XÂY DỰNG MỘT NƠI ĐÁNG ĐƯỢC YÊU QUÝ
“Hành động mang lại sự khác biệt lớn nhất đó là hành động cá nhân”
– Idan Bar-Sade, Tác giả
Hiệu trưởng Khayat từng mời tôi về nhà ông ấy trong tuần đầu tiên tôi làm việc tại Ole Miss. Ông ấy muốn dạo bộ quanh khuôn viên cùng tôi vào sáng sớm trước khi có sinh viên đến trường. Như một thói quen, ông thường đến khuôn viên rất sớm và dạo bộ thể dục, chào hỏi nhân viên và kiểm tra công việc. Trong khi đi dạo, ông ấy còn dùng vòi phun tưới nước cho cây, thậm chí nhổ cỏ dại, hoặc cả hai.
Với phong cách lãnh đạo khác biệt của mình, Khayat nhận lấy trách nhiệm vô cùng lớn tại khuôn viên Ole Miss. Ông ấy thực sự quan tâm, yêu quý và làm mọi thứ có thể để phát triển khuôn viên tốt hơn. Ông luôn đặt mình vào vị trí của phụ huynh lần đầu tiên tham quan trường. Ông biết một trong những tài sản của Ole Miss chính là một khuôn viên có mĩ quan mang lại niềm vui thích. Ông muốn đầu tư cho vẻ đẹp cảnh quan ở mọi khu vực của trường.
Thầy hiệu trưởng và tôi bắt đầu dạo bộ ra khỏi đường dành cho xe ô tô, vài phút sau ông thấy một mẩu thuốc và dừng lại để nhặt lên. Tôi cũng phát hiện ngay ra mẩu rác đầu tiền của mình và tôi bắt chước việc ông ấy đã làm. Tôi không ngạc nhiên vì những hành động của ông vì tôi nghe nhiều người nói rằng việc đó với ông ấy là chuyện rất bình thường. Ông được biết đến là người lãnh đạo luôn làm gương, từ những việc nhỏ nhất.
Nhiều năm sau đó, tôi nhận ra rằng những hành động của ông có ảnh hưởng đến tôi theo cách sâu sắc hơn. Ông đã làm điều đó vì nó thực sự cần phải làm, và ông quan tâm mọi thứ mà không bỏ qua một chi tiết nhỏ nào.
Trong những lần nói chuyện giữa chúng tôi, ông ví von rằng, một khuôn viên trường học sạch đẹp chính là hình ảnh phản chiếu của chúng ta ra thế giới bên ngoài. Ông kể rằng, mẹ của ông đã nói khi ông lớn lên, “Hãy xây dựng một nơi đáng được yêu quý.”
Khayat không bao giờ ngại lao động tay chân, việc này khiến nhân viên của ông ấy rất nể trọng. Như tôi đã từng kể ở trên, tôi thấy ông ấy nhổ cỏ, và ông ấy “lãnh đạo bằng cách làm mẫu.”
Vì ông nhận lấy trách nhiệm làm cho Ole Miss thành công, tôi tin rằng trách nhiệm to lớn đó giúp ông ấy có sự ảnh hưởng đến mọi người mà ông ấy gặp. Một lần tại khuôn viên, tôi nhìn thấy ông chỉn chu trong bộ comple và cà-vạt, ông đã dừng xe và bước xuống nhặt một túi đầy mẩu thuốc ngay giữa đường đi. Ông luôn làm những gì ông dạy.
HÃY LÀM NHỮNG GÌ BẠN DẠY
“Một cân thực hành đáng giá hơn hàng tấn thuyết giảng”
– Mahatma Gandhi
Ai cũng muốn lãnh đạo của họ là người mà họ có thể tin tưởng, là người sống đúng với những gì họ nói. Hãy làm những gì bạn dạy chính là minh chứng cho lời nói của bạn. Không ai muốn làm việc với những người đạo đức giả, một người nói một đằng làm một nẻo.
Bạn muốn cây hoa hương đào14 được cắt tỉa gọn gàng nhưng bạn chỉ cắt cành qua loa, nghĩa là bạn đang không làm đúng những gì bạn nói. Nếu bạn tin rằng nhóm của bạn cần phải ngăn nắp, bạn phải là người ngăn nắp. Nếu bạn trân trọng những nhân viên không gọi điện xin nghỉ ốm khi họ cảm thấy không muốn đi làm, thì hãy đừng xin nghỉ ốm khi bạn không thực sự có vấn đề về sức khoẻ.
