2012-2015
Mười giờ tối ngày 11 tháng 4 năm 2014, Jürgen Klopp hẹn Hans-Joachim Watzke làm vài ly ở khách sạn Park Hilton tại Munich và thông báo rằng anh đã có quyết định của mình. Anh tỏ ra khá kiên định.
Buổi sáng ngày hôm đó, lúc đội bóng lên đường cho chuyến làm khách tại sân Allianz Arena của Bayern, huấn luyện viên của Borussia Dortmund vẫn còn phân vân về tương lai. Anh nhận được một lời đề nghị rất hấp dẫn từ vùng Tây Bắc nước Anh, một cơ hội để tiếp quản và cách mạng hóa một trong những câu lạc bộ lớn nhất thế giới. “Bọn tôi lần đầu bàn về chuyện này ở căn bếp nhà tôi,” Watzke cho hay. “Không đi sâu chi tiết, chỉ đơn thuần là trò chuyện thoải mái. Tôi nghĩ nó tạo ra khác biệt bởi lúc đang trên máy bay cậu ấy bảo chúng tôi cần nói chuyện lại vào buổi tối. Vì có hẹn ăn tối với con gái đang ở Munich, nên tôi chỉ có thể gặp cậu ấy lúc 10 giờ. Cậu ấy nói thẳng: ‘Tôi hết chịu nổi áp lực nữa. Tôi đã từ chối họ rồi’.”
Không lâu trước đó, Phó Chủ tịch Điều hành Ed Woodward của Manchester United bay đến Đức để gặp Klopp. Nhiệm kỳ ngắn ngủi của David Moyes tại Old Trafford đang đi đến hồi kết, và Klopp chính là mục tiêu ưa thích để thay thế ông, nhằm đưa chất phiêu lưu trở lại các trận đấu của Quỷ Đỏ. Woodward thuyết trình với Klopp về chuyện sân đấu Nhà hát của những giấc mơ giống như “một phiên bản người lớn của Disneyland”, một thánh địa, như biệt danh đó gợi lên, là nơi chất giải trí trong các buổi diễn đạt đẳng cấp thế giới và là nơi những giấc mơ trở thành hiện thực. Klopp không hoàn toàn bị thuyết phục bởi kiểu chào hàng đó - anh cho rằng nó hơi “thô thiển”, khi kể lại cho một người bạn - nhưng cũng không thẳng thừng gạt đi lời đề nghị. Sau gần sáu năm gắn bó với Dortmund, có lẽ đã đến lúc thích hợp để thay đổi không khí.
Biết được sự quan tâm của Manchester United, Watzke định nhấn mạnh việc Klopp nên tôn trọng hợp đồng vừa được gia hạn đến năm 2018 vào mùa thu năm ngoái. Nhưng nhận thấy chiến lược gia bốn mươi sáu tuổi đang đấu tranh tư tưởng, Watzke thay đổi chiến thuật và chọn phương án mạo hiểm. Nếu Klopp muốn tới Manchester United, ông sẽ không cản đường anh, ông bảo với anh vậy, dựa vào sự tin tưởng lẫn nhau và mối kết giao lâu năm có được từ công việc đến tình bạn. Sau khi cân nhắc kỹ càng - cả buổi nói chuyện bên bàn bếp nhà Watzke - huấn luyện viên của BVB đi đến kết luận rằng nhiệm vụ của anh tại Signal Iduna Park vẫn chưa hoàn thành.
Manchester United, tuy vậy, vẫn cảm thấy còn cơ hội để lôi kéo anh. Khi Moyes nhận trát sa thải vào ngày 22 tháng 4, Klopp nhanh chóng được xếp làm ứng viên hàng đầu của các nhà cái trong việc kế nhiệm huấn luyện viên người Scotland. Sự đồn đoán không ngớt trên các phương tiện truyền thông tại Anh buộc huấn luyện viên người Swabia phải đăng đàn phát biểu trên tờ Guardian vào ngày hôm sau để dập tắt tin đồn. “Manchester United là một câu lạc bộ vĩ đại và tôi cảm thấy rất thân thuộc với các cổ động viên tuyệt vời của họ,” bài báo dẫn lời, “nhưng sự gắn kết của tôi với Borussia Dortmund và những người ở đây là không thể phá vỡ.”
