Năm đầu niên hiệu Đại Định đời Bắc Chu (581), Cao Tổ Văn Đế nhà Tùy lên ngôi vua, đổi niên hiệu là Khai Hoàng. Tới năm Khai Hoàng thứ 9 (589), Văn Đế thôn tính Nam triều, thống nhất thiên hạ. Nhà Tùy trị vì thiên hạ được 30 năm. Truyền được ba đời vua, rồi bị Cao Tổ nhà Đường cướp ngôi.
Sau khi đã thống nhất thiên hạ, mọi ngành văn hóa thống nhất, nên Phật giáo cũng bước sang giai đoạn độc lập và hoàn thành về hệ thống tư tưởng giáo học của các tông kể từ đấy. Đối với sự phục hưng Phật giáo ở đời Tùy thì Văn Đế và Dạng Đế có nhiều công huân nhất. Trên phương diện tư tưởng giáo học lại có Thiên Thai tông, Tam Giai giáo và Tân Tam Luận tông xuất hiện.