14 Loại cây có lá hình bầu dục, hoa trắng hoặc hồng, có mùi thơm và quả mọng màu đen.
Khi bạn thực hiện những gì bạn dạy, bạn sẽ có được sự tôn trọng từ những người bạn làm việc cùng. Họ biết rằng họ có thể tin tưởng bạn và bạn đang làm việc với họ. Nếu bạn muốn đội nhóm của mình làm việc tại công trường, nhưng bạn lại chỉ đến văn phòng ngồi máy tính và giả vờ làm việc thì bạn đang huỷ hoại uy tín của mình, cho dù họ không biết bạn có làm việc hay không. Điều này thực sự ảnh hưởng đến tinh thần của chính bạn vì bạn biết bạn đang không làm việc như một thành viên của nhóm. Mọi người muốn biết họ có thể tin tưởng rằng bạn đang hoàn thành nhiệm vụ của mình.
Bạn được lựa chọn cách lãnh đạo. Bạn có thể đến nơi làm việc, hoàn thành yêu cầu tối thiểu và yên ổn với công việc đó. Bạn có thể ra lệnh và áp đặt công việc cho người khác. Bạn có thể dối trá và không quan tâm đến cảm xúc của của người khác, bênh vực đội này nói xấu đội kia và gây bất hoà nội bộ. (Đây là việc xấu).
Cách bạn lãnh đạo bản thân phản ánh con người bạn, những người làm việc với bạn và chính tổ chức của bạn. Thậm chí, còn tác động những người bên ngoài mà bạn yêu quý. Từ góc độ lớn hơn, cách bạn lãnh đạo tạo ra uy tín cá nhân bạn. Bạn được lựa chọn cách lãnh đạo bản thân từng phút mỗi ngày.
NUÔI DƯỠNG SỰ TÔN TRỌNG
“Nếu bạn chấp nhận người khác là chính họ, thì họ sẽ chấp nhận con người thật của bạn”
– Sam Haskell, Giám đốc điều hành, Tổ chức Hoa hậu Mỹ
Cách đây không lâu, tôi tình cờ nghe một nhân viên quản lí nói chuyện về phong cách lãnh đạo nào đó. Cô ấy mô tả người lãnh đạo bằng những thuật ngữ rõ ràng và dễ hiểu khiến cho tôi phải dừng lại và mỉm cười. Cô ấy nói, “Nếu (người lãnh đạo) đối xử với bạn đúng như cách mà anh ta muốn được đối xử, thì mọi người sẽ muốn làm việc cho anh ta. Nhưng nếu anh ta tệ bạc với bạn thì không ai muốn ở lại và làm việc cho anh ta.”
Nó đơn giản là vấn đề giữa việc đối xử với mọi người với sự tôn trọng và mong muốn được đối xử một cách tôn trọng. Chúng ta quan tâm đến cách người khác đối xử với chúng ta, trò chuyện hay thờ ơ với chúng ta.
Tôi để ý Hiệu trưởng Khayat khi ông ấy đi bộ vào sáng sớm trong khuôn viên trường và nói chuyện với mọi người. Ông có những việc để làm, những nơi để đi, nhưng ông không bao giờ do dự mà mỉm cười hay tương tác với nhân viên, đối tác, khách tham quan, thậm chí cả người chống đối ông ấy khi ông đi bộ ở khuôn viên.
Các nhà lãnh đạo là người biết giao tiếp bằng mắt, bằng nụ cười, bằng một cái bắt tay thật chặt. Họ không ngần ngại trực tiếp nói chuyện với nhân viên để giúp nhân viên làm việc hiệu quả hơn trong công việc, và quan trọng hơn là thay đổi cuộc sống của họ.
Các nhà lãnh đạo có thể truyền thêm niềm đam mê và năng lượng, hoặc họ có thể dập tắt toàn bộ năng lượng của người khác. Tôi từng thấy những lãnh đạo tư duy và hành động như thể họ giỏi hơn đồng nghiệp. Họ chính là những người huỷ hoại năng lượng của người khác. Hầu hết nhân viên yêu công việc của họ là vì họ yêu quý người lãnh đạo.
Nhưng sự tôn trọng còn có tác động lớn hơn. Nuôi dưỡng văn hoá tôn trọng lẫn nhau chính là nền tảng xây dựng một đội ngũ thành công. Giống như trong thể thao, bạn phải tập trung vào mục tiêu của cả đội. Sự tôn trọng càng lớn thì đội ngũ của bạn càng vượt trội.
