Mọi người sống trong khu chung cư đều biết đến Xấu Xí. Xấu Xí là tên của một chú mèo sống lang thang ở gần khu chung cư. Cuộc đời của Xấu Xí chỉ quanh quẩn với ba chuyện là đánh nhau, ăn thức ăn thừa và có thể nói đến điều này không nhỉ, đó là tình yêu.
Xấu Xí là con mèo xấu nhất trên thế gian, không những bị con người xa lánh mà ngay cả đồng loại cũng ghét bỏ nó. Con mèo chỉ có một mắt, còn mắt kia chỉ là một lỗ hổng đen ngòm. Nó cũng mất một tai và chân trái cong queo co rút lại, đây là hậu quả từ một trận đánh nhau dữ dội với các con mèo đực khác. Ngoài ra, cái đuôi của Xấu Xí cụt ngủn, toàn thân lại có nhiều chỗ lở loét đang đóng vảy. Bất kỳ ai trông thấy Xấu Xí cũng đều kêu lên:
- Ôi! Nó đúng là con mèo xấu xí nhất trên đời.
Trẻ con bị cấm lại gần Xấu Xí, người lớn thì ném đá, chĩa vòi nước và cho phun xối xả để xua đuổi mỗi khi Xấu Xí cố tìm cách vào nhà của họ…
Những lúc như vậy, Xấu Xí sẽ đứng lại chịu ướt cả thân thể. Còn nếu bạn ném đá hay đồ vật cứng vào người nó, nó sẽ cuộn tròn thân thể gầy còm của mình vào chân bạn để cầu xin bạn tha thứ. Mỗi khi phát hiện đám trẻ đang chơi đùa, nó sẽ chạy lại kêu meo meo và dụi đầu vào tay của chúng như van xin ban cho nó một chút tình thương. Nếu bạn bế nó lên, nó sẽ liếm tay bạn như tỏ lòng biết ơn bạn vì đã cho nó tình thương.
Một ngày nọ, Xấu Xí cố bày tỏ tình yêu của mình cho một con chó trong xóm. Đáp trả lại tình yêu của nó là một thái độ chẳng tử tế chút nào, và cuối cùng dẫn đến một kết quả thê thảm.
Từ trong căn hộ, tôi nghe thấy tiếng kêu thét của Xấu Xí. Tôi cố gắng lao ra thật nhanh để cứu Xấu Xí. Nhưng hình như đã muộn, Xấu Xí đang nằm trên một vũng máu, ba chân còn lại của nó không cử động được. Tôi bế Xấu Xí lên và mang về nhà. Tôi nghe hơi thở của nó hổn hển đứt quãng. Có lẽ Xấu Xí đang hấp hối. Và mặc dù đang vô cùng đau đớn, Xấu Xí vẫn cố gắng thể hiện thiện chí của mình. Xấu Xí đang liếm lòng bàn tay tôi, dụi cái đầu còn chút cử động và kêu lên những âm thanh yếu ớt nhưng có một cái gì đó thật trong trẻo, thật đặc biệt.
Vào lúc đó tôi nghĩ Xấu Xí là một tạo vật đẹp nhất của tình yêu mà tôi đã từng được thấy. Nó chưa hề cắn hay cào bất cứ ai. Nằm trong lòng tôi, Xấu Xí ngước ánh mắt chứa đựng một niềm tin tưởng tuyệt đối nhìn tôi rồi từ từ khép lại. Giây lát sau, Xấu Xí chết trên tay tôi trước khi tôi bế nó vào nhà.
Tôi vẫn giữ Xấu Xí trong tay và ngẫm nghĩ hồi lâu. Một chú mèo mang đầy thương tật và xấu xí nhất thế gian đã làm tôi suy nghĩ thật nhiều về giá trị của một tâm hồn thuần khiết, yêu thật lòng và tuyệt đối. Bên ngoài cơ thể của Xấu Xí đầy vết sẹo, nhưng tôi vừa cảm nhận được một trái tim trong trẻo, khao khát tình yêu thương và dám sống hết mình vì tình yêu thương đó. Có thể có nhiều người muốn được giàu có, thành công, xinh đẹp, và nhiều điều khác nữa. Nhưng riêng tôi, dù cuộc sống có thế nào, tôi vẫn mong mình giữ được đến phút cuối cùng một trái tim thuần khiết như Xấu Xí.
“Chúa đã gửi những đứa trẻ xuống trần gian để mở rộng trái tim mỗi người, giảm bớt sự ích kỷ và vun đắp thêm tình yêu thương.”
- Mary Howitt