Hãy tìm kiếm hạt mầm của cái tốt trong mỗi nghịch cảnh. Nếu nắm vững quy luật này, bạn sẽ sở hữu được một cái khiên quý giá bảo vệ an toàn khi bạn phải đi qua mọi thung lũng tối tăm nhất. Từ đáy giếng sâu có thể thấy được những vì sao, trong khi đứng trên đỉnh núi cao lại không thể nhận ra được chúng. Vì vậy, trong nghịch cảnh, bạn sẽ học được nhiều điều mà bạn không bao giờ khám phá ra nếu không gặp rắc rối. Luôn luôn có một hạt mầm của cái tốt. Hãy tìm ra và nuôi lớn nó.
Có lẽ một năm sau khi tôi được tiến cử làm việc cho tạp chí Success Unlimited của W. Clement Stone, với sự giúp đỡ của Paul Harvey bằng các buổi phát thanh quảng cáo trên đài tiếng nói quốc gia, số báo phát hành của chúng tôi đã tăng vọt lên đỉnh cao chưa từng có trên biểu đồ doanh số trong văn phòng của tôi. Nhưng sau đó tôi mắc phải một lỗi khủng khiếp về cách đánh giá, một lỗi lầm chắc chắn không chỉ làm chậm tiến độ của chúng tôi mà còn khiến công ty chúng tôi tiêu tốn cả một gia tài.
Ngay khi nhận ra mình đã gây ra chuyện, tôi lập tức gọi cho W. Clement Stone xin gặp mặt. Trong buổi họp đó, tôi giải thích rõ ràng, cẩn thận, không giấu giếm, rằng tôi đã làm mọi chuyện rối tung rối nùi thế nào. Ông Stone lắng nghe chăm chú tất cả, chỉ ngắt lời đôi lần để hỏi rõ vài việc. Sau khi nói hết, tôi ngồi yên đó, cảm thấy tôi đã làm ông ấy thất vọng và chờ đợi lưỡi rìu bổ xuống. Tôi chắc mẩm sự nghiệp xuất bản của mình thế là đi tong.
Ông Stone thì cứ tiếp tục nghiên cứu cái trần nhà, đưa điếu xì gà Havana dài lên môi nhiều lần, rồi cuối cùng quay sang nhìn tôi, mỉm cười và nói: “Quá tuyệt, Og!”.
Quá tuyệt? Ông già này điên rồi sao? Tôi mới vừa xài hết cả một gia tài nho nhỏ của ông ta trong khi gây hại cho cái tạp chí yêu dấu của ông ta, thế mà ông ta bảo tôi chuyện đó thật tuyệt! Tôi chẳng nói nổi lời nào, chắc hẳn là vì quá sốc. Rồi ông Stone cúi người, chạm lên cánh tay tôi và nhẹ nhàng nói: “Chuyện đó thật sự quá tuyệt, Og à. Để tôi giải thích cho cậu nghe”.
Và người đàn ông tuyệt vời ấy tiếp tục dạy cho tôi một quy luật sống đã trở nên vô giá đối với tôi trong suốt một phần tư thế kỷ qua. Ông cẩn thận giải thích rằng mặc dù ông biết chuyện xảy ra với tờ tạp chí là một tai họa khủng khiếp, nhưng ông chắc chắn rằng nếu chúng ta nhìn thật lâu và kỹ lưỡng vấn đề của mình, chúng ta sẽ tìm ra một hạt mầm của cái tốt trong tất cả các rắc rối, một hạt mầm mà chúng ta có thể biến thành lợi thế của mình. Ông nhắc tôi nhớ rằng bất cứ khi nào Chúa đóng một cánh cửa, thì Người luôn mở ra một cánh cửa khác, và nhiều giờ sau đó chúng tôi cùng thảo luận về vấn đề đã xảy ra, ở mọi khía cạnh có thể. Cuối cùng, khi tôi đã ghi chép nhiều trang giấy, chúng tôi đã vạch ra được một kế hoạch không chỉ có thể lấy lại những gì đã mất mà còn giúp tăng thêm khoản thu nhập rất lớn cho chúng tôi nhiều năm sau đó. Cái lần đặc biệt đó là bài học kinh nghiệm lớn nhất trong đời tôi.
Luôn luôn tìm kiếm hạt mầm của cái tốt trong mọi nghịch cảnh. Không có quy luật sống nào khó nhằn hơn để sống theo, và bây giờ, sau khi bạn đã tự luyện cho bản thân phản ứng với bất kỳ vấn đề nào bằng cách nói: “Tuyệt!”, rồi bỏ thời gian khám phá những thứ có thể mang lại lợi ích cho bạn trong vấn đề nghiêm trọng đó, bạn sẽ ngạc nhiên về cách bạn biến một thất bại rõ ràng thành chiến thắng.
Samuel Smiles, tác giả của cuốn sách thành công có tựa đề Self-Help, vào cuối thế kỷ mười chín, đã nói rằng chúng ta luôn học được nhiều điều từ những thất bại hơn là từ thành công. Chúng ta thường khám phá ra những gì cần làm bằng cách khám phá ra những gì không cần làm, và người nào chưa bao giờ mắc lỗi sẽ không bao giờ biết cảm giác sung sướng khi biến một thất thoát rõ ràng thành lợi ích.
Nguyên tắc tạo ra tài sản từ nợ nần là một nguyên tắc lâu đời. Hãy xem cách mà những người bạn của ông già Noel, người Eskimo, đã xoay xở để sống sót qua hàng ngàn năm bằng cách tìm ra hạt mầm của cái tốt từ nghịch cảnh khủng khiếp nhất. Họ biến vật liệu thô duy nhất mà họ có, băng và tuyết, thành những căn lều tuyết để giữ ấm cho họ. Một ông bạn già chơi đánh golf với tôi đã nói rằng thử thách thật sự của cuộc đời, cũng giống như trong trò đánh golf, không phải là tránh xa những chỗ gồ ghề, mà là thoát ra được sau khi đã đánh một quả bóng vào chỗ cỏ mọc cao. Chức vô địch, trong trận đấu và trong cuộc sống, sẽ dành cho người nào học được cách đối mặt với nghịch cảnh.