NGUYÊN TẮC VÀNG
“Câu châm ngôn yêu thích của tôi, như một Nguyên tắc vàng để sống một cách tích cực và có một cuộc sống có sức ảnh hưởng là: “Hãy làm cho người khác những gì mà bạn muốn họ làm cho mình”
– Tony Oller, Ca sĩ
Nghe có vẻ đơn giản, nhưng Nguyên tắc vàng này thường bị xem nhẹ trong công tác lãnh đạo và làm việc nhóm. Hãy lắng nghe. Hãy cho người khác cơ hội được bày tỏ ý kiến. Sau nhiều năm làm việc, tôi nhận ra rằng hầu hết nhân viên đều muốn yêu quý công việc của họ, muốn làm một công việc tốt và muốn phối hợp với đồng nghiệp thật hiệu quả. Tôi thấy lãnh đạo làm gương là đối xử với mọi người theo cách mà bạn muốn được đối xử.
Như mô tả trong cuốn sách audio của Capt. D. Michale Abrashoff, Đó là Thuyền của bạn: Những kĩ thuật quản lí xuất sắc nhất trong ngành Hàng hải, người đứng đầu của chuỗi các lãnh đạo không phải lúc nào cũng lắng nghe nhân viên. Hầu hết các lãnh đạo cao nhất không được nghe về thông tin chi tiết ở cấp cơ sở. Điều đó có nghĩa là họ không biết những gì thực sự đang diễn ra.
Giống như khỉ ngồi trên cây, một con khỉ ở trên ngọn cây nhìn xuống trong khi tất cả những con khác nhìn lên. Tất cả những gì con khỉ cao nhất nhìn thấy chỉ là những khuôn mặt đang mỉm cười với nó. Trong khi đó, những con khỉ nhìn lên từ các góc độ khác nhau. Họ không thể thấy những khuôn mặt khác bên cạnh đang mỉm cười.
Ở bộ phận Dịch vụ Cảnh quan, tôi cố gắng leo xuống “dưới gốc”, nhìn thẳng lên, nhìn sang các bên, lắng nghe và làm việc với nhân viên. Sau khi nghe hết cuốn sách của Abrashoff, tôi bắt đầu thực hiện những buổi làm việc trực tiếp với từng người trong bộ phận. Việc này tốn nhiều thời gian, khiến tốc độ làm việc của chúng tôi chậm lại. Nó cũng gây khó hiểu cho người khác, như thể đang lãng phí thời gian, nhưng kết quả thực sự xứng đáng. Việc đó giúp tổ chức của chúng tôi trở nên hoà đồng hơn và dễ tiếp cận với nhau hơn. Mọi người rất cảm kích việc tôi nỗ lực thấu hiểu và lắng nghe họ. Dù tốn công sức thực hiện nhưng lợi ích mang lại xứng đáng.
Những ý tưởng tốt nhất thường đến từ những nhân viên trực tiếp triển khai dịch vụ. Thỉnh thoảng, chúng tôi gặp gỡ và chia sẻ ý tưởng. Những buổi họp ngắn thường mang lại rất nhiều năng lượng, và cho phép mọi người có thể tham gia tìm kiếm giải pháp và cải thiện tốt hơn. Nếu mọi người không muốn chia sẻ về ý tưởng hay đề xuất của họ trong nhóm, họ có thể viết ra và gửi vào hòm thư “truyền cảm hứng.”
Hàng năm, hòm thư thường nhận được vài đề xuất thay đổi hoặc cải thiện. Nếu những đề xuất có thể thực hiện được ngay thì chúng tôi lập tức làm nó. Nếu đề xuất cần xây dựng chi tiết hơn hoặc ngoài khả năng hiện tại của chúng tôi, thì chúng tôi tiếp tục tìm giải pháp hoặc làm việc với người đề xuất để cùng giải quyết. Mọi người đều muốn bạn lắng nghe họ.
Nói đơn giản là hãy đối xử với mọi người với sự tôn trọng nếu bạn muốn được tôn trọng.