Klopp tiếp tục thu hút sự chú ý từ Premier League, bất chấp phát biểu trên. Sáu tháng sau khi anh từ chối Woodward, đến lượt kình địch cùng thành phố của United là Manchester City nhảy vào tiếp cận. Cả Tottenham Hotspur cũng muốn có sự phục vụ của anh. Cùng thời điểm đó, Klopp mượn buổi họp báo với BT Sport trước thềm trận đấu của Dortmund với Arsenal tại Champions League để bày tỏ những dự định lâu dài của mình. Khi được hỏi liệu có đến nước Anh khi kết thúc nhiệm kỳ tại Borussia không, anh trả lời dứt khoát. “Đây là quốc gia duy nhất, tôi nghĩ vậy, tôi nên đến làm việc, thật đấy, sau nước Đức,” anh gật gù, “bởi đó là đất nước duy nhất tôi biết chút tiếng. Tôi cần ngôn ngữ cho công việc. Thế nên chúng ta cứ chờ xem. Nếu ai đó hứng thú, chúng ta sẽ cùng bàn bạc.”
Thế rồi có một điềm báo rất xấu, Watzke kể. Dortmund khi đó có lần đầu tiên - và duy nhất - hứng chịu một mùa giải quốc nội tệ hại dưới thời Klopp, và lối thoát đến xứ sương mù bỗng nhiên có nhiều sức hấp dẫn hơn hẳn. Watzke kể: “Mùa giải của chúng tôi coi như đã vứt đi, rồi cảm giác khác lạ ấy xuất hiện… Tôi chắc chắn một điều cậu ấy sẽ không đến nơi nào khác ở nước Đức này sau Borussia, cậu ấy không thể làm vậy. Cậu ấy luôn miệng bảo chưa học được tiếng Anh nhưng tôi khá chắc là cậu ấy đã kịp mài giũa một chút. Tôi quan sát thấy vậy. Hiển nhiên là cậu ấy sẽ đến Premier League. Đó mới là đấu trường dành cho cậu ấy.”
Là tín đồ của chủ nghĩa bóng đá lãng mạn, Klopp từ lâu đã ủng hộ công khai trường phái đích thực, không ranh giới của môn thể thao được chơi ở phía bên kia kênh đào. Ở chuyến tập huấn mùa đông tại Tây Ban Nha khi còn là huấn luyện viên của Mainz vào năm 2007, anh đã đọc ngấu nghiến cuốn Fever Pitch của Nick Hornby (rồi cầm bàn chải đánh răng rượt một con thạch sùng chạy quanh phòng khách sạn trước mặt một nhóm phóng viên truyền hình). Phần lớn cảm hứng cho triết lý bóng đá đầy cơ bắp, máu lửa của anh, cũng như ý tưởng về việc các đội bóng có thể tận dụng nguồn năng lượng lan tỏa từ một đám đông cuồng nhiệt, đều được hình thành từ quê hương của môn thể thao này. Ở cả Mainz và Dortmund, các cổ động viên hát vang những phiên bản giản thể của bài “You’ll Never Walk Alone”, gợi lên bầu không khí sôi sục lấy cảm hứng từ phong cách cổ vũ truyền thống ở Anh. “Tôi thích kiểu bóng đá mà ở Đức chúng tôi gọi là ‘Englischer Fußball’ - ngày mưa gió, sân bãi lầy lội, mặt mũi ai cũng lấm lem, đá xong về thì khỏi ra sân trong bốn tuần,” anh chia sẻ trên tờ Guardian vào năm 2013. Mùa giải năm đó, tập thể Dortmund trẻ trung của anh đã khuynh đảo giải đấu hàng đầu châu Âu, thi đấu bùng nổ để tiến thẳng đến trận chung kết Champions League. Khi ấy, hình ảnh thường thấy của Klopp là đội một chiếc mũ lưỡi trai có in từ “Pöhler” - phương ngữ vùng Ruhr nói về ai đó chơi bóng đá kiểu cũ, “sáng Chủ Nhật ở trảng cỏ, mọi thứ đều tối giản, nhưng luôn hết mình.”
Gần tròn một năm sau khi Klopp từ chối Manchester United, sự gắn kết của anh với Dortmund rồi cũng trở nên mong manh. Anh tuyên bố sẽ từ chức sau khi mùa giải 2014-15 kết thúc, và để cho chắc chắn, anh còn nói thêm rằng mình không hề có ý định xin nghỉ phép.
