Anton ôm chặt con bé trong tay. Nó vùng vẫy một cách hoang dại, miệng vẫn không ngừng gào thét. Tôi không thể suy nghĩ được gì nữa. Rồi sau đó, nó dừng lại, cũng đột ngột như lúc nó mới hét lên, và căn phòng chìm vào một bầu không khí im lặng đáng sợ. Tôi lao đến, sợ rằng con bé đã bị thương nên mới dừng lại một cách đột ngột như thế. Anton buông nó ra, nó trượt khỏi tay anh như một miếng bơ nóng, rồi đổ xuống thành một đống thịt nhỏ trên tấm thảm lót sàn. Hai cánh tay nó ôm vòng quanh đầu, còn mặt nó thì gục xuống tấm thảm.
- Con có sao không, Sheila? – Tôi hỏi. Con bé ngẩng đầu lên.
- Làm ơn hãy cho con đi với. – Nó thì thào.
Sau màn thể hiện cảm xúc kinh hoàng lúc nãy, tôi trở nên cảnh giác.
- Cô nghĩ con không nên đi.
Nếu con bé cư xử như thế này, thì tôi thấy sợ việc phải kiểm soát nó bên ngoài phạm vi lớp học.
- Con thật sự hối lỗi vì những việc con đã làm. Hãy cho con đi. Cô có thể tin con, làm ơn đi mà! Con muốn đi.
Tôi nhìn nó. Những cảm xúc bực tức và chán nản trước đó lại ùa về trong tôi, và tôi bắt đầu nghĩ rằng tất cả những hành động bạo lực nãy giờ mà nó thể hiện chỉ là một trò bịp, bởi vì con bé đã ngừng chuyện đó lại quá nhanh. Suy nghĩ đó lại khơi lên ngọn lửa tức giận vẫn đang âm ỉ trong tôi.
- Cô không nghĩ thế đâu, Sheila. Có lẽ để lần tới vậy.
Con bé lại bắt đầu la hét, hai tay che mặt nhưng vẫn nằm lì trên sàn nhà. Trong cái tư thế nằm kỳ dị đó, con bé trông như một con búp bê bằng vải nhàu nát. Tôi quay người bỏ đi để lo cho những đứa trẻ khác.
Suốt buổi sáng nó cứ nằm thù lù trên sàn nhà như thế. Nó la hét thêm một lúc nữa và sau đó im bặt, không động đậy, không nhìn gì nữa cả. Ban đầu tôi muốn chuyển nó vào góc lớp, nhưng rồi tôi thay đổi ý định. Tôi cảm thấy mình đã bị đánh bại, và không muốn dính líu với con bé thêm nữa.
Đến giờ ăn trưa, tinh thần tôi đã hoàn toàn ổn định trở lại. Tôi bắt đầu nhận thức được rằng tôi đã giận dữ với con bé, vì tôi đã bộc lộ điều mà bản thân tôi vẫn luôn nhìn nhận là một sự thiếu sót về mặt giáo dục. Tôi nổi giận vì mình đã không thành công trong việc để con bé ở lại mà không có gì xảy ra. Tôi nổi giận vì con bé đã làm với tôi cái điều mà tôi đã chứng kiến nó làm với rất nhiều người khác. Chẳng hiểu sao tôi đã thực lòng tin rằng con bé sẽ không bao giờ trả thù tôi như thế. Mãi cho đến lúc đó thì con bé vẫn chưa làm thế với tôi, và cái tôi trong tôi đã được bơm đủ một ảo tưởng rằng nó sẽ không bao giờ làm thế. Giờ đây, tôi bị hạ xuống một vị trí ngang hàng với tất cả mọi người. Mọi cảm xúc trong tôi đều bị làm cho tổn thương. Và giờ đây, tôi cảm thấy vô cùng bối rối và hoang mang khi nhận ra rằng mình cũng gây cho nó cảm giác tương tự bằng cách không cho phép nó tham gia vào chuyến tham quan của lớp. Con bé đã làm tôi tổn thương, và tôi đã muốn cho nó thấy rằng nó sẽ phải hối tiếc. Tôi đã ngang nhiên làm một điều nằm trong quyền hạn của mình mà tôi biết rằng điều đó cũng sẽ khiến nó bị tổn thương như tôi.
Khi nhận thức ra điều này, tôi cảm thấy tồi tệ hơn bao giờ hết. Tôi thật là một kẻ thô lỗ, đần độn và ích kỷ. Tôi cảm thấy căm ghét chính bản thân mình, căm ghét tất cả. Tôi cảm thấy lòng mình trống rỗng và không thể quyết định mình sẽ cứu vãn tình thế này như thế nào đây.
Giờ ăn trưa, tôi vừa uể oải ăn bánh kẹp vừa trút nỗi cắn rứt của mình với Anton.
- Anton này, lần này tôi đã làm hỏng bét mọi việc rồi.
Tôi lúng búng với mớ bơ đậu phộng trong miệng. Làm sao mà tôi có thể trở thành một giáo viên được khi mà tôi cứ kiểm soát những cảm xúc của mình theo một cách tệ hại như thế? Anton cố gắng trấn an tôi. Anh cứ nhắc lại là con bé đã rất hư, rằng con bé đáng bị như thế để hiểu rằng việc nó làm là không thể chấp nhận được.
