Nấc cụt. Là "hiccup". Hoặc "hiccough", bạn muốn chọn kiểu viết nào cũng được. "Hikke" là viết theo tiếng người Đan Mạch. Tiếng Tây Ban Nha viết là "hipo". Tiếng Pháp viết "Hoquet". "Shihuk" là tiếng Do Thái. Còn tiếng Nga nói "iknutz". Tiếng Ý nói "singhiozzo". Và "singultus" là thuật ngữ được các bác sĩ sử dụng – đó là tiếng La tinh. Nấc cụt cũng giống như hắt hơi, ngáp, ợ hơi, trung tiện, không đe dọa đến sức khỏe, và có thể giải quyết một cách dễ dàng bằng các mẹo dân gian mà không cần bất kỳ sự can thiệp y tế nào.
"Sự co thắt hệ thống cơ hô hấp bụng và ngực, đặc biệt là cơ hoành", "sự co thắt cơ hoành làm cho sự hít vào đột ngột bị gián đoạn, khiến cho việc co thắt của thanh môn bị gián đoạn". Đó là một mô tả kỹ thuật khá tổng quan về chứng nấc cụt. Tôi chưa tìm thấy một câu chuyện hay ho nào về chứng này trong các tuyển tập truyện cười. Các trích dẫn từ Bartlett’s Familiar Quotation[10] cũng không thấy. Các tài liệu y văn thì tương đối mỏng, và chỉ tập trung vào các trường hợp mãn tính với các biện pháp điều trị phức tạp, bao gồm cả phẫu thuật. Thật đáng ngạc nhiên khi một hiện tượng phổ biến, có tính chất xã hội mạnh mẽ như thế lại bị bỏ qua trong văn học.
Nấc cụt được thừa nhận là một vấn đề liên quan đến sức khỏe từ thời Hippocrate, và do nó có liên quan đến hầu hết tất cả các chứng bệnh, điều kiện ảnh hưởng và tình trạng sức khỏe, nên không ai biết rõ nguyên nhân chính gây nên hiện tượng này. Có rất nhiều cách chữa trị nó tương ứng với các nguyên nhân khác nhau. Tất cả chúng ta đều bị nấc cụt. Thậm chí từ khi còn trong bụng mẹ. Ở một số người, triệu chứng nấc cụt thường kết thúc sau 7 đến 63 tiếng nấc. Bạn làm bất cứ điều gì để giết thời gian trong khi chờ đợi triệu chứng chấm dứt đều được gọi là "điều trị", do đó quá trình chữa trị nên càng thú vị càng tốt. Cũng giống như chứng cảm mạo thông thường, bệnh sẽ tự khỏi sau 7 ngày nếu bạn không làm bất kỳ điều gì để can thiệp và cũng sẽ hoàn toàn bị đẩy lùi sau một tuần nếu bạn làm theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tuy nhiên. Nếu chứng nấc cụt không chấm dứt trong vòng 60 tiếng nấc, nghĩa là bạn đã mắc chứng nấc cụt kinh niên, và được xếp vào nhóm đỉnh cao trong lịch sử của chứng bệnh này. Kỷ lục Guinness thế giới đã ghi nhận trường hợp của Charles Osborn ở Anthon, Iowa, người đã nấc hai phút một lần kể từ năm 1922. Triệu chứng này bắt đầu xuất hiện trong khi ông giết thịt một con heo. Lẽ ra ông ấy đã có một cuộc sống bình thường như bao người khác. Cũng lấy vợ, sinh con, và có những thứ khác nữa. Nhưng chứng nấc cụt đã đem lại cho ông ấy nhiều điều phiền toái, do ông khó mà giữ được hàm răng giả ở đúng vị trí mỗi khi nấc. Bất chấp những nỗ lực của cộng đồng y khoa, nguyên nhân và cách chữa trị cho trường hợp của ông Osborn vẫn không được tìm ra. Ông đã nhận được 10.000 lá thư cung cấp các cách chữa trị khác nhau. Không giống như chứng cảm lạnh thông thường dù vẫn còn gây nhiều tranh cãi về các phương thuốc chữa trị, nấc cụt chỉ có rất ít các bài thuốc điều trị.