Bên trong căn biệt thự mang phong cách tân nghệ thuật tọa lạc tại quận Schwachhausen rợp bóng cây ở Bremen, chuông điện thoại reo liên hồi khi chỉ còn vài tuần nữa là vào mùa giải mới tại Premier League. Khi nhiệm kỳ của Brendan Rodgers tại Anfield trôi về đoạn kết buồn tẻ, lê thê, có vài người đã liên hệ với đại diện của Klopp là Marc Kosicke, hứa hẹn kết nối với Liverpool. Trong số đó, có một tay môi giới người Đức, bảo rằng anh ta khá thân với Kenny Dalglish. Nhưng Kosicke vẫn muốn đợi thêm. Cuối cùng, ai đó dường như là Giám đốc Điều hành Ian Ayre của Liverpool FC gọi đến. Họ hỏi có thể bàn về việc đưa Klopp đến Anfield được không? Được thôi, Kosicke đáp, và hẹn nói chuyện qua gọi video trên Skype. Sau khi Ayre dập máy, Kosicke tìm vội vài bức hình về vị quan chức Liverpool trước khi gọi lại qua ứng dụng. Chỉ để chắc chắn. Mấy dạng xỏ lá hay vô công rồi nghề giờ nhan nhản.
“Từng dẫn dắt Dortmund rồi thì có thể huấn luyện ở đâu được nhỉ?” Martin Quast, một người bạn từ đầu những năm chín mươi của Klopp, đặt câu hỏi. “Ở Đức, chỉ còn đội tuyển quốc gia là xứng đáng dành cho Kloppo, các nơi khác đều là bước lùi, kể cả Bayern. Kloppo phấn khích bởi những cảm xúc, sự thấu cảm, cách khuấy động bầu không khí, cảm giác được làm một phần của cái gì đó thực sự lớn lao. So với Dortmund, Bayern thực sự không thể mang lại những điều đó. Tôi chỉ có thể hình dung cậu ấy dẫn dắt một câu lạc bộ ở nước ngoài, một đội như Liverpool chẳng hạn.”
Christian Heidel cho hay Klopp chỉ có một hạn chế duy nhất: khả năng nói tiếng Anh. “Chúng tôi đã chuyện trò về vấn đề này trong một khoảng thời gian dài. Cậu ấy hỏi tôi: ‘Tôi có nên học không nhỉ?’ Tôi đáp: ‘Lời nói là vũ khí của cậu, cậu hiểu mà. Cậu phải chắc rằng mình có thể truyền đạt được những vấn đề quan trọng bằng tiếng Anh. Để người khác nói hộ không ăn thua. Lúc ấy cậu chỉ là 70 phần trăm của chính mình thôi. Cậu cần phải chắc chắn.’ Rồi cậu ấy nói: ‘Tôi xử lý được. Tôi sẽ học để giao tiếp được ở trình độ đó.’ Nhờ sáng dạ, cậu ấy đã làm được, rất nhanh chóng. Tôi nghĩ vào thời điểm đó (lúc Liverpool tiếp cận), không câu lạc bộ nào có cơ may mời được cậu ấy. Cậu ấy luôn hướng về phía họ, háo hức bởi khía cạnh đầy xúc cảm của công việc này. Tôi không nghĩ cậu ấy sẽ đến Manchester City hay một câu lạc bộ nào tương tự - dù cho họ thực sự thèm muốn cậu ấy.”
Tên của Klopp lần đầu nổi lên tại Anfield vào mùa xuân năm 2012, khi những người có khả năng kế nhiệm Kenny Dalglish được chỉ đích danh. Một tay môi giới liên lạc với huấn luyện viên của Dortmund nhưng được đáp lại rõ ràng dứt khoát rằng Klopp không có ý định ra đi. Anh đang trên đường giành cú đúp lịch sử cùng câu lạc bộ.