Nhưng tôi vẫn cảm thấy mình chỉ là một con số không. Đứa bé tội nghiệp. Ngày hôm nay lẽ ra phải là một ngày đoàn viên hạnh phúc của mọi người. Vậy mà tôi lại quay về và cư xử như một con chuột chù đanh đá. Những điều mà con bé đã làm đâu có khó đoán gì cho cam. Con bé không vui, và đã thể hiện điều này bằng phương cách mà nó nắm rõ nhất. Trời ạ, ngay từ ban đầu thì đó là lý do mà nó xuất hiện trong cái lớp học này kia mà. Nhưng còn tôi thì sao? Đó có phải cũng là lý do mà tôi có mặt trong cái lớp này không? Ngày hôm nay lẽ ra phải là một lời khẳng định đầy hân hoan rằng con bé có thể tin ở tôi; tôi quay về đúng như đã hứa. Thế mà tôi lại la mắng con bé. Và tôi đã tước đi của nó một đặc quyền mà thậm chí nó còn không biết là đang có nguy cơ bị tước mất. Lạy Chúa, làm sao mà tôi có thể làm cái công việc dạy dỗ này hay vậy?
Suốt giờ ăn trưa, tôi chỉ cảm thấy mình như một con quái vật và không biết phải giải quyết những vấn đề tôi đang đối mặt như thế nào. Ngay cả khi tôi xin lỗi, tôi cũng không thể khắc phục được việc đã quá giận dữ với con bé lúc sáng. Con bé nói đúng. Nó chưa bao giờ nói rằng tôi có thể tin tưởng nó.
Lúc quay về lớp, tôi ngồi xuống bên cạnh nó. Những đứa trẻ khác đã sẵn sàng lên đường, và các bậc phụ huynh cũng đã có mặt đầy đủ. Sheila ngồi một mình trong góc phòng.
- Cưng ơi, cô phải nói chuyện với con. Sáng nay cô đã sai. Cô đã nổi giận với con khi cô đang thực sự rất tức giận chính bản thân mình. Cô đã nói rằng con không thể đi tham quan với lớp, nhưng cô đã đổi ý. Con có thể đi cùng. Cô xin lỗi vì đã nổi giận với con.
Con bé không trả lời, thậm chí còn không thèm nhìn tôi. Nó đứng dậy và đi lấy cái áo khoác.
Sau giờ học, khi những đứa trẻ khác đã về hết, sự căng thẳng giữa hai chúng tôi vẫn kéo dài dai dẳng. Tôi đã cố gắng làm hòa với con bé suốt buổi chiều, cố tỏ ra vui vẻ và làm cho mọi người cười. Nhưng Sheila vẫn rất tách biệt, nó cứ nắm chặt lấy tay của Whitney suốt. Tôi bỏ cuộc. Cũng như với tất cả những thứ khác, tôi nghĩ rằng chất keo hàn gắn tốt nhất là thời gian. Tôi đang dần hồi phục; tôi biết rằng mình đã hành động không đúng đắn. Nhưng như Anton đã nhắc tôi nhớ, tôi biết rằng mình cũng là một con người.
Tôi lấy mấy bài tập trong giỏ ra và ngồi xuống bàn để chấm điểm. Tôi đề nghị đọc sách cho nó nghe, nhưng Sheila từ chối và cố làm mình bận rộn bằng cách ngồi trên sàn nhà chơi với những tấm thẻ hình ở góc phòng. Một giờ đồng hồ đầu tiên trôi qua, Sheila đứng dậy rồi đi về phía cửa sổ. Nó đứng đó, nhìn ra những bóng cây đổ dài trên mặt đất phủ tuyết. Một lát sau tôi nhìn lên, con bé vẫn đứng bên cửa sổ, nhưng nó đang nhìn tôi.
- Tại sao cô lại quay lại? - Nó khẽ hỏi.
- Cô chỉ đi dự một buổi hội thảo thôi. Cô chưa bao giờ có ý định sẽ ở đó luôn cả. Công việc của cô là ở đây với tụi con mà.
- Nhưng sao cô lại quay lại?
- Bởi vì cô đã nói như thế. Cô thích ở đây.
Nó chầm chậm bước đến chỗ cái bàn tôi đang ngồi. Nỗi đau đớn lúc này đang hiển hiện rõ ràng trong đôi mắt của con bé.
- Con thật sự không nghĩ là cô sẽ quay lại, có phải không?
Nó lắc đầu.
Chúng tôi im lặng nhìn nhau suốt một lúc lâu. Tôi có thể nghe thấy tiếng đồng hồ gõ nhịp từng khắc trên tường. Con thỏ Onions đang phát ra những âm thanh sột soạt trong chuồng. Tôi nhìn vào mắt con bé. Đôi mắt nó mở to, ươn ướt và có màu xanh thăm thẳm của nước biển. Tôi tự hỏi con bé đang nghĩ gì. Và tôi buồn bã nhận ra chúng ta không bao giờ hiểu được rằng làm một người khác thì sẽ như thế nào. Nhưng dường như chúng ta chẳng bao giờ chấp nhận hoàn toàn được sự thật đó, chúng ta luôn cảm thấy mình biết hết mọi sự, mặc cho những giới hạn của người trần mắt thịt. Đặc biệt là với những đứa trẻ. Chúng ta thực sự chẳng bao giờ hiểu được cả.
Con bé vẫn đứng đó nhìn tôi. Bỗng nó cất tiếng:
- Cô sẽ đọc lại quyển sách đó chứ?
- Quyển sách nào cơ?
- Quyển sách về cậu bé đã cảm hóa được con cáo ấy.
Tôi mỉm cười:
- Được, cô sẽ đọc quyển đó.