Mối quan tâm của tôi về chứng nấc cụt dựa trên phương diện xã hội của nó. Sức mạnh của chứng nấc cụt. Ở khả năng tập hợp đám đông. Tôi lấy làm thích thú với những phản ứng trong một căn phòng đầy người khi hiện tượng này xảy ra. Nấc cụt là một phương sách để gây sự chú ý ngay lập tức. Chỉ cần một vài tiếng nấc, tất cả mọi người xung quanh sẽ vội vàng lao đến hỗ trợ bạn, cung cấp cho bạn đủ loại mẹo để chữa trị và can thiệp. Một trường hợp nấc cụt có thể thay đổi toàn bộ không khí của buổi tiệc cốc-tai, từ sự thờ ơ, trầm buồn sang không khí khẩn trương như ở khoa cấp cứu của bệnh viện. Người thì vỗ lưng cho bạn, người đem nước đến, người thì trùm một cái túi giấy lên đầu bạn. "Trồng cây chuối", "nín thở", "nhảy cà tưng" và rất nhiều mẹo khác nữa. Mọi người sẽ bắt đầu kể chuyện về chứng nấc cụt và chia sẻ cách khắc phục. Vị "pháp sư" giải quyết được nỗi khổ sở của cơn co giật nhỏ này sẽ nhận được sự tôn trọng như với bác sĩ và thầy mo. Một luồng sinh khí mới như được thổi vào bữa tiệc, khiến mọi người trở nên sôi nổi, hào hứng hơn. Trên tất cả những điều đó là tất cả mọi người sẽ cùng cười. Chứng nấc cụt quả thật rất buồn cười.
***
(Lưu ý: Do âm thanh thực tế mỗi cá nhân phát ra khi nấc không được thể hiện đầy đủ bằng văn bản, tôi muốn nhờ bạn mang lại sức sống cho câu chuyện sau đây bằng một cách khác. Khi bạn đọc cuốn sách này một mình, xin hãy nấc lên một tiếng thật to theo cách riêng của mình mỗi khi đọc đến từ "nấc cụt". Theo kinh nghiệm, tôi có thể khẳng định tính hiệu quả sẽ đặc biệt được nâng cao nếu có người ở trong phòng cùng bạn khi việc này diễn ra).
Sự việc xảy ra tại một đám cưới. Đám cưới trang trọng. Các nghi thức cứng nhắc, tẻ nhạt và kéo dài. Đến nghi thức đọc lời thề, cô dâu hướng khuôn mặt nhợt nhạt của mình về phía tôi.
"Vui lòng lặp lại theo tôi: Tôi, Mary, xin nhận Jack làm người chồng chính thức của mình".
Và cô dâu đáp lại.
"Tôi (nấc cụt), Mary, xin nhận Jack (nấc cụt) làm (nấc cụt)…"
Phía sau khu vực làm lễ bắt đầu phát ra tiếng khúc khích. Và tôi cũng nghe thấy những tiếng cười đang cố nén lại. Nhìn một lượt vào cộng đoàn, tôi nhìn thấy khá nhiều những bàn tay đưa lên bịt miệng. Thì ra là đây!
Tôi ngừng lại. Hít một hơi thật sâu. Giữ khuôn mặt và tinh thần bình tĩnh. Cộng đoàn ở phía dưới cũng đang nỗ lực hết mình để kiềm chế bản thân. Cô dâu đang cố kìm nén chứng co thắt của mình, kín đáo giật giật như thể bị chích điện nhẹ vào khu vực quanh rốn. Mọi sức lực dành cho lễ cưới trang trọng được cô chuyển hết sang cho việc kiểm soát cơ hoành và thanh môn.
Một giọng nói từ phía sau cảnh báo tôi rằng ở đây đang có một quả bom nổ chậm, chỉ cần cô dâu mở miệng, phát ra thêm dù chỉ một tiếng nấc, mọi thứ sẽ bùng nổ. Thời gian như dừng lại.