Vào tháng 9 năm 2015, mọi chuyện nhanh chóng trở nên hệ trọng hơn nhiều. Chuỗi trận đầu mùa tệ hại của Brendan Rodgers thúc giục tập đoàn Fenway Sports Group (FSG) có trụ sở tại Boston, chủ sở hữu của Liverpool, lùng sục thị trường chuyển nhượng để tìm một huấn luyện viên mới. “Chúng tôi nhắm đến người đã có trải nghiệm và thành công ở đẳng cấp cao nhất,” Chủ tịch của FSG Mike Gordon, năm mươi hai tuổi, lý giải. “Jürgen làm được điều này ở phạm vi trong nước, hiển nhiên là ở Bundesliga. Cậu ấy thực sự vươn tới tầm đó, ngoài ra cũng có một hay hai lần gì đó gây bất ngờ, ở Champions League. Hồ sơ năng lực của cậu ấy thuộc nhóm những huấn luyện viên giỏi nhất, nếu không muốn nói là nổi trội hơn tất cả. Chúng tôi thích thứ bóng đá cậu ấy vận hành. Cả sự tích cực di chuyển lẫn điểm nhấn trong lối chơi tấn công: kiểu chơi bóng với cường độ lớn, công suất cao đi kèm sự lôi cuốn. Từ cảm nhận về bóng đá, quyết định được đưa ra khá dễ dàng và nhanh gọn.”
Dù có “những căn cứ rõ ràng để ủng hộ” Klopp, như Gordon nói, người đứng đầu FSG đại diện cho Liverpool vẫn tiến hành thẩm tra về huấn luyện viên người Đức để xem liệu những tung hô có đúng như thực tế hay không. “Tôi cố gạt sự nổi tiếng trong giới bóng đá và sự lôi cuốn của cậu ấy sang một bên, để có một phân tích khách quan,” theo lời nhà cựu quản lý quỹ phòng hộ từng khởi nghiệp từ thuở bé bằng cách bán bắp rang bơ ở các trận đấu bóng chày. “Tôi thực hiện vô số khảo sát với những người làm việc trong câu lạc bộ, để xác định xem cậu ấy được nhìn nhận như thế nào, hoàn toàn dựa theo cảm quan về phân tích và bóng đá. Cách tiến hành khá giống với quy trình bạn trải qua ở các ngành nghề đầu tư trước khi đảm nhận một vị trí quan trọng. Thật vui khi nói rằng - điều này là hiển nhiên ở hiện tại - dù danh tiếng của cậu ấy được biết đến rộng rãi và được trọng vọng trong giới, kết quả khảo sát thực ra còn thú vị và có sức thuyết phục hơn thế.”
Khảo sát của Gordon tập trung vào việc Klopp có “tầm ảnh hưởng tích cực không thể bàn cãi, theo cách có thể định lượng, so với kỳ vọng ban đầu” trong thời gian ở Mainz và Dortmund. Nói đơn giản hơn, huấn luyện viên người gốc Swabia đã thể hiện vượt chuẩn. Sức hút này đối với Liverpool, đội có chiến lược dựa trên việc tận dụng các nguồn lực khôn khéo hơn, so với một số đối thủ nhỉnh hơn về tiềm lực tài chính tại Premier League, đã quá rõ ràng. “Ở cảm nhận về bóng đá, mọi chuyện khá suôn sẻ,” Gordon cho hay. “Nhưng tất nhiên, tôi chưa rõ triết lý và cá tính của đội bóng với Jürgen liệu có hợp nhau không. Nhất định phải có một điểm chung. Chúng tôi cũng cần biết Jürgen có muốn chỉ đạo các hoạt động và dự án bóng đá của Liverpool hay không. Đó là những mảng rất quan trọng cần được xác định rõ.”
Một buổi gặp mặt được lên lịch vào ngày mùng 1 tháng 10 tại New York. Dù vậy, nỗ lực giữ bí mật của Klopp và Kosicke vấp phải khởi đầu tệ hại. Trong sảnh chờ của hãng Lufthansa tại sân bay Munich, một nhân viên tiến tới hỏi thăm Klopp - chiếc mũ lưỡi trai không giúp anh ngụy trang được nhiều - về lý do anh bay đến JFK. “Bọn tôi đi xem bóng rổ thôi,” anh trả lời. Một màn đối đáp dẻo quẹo, chỉ có điều giải NBA trên thực tế phải bốn tuần nữa mới khởi tranh.
Một giờ sau khi đáp xuống Manhattan, bộ đôi người Đức lại bị phát hiện lần nữa. Như số mệnh sắp đặp, anh chàng lễ tân ở khách sạn The Plaza nằm trên Đại lộ thứ 5 cũng đến từ quê hương ưa chuộng bóng đá của vị huấn luyện viên. “Ôi trời ơi, Kloppo!” Anh ta la lên bằng giọng Mainz đặc sệt. Nhưng bằng cách nào đó, thông tin về chuyến đi lén lút này chưa bao giờ bị lộ ra ngoài.
