“Sức khỏe là tài sản quý giá nhất.”
- Virgil
Hơn ba mươi năm về trước, trong lúc dùng bữa tại nhà hàng, tôi nhận ra nhân vật chính trong phim Chicken Little (tạm dịch: Gà Nhí) đã đúng khi nói rằng trời có thể bỗng dưng đổ sập - một tấm trần đã rơi xuống ngay đầu tôi khiến tôi đổ gục xuống bàn. Và cả nhà hàng chỉ có mình tôi bị thương trong vụ tai nạn đó.
Tôi không bị hôn mê nhưng chấn thương ở đầu khiến tôi nằm liệt giường, luôn có cảm giác mơ hồ và mất phương hướng trong nhiều tháng liền, đồng thời tôi còn bị liệt một phần cơ thể trong vòng một năm rưỡi. Khi cơ thể bắt đầu hồi phục, suốt mấy tháng liền, tất cả các giác quan của tôi đều không còn như trước. Mắt tôi chỉ nhìn thấy lờ mờ và vô cùng nhạy cảm với ánh sáng. Vì thế phòng ngủ của tôi luôn được buông rèm kín mít. Ngay cả việc nhìn những họa tiết xen kẽ trên chăn cũng có thể làm tôi mất thăng bằng, vì vậy tôi phải lật mặt bên trong ra để sử dụng mặt trơn của chăn.
Tôi không thể nghe nhạc vì âm nhạc làm tôi choáng váng. Tôi không thể nghe điện thoại vì không thể xử lý dữ liệu âm thanh và sắp xếp chúng thành thông điệp có ý nghĩa. Tôi cũng không cảm nhận được vị thức ăn hay mùi thơm dịu nhẹ trên tóc của con gái bé bỏng mỗi khi con bé vừa gội đầu xong.
Có những ngày mà chỉ một cái chạm rất nhẹ cũng khiến tôi đau đớn. Một tấm ga trải giường nhẹ tênh phủ trên đôi chân trần của tôi cũng nặng tựa ngàn cân. Việc giơ cao khuỷu tay để mặc chiếc áo len cũng làm tôi điếng người - cảm giác tương tự như khi nghe thấy tiếng móng tay cào vào tấm bảng.
Những khả năng cảm nhận mà trước đó tôi xem là hiển nhiên thì nay bỗng trở nên lạ lẫm. Tôi tha thiết muốn có lại khả năng cảm nhận của mình. Như con mèo bị cắt mất râu, tôi mất cảm giác về thăng bằng, độ sâu và khoảng cách. Chỉ cần nghĩ tới việc bước xuống giường để rót cốc trà là tôi liên tưởng ngay đến chuyện có thêm vài vết bầm tím, bởi thể nào tôi cũng té ngã đâu đó. Trước khi tai nạn xảy ra, tôi viết bài cho báo The Washington Post với vai trò phóng viên mảng phong cách sống. Sau vụ tai nạn, tôi thậm chí chẳng thể hiểu được những lời động viên của mọi người, dù nó được gửi gắm bằng lời nói hay thông qua thư từ. Chưa kể là tôi còn mất cả việc làm và luôn cảm thấy lạc lõng.
Cả ngày gắn chặt với giường bệnh, không thể dành thời gian cùng mọi người trong gia đình, không thể chăm sóc cho con gái Katie mới hai tuổi, tôi mất luôn cả nhận thức về bản thân. Nếu không phải là người vợ, người mẹ và nhà báo thì tôi là ai? Trong một khoảnh khắc đáng sợ, dường như mọi nhận thức về sự vui vẻ, không gian, mục đích sống, cảm giác an toàn và quan trọng nhất là cảm giác bình yên trong tôi đều bị xóa sạch.
Di chứng của vụ tai nạn kéo dài chỉ vài tháng nhưng đã làm cuộc sống tôi thay đổi theo cách mà tôi chưa bao giờ dám tưởng tượng. Vì không thể nói chuyện rõ ràng và mất khả năng đọc hiểu nên tôi luôn cảm thấy xấu hổ. Ngay cả khi không còn nằm liệt giường, tôi vẫn ngượng ngùng về tình trạng của mình đến nỗi không dám đi đâu mà chỉ quẩn quanh trong vườn nhà. Cảm giác cô độc cứ thế lớn dần và xâm chiếm tôi. Thay vì tận hưởng những giây phút vui vẻ bên gia đình và bạn bè, cuộc sống của tôi lúc bấy giờ là chuỗi ngày bị nhấn chìm trong cảm giác mất mát và những đêm dài trằn trọc lo sợ về tương lai.
