- Minh Việt -
Nổi bật trong thành công chung của Đoàn Thể thao Việt Nam ở SEA Games 2019 là “cú đúp” Huy chương Vàng bóng đá cả nam và nữ. Đẳng cấp của chúng ta đã được khẳng định và vị thế của bóng đá Việt Nam nay đã khác rồi.
Lớn về tầm vóc
21 năm trước, chung kết Tiger Cup 1998, cái lưng của Sasi Kumar khiến sân Hàng Đẫy chết lặng. Dù thủ môn Tiến Anh đã cố bật lên và với tay hết sức cũng không thể ngăn được hậu vệ cao kều của Singapore ghi bàn bằng... lưng. Đã có một thời gian rất dài, bóng bổng luôn là cơn ác mộng của Việt Nam.
Tại SEA Games 2019, Việt Nam đã biến điểm yếu thành điểm mạnh. 9/24 bàn của U22 Việt Nam ở giải này là từ đánh đầu, chiếm tỷ lệ 37,5%. 8/24 bàn được chúng ta ghi sau các tình huống cố định (phạt góc, đá phạt), nghĩa là 1/3 tổng số bàn thắng.
Càng đi sâu vào giải, Việt Nam càng ghi nhiều bàn quan trọng bằng công thức đánh đầu sau tình huống cố định, hoặc là sau đường tạt.
Đó là bàn gỡ 1-1 của Thành Chung trong trận gặp Indonesia, từ đó mở ra cuộc lội ngược dòng ngoạn mục. Đó là bàn duy nhất mang về chiến thắng trước Singapore của Đức Chinh. Đó là bàn rút ngắn tỷ số xuống còn 1-2 của Tiến Linh trong trận gặp Thái Lan, bàn thắng vô cùng quan trọng ở thời điểm Việt Nam đã thua sớm 2 bàn, giúp Việt Nam kịp vực lại tinh thần để rồi giữ vững ngôi đầu bảng. Rồi 2 trong 3 bàn ở trận bán kết với Campuchia cũng xuất phát từ pha đánh đầu.
Tới trận chung kết với Indonesia, Việt Nam lại một lần nữa có bàn mở tỷ số bằng công thức đá phạt đánh đầu. Biết so sánh là khập khiễng, nhưng cách chúng ta thực hiện các tình huống cố định ở SEA Games 2019 cũng nguy hiểm như… đội tuyển Anh ở World Cup 2018.
21 năm sau ký ức về cái lưng của Sasi Kumar, lần đầu tiên cổ động viên Việt Nam mới được thấy đội bóng con cưng chơi kiểu vừa có kỹ thuật, vừa có thế mạnh cơ bắp để tỳ đè đối phương như thế. Nửa đội hình chính của ông Park có chiều cao hơn 1m80, mặc dù sự thật là người Việt thấp bé thứ 4 thế giới với chiều cao trung bình chỉ là 1m64.
Đó là sự lớn mạnh về tầm vóc theo đúng nghĩa đen.
Mạnh về tinh thần
Và quan trọng hơn, đội tuyển đó không chỉ lớn mạnh theo nghĩa đen, mà còn lớn mạnh về tầm vóc theo nghĩa bóng, nghĩa là cả tinh thần và tâm lý.
24 năm trước, chúng ta thua tức tưởi Thái Lan 0-4 trong trận chung kết SEA Games 1995. Chính trận thua đó đã gieo vào tâm lý sợ người Thái của Việt Nam suốt bao thế hệ.
SEA Games 1999, Việt Nam lọt vào chung kết với thành tích không thủng lưới bàn nào nhờ hàng thủ được mệnh danh là “bức tường thép” của Đông Nam Á khi đó (gồm 3 trung vệ Đỗ Khải, Như Thuần, Mai Tiến Dũng). Thế nhưng đến trận chung kết, chúng ta vẫn dễ dàng bại trận bởi những cú sút xa kinh điển của người Thái.
4 năm sau, tại kỳ SEA Games được tổ chức trên sân nhà, tiếp tục lại là một trận chung kết với Thái. Văn Quyến khiến sân Mỹ Đình bùng nổ với bàn gỡ 1-1 ở phút bù giờ, nhưng kẻ thất bại sau cùng vẫn là chúng ta.
Hai năm sau, 2005, một lần nữa người Thái ngăn không cho Việt Nam hiện thực hóa giấc mơ Vàng SEA Games.
Tới chung kết SEA Games 2009, ngay cả khi Thái Lan đã bị bỏ lại phía sau, thì sự yếu kém về tinh thần ở thời điểm quyết định lại khiến Việt Nam bại trận trước Malaysia, với sai lầm cá nhân của thủ môn Tấn Trường. Hay gần nhất là SEA Games 2017, cũng lại là điểm yếu tinh thần khiến chúng ta bị loại ngay từ vòng bảng sau thất bại 0-3 trước Thái Lan.
Hơn 20 năm qua, đội tuyển Việt Nam luôn bị xem là yếu bóng vía, mang cái tinh thần, tâm lý sợ sệt ở những thời khắc quan trọng.
Nhưng tất cả đã là quá khứ. Sự yếu đuối đó bây giờ tuyệt nhiên không còn thấy ở thế hệ cầu thủ của HLV Park Hang-seo. Chúng ta thắng ngược Indonesia khi bị thủng lưới trước. Chúng ta san bằng tỷ số 2-2 trong tình thế bị Thái Lan dẫn 2 bàn. Nếu là trước kia, có lẽ chúng ta đã vỡ trận.
Suốt 2 năm qua, từ Vòng chung kết U23 châu Á, ASIAD 2018, AFF Cup 2018, cho đến Asian Cup 2019, chiến trường nào chúng ta cũng mang theo hành trang là một tinh thần bất khuất.
Cũng đừng quên rằng, tại SEA Games 30 này, Việt Nam còn mất cả đội trưởng Quang Hải ngay từ vòng bảng. Nó cũng giống như việc Manchester United không có sự góp mặt của Roy Keane ở trận chung kết Champions League 1998-99, hay Ronaldo phải sớm rời sân trong trận chung kết EURO 2016 giữa Bồ Đào Nha và Pháp. Và cũng như Manchester United hay Bồ Đào Nha, chẳng hề thấy bất kỳ sự lung lạc tinh thần, dao động tâm lý nào ở các cầu thủ Việt Nam dù thiếu vắng ngôi sao số 1 Quang Hải.
Vẻ đẹp của tinh thần Việt Nam còn thể hiện ở cái đầu gối đầy máu của những Văn Hậu, Trọng Hoàng trong trận chung kết. Họ đã chiến đấu quên mình. Là hình ảnh Tiến Linh ăn mừng với chiếc áo Quang Hải trên tay, để tri ân người đồng đội trên hàng công không thể ra sân vì chấn thương. Là hình ảnh cả đội Việt Nam cầm áo số 9 của Văn Toàn ăn mừng ở AFF Cup 2018... Chúng ta đang có một đội tuyển đoàn kết, mạnh mẽ, trong sáng, tâm lý vững vàng - khác quá nhiều so với những thế hệ trước đó.
Đó là sự lớn mạnh về tầm vóc tinh thần.
Sự trỗi dậy của một nền bóng đá
Cuối cùng, dĩ nhiên đó còn là sự lớn mạnh về tầm vóc của cả một nền bóng đá.
Những gì mà thầy trò ông Park thể hiện ở SEA Games 2019 là hoàn toàn vượt trội. Thái Lan có lợi thế 2 bàn từ rất sớm nhưng chẳng thể hiện được bất kỳ điều gì trong phần còn lại của trận đấu. Campuchia là chuyên gia đá sân cỏ nhân tạo, là ngựa ô ở vòng bảng, rồi cũng trở thành những kẻ ngờ nghệch khi gặp Việt Nam. Indonesia, vốn được đánh giá cao với những pha tấn công biên, nhưng ở trận chung kết, chúng ta đã dễ dàng bẻ gãy đôi cánh của họ. Thậm chí, gần như không một phút giây nào Việt Nam mang tới cho Indonesia tia hy vọng có thể gỡ được dù là 1 bàn danh dự.
Suốt hành trình giải đấu, chúng ta leo lên đỉnh không phải bằng lối chơi hoa mỹ, đàn áp đối thủ, mà là nhờ sự lạnh lùng và quyết đoán, giải quyết tốt từng tình huống và đặc biệt cực giỏi trong việc phá lối chơi của đối phương. Trận chung kết là minh chứng về cách chơi đó.
Cứ sau mỗi giải đấu, mỗi trận đấu, Park Hang-seo lại mang tới những sự bất ngờ bởi các miếng đánh khác nhau. Phòng ngự phản công là lối chơi xuyên suốt hành trình 2 năm qua, nhưng ở SEA Games 2019, Việt Nam còn cực giỏi ở những tình huống cố định. Hay ở Vòng loại World Cup 2022, chúng ta gây ấn tượng mạnh với những đường phất bóng dài lên phía trên của các trung vệ cho tiền đạo cắm.
Ngoài ra, ông Park còn rất giỏi trong việc dùng người và tạo ra một lối chơi phù hợp với chất liệu sẵn có trong tay. Đó là cách ông biến tình huống cố định trở thành vũ khí hủy diệt mới của Việt Nam ở SEA Games 2019.
Dưới sự chèo lái của vị thuyền trưởng Hàn Quốc, chúng ta đã là Á quân U23 châu Á 2018, hạng tư ASIAD 2018, vô địch AFF 2018, vào tứ kết Asian Cup 2019 và giờ là nhà vô địch SEA Games 2019. Đó là sự lớn mạnh về tầm vóc của cả một nền bóng đá.
Điều chúng ta cần bây giờ là tiếp tục duy trì sự tiến bộ đó, khi mà chỉ 1 tháng nữa Vòng chung kết U23 châu Á 200 sẽ khởi tranh. Đây là giải đấu mà 2 năm trước chúng ta đã vào tới trận chung kết, và nếu nằm trong 3 đội xuất sắc nhất, chúng ta sẽ có vé dự Olympic 2020.
Olympic 2020, tại sao lại không nhỉ?
Bởi tầm vóc của bóng đá Việt Nam giờ thực sự khác rồi…