Chủ sở hữu chính của FSG John W. Henry, Chủ tịch LFC Tom Werner, và Gordon gặp Klopp cùng người đại diện của anh tại văn phòng của công ty luật Shearman & Sterling trên Đại lộ Lexington, cách khách sạn vài khu nhà về hướng đông. “Ấn tượng đầu tiên của tôi là cậu ấy rất cao. Còn tôi thì không,” Gordon cười lớn. “Lúc đó đã rất muộn nhưng chúng tôi vẫn bắt đầu buổi nói chuyện vô cùng dài dòng và nghiêm túc này, và rồi chúng tôi phải hoãn sang ngày hôm sau để tiếp tục. Tôi muốn nhấn mạnh một điều: đây thực sự là những trao đổi hai chiều. Về việc Jürgen phù hợp với Liverpool FC, và Liverpool FC - là chúng tôi trên tư cách chủ sở hữu - thích hợp với Jürgen.” Sự lôi cuốn của Klopp, dù bị nghi ngờ, cũng tầm cỡ như danh tiếng mà anh sở hữu. “Cậu ấy biết cách sử dụng kỹ năng mềm, và rất giỏi trong việc kết nối với mọi người, để truyền tải thông điệp,” nhưng điều gây ấn tượng hơn cả với Gordon nằm ở “tầm vóc vĩ đại” ông cảm nhận được đằng sau nụ cười và cá tính ngoại cỡ đó. “Không đơn giản chỉ là: ‘Này, gã đó thực sự có duyên, hắn sẽ rất có ích trong các buổi họp báo và làm đại diện cho câu lạc bộ.’ Rất nhanh chóng, những gì vô tình lướt qua tôi là quãng năng lực cực rộng của cậu ấy: không chỉ ở khía cạnh tính cách, mà còn ở tầm hiểu biết, đầu óc phân tích, tư duy lô-gíc, sự rành mạch và chân thực, cùng khả năng giao tiếp hiệu quả dù tiếng Anh không phải ngôn ngữ mẹ đẻ của cậu ấy. Về mảng này tôi thấy không phải lúc nào cậu ấy cũng được nhìn nhận đầy đủ bởi người ta quá mê vẻ bề ngoài của cậu ấy rồi.”
Klopp chia sẻ với những người điều hành FSG về việc bóng đá thực ra “còn hơn cả một hệ thống”, bóng đá cũng là “cơn mưa, những cú bay người ngăn chặn, sự huyên náo trong sân vận động.” Quan trọng nhất, anh nhấn mạnh, các cổ động viên tại Anfield cần phải được “kích hoạt” bởi phong cách chơi bóng, từ đó thôi thúc đội bóng và ngược lại trong một vòng tuần hoàn tự khuếch đại của sự phấn khích.
Gordon: “Thật khó để tìm ra bất kỳ thiếu sót gì bằng bất cứ cách nào bởi đó là sự thật hoàn toàn. Điều tôi đang nói là: Rõ ràng Jürgen, một huấn luyện viên bóng đá, thực sự ở cùng đẳng cấp với một lãnh đạo tập đoàn hoặc ai đó bạn sẽ chọn để điều hành công ty của mình. Tôi nói điều này với tư cách một nhà đầu tư đã có hai mươi năm kinh nghiệm, từng giao dịch với một số CEO và lãnh đạo hàng đầu trong giới kinh doanh tại Mỹ và châu Âu. Ở thời điểm đó với tôi hiển nhiên cậu ấy là người phù hợp. Rồi khi chúng tôi quyết định bàn đến các con số thì Jürgen xin phép ra ngoài.”
Trong khi Kosicke tiếp tục đàm phán về mức thù lao, Klopp dạo bộ quanh Công viên Trung tâm. Màn đi dạo của anh kéo dài hơn mong đợi. Ban đầu đôi bên khá xa cách, về vấn đề tiền bạc, nhưng cuối cùng đã đi đến một thỏa thuận sơ bộ.
Sau khi Klopp trở về Đức, Gordon nhắn tin cho anh. “Bọn tôi háo hức không tả được,” tin nhắn viết. Đáp lại, Klopp tạ lỗi anh cũng không tìm được ngôn từ nào phù hợp. Nhưng anh biết rõ có một từ gói gọn được cảm xúc của mình: “Ôiiiiiiiiiiiiii!!!!!”