Suốt khoảng thời gian khủng hoảng đó, tôi cứ day dứt trong lòng những câu hỏi tại sao. Tại sao lại là mình? Tại sao mình phải chịu đựng nỗi đau này? Tại sao lại là lúc này? Tại sao Chúa lại quyết định chọn tôi và bắt tôi chịu đựng những khổ sở này? Dĩ nhiên tôi biết tai nạn mình gặp phải chẳng liên quan gì đến Chúa, mà chỉ là sự kết hợp nghiệt ngã của các yếu tố hoàn cảnh, định mệnh, nhân quả và lỗi lầm của con người. Sự thật là tấm trần rơi xuống hôm đó đã không được vặn chặt lại sau khi người ta sửa ống dẫn của hệ thống điều hòa không khí trong nhà hàng. Tôi thật tâm tin rằng khi chúng ta bị vận rủi đánh gục thì Chúa cũng động lòng thương xót. Và bởi vì chúng ta được Chúa yêu thương nên Ngài sẽ chữa lành cho ta theo những cách mà ta chưa bao giờ nghĩ đến.
Quãng thời gian khó khăn ấy cũng là cơ hội để tôi tập trung suy nghĩ về Chúa trời. Nhờ vậy mà tôi nhận ra một chân lý: Đấng Toàn Năng thường hiện hữu ở những nơi ta không ngờ tới và vào những lúc ta không nghĩ tới. Nhà tiên tri Moses tìm thấy Chúa trong bụi cây bốc cháy, còn tôi tìm thấy Ngài trong nồi nước xốt mì Ý tại nhà. Nhiều tháng sau vụ tai nạn, mùi thơm bốc lên từ nồi nước xốt là thứ đầu tiên tôi có thể ngửi rõ.
Nồi nước xốt được một người bạn tốt bụng mang sang tặng tôi. Khi hương thơm từ nồi xốt đang sôi lục bục trên bếp len lỏi vào phòng ngủ, tôi đã không dám tin vào chiếc mũi của mình. Trong tâm trạng phấn khích, tôi đi theo mùi thơm vừa xa lạ vừa quen thuộc của tỏi, hành, cà chua, tiêu và bạc hà xuống dưới lầu rồi vào nhà bếp. Tôi đứng đó đắm chìm trong sự vui sướng của chính mình. Tôi đứng trong gian bếp nhà mình mà tưởng như đang đứng trên đất thánh. Tôi đã khám phá ra phép màu linh thiêng trong khoảnh khắc bình dị của cuộc sống, và từ đó cuộc đời tôi hoàn toàn thay đổi.
Tôi múc một thìa nước xốt đưa lên miệng. Tôi vẫn chưa cảm nhận được vị của nó mà chỉ có thể phân biệt được nhiệt độ và độ đặc lỏng. Nhưng điều đó không quan trọng. Lòng tôi tràn ngập sự biết ơn vì lại được cảm nhận hương thơm tuyệt vời của cuộc sống đời thường. Tôi vui sướng đến nỗi lập tức quay ra và chạy khắp nhà để tìm kiếm những mùi hương khác. Tôi vào phòng tắm, lấy ra lọ dầu thoa giữ ấm Vicks Vaporub và mừng rỡ khi nhận ra mùi khuynh diệp. Tôi vùi mặt vào đống quần áo vừa được giặt sấy sạch sẽ và hít hà mùi thơm trên chiếc áo sơ mi còn ấm. Và tôi cứ thế đi khắp nhà để tìm kiếm mùi hương.
Những tuần sau đó, tôi tiếp tục “tái khám phá” cuộc sống trong niềm hạnh phúc ngỡ ngàng như một đứa trẻ lần đầu khám phá thế giới. Sau khứu giác, đến vị giác, rồi thị giác và xúc giác cũng được phục hồi. Cắn vào quả đào chín mọng, đắm mình trong âm nhạc, nhìn tia sáng mặt trời rực rỡ chiếu qua cửa sổ, thoải mái mặc chiếc áo len dài tay yêu thích, và được bồng con gái trong vòng tay của mình - mỗi một giác quan được hồi phục là thêm một lần tôi được trải nghiệm cảm giác sung sướng, đôi khi còn kèm theo những giọt nước mắt hạnh phúc.
Tôi đi từ cảm giác ngạc nhiên đến xấu hổ vì trước đó từng bỏ quên những hạnh phúc bình dị ngay trước mắt mình. Nghe có vẻ sáo rỗng, nhưng chúng ta không biết mình may mắn thế nào cho đến khi tai họa bất ngờ ập đến. Về phần mình, tôi thề sẽ không bao giờ quên những hạnh phúc bình dị đó một lần nào nữa.
Và tôi đã không quên. Từ đó về sau, tôi luôn cố gắng biến mỗi ngày thành một trải nghiệm đầy đam mê và ngập tràn cảm xúc. Trong đó, từng hình ảnh, âm thanh, màu sắc và mùi hương của cuộc sống đều được tôi đón nhận bằng cả trái tim. Bạn cũng có thể làm điều tương tự bằng cách đón nhận mọi thứ với lòng biết ơn chân thành.