Khi lãnh đạo bằng cách làm gương, nghĩa là bạn đang đặt ra tiêu chuẩn cao và chọn con đường có thử thách. Điều này đặc biệt có giá trị khi bạn tuyển nhân viên mới. Ở bộ phận của chúng tôi, chúng tôi luôn cố gắng khai thác trải nghiệm trong ngày đầu tiên họ làm việc: Một chút lo lắng và không chắc sẽ mong đợi điều gì. Sau đó chúng tôi khuyến khích những nhân viên hiện tại nhớ đến những người đã luôn thân thiện họ trong buổi đi làm đầu tiên và hãy làm tương tự với người mới. Là nhà lãnh đạo, hãy tiếp cận và đối xử với nhân viên theo cách mà bạn muốn được đối xử.
Theo cuốn Thách thức khả năng lãnh đạo của Kouzes & Posner, sự chân thành là phẩm chất đáng ngưỡng mộ nhất của một nhà lãnh đạo. Phẩm chất này giúp cho nhân viên đặt niềm tin vào bạn và tin tưởng vào những gì bạn làm là đúng. Đối với nhân viên cũng tương tự như vậy. Khi thành viên nhóm nói rằng họ đã hoàn thành công việc, và bạn biết họ chân thật, điều đó tiết kiệm thời gian của bạn vì bạn biết rằng họ đã hoàn thành nhiệm vụ. Nếu họ nói rằng họ làm xong việc và bạn không chắc là liệu họ có đảm bảo đúng tiêu chuẩn của bạn hay không, sau đó bạn phải đánh giá công việc của họ có được hay không, nó sẽ làm giảm hiệu suất làm việc.
THÁI ĐỘ
“Hãy thay đổi suy nghĩ và bạn sẽ thay đổi cả thế giới”
– Norman Vincent Peale, Mục sư, Tác giả người Mỹ
Thái độ của nhà lãnh đạo có sức lan toả như ném viên đá vào mặt hồ. Thái độ của họ tạo hiệu ứng lan truyền đến toàn bộ tổ chức, dù tốt hay xấu. Tâm trạng của tôi không tốt hoặc tồi tệ sẽ ảnh hưởng đến thành viên trong nhóm.
Tôi từng thấy nhiều nhà lãnh đạo bào chữa cho thái độ giận dữ của họ, và nghĩ rằng mọi người sẽ thông cảm. Họ nghĩ rằng việc đó là bình thường vì họ là sếp, và có lẽ là không ai có dũng cảm hoặc quyền tự do lên tiếng. Nhưng chính tâm trạng và/ hoặc thái độ khó chịu của họ đang ảnh hưởng đến tổ chức và có tác động xấu đến hoạt động chung. Thái độ của lãnh đạo tạo nên không khí làm việc của cả nhóm.
Huấn luyện viên thể dục cũ của tôi từng đập nhẹ vào vai tôi và chỉ vào một người đàn ông đang đứng tập ngay trước giá treo quả tạ. Một điều căn bản tại phòng tập đó là không đứng ngay trước giàn tạ để mọi người có thể vào lấy tạ. Trong khi gã đàn ông kia đứng ngay ở trước giàn tạ và cản trở những người khác. Huấn luyện viên nói với tôi khi chỉ tay về phía anh ta, “Đừng hành động như anh ta.” Điều đó có nghĩa là đừng trở thành một nhân viên coi mình là trung tâm, mà không để ý đến người khác đang chờ đợi, phải chịu đựng và làm việc xung quanh họ.
TẠO ĐẶC TRƯNG RIÊNG CHO CÔNG VIỆC CỦA BẠN
“Tôi yêu thích việc được làm những việc tôi làm”
– Denise Hill, Đại học Mississippi, Giám sát viên Dịch vụ Cảnh quan
Một trong những nhân viên của chúng tôi, Nathan Lazinsky, thể hiện tư duy khác biệt về những việc mà chúng tôi làm mỗi ngày.
“Khi chúng ta làm việc của mình, giống như chúng ta kí tên mình vào một tài liệu quan trọng.” Anh ta nói.
Tôi thích điều đó. Nó phản ánh chúng tôi là ai. Điều này giống như những nghệ sĩ nổi tiếng vì những kiệt tác của họ, chúng tôi cũng nổi tiếng nhờ những kiệt tác cảnh quan tuyệt đẹp tại khuôn viên. Cách mọi người làm việc cho biết rất nhiều thông tin về họ. Đó là chữ kí riêng của họ với thế giới. Khi chúng ta làm việc với sự xuất sắc, nó cho thấy niềm tự hào đối với việc chúng ta làm và chữ kí của chúng ta có giá trị to lớn hơn.