Tôi buộc phải cân nhắc các phương án. Tôi có thể thừa nhận tình trạng của cô ấy, nhờ người đem đến cho cô ấy một cốc nước và yêu cầu những người còn lại hít thở thật sâu. Mọi người sẽ cười, hay cười lặng lẽ một cách lịch sự, mọi thứ dịu đi và buổi lễ lại tiếp tục diễn ra theo đúng nghi thức. Hoặc tôi cố tình làm lơ vấn đề, cứ thế đọc tiếp lời thề và yêu cầu cô dâu, chú rể trả lời "có" hay chỉ cần cho tôi một cái gật đầu khẳng định. Tôi đã cân nhắc các tùy chọn trước khi quyết định cứ để cho mọi việc tiếp diễn.
Nhìn thẳng vào mặt cô dâu một cách vô cảm, tôi tiếp tục: "Khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan".
Cô dâu, một cách đáng thương, tiếp lời: "Khi thịnh vượng (nấc cụt), cũng như (nấc cụt)…".
Một số người ngồi ở hàng ghế đầu cố nén cười, nhưng thất bại. Số khác cố nén để không phát ra âm thanh đang chực tuôn trào giống như động cơ của đầu máy xe lửa đang đợi được thả chốt hãm. Một người đàn ông ở hàng ghế thứ mười không thể kìm nén được nữa. Không chỉ cười khúc khích, anh ta phá lên cười một tràng dài. Để giữ thể diện, anh ta cũng đã cố gắng để thoát ra ngoài trước khi gây ra tai họa, nhưng không kịp. Làn sóng tiếng cười nhanh chóng lan ra và chẳng mấy chốc tràn ngập nhà thờ. Tôi cười, cả cô dâu, chú rể cũng cười, tất cả mọi người tham dự đều cười. Phía trên, chỗ dàn đồng ca, người đánh đàn trở nên cực kỳ phấn khích. Mọi người rời khỏi vị trí của mình để thở, người khóc, người khịt mũi, người nói the thé, người la hét, người cười rú lên, người dùng khăn tay chấm nhẹ lên mắt. Và mỗi khi không khí có vẻ lắng xuống, trật tự gần như được lập lại, thì cô dâu lại nấc cụt. "Nấc cụt", và sự hỗn loạn lại tiếp tục.
15 phút sau, khi những tràng cười cuối cùng được dập tắt và toàn bộ cộng đoàn trông giống như đoàn quân thoát nạn từ con tàu đắm, chứ không phải đang ở một buổi tiệc cưới, tôi giơ tay ra hiệu cho mọi người im lặng và tuyên bố nếu đám cưới được xem là một sự kiện mang lại niềm vui, thì chúng ta đã vượt lên trên mọi kỳ vọng và giới hạn của sự hân hoan, vui sướng. Tôi tin là tất cả mọi người đều biết về lời thề nguyện và ý nghĩa của nó, và trên tinh thần của những lời thề nguyện đó, tôi xin tuyên bố cặp đôi này chính thức thành vợ thành chồng và chúc phúc cho cuộc hôn nhân của họ.
Để đáp lại, cô dâu đã thốt lên: "Chao ôi! (nấc cụt), cám ơn Mục sư!". Mọi người phía dưới lại một lần nữa mất đi sự bình tĩnh, cô dâu và chú rể cùng nhau sánh bước trên nền nhạc là những tràng cười, do dàn hợp xướng đã không còn thiết thực nữa.
***
Ơn Chúa, nhờ những tai nạn rất đời thường này mà chúng ta thoát ra được sự hoàn hảo chán ngắt. Tôi sẽ không bao giờ quên được tình huống tương tự xảy ra tại một đám tang ảm đạm. Ông cậu già nua của người quá cố bị nấc cụt, và khi cố nén để khỏi nấc, ông đã vừa nấc cụt, vừa đánh rắm cùng một lúc. Bạn chắc chắn sẽ không thể vờ như không biết điều này, dù đang trong tang lễ. Ông cậu Jack đã cứu vãn cho buổi lễ ngày hôm đó. Đúng là một đám tang tuyệt hảo!
(Tôi hy vọng rằng bạn đã không phải mất quá nhiều công sức cho việc tạo ra thứ âm thanh thích hợp khi chúng xuất hiện